Στέφανος Κακλαμάνης
Η κρητική ποίηση στα χρόνια της Αναγέννησης (14ος -17ος αι.)
Τόμος Α΄, Εισαγωγή
Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 2019
Σελίδες: 392, με 14 έγχρωμες και 18 α/μ εικόνες
Διαστάσεις: 17
x
24 εκ.
ISBN
χαρτόδετου: 978-618-250-743-8
Τιμή: 28,00 €
Καρπός πολύχρονης έρευνας των ιστορικών και γραμματειακών πηγών, η μελέτη αυτή παρουσιάζει την ελληνόγλωσση ποιητική παραγωγή της Κρήτης από τον 14ο ως τα τέλη του 17ου αιώνα μέσα στα ιστορικά, κοινωνικά, ιδεολογικά και αισθητικά της συμφραζόμενα. Κεντρική θέση στην προσέγγιση αυτή κατέχουν τόσο οι δημιουργοί και τα έργα τους, όσο και η κοινωνία που τα προκάλεσε, τα προσέλαβε και τα απόλαυσε.
Το όλο εγχείρημα αναπτύσσεται σε τρεις τόμους: ο πρώτος περιλαμβάνει
εισαγωγή στην εποχή και στη λογοτεχνία της κρητικής Αναγέννησης· ο
δεύτερος και ο τρίτος παρακολουθούν τους αναβαθμούς της λογοτεχνικής
παραγωγής από τις πρώτες εκδηλώσεις της ως τις ύστατες μέρες της μέσα
από μια ανθολογία κειμένων με βιοεργογραφικές εισαγωγές, πραγματολογικά,
ερμηνευτικά και κριτικά σχόλια, βιβλιογραφικά σημειώματα, γλωσσάρι και
ευρετήρια.
Στη χαρτογράφηση αυτή, η ιστορία και ο πολιτισμός της Κρήτης αντιμετωπίζονται ως θεμελιώδη πεδία μελέτης για την κατανόηση της πνευματικής πορείας ενός κόσμου που συνδύασε τις διαφορετικές καταβολές και παραδόσεις του για να διαμορφώσει μια καινούργια, διακριτή, ταυτότητα. Οι λογοτεχνικές –και όχι μόνο– επιδόσεις του κόσμου αυτού αντανακλούν αυτήν την όχι εύκολη και διόλου ευθύγραμμη πορεία στα 450 χρόνια της παρουσίας των Βενετών στο νησί.
●●● / ●●●
Γιάννης Επαμεινώνδας
Μεταμορφώσεις ενός δρόμου. Από την Καπάνατζα στην οδό Αγίου Μηνά
Θεσσαλονίκη, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 2019
Σελίδες: 40, με έγχρωμες και α/μ εικόνες
Διαστάσεις: 24
x 30 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-960-250-745-2
Τιμή: 7,00 €
Η ευρύτερη περιοχή –από τον Άγιο Μηνά και τη γειτονική πλατεία Εμπορίου
μέχρι τα Λαδάδικα, την πλατεία Αποβάθρας και την πλατεία Ελευθερίας–
είναι συνυφασμένη με σημαντικές στιγμές του νεότερου βίου της
Θεσσαλονίκης, από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα. Στη Βενιζέλου χτυπούσε η
καρδιά του εμπορικού κέντρου, ενώ η οδός Κατούνη οδηγούσε από την
πλατεία Εμπορίου κατευθείαν στο κέντρο του λιμανιού. Από τις αρχές του
20ού αιώνα το τμήμα της οθωμανικής οδού Καπάνατζα που σήμερα ονομάζεται
Αγίου Μηνά, αλλά και η Νέα Τσιμισκή του σχεδίου Εμπράρ στην ίδια περιοχή
συγκέντρωσαν σταδιακά τις έδρες των μεγάλων ελληνικών τραπεζών στην
Θεσσαλονίκη, και ανταγωνίζονταν ανοικτά τον γειτονικό Φραγκομαχαλά
(παραδοσιακό εβραϊκό κέντρο των οικονομικών συναλλαγών).
Από αυτές η Τράπεζα της Ανατολής μετακινήθηκε το 1926 σε ιδιόκτητο
οικόπεδο, όπου ανήγειρε νέο λαμπρό διαμπερές μέγαρο με όψεις στην
Τσιμισκή και την Αγίου Μηνά, το οποίο κατεδαφίσθηκε το 1963, για να
αντικατασταθεί από το σημερινό κτίριο, που στεγάζει το βιβλιοπωλείο του
ΜΙΕΤ. Στην Αγίου Μηνά έκανε αναστροφή και η γραμμή Νο 1 του τραμ, το
οποίο στα 1927 μετακινήθηκε από την παραλιακή λεωφόρο Νίκης στη Νέα
Τσιμισκή, προκειμένου να εξυπηρετήσει καλύτερα το εμπορικό κέντρο.
●●● / ●●●
Ευθύμιος Ν. Τσιγαρίδας
Εικόνες του Βυζαντινού Μουσείου και Ναών της Καστοριάς (12ος – 16ος αιώνας)
Αθήνα, Η εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, 2019
Σελίδες: 608, με έγχρωμες εικόνες
Διαστάσεις: 23,5
x 33 εκ.
ISBN
πανόδετου: 978-618-5047-2
Τιμή: 99,54 €
[…] Η καλλιτεχνική δημιουργία στην πόλη της Καστοριάς είναι συνεχής από τον 9ο έως τον 19ο αιώνα με ιδιαίτερες κορυφώσεις στον 9ο-10ο αιώνα, στο δεύτερο μισό του 12ου, στο δεύτερο μισό του 14ου, στο τελευταίο τέταρτο του 15ου, στον 16ο αιώνα, αλλά και σε όλη τη διάρκεια της τουρκοκρατίας. Μάλιστα η συνεχής και αξιόλογη, ποσοτικά και ποιοτικά, καλλιτεχνική παραγωγή στον τομέα της ζωγραφικής, τοιχογραφίες και φορητές εικόνες, δεν παρατηρείται σε άλλες πόλεις της περιφέρειας της βυζαντινής αυτοκρατορίας, παρά μόνο στη Βέροια και σε μικρότερο βαθμό στην Αχρίδα.
[…] Ο μεγάλος αριθμός εικόνων με κοινά τεχνικά χαρακτηριστικά και ποικιλία καλλιτεχνικών τρόπων επιβεβαιώνει ότι η πόλη υπήρξε κέντρο ζωγραφικής, στο οποίο δραστηριοποιήθηκαν ανώνυμοι και από τον 16ο αιώνα επώνυμοι ζωγράφοι, οι οποίοι, όπως θα δούμε, από το δεύτερο μισό του 12ου και κυρίως από το δεύτερο μισό του 14ου αιώνα κινούνται παράλληλα στον ευρύτερο γεωγραφικά χώρο της Μακεδονίας.
[…] Τις βυζαντινές και μεταβυζαντινές εικόνες του παρόντος τόμου τις κατατάσσουμε σε τέσσερις ενότητες, τις ακόλουθες: 1. Εικόνες από το δεύτερο μισού του 12ου έως το τέλος του 13ου αιώνα. 2. Εικόνες από το δεύτερο μισό του 14ου έως το τέλος του 15ου αιώνα. 3. Εικόνες της «σχολής» της Καστοριάς (δεύτερο μισό του 15ου αιώνα). 4. Εικόνες του 16ου αιώνα, όπου συμπεριλαμβάνονται τέσσερις υποενότητες. Κάθε ενότητα συνοδεύεται από σύντομο και περιεκτικό εισαγωγικό κείμενο.»
(από τα εισαγωγικά του βιβλίου)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ
ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΜΕΣΑ ΤΟΥ 12ου ΕΩΣ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ 13ου ΑΙΩΝΑ
ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΙΣΟ ΤΟΥ 14ου ΕΩΣ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ 15ου ΑΙΩΝΑ
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΗΣ «ΣΧΟΛΗΣ» ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ (δεύτερο μισό 15ου αιώνα)
ΕΙΚΟΝΕΣ ΤΟΥ 16ου ΑΙΩΝΑ
Εικόνες κρητικής σχολής
Εικόνες επωνύμων ζωγράφων εργαστηρίων Καστοριάς
Ο ζωγράφος Ιωάννης από τη Γράμμοστα Καστοριάς
Ο ζωγράφος Ευστράτιος ιερομόναχος
Ο ζωγράφος Νικόλαος από το Λινοτόπι
Εικόνες επωνύμων ζωγράφων βορειοελλαδικών εργαστηρίων και μη
Ο ζωγράφος Ονούφριος Αργίτης
Ο ζωγράφος Φράγκος Κατελάνος
Ο ζωγράφος Αντώνιος
Εικόνες ανωνύμων ζωγράφων τοπικών εργαστηρίων του δεύτερου μισού του 16ου αιώνα
SUMMARY
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ – ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΚΑΙ ΤΟΠΩΝ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΙΚΟ
●●● / ●●●
Ασπασία Λούβη-Κίζη
Η φράγκικη πρόκληση στον βυζαντινό Μυστρά. Περίβλεπτος και Παντάνασσα
Σειρά: Πραγματείαι της Ακαδημίας Αθηνών, τόμος 74
Αθήνα, Ακαδημία Αθηνών, 2019
Τόμοι: Α΄και Β΄
Σελίδες: 513, με έγχρωμες και α/μ εικόνες
Διαστάσεις: 21
x 28,5 εκ.
ISBN χαρτόδετου (set):
978-960-404-356-9
Τιμή: 50,00 €
●●● / ●●●
Πόλεις και εξουσία στο Βυζάντιο κατά την εποχή των Παλαιολόγων (1261-1453)
Επιστημονική επιμέλεια: Αναστασία Κοντογιαννοπούλου
Κείμενα: συλλογικό
Αθήνα, Ακαδημία Αθηνών, 2018
Σελίδες: 272
Διαστάσεις: 17
x 24 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-618-84285-1-5
Τιμή: 21,20 €
«...Ο παρών συλλογικός τόμος δεν εξαντλεί, όπως είναι φυσικό, το θέμα της σχέσης των κοινωνικών στρωμάτων των πόλεων με την τοπική και την κεντρική εξουσία, φιλοδοξεί ωστόσο να δώσει ένα γενικό περίγραμμα των σχέσεων αυτών και να τροφοδοτήσει έναν ευρύτερο προβληματισμό πάνω στο σύνθετο πεδίο της κοινωνικής και διοικητικής συγκρότησης των υστεροβυζαντινών πόλεων...».
●●● / ●●●
Κοινωνίες της υπαίθρου στην ελληνοβενετική Ανατολή (13ος-18ος αι.)
Επιστημονική επιμέλεια: Κώστας Ε. Λαμπρινός
Κείμενα: συλλογικό
Αθήνα, Ακαδημία Αθηνών, 2018
Σελίδες: 299
Διαστάσεις: 17
x 24 εκ.
ISBN
χαρτόδετου: 978-618-84285-0-8
Τιμή: 20,11 €
«...Με
τον τόμο αυτό επιχειρείται ένα ακόμη σημαντικό βήμα προς τη
συστηματικότερη μελέτη της κοινωνικο-πολιτικής συγκρότησης και εξέλιξης
στην ύπαιθρο διαφόρων, μεγάλων και μικρών βενετικών κτήσεων...»
Κώστας Ε. Λαμπρινός
(από το βιβλίο)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Κώστας Ε. Λαμπρινός
Κοινωνική ιστορία του ελληνοβενετικού αγροτικού χώρου(13ος-18ος αι.). Ζητήματα και προοπτικές έρευνας
Xαράλαμπος Γάσπαρης
Οι ξένοι του χωριού. Κοινωνικά και πληθυσμιακά χαρακτηριστικά των μεσαιωνικών χωριών της Κρήτης
Άγγελ Nικολάου-Kονναρή
Συνέχειες και ασυνέχειες στη δουλοπαροικιακή πολιτική της βενετικής διοίκησης στην Κύπρο
Marianna Kolyvà
I comuni nel contado dell’isola di Zante. Politica territoriale,contesto sociale, apparato amministativo (fine Quattrocento-metàCinquecento)
Δέσποινα Ερ. Βλάσση
Κοινωνική και οικονομική συγκρότηση του ορεινού χώρου στη βενετοκρατούμενη Κεφαλονιά
Kostas E. Lambrinos
La campagna cretese nell’epoca veneziana. Gestori di poteree profilo socio-istituzionale dei contadini
(sec. XVI-XVII)
Kώστας Γ. Τσικνάκης
Περιοδεύοντας στην ύπαιθρο της Κρήτης για την απονομή δικαιοσύνης. Φεουδαρχικές καταπιέσεις και μέτρα περιστολής τους από τον Giacomo Foscarini στα χρόνια 1574-1577
Αναστασία Παπαδία-Λάλα
Γυναίκα και αγροτικός κόσμος στη βενετοκρατούμενη Κρήτη. Αποφάσεις του Συνδίκου, Ανακριτή της ΑνατολήςOttaviano Bon (1613)
Ασπασία Παπαδάκη
Εξωδικαστική επίλυση ιδιωτικών διαφορών στην κρητική ύπαιθρο κατά την ύστερη βενετική περίοδο
Αλέξης Μάλλιαρης
Ο κόσμος της υπαίθρου στη βενετική Πελοπόννησο (1686-1715)
Αγγελική Πανοπούλου
Αλυκάριοι - εργάτες - αγρότες. Συνθήκες εργασίας και σχέσεις εξουσίας στις αλυκές της βενετοκρατούμενης Πελοποννήσου
●●● / ●●●
Η εκκλησία της Παναγίας του Άρακος
Επιμέλεια: Αθανάσιος Παπαγεωργίου, Χαράλαμπος Μπακιρτζής, Χριστόδουλος Χατζηχριστοδούλου
Κείμενα: συλλογικό
Λευκωσία, Ίδρυμα Αναστάσιος Γ. Λεβέντης και Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου, 2018
Σελίδες: 365, με έγχρωμες και α/μ εικόνες, και σχέδια
Διαστάσεις: 25
x 32,5 εκ.
ISBN πανόδετου: 978-9963-732-35-7 // 978-9963-42-983-7
Τιμή: 90,46 €
/
«Η μονή της Παναγίας Αρακιώτισσας ή, όπως είναι πιο γνωστή, Παναγία του
Άρακα, κτισμένη κάτω από τη βουνοκορφή της Μαδαρής στην Πιτσιλιά,
ανάμεσα στα χωριά Λαγουδερά και Σαράντι, αποτελεί χωρίς αμφιβολία ένα
από τα βυζαντινά στολίδια της οροσειράς του Τροόδους. Το Τρόοδος, με
μοναδική γεωλογική ιδιομορφία και παγκόσμια φήμη, αποτελεί για την Κύπρο
χωρίς υπερβολή και τηρουμένων των αναλογιών, ό,τι ο Νείλος ποταμός για
την Αίγυπτο. Εκτός από τις φυσικές ομορφιές, το πλήθος των χωριών που το
κοσμούν, τις κοιλάδες, τα ποτάμια και τα δάση, είναι ουσιαστικά το
κέντρο της βυζαντινής τέχνης της Κύπρου.
[…] Ξεχωριστή θέση στα βυζαντινά μνημεία του Τροόδους κατέχει η περίφημη μονή της Παναγίας της Αρακιώτισσας ή του Άρακα. Μοναδικό βυζαντινό μνημείο, κατέχει εξέχουσα θέση στην ιστορία της βυζαντινής τέχνης όχι μόνο της Κύπρου, αλλά ολόκληρου του βυζαντινού κόσμου, με παγκόσμια ακτινοβολία. Κτισμένη σε έξοχο φυσικό περιβάλλον, πιθανόν στα τέλη του 12ου αιώνα, συνδέεται με τις κυνηγετικές εξορμήσεις των βυζαντινών αρχόντων στο Τρόοδος, αφού το επίθετο της Παναγίας προέρχεται από τα γεράκια (ιέρακας – άρακας), ενώ άσχετο δεν είναι και το όνομα του χωριού Λαγουδερά, δηλαδή τόπος με πολλούς λαγούς.
Μοναδικά αρχιτεκτονικά στοιχεία χαρακτηρίζουν τον μονόκλιτο τρουλλαίο ναό (καθολικό) της μονής, ο οποίος φέρει δεύτερη ξύλινη στέγη με αγκιστρωτά κεραμίδια και στοά στις τρεις πλευρές. Στολίδι του καθολικού αποτελούν οι ιδιαίτερα καλά διατηρημένες τοιχογραφίες που το κοσμούν και χρονολογούνται στα 1192, ένα δηλαδή χρόνο μετά την κατάληψη της Κύπρου από τον Άγγλο βασιλέα Ριχάρδο τον Λεοντόκαρδο. Οι τοιχογραφίες έχουν αποδοθεί στον βυζαντινό αγιογράφο Θεόδωρο Αψευδή, που εργάστηκε εννέα χρόνια πριν στην Εγκλείστρα του Αγίου Νεοφύτου στην Πάφο, και αποτελούν έξοχο δείγμα της υστεροκομνήνειας ζωγραφικής. Η ολοκλήρωση των τοιχογραφιών το 1192, όταν η Κύπρος είχε περάσει στους Λουζινιανούς, δείχνει τον ρόλο που θα διαδραματίσει η βυζαντινή ζωγραφική στους αιώνες υπό τη διοίκηση ευρωπαιϊκών δυνάμεων, Φράγκων και Βενετών…».
Δρ. Μαρίνα Σολομίδου-Ιερωνυμίδου
Διευθύντρια Τμήματος Αρχαιοτήτων
(από το βιβλίο)
●●● / ●●●
Θεϊκοί Διάλογοι
Πικάσο και Αρχαιότητα. Γραμμή και πηλός
Κατάλογος έκθεσης
Κείμενα: συλλογικό
Επιμέλεια: Νικόλαος Χρ. Σταμπολίδης, Olivier Berggruen
Δίγλωσση έκδοση (ελληνικά / αγγλικά)
Μεταφράσεις: Δρ. Μαρία Ξανθοπούλου
Αθήνα, Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, 2019
Διαστάσεις: 24
x
28 εκ.
ISBN
πανόδετου: 978-618-5060-28-2
Τιμή: 50,00 €
«Η αρχαία Ελλάδα υπήρξε πηγή έμπνευσης για το έργο του Πικάσο καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής του. Η διαχρονικότητα της μυθολογίας, η απεικόνιση της ανθρώπινης μοίρας αλλά και η λιτότητα, που δεν αφήνει χώρο για επιτήδευση, καθιστούν την ελληνική τέχνη πάντα επίκαιρη. Εκεί έγκειται και η έλξη που άσκησε στον Πικάσο. Ο ίδιος κράτησε από την ελληνική τέχνη τις κλασικές αναφορές και τις παραδοσιακές φόρμες προκειμένου να τις επαναπροσδιορίσει και να τις μεταφράσει στη δική του γλώσσα, επιστρέφοντας διαρκώς στις βάσεις αυτές μέσα από όλες τις μορφές τέχνης, με τις οποίες καταπιάστηκε, από τη ζωγραφική ως τη γλυπτική και από το θέατρο ως την κεραμική...».
Anunciata von Liechtenstein
●●● / ●●●
Thomas R. Trautmann
Ινδία. Σύντομη ιστορία ενός μεγάλου πολιτισμού
Μετάφραση: Μαρία Παπαηλιάδη
Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2019
Σελίδες: 398, με α/μ εικόνες και χάρτες
Διαστάσεις: 14
x 21 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-960-524-548-1
Τιμή: 16,00 €
Η σύγχρονη Ινδία είναι μια ανερχόμενη οικονομική και στρατιωτική δύναμη που η εμβέλειά της ξεπερνά τα γεωγραφικά όρια της Νότιας Ασίας. Συνάμα, είναι κληρονόμος ενός πανάρχαιου και πολύμορφου πολιτισμού. Στο Μοχέντζο-ντάρο και στη Χαράππα, την 3η χιλιετία π.Χ., εμφανίστηκε ο πρώτος νοτιοασιατικός αστικός πολιτισμός· ακολούθησε τη 2η χιλιετία π.Χ. ο βεδικός ινδοάριος πολιτισμός, και σταδιακά διαμορφώθηκαν χαρακτηριστικά πολιτισμικά σχήματα που έκτοτε θα σφραγίσουν την κουλτούρα και την ιστορία της υποηπείρου.
Με τον πολιτισμό αυτόν η Δύση συνδιαλλέγεται με διάφορους τρόπους ήδη
από την Αρχαιότητα, όπως δείχνουν τα ελληνοϊνδικά βασίλεια της βόρειας
Ινδίας και του Αφγανιστάν. Το δικό τους ισχυρό αποτύπωμα άφησαν
μεταγενέστερα η εμφάνιση του ισλάμ, στους νεότερους χρόνους η έλευση των
Ευρωπαίων αποικιοκρατών, και στον 20ό αιώνα η αποαποικιοποίηση και η
δημιουργία εθνικών κρατών. Η ινδική υποήπειρος υπήρξε το γιγάντιο πεδίο
όπου συναντήθηκαν ποικίλες πληθυσμιακές ομάδες, θρησκείες και
κουλτούρες, που η καθεμιά επηρέασε με τον δικό της τρόπο την κοινωνική,
πνευματική, επιστημονική και τεχνολογική σφαίρα.
Το βιβλίο του Thomas Trautmann είναι ένας ασφαλής οδηγός σε τούτη την πολυδαίδαλη ιστορική διαδρομή, ένας οδηγός που δεν παρασύρεται σε βιαστικές υπεργενικεύσεις, αλλά βοηθά τον σύγχρονο αναγνώστη να γνωρίσει τις βασικές πτυχές του ινδικού πολιτισμού με τρόπο προσιτό, συνεκτικό και απόλυτα τεκμηριωμένο.
Το βιβλίο του Thomas Trautmann είναι ένας ασφαλής οδηγός σε τούτη την πολυδαίδαλη ιστορική διαδρομή, ένας οδηγός που δεν παρασύρεται σε βιαστικές υπεργενικεύσεις, αλλά βοηθά τον σύγχρονο αναγνώστη να γνωρίσει τις βασικές πτυχές του ινδικού πολιτισμού με τρόπο προσιτό, συνεκτικό και απόλυτα τεκμηριωμένο.
●●● / ●●●
Λεωνίδας Καλλιβρετάκης
Μεσογείων 14 – 18. Η Υποδιεύθυνση Γενικής Ασφαλείας Αθηνών στα χρόνια της Δικτατορίας (1971-1974)
Αθήνα, Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας / Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών-Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών, 2019
Σελίδες: 262, με α/μ εικόνες
Διαστάσεις: 17
x 24 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-618-84138-0-1 / 978-960-9538-78-7
Τιμή: 18,00 €
«Η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει τα πορίσματα μιας ιστορικής έρευνας, η οποία, διεξήχθη με πρωτοβουλία της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας και με επιστημονικό υπεύθυνο τον Δρ. Λεωνίδα Καλλιβρετάκη, Διευθυντή Ερευνών του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών.
Το αντικείμενο της έρευνας είναι η δράση της Γενικής Ασφάλειας Αθηνών κατά τα τελευταία χρόνια της στρατιωτικής δικτατορίας, στο διάστημα 1971-1974...».
●●● / ●●●
David Asheri, Aldo Corcella, Alan Lloyd
Ηροδότου Ιστορίαι
Κείμενο και ερμηνευτικό υπόμνημα. Βιβλία Α – Δ
Επιμέλεια: Αντώνης Ρεγκάκος
Μετάφραση: Δημήτρης Σκουρέλλος, Κατερίνα Δημοπούλου, Δημήτρης Μουρατίδης
Θεσσαλονίκη,
University Studio Press 2018 (δεύτερη έκδοση)
Σελίδες: 656
Διαστάσεις: 20,5
x 29 εκ.
ISBN πανόδετου: 978-960-12-2408-4
Τιμή: 60,00 €
«Οι δύο τόμοι του υπομνήματος στα τέσσερα πρώτα βιβλία των Ιστοριών του Ηροδότου εκδίδονται πλέον σε έναν τόμο, προκειμένου να καταστούν πιο εύχρηστοι. Η ελληνική έκδοση βασίζεται στην αγγλική μετάφραση του ιταλικού πρωτοτύπου, το οποίο είχε κυκλοφορήσει από τον εκδοτικό οίκο Mondadori, επειδή και οι τρεις υπομνηματιστές αναθεώρησαν και εμπλούτισαν ριζικά το αρχικό ιταλικό κείμενο. Όπως και στην πρώτη ελληνική έκδοση, ο παρών τόμος περιλαμβάνει και το αρχαίο κείμενο.
Εντωμεταξύ, από την εποχή της δημοσίευσής του (2008), το παρόν υπόμνημα έχει ομόθυμα κριθεί στην ηροδότεια έρευνα ως μνημειώδης συμβολή στη μελέτη των Ιστοριών, τόσο όσον αφορά τη Γενική Εισαγωγή (μια αυτόνομη, πρωτότυπη και πλήρη πραγματεία με τη γραφίδα του David Asheri όλων των πτυχών του έργου του Πατέρα της Ιστορίας, μεταξύ των οποίων και του ρόλου του Ηροδότου ως αφηγητή, επιστήμονα και δάσκαλου, αλλά και του περίφημου για την ηροδότεια έρευνα ζητήματος της ενότητας του έργου) όσο και τον επιμέρους λεπτομερή υπομνηματισμό των χωρίων.
Οι τρεις υπομνηματιστές, ο David Asheri (συνέταξε τη Γενική Εισαγωγή και το υπόμνημα στο 1ο και το 3ο βιβλίο), ο Alan Lloyd (συνέταξε το υπόμνημα στο 2ο βιβλίο, βασιζόμενος στο αναλυτικό του υπόμνημαπου είχε κυκλοφορήσει προ 20ετίας, A. B. Lloyd, Herodotus Book II, 3 τόμοι, Brill, Leiden, 1975-88) και ο Aldo Corcella (συνέταξε το υπόμνημα στο 4ο βιβλίο), είναι ευφήμως γνωστοί μελετητές του Ηροδότου, ενώ ο επιμελητής (μαζί με τον Alfonso Moreno) της αγγλικής μετάφρασης Oswyn Murray είναι και αυτός από τους επιφανέστερους γνώστες της αρχαίας ελληνικής ιστοριογραφίας. Αναμφίβολα, το υπόμνημα αποτελεί το πλέον σύγχρονο υπόμνημα των ηροδότειων Ιστοριών, που έρχεται να αντικαταστήσει το υπόμνημα των W. W. How και J. Wells των αρχών του 20ού αιώνα (A Commentary on Herodotus, 2 τόμοι, Οξφόρδη, 1912).
Αντώνης Β. Ρεγκάκος
●●● / ●●●
Ο συγγραφέας του Ζαά. Δεκαοχτώ άγνωστα κείμενα των ελληνιστικών χρόνων
Μετάφραση – Διασκευή – Σημειώσεις: Γιώργης Γιατρομανωλάκης
Αθήνα, Άγρα, 2019
Σελίδες: 142
Διαστάσεις: 12
x 21 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-960-505-393-2
Τιμή: 13,50 €
Εξ όσων προκύπτει από τα κείμενα, ο άγνωστος Συγγραφέας φαίνεται να είναι ένας από τους πολλούς Έλληνες ή ελληνόγλωσσους literati της Αυτοκρατορικής Εποχής, οι οποίοι διακατέχονται από έμμονες ιδέες για την τέχνη της γραφής και τη λογοτεχνία γενικότερα. Υπό αυτή την έννοια, μπορεί να χαρακτηρισθεί οιονεί "νεωτερικός" συγγραφέας. Τα κείμενά του είναι άκρως προσωπικά και, θα λέγαμε, εγωκεντρικά. Η μεταγραφή των δεκαοκτώ κειμένων προσπαθεί να αποδώσει στα νεοελληνικά τον ασυνήθιστο τρόπο γραφής του. Σχετικές συμπληρώσεις του πρωτοτύπου, διορθώσεις, εικασίες γραφής κ.λπ. οφείλονται στον μεταφραστή.
Τα δεκαοκτώ διασωθέντα κείμενα του άγνωστου Συγγραφέως αποτελούν προσωπικές καταγραφές, το ιδιότυπο σημειωματάριο ενός ανθρώπου εν υπερορία, για τον οποίο δεν διαθέτουμε καμιά σχετική πληροφορία από αλλού. Στα δεκαοκτώ κείμενα περιγράφεται ο αμμώδης τόπος της εξορίας του, αλλά και οι συναντήσεις του με ανθρώπους της περιοχής. Συχνότερα μάλιστα αναφέρεται σε μία γυναίκα πλούσια, ωραία και υψηλής κοινωνικής τάξεως. Δεν υπάρχουν πολιτικές ή θρησκευτικές αναφορές. Τα κύρια θέματα του Συγγραφέως είναι η λογοτεχνία (ειδικά ή ομηρική), η ίδια η διαδικασία της γραφής, ο έρωτας και ο θάνατος.
●●● / ●●●
James Davidson
Οι Έλληνες και ο ελληνικός έρως
Μετάφραση: Λύο Καλοβυρνάς
Αθήνα, Αλεξάνδρεια, 2019
Σελίδες: 765
Διαστάσεις: 17
x 24 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-960-221-810-5
Τιμή: 31,80 €
Μια ριζοσπαστική επανεκτίμηση της ομοερωτικής φιλίας στην αρχαία Ελλάδα.
Το μυστικό της αρχαιοελληνικής ομοφυλοφιλίας παραμένει τέτοιο μόνο για εκείνους που αποφεύγουν να ρωτήσουν. Οι ίδιοι οι Έλληνες δεν το έκρυβαν. Διεκτραγωδούσαν ή αστειεύονταν με τα ομοερωτικά τους πάθη, διαλαλούσαν τον πόθο τους για "σφριγηλούς μηρούς", υμνούσαν στα αγγεία τους το κάλλος των εφήβων, τιμούσαν με αγάλματα το ζεύγος των Τυραννοκτόνων, μεταμόρφωναν τον Δία σε αετό που ανύψωνε τον Γανυμήδη στα ουράνια. Κατάπληκτοι μπροστά σ' αυτό το φαινόμενο, οι Ρωμαίοι επίγονοί τους το ονόμασαν "ελληνικό έθιμο", οι δε νεότεροι λόγιοι και αισθητές, "ελληνικό έρωτα".
Φυσιολογικό πάθος που ολοκληρωνόταν με τη σωματική συνεύρεση ή εξιδανικευμένη πνευματική έλξη – ποιος ήταν ο αληθινό χαρακτήρας του Έρωτα ή της Φιλίας των Ελλήνων; Οι ίδιοι δείχνουν άλλοτε να τον επικροτούν ανεπιφύλακτα κι άλλοτε να τον επικρίνουν – όπως ο Πλάτων, που εμφανίζεται να καταδικάζει στους Νόμους ό,τι εγκωμιάζει ως την πιο αγνή και ανδρεία μορφή αγάπης στο Συμπόσιο.
Οι ελληνικές κοινωνίες μάλλον δεν ήταν ένα γκέι Ελντοράδο, ούτε παράδεισος σοδομανιακών παιδεραστών. Στο ομοερωτικό φάσμα συνυπήρχαν ή αντιμάχονταν οι πιο ακραίες εκδοχές προσφοράς χάριτος: ο πληρωμένος έρωτας του πόρνου και το φλογερό πάθος για μια συμβολική ασώματη συνένωση εραστών και ερωμένων.
Αναψηλαφώντας ένα πλήθος πηγών –από την ποίηση, το θέατρο, την ιστορία και τη φιλοσοφία μέχρι τη μυθολογία και την εικονογραφία– ο Τζέιμς Ντέιβιντσον ζωντανεύει με οίστρο, σ' όλη την πολυπλοκότητα και ποικιλομορφία του, ένα φαινόμενο που δεν έχει πάψει να είναι επίμαχο από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας.
●●● / ●●●
Γεώργιος Χρ. Τσιγάρας
Το Άγιον Μανδήλιον. Η ιστορία μιας αχειροποίητης εικόνας
Θεσσαλονίκη,
University Studio Press 2019
Σελίδες: 241, με έγχρωμες και α/μ εικόνες
Διαστάσεις: 21
x 29 εκ.
ISBN
χαρτόδετου: 978-960-12-2427-5
Τιμή: 33,00 €
Η έκδοση παρουσιάζει τη μακρά ιστορική διαδρομή του "Αγίου Μανδηλίου",
της αχειροποίητης εικόνας του Χριστού, στη φιλολογική γραμματεία και τις
εικαστικές τέχνες. Η ιστορία της συγκεκριμένης λατρευτικής εικόνας
είναι σύνθετη και πολυδιάστατη. Η διαδρομή της αρχίζει στην Έδεσσα της
Συρίας κατά την πρώιμη βυζαντινή περίοδο, συνεχίζεται το 944 στην
Κωνσταντινούπολη και καταλήγει μετά το 1204 στη Δύση, στο Παρίσι. Παρά
τη μεταφορά του κειμηλίου αυτού στη Δύση και την απώλειά του το 1792
κατά τη Γαλλική Επανάσταση, η παρουσία του στη λατρευτική πράξη και κατά
συνέπεια και στην καλλιτεχνική πράξη της Ανατολικής Εκκλησίας, είναι
όχι μόνο συνεχής αλλά και πολύ πιο έντονη στο εικονογραφικό πρόγραμμα
των μνημείων της εποχής των Παλαιολόγων και της μεταβυζαντινής περιόδου.
Το "Άγιο Μανδήλιο" με τη μεταφορά του στην Κωνσταντινούπολη
μετατρέπεται από ένα τοπικό λατρευτικό κειμήλιο σε πανορθόδοξο και στη
συνέχεια σε πανχριστιανικό.
Στην παρούσα μονογραφία επιχειρείται η ανάδειξη της πολλαπλής σημασίας
της αχειροποίητης εικόνας του Χριστού που σχετίζεται με θεολογικά,
καλλιτεχνικά, ιδεολογικά και πολιτικά ζητήματα, τα οποία μορφοποιούν,
μέσα από έναν ενδιαφέροντα διάλογο της εικόνας με τον λόγο, τη
θρησκευτική συνείδηση των χριστιανικών πληθυσμών όχι μόνο σε περιοχές
της ανατολικής Μεσογείου και της δυτικής Ευρώπης, αλλά και του κόσμου
των Σλάβων. Η έρευνα για την πράγματι σύνθετη και συχνά «αινιγματική»
κυρίως όμως περιπετειώδη πορεία της εικόνας του "Αγίου Μανδηλίου" στην
ιστορία, αλλά και στη λατρευτική πράξη της Εκκλησίας, ξεκίνησε στα τέλη
της δεκαετίας του ’80 στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης κατά τη διάρκεια των
διδακτορικών ερευνών του συγγραφέα σχετικά με την εικονολογία τη
Βυζαντινής τέχνης. Τα επόμενα χρόνια η έρευνα συνεχίστηκε στην Ελλάδα
όπου άρχισε να συγκεντρώνεται το εικαστικό υλικό, με επιτόπια έρευνα στα
μνημεία κυρίως της Ελλάδας (Άγιον Όρος, Αθήνα, Θεσσαλία, Θεσσαλονίκη,
Ιωάννινα, Θράκη, Δυτική Μακεδονία). Η συλλογή της σχετικής βιβλιογραφίας
και η καταγραφή των πηγών έγινε σε ελληνικές βιβλιοθήκες και το 2015
στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου της Βιέννης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου