«Είμαι ειδικός στη γενοκτονία, την αναγνωρίζω όταν τη βλέπω»: Άρθρο του Όμερ Μπάρτοβ
«Ίσως το μόνο φως στο τέλος αυτού του πολύ σκοτεινού τούνελ να είναι η πιθανότητα ότι μια νέα γενιά Ισραηλινών θα αντιμετωπίσει το μέλλον της χωρίς να κρύβεται πίσω από τη σκιά του Ολοκαυτώματος — ακόμα κι αν θα χρειαστεί να φέρει το στίγμα της γενοκτονίας στη Γάζα που διαπράχθηκε στο όνομά της. Το Ισραήλ θα πρέπει να μάθει να ζει χωρίς να καταφεύγει στο Ολοκαύτωμα ως δικαιολογία για την απανθρωπιά »
ΝΙΚΟΣ ΣΑΡΑΝΤΑΚΟΣ
Πηγή:Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία
https://sarantakos.wordpress.com/
17 Ιουλίου, 2025
Ο Όμερ Μπάρτοβ, γεννημένος το 1954 στο Ισραήλ, βετεράνος του πολέμου του Γιομ Κιπούρ, είναι ισραηλινός καθηγητής σπουδών γενοκτονίας και ολοκαυτώματος στο πανεπιστήμιο Μπράουν και θεωρείται διεθνώς αυθεντία σε θέματα γενοκτονίας. Τον είχε αναφέρει πριν από λίγο καιρό η φίλη μας η Μαρία, δίνοντας λινκ για μια ομιλία του (στα αγγλικά είναι).
Προχτές δημοσίευσε στη Νιου Γιορκ Τάιμς το άρθρο που θα παρουσιάσω σήμερα. Το πρωτότυπο άρθρο είναι εδώ, αλλά δεν είναι άμεσα προσβάσιμο σε μη συνδρομητές. Βέβαια, το καλό το παλικάρι ξέρει κι άλλο μονοπάτι.
Έκανα ένα πείραμα, έδωσα το κείμενο να το μεταφράσει το ChatGPT και σας το παρουσιάζω εδώ. Είχα σκοπό να μην το επιμεληθώ σχεδόν καθόλου, αλλά τελικά είδα ότι χρειαζόταν η επιμέλεια καθώς το μηχανάκι, ενώ έδινε γενικά ικανοποιητικό κείμενο, έκανε σποραδικά αδικαιολόγητα λάθη. Έτσι, χτένισα κάμποσο τη μετάφραση, αλλά όχι ριζικά.
Τέλος πάντων, το βλέπετε κι εσείς. Να πω επίσης ότι κάμποσο χρόνο κατανάλωσα στο να αναπαράξω τους πολλούς συνδέσμους του άρθρου -προειδοποιώ δε ότι υπάρχουν μερικοί σε εβραϊκά άρθρα και ένας στα ολλανδικά.
(Επίσης, για κάποιο περίεργο λόγο το ChatGPT στην αρχή μου έδωσε μετάφραση άλλου άρθρου και ύστερα το μετέφρασε κατά το ήμισυ και το άλλο μισό ήταν άσχετο. Μόνο όταν έκοψα το πρωτότυπο σε πέντε-έξι ενότητες πήρα πλήρη και πιστή μετάφραση).
Ως προς τον τίτλο, το ChatGPT πρότεινε τρεις λύσεις:
«Είμαι ειδικός στη γενοκτονία. Τη γνωρίζω όταν τη βλέπω.»
ή πιο λογοτεχνικά και φυσικά:
«Ειδικός στη γενοκτονία είμαι. Την αναγνωρίζω όταν τη βλέπω.»
Αν θες πιο σύντομο και αιχμηρό:
«Είμαι μελετητής της γενοκτονίας. Τη διακρίνω αμέσως.»
Μου αρέσει και η τρίτη λύση, αλλά διάλεξα ένα πάντρεμα από τις δύο πρώτες.
Όπως θα δείτε αν διαβάσετε το άρθρο, ο Μπάρτοβ στην αρχή δεν χαρακτήριζε «γενοκτονία» αυτό που συμβαίνει στη Γάζα. Στην πορεία, άλλαξε γνώμη. Κι εγώ την ίδια άποψη είχα με τον Μπάρτοβ, μάλλον πρέπει κι εγώ να αλλάξω γνώμη.
Η εικόνα είναι από το άρθρο
Είμαι ειδικός στη γενοκτονία, την αναγνωρίζω όταν τη βλέπω – Omer Bartov, 15 Ιουλίου 2025
Ένα μήνα μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023, πίστευα πως υπήρχαν αποδείξεις ότι ο ισραηλινός στρατός είχε διαπράξει εγκλήματα πολέμου και πιθανώς εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στην αντεπίθεσή του στη Γάζα. Όμως, αντίθετα με τις κραυγές των σφοδρότερων επικριτών του Ισραήλ, οι αποδείξεις δεν μου φαίνονταν ότι έφταναν στο έγκλημα της γενοκτονίας.
Μέχρι τον Μάιο του 2024, οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (I.D.F.) είχαν διατάξει περίπου ένα εκατομμύριο Παλαιστίνιους που είχαν καταφύγει στη Ράφα — την πιο νότια και τελευταία σχετικά ανεπηρέαστη πόλη της Λωρίδας της Γάζας — να μετακινηθούν στην παραθαλάσσια περιοχή του Μαουάσι, όπου δεν υπήρχαν σχεδόν καθόλου καταφύγια. Έπειτα, ο στρατός κατέστρεψε μεγάλο μέρος της Ράφα, ένα έργο που ολοκληρώθηκε κυρίως έως τον Αύγουστο.
Στο σημείο εκείνο δεν ήταν πλέον δυνατό να αρνείται κανείς ότι η πορεία των επιχειρήσεων των I.D.F. συμφωνούσε με τις δηλώσεις που έδειχναν πρόθεση γενοκτονίας, που είχαν γίνει από ηγέτες του Ισραήλ τις πρώτες μέρες μετά την επίθεση της Χαμάς. Ο πρωθυπουργός Benjamin Netanyahu είχε υποσχεθεί ότι ο εχθρός θα πλήρωνε «τεράστιο τίμημα» για την επίθεση και πως οι I.D.F. θα μετατρέψουν μέρη της Γάζας σε «χαλάσματα», ενώ καλούσε «τους κατοίκους της Γάζας» να «φύγουν τώρα καθώς θα δράσουμε με σφοδρότητα παντού».
Ο Netanyahu κάλεσε τους πολίτες να θυμηθούν «τι έκανε ο Αμαλήκ σε σας», αναφορά που πολλοί θεώρησαν ως υπαινιγμό προς την απαίτηση του χωρίου της Βίβλου που καλούσε τους Ισραηλίτες να εξοντώσουν «και άνδρα και γυναίκα και παιδίον και θηλάζον» των παλαιών εχθρών τους. Κυβερνητικοί και στρατιωτικοί αξιωματούχοι χαρακτήρισαν τους Παλαιστινίους «ανθρώπινα ζώα» και, αργότερα, προχώρησαν σε εκκλήσεις για «ολοκληρωτική εξόντωση». Ο Nissim Vaturi, αντιπρόεδρος του κοινοβουλίου, ανέφερε στο X ότι το έργο του Ισραήλ πρέπει να είναι «η εξαφάνιση της Λωρίδας της Γάζας από τον χάρτη». Οι ενέργειες του Ισραήλ μπορούν να εξηγηθούν μόνο ως υλοποίηση της διακηρυγμένης πρόθεσής του: να καταστήσει τη Ράφα μη κατοικήσιμη για τον παλαιστινιακό πληθυσμό. Πιστεύω ότι στόχος ήταν — και παραμένει — να εξαναγκαστεί ο πληθυσμός είτε να εγκαταλείψει ολοκληρωτικά τη Λωρίδα είτε, αφού δεν έχει πού να πάει, να εξουθενωθεί με βομβαρδισμούς και σοβαρή έλλειψη τροφής, καθαρού νερού, αποχέτευσης και ιατρικής βοήθειας, έτσι ώστε να καταστεί αδύνατη η ύπαρξη των Παλαιστινίων στη Γάζα ως ομάδας.
Το αναπόφευκτο συμπέρασμά μου: το Ισραήλ διαπράττει γενοκτονία εναντίον του παλαιστινιακού λαού. Μεγαλωμένος σε σιωνιστική οικογένεια, έχοντας ζήσει το πρώτο μισό της ζωής μου στο Ισραήλ, έχοντας υπηρετήσει στον στρατό ως στρατιώτης και αξιωματικός και έχοντας αφιερώσει το μεγαλύτερο μέρος της σταδιοδρομίας μου στην έρευνα και τη συγγραφή για εγκλήματα πολέμου και το Ολοκαύτωμα, αυτό το συμπέρασμα ήταν οδυνηρό για μένα και του αντιστάθηκα όσο μπορούσα. Αλλά διδάσκω σπουδές γενοκτονίας επί ένα τέταρτο του αιώνα. Τη διακρίνω όταν τη βλέπω.
Δεν είναι μόνο δική μου άποψη. Ολοένα περισσότεροι ειδικοί σε σπουδές γενοκτονίας και διεθνούς δικαίου καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα. Το ίδιο έχει πει η ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ για τη Δυτική Όχθη και τη Γάζα, η Francesca Albanese, καθώς και η Διεθνής Αμνηστεία. Η Νότια Αφρική έχει ασκήσει προσφυγή γενοκτονία εναντίον του Ισραήλ για γενοκτονία στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
Η συνεχιζόμενη άρνηση προσδιορισμού του Ισραήλ ως γενοκτονικού, από κράτη, διεθνείς οργανισμούς και ειδικούς, όχι μόνο θα βλάψει απροσμέτρητα τους λαούς της Γάζας και του Ισραήλ, αλλά και το σύστημα του διεθνούς δικαίου, θεμέλιο χτισμένο ύστερα από το Ολοκαύτωμα για να αποτρέψει τέτοια εγκλήματα. Απειλεί τις βάσεις της ηθικής τάξης στην οποία όλοι βασιζόμαστε.
* * *
Το έγκλημα της γενοκτονίας ορίστηκε το 1948 από τα Ηνωμένα Έθνη ως η «πρόθεση καταστροφής, εξ ολοκλήρου ή εν μέρει, μιας εθνικής, εθνοτικής, φυλετικής ή θρησκευτικής ομάδας, ως τέτοιας». Για να οριστεί κάτι ως γενοκτονία, συνεπώς, πρέπει να τεκμηριωθεί τόσο η πρόθεση όσο και η υλοποίησή της. Στην περίπτωση του Ισραήλ, αυτή η πρόθεση έχει διατυπωθεί δημόσια από πολλούς αξιωματούχους και ηγέτες. Όμως η πρόθεση μπορεί επίσης να συναχθεί από ένα συγκεκριμένο πρότυπο επιχειρήσεων στο πεδίο, και αυτό το πρότυπο είχε καταστεί σαφές ήδη από τον Μάιο του 2024 — και έκτοτε γίνεται ακόμη πιο ξεκάθαρο — καθώς οι IDF κατέστρεφαν συστηματικά τη Λωρίδα της Γάζας.
Οι περισσότεροι μελετητές της γενοκτονίας είναι επιφυλακτικοί ως προς την εφαρμογή του όρου σε σύγχρονα γεγονότα, ακριβώς λόγω της τάσης — από τότε που ο όρος επινοήθηκε το 1944 από τον Πολωνοεβραίο νομικό Ραφαήλ Λέμκιν — να αποδίδεται σε οποιαδήποτε περίπτωση σφαγής ή απάνθρωπης βίας. Πράγματι, ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η κατηγορία της γενοκτονίας θα έπρεπε να εγκαταλειφθεί πλήρως, καθώς συχνά χρησιμεύει περισσότερο για να εκφράσει αγανάκτηση παρά για να προσδιορίσει ένα συγκεκριμένο έγκλημα.
Ωστόσο, όπως αναγνώρισε ο ίδιος ο Λέμκιν, και όπως αποδέχτηκαν αργότερα τα Ηνωμένα Έθνη, είναι ζωτικής σημασίας να μπορούμε να διακρίνουμε την προσπάθεια εξόντωσης μιας συγκεκριμένης ομάδας ανθρώπων από άλλα εγκλήματα που εμπίπτουν στο διεθνές δίκαιο, όπως τα εγκλήματα πολέμου και τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Αυτό διότι, ενώ τα άλλα εγκλήματα περιλαμβάνουν αδιάκριτη ή εσκεμμένη θανάτωση αμάχων ως μεμονωμένων ατόμων, η γενοκτονία συνίσταται στη θανάτωση ανθρώπων ως μελών μιας ομάδας, με σκοπό την ανεπανόρθωτη καταστροφή της ομάδας αυτής, ώστε να μην μπορέσει ποτέ να ανασυσταθεί ως πολιτική, κοινωνική ή πολιτιστική οντότητα. Και, όπως έδειξε η διεθνής κοινότητα με την υιοθέτηση της σχετικής σύμβασης, είναι υποχρέωση όλων των κρατών που την έχουν υπογράψει να αποτρέψουν μια τέτοια απόπειρα, να κάνουν ό,τι μπορούν για να τη σταματήσουν ενώ συμβαίνει και να τιμωρήσουν στη συνέχεια όσους συμμετείχαν στο «έγκλημα των εγκλημάτων» — ακόμη κι αν αυτό διαπράχθηκε εντός των συνόρων ενός κυρίαρχου κράτους.
Ο χαρακτηρισμός της γενοκτονίας φέρει σοβαρές πολιτικές, νομικές και ηθικές συνέπειες. Χώρες, πολιτικοί και στρατιωτικοί που θεωρούνται ύποπτοι, κατηγορούνται ή κρίνονται ένοχοι για γενοκτονία θεωρούνται εκτός των ορίων της ανθρώπινης κοινότητας και μπορεί να διακινδυνεύσουν ή να χάσουν το δικαίωμα να παραμείνουν μέλη της διεθνούς κοινότητας. Μια απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης (ICJ) ότι ένα συγκεκριμένο κράτος διαπράττει γενοκτονία — ειδικά αν συνοδευτεί από απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ — μπορεί να οδηγήσει σε αυστηρές κυρώσεις.
Πολιτικοί ή στρατηγοί που κατηγορούνται ή καταδικάζονται για γενοκτονία ή άλλες παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ICC) μπορούν να συλληφθούν εκτός της χώρας τους. Και μια κοινωνία που ανέχεται ή συγκαλύπτει τη γενοκτονία — ανεξαρτήτως των απόψεων των μεμονωμένων πολιτών της — θα φέρει αυτό το «σημάδι του Κάιν» για πολύ καιρό μετά την κατάσβεση των πυρκαγιών του μίσους και της βίας.
* * *
Το Ισραήλ αρνείται όλες τις κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και γενοκτονία. Οι I.D.F. δηλώνουν ότι διερευνούν αναφορές για εγκλήματα, αν και σπάνια δημοσιοποιούν τα ευρήματά τους, και όταν αναγνωρίζονται παραβιάσεις πειθαρχίας ή πρωτοκόλλου συνήθως επιβάλλουν ήπιες ποινές στο προσωπικό τους. Οι στρατιωτικοί και πολιτικοί ηγέτες του Ισραήλ περιγράφουν επανειλημμένα τις I.D.F. ως φορείς νόμιμων ενεργειών, ισχυρίζονται ότι προειδοποιούν τον άμαχο πληθυσμό να εκκενώσει περιοχές που πρόκειται να βομβαρδιστούν και κατηγορούν τη Χαμάς ότι χρησιμοποιεί αμάχους ως ανθρώπινες ασπίδες.
Στην πραγματικότητα, η συστηματική καταστροφή στη Γάζα, όχι μόνο κατοικιών αλλά και άλλων υποδομών — κυβερνητικά κτίρια, νοσοκομεία, πανεπιστήμια, σχολεία, τζαμιά, μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς, μονάδες επεξεργασίας νερού, γεωργικές εκτάσεις και πάρκα — αντανακλά μια πολιτική που αποσκοπεί στο να καταστήσει εξαιρετικά απίθανη την αναβίωση της παλαιστινιακής ζωής στην..... [...........................................................]
Συνεχίστε την ανάγνωση του άρθρου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου