ΕΕ / Η οικονομία του πολέμου είναι εδώ
Κώστας ΑργυρόςΟλόκληρη η Ε.Ε. προχωράει σε έναν συνδυασμό οικονομικής πολιτικής που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί φονικός για το κοινωνικό κράτος
Πριν από μερικούς μήνες ο σκληροπυρηνικός δεξιός Βαυαρός Μάνφρεντ Βέμπερ είχε κάνει μια δήλωση που δεν έτυχε της προσοχής που θα της άξιζε. Είχε ζητήσει τότε από τις χώρες της Ε.Ε. να μετατρέψουν τις οικονομίες τους σε «οικονομίες πολέμου». Ο όρος δεν ακούγεται και πολύ ευχάριστα, γι’ αυτό και η «εισήγηση» Βέμπερ σχεδόν αποσιωπήθηκε από τα κυρίαρχα ΜΜΕ. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υλοποιήθηκε. Σε ολόκληρη την Ε.Ε. παρατηρείται πλέον ένας συνδυασμός οικονομικής πολιτικής που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί φονικός για το κοινωνικό κράτος. Την περασμένη εβδομάδα ο Γάλλος Πρόεδρος ανακοίνωσε διπλασιασμό των αμυντικών δαπανών με το επιχείρημα ότι στον σημερινό κόσμο σε σέβονται μόνο όταν είσαι ισχυρός. Την επόμενη μέρα ο διορισμένος από αυτόν πρωθυπουργός Μπαϊρού ανακοίνωσε ένα πακέτο αιματηρών περικοπών ύψους 44 δισ. ευρώ, προετοιμάζοντας τους Γάλλους για θυσίες. Αυξήσεις φόρων, πάγωμα προσλήψεων, περικοπές κοινωνικών δαπανών. Οι μόνες που δεν θίγονται από τη λιτότητα, που επιστρατεύεται ξανά για να μην «συνθλιβεί» η πρακτικά χρεοκοπημένη Γαλλία, είναι οι πολεμικές δαπάνες.
Ενα νέο παραγωγικό μοντέλο
Στη Γερμανία ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς πριν φύγει για διακοπές προεξόφλησε το πετσόκομμα επιδομάτων, ισχυριζόμενος ότι κάποιοι που τα εισπράττουν ζουν σε σπίτια υπερβολικά μεγάλα για τις ανάγκες τους. Αλλά η Γερμανία, που υπενθυμίζουμε φιλοδοξεί υπό τη νέα ηγεσία της να αποκτήσει τον «ισχυρότερο συμβατικό στρατό στην Ευρώπη», θα βρει τα χρήματα για να ικανοποιήσει την απαίτηση του Ντόναλντ Τραμπ να πληρώσει άλλος τους πυραύλους που η Ουάσιγκτον θα στείλει στην Ουκρανία.
Στη Φινλανδία, που μέχρι πρότινος δαπανούσε το 1,5% του ΑΕΠ για την άμυνά της και τώρα πρέπει να ικανοποιήσει και αυτή ως «rookie» του ΝΑΤΟ τις επιταγές Τραμπ φτάνοντας το 5%, η κυβέρνηση ανακοινώνει επίσης περικοπές σε επιδόματα, παροχές, δαπάνες για την Υγεία και την Παιδεία. Στην Ιταλία η ακροδεξιά Μελόνι, που πλέον απαρνήθηκε τον Πούτιν, επιμένει σε ένα νεοφιλελεύθερης κοπής πρόγραμμα που βάζει στο στόχαστρο τους «ακαμάτηδες», αλλά υπόσχεται και ελπίζει σε μεγάλα συμβόλαια για την αμυντική βιομηχανία της χώρας.
Δεν είναι, λοιπόν, απλώς το 5% του ΑΕΠ που συμφώνησαν να πληρώνουν οι Ευρωπαίοι για την «άμυνα» και το οποίο μόνο ο Πέδρο Σάντσεθ θεωρεί παράλογο, καταλήγοντας «δακτυλοδεικτούμενος» στην τελευταία σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ. Είναι μια αλλαγή λογικής, ένας ολόκληρος τρόπος ζωής, ο αναπροσανατολισμός για την οργάνωση της κοινωνίας.
Μια ένστολη κοινωνία
Οι δείκτες ανάπτυξης, τα ποσοστά ανεργίας, οι επιλογές για επενδύσεις σε υποδομές εξαρτώνται πλέον από αυτή τη στροφή στην «οικονομία του πολέμου». Το παράδειγμα της Γερμανίας είναι ενδεικτικό. Εταιρείες όπως η Rheinmetall και η ThyssenKrupp κρατούν ψηλά τη σημαία του χρηματιστηρίου και υπόσχονται προσλήψεις, την ώρα που σε μια σειρά από κλάδους κόβονται θέσεις εργασίας. Δίπλα τους επωφελούνται προμηθευτές εξαρτημάτων και πρώτων υλών. Άλλες επιχειρήσεις αναζητούν τρόπους για να μετατρέψουν την παραγωγή τους και να κατασκευάζουν προϊόντα που χρειάζεται το στράτευμα, αφού υπάρχουν παντού ελλείψεις - από στολές και κράνη μέχρι στρατόπεδα. Οι εργαζόμενοι αναγκάζονται σχεδόν να εύχονται να παραμείνει αυτό το πολεμικό κλίμα για να μην χάσουν δουλειές. Ο καγκελάριος κάνει συναντήσεις με τους εκπροσώπους αυτής ακριβώς της «βαριάς βιομηχανίας» για να συζητήσουν το «παραγωγικό μοντέλο» της επόμενης δεκαετίας. Οι μεγάλες κρατικές επενδύσεις γίνονται πια με τη λογική ότι μπορεί να χρειαστούν αύριο να υπηρετήσουν πολεμικές δράσεις. Αυτοκινητόδρομοι όπου θα μπορούν να προσγειωθούν βομβαρδιστικά, γραμμές τρένων που θα αντέχουν τη μεταφορά αρμάτων μάχης, λογισμικά που θα κερδίζουν κυβερνοπολέμους. Και πολλά καινούργια καταφύγια, που είναι το νέο ζητούμενο και κάνει εργολάβους και μεσίτες να τρίβουν τα χέρια τους.
Η Ευρώπη γλιστράει σε μια εντελώς νέα εποχή που θα αλλάξει τον τρόπο που θα ζουν και θα σκέφτονται οι μελλοντικές γενιές, με μια τραχύτητα που ξεπερνά ακόμα και τις πιο σκοτεινές εποχές του Ψυχρού Πολέμου. Αυτή η μετάλλαξη, που συντελείται με γοργούς ρυθμούς, έχει τόσο ισχυρά δομικά υλικά που δεν θα αρκεί ένα συμβολικό γεγονός της πτώσης κάποιου τείχους για να αναστραφεί με μελλοντικές ρητορείες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου