Οι Δημοκρατίες των τρολ
Κώστας ΑργυρόςΟι αποκαλύψεις για τη χειραγώγηση εκλογών μέσω της αξιοποίησης της τεχνολογίας του Διαδικτύου αποκαλύπτουν τις παγίδες του αγγελικού ψηφιακά πλασμένου κόσμου
Στη μυθολογία των σκανδιναβικών χωρών τα τρολ ήταν κακόβουλα, δαιμονικά πλάσματα που αντιπροσώπευαν τα στοιχεία της φύσης και έμπλεκαν εκεί που δεν τα έσπερναν για να φέρουν την αναστάτωση, τη διχόνοια και την καταστροφή. Συνήθως τα αναπαριστούσαν με τη μορφή κάποιων νάνων με μεγάλη μύτη, όπως μπορεί, για παράδειγμα, να δει ο επισκέπτης ενός από τα πάμπολλα καταστήματα σουβενίρ στο Όσλο ή σε κάποια άλλη βόρεια πρωτεύουσα.
Δεν ήταν λοιπόν καθόλου άστοχη η έμπνευση κάποιων ψηφιακών συμπολιτών μας να δώσουν αυτό το όνομα σε ανώνυμους και κακόβουλους νομάδες του Διαδικτύου που επιδιώκουν ακριβώς τέτοια αποτελέσματα. Ο όρος «τρολ» έχει γίνει πια σημείο αναφοράς της καθημερινότητάς μας, των συζητήσεων και των αντιπαραθέσεων, όχι μόνο στον ιστοχώρο, αλλά και στον πραγματικό κόσμο.
Αυτό που αποκαλύφθηκε την εβδομάδα που μας πέρασε είναι ότι τελικά τα ψηφιακά τρολ είναι τόσο εύκολο να τα βρει και να τα χρησιμοποιήσει κανείς όσο και τις φιγούρες που πωλούνται στα τουριστικά καταστήματα.
Οι αποκαλύψεις του μεγάλου ερευνητικού δημοσιογραφικού δικτύου για την ύπαρξη της «Ομάδας Χόρχε» στην πραγματικότητα δεν εξέπληξε κανέναν. Όλοι λίγο-πολύ γνωρίζουν ότι σε εκλογικές αναμετρήσεις, ειδικά όταν αυτές είναι εξαιρετικά αμφίρροπες ή κρίσιμες για την πορεία μιας χώρας, όλα τα θεμιτά και αθέμιτα μέσα θα επιστρατευτούν για τη νίκη. Πρωτίστως από εξουσίες που θεωρούν πως δικαιούνται να παραμένουν τέτοιες εξαιτίας κληρονομικού δικαιώματος ή θεϊκής επιταγής.
Όπως επίσης είναι πια δεδομένο ότι πολλές φορές κατασκευασμένες ειδήσεις, φημολογίες, συνωμοσιολογίες, επιθέσεις μίσους επηρεάζουν -αν δεν κρίνουν- το τελικό αποτέλεσμα. Αυτή είναι μια παθογενής, εξαιρετικά επικίνδυνη μετάλλαξη της δημοκρατίας, που δεν έχει σχέση με τον διάλογο και την αντιπαράθεση με επιχειρήματα.
Ε.Ε. τυφλή από το ένα μάτι
Το θέμα έχει απασχολήσει κατά καιρούς χώρες της Ε.Ε. και την ίδια την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Όμως το βλέμμα παρέμενε στραμμένο μονόπλευρα. Συνήθως οι υποψίες για τέτοιες κακόβουλες παρεμβάσεις με στόχο τη χειραγώγηση των μαζών και την αλλοίωση των αποτελεσμάτων βάραιναν κάποιους Ρώσους χάκερ. Συχνά, αλλά όχι πάντα, με στοιχεία και αποδείξεις. Πριν ακόμα αρχίσει ο πόλεμος, η Μόσχα ήταν ο εχθρός, η «απειλή» για τις Δημοκρατίες μας, ο συνήθης ύποπτος για περίεργες διαδικτυακές δραστηριότητες.
Η ίδια η πρόεδρος της Κομισιόν πολύ πρόσφατα κατακεραύνωνε σχετικά τον Πούτιν σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά της: «Διεξάγει επίσης πόλεμο στον δημόσιο χώρο με έναν στρατό προπαγανδιστών και δικτύων παραπληροφόρησης. Διαδίδουν τοξικά ψέματα για να πολώσουν τις κοινωνίες μας. Προτείνουμε λοιπόν να κατονομάσουμε τους προπαγανδιστές του Πούτιν μαζί με στρατιωτικούς και πολιτικούς του υφισταμένους».
Η ευφράδεια ενός κυρίου από το Ισραήλ μας επιβεβαίωσε τώρα ότι δεν μπορεί όλες οι απειλές να έρχονται «εξ Ανατολών». Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί έχουν τα μέσα να ερευνήσουν και να αντιμετωπίσουν τέτοιους «εισβολείς». Το ερώτημα είναι: Διαθέτουν και τη θέληση; Δεν αρκεί να χρησιμοποιούν την ύπαρξη των τρολ ως πιστοποιητικό της δικής τους «φιλαλήθειας». Όμως το σπουδαιότερο συμπέρασμα από την όλη ιστορία είναι ότι η εκστατική υπόκλιση προς οτιδήποτε ψηφιακό δεν μπορεί να είναι ο μπούσουλας για κοινωνίες που απορρίπτουν τη μετατροπή τους σε «Δημοκρατίες των τρολ». Για την Αριστερά, που δεν διατηρεί «σχέσεις αίματος» με την εξουσία, αυτό ισχύει ακόμα περισσότερο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου