Αντρέα Καμιλέρι: « Ήμουν και είμαι πάντα κομμουνιστής... α λα ιταλικά, πράγμα που σημαίνει πολλά πράγματα».

Παναγόπουλος Αργύρης

Πηγή: avgi.gr

---

Ο δημιουργός του επιθεωρητή Μονταλμπάνο έφυγε, μας άφησε όμως μια τεράστια πολιτική και πολιτιστική παρακαταθήκη που έχει τη σφραγίδα της Αριστεράς, των προοδευτικών και δημοκρατικών ανθρώπων όχι μόνη της Ιταλίας αλλά ολόκληρου του κόσμου

Ο επιθεωρητής Μονταλμπάνο έμεινε μόνος του. Ο δημιουργός του, ο Αντρέα Καμιλέρι, έφυγε, μας άφησε όμως μια τεράστια πολιτική και πολιτιστική παρακαταθήκη που έχει τη σφραγίδα της Αριστεράς και των κομμουνιστών, των προοδευτικών και δημοκρατικών ανθρώπων όχι μόνη της Ιταλίας ή της Ελλάδας και της Ευρώπης, αλλά ολόκληρου του κόσμου.
Ο Καμιλέρι γεννήθηκε στο Πόρτο Εμπέντοκλε της Σικελίας το 1925, πριν από 93 χρόνια. Σε μια ωραία περιοχή της Νοτίου Ευρώπης, ανάμεσα στην «Κοιλάδα των Ναών» της Μεγάλης Ελλάδας και τη Μεσόγειο, σε μια περιοχή που μαστίζεται από την ασχήμια της Μαφίας, της ομερτά, της διαφθοράς. Ο Καμιλέρι πέρασε τη ζωή του με την ομορφιά και πολέμησε μέχρι το τέλος του την ασχήμια.
Το τελευταίο διάστημα της ζωής του ήταν τυφλός. «Βλέπω περισσότερα πράγματα τώρα που είμαι τυφλός», έλεγε. Πυροδότησε μάλιστα και το μένος της φασιστοειδούς και ρατσιστικής Ιταλίας όταν δήλωσε πριν από λίγες εβδομάδες ότι «Όταν βλέπω τον Σαλβίνι με το κομποσκοίνι, μου έρχεται εμετός». Οι φασίστες είναι εκδικητικά όντα και δεν του το συγχωρέσανε. Το απέδειξαν τις τελευταίες ημέρες τις απερίγραπτες και αναρίθμητες προσβλητικές επιθέσεις εναντίον του από τη στιγμή που άρχισε να δίνει τη μάχη για να κρατηθεί στη ζωή. Μια οργή που δικαιολογείται ίσως από το γεγονός ότι σήμερα δεν μπορούν κάψουν στις πλατείες τα 100 βιβλία του και τα περίπου 31 εκατομμύρια αντίτυπα που κυκλοφορούν σε όλο τον κόσμο. Τους επόμενους μήνες θα κυκλοφορήσουν μάλιστα και δύο νέα βιβλία του.
Ο Καμιλέρι ήταν λάτρης της Ελλάδας, του πολιτισμού και των ανθρώπων της. Στάθηκε δίπλα μας στην περίοδο της κρίσης και αποτέλεσε έναν από τους λίγους διανοούμενους που πήραν την πρωτοβουλία να ιδρύσουν την «Άλλη Ευρώπη με τον Τσίρπα», που ξεπέρασε το 4% και εξέλεξε τρεις ευρωβουλευτές το 2014. Στάθηκε δίπλα μας το δύσκολο 2015. Τιμά όλους μας το γεγονός ότι ο μεγάλος αυτός συγγραφέας, που δεν είχε σχέσεις με τη σταλινική προσωπολατρία, έλπιζε μέχρι το τέλος να δει στην Ιταλία την αναγέννηση της Αριστεράς με έναν Τσίπρα και έναν ΣΥΡΙΖΑ.
Αναδημοσιεύουμε σήμερα μικρά αποσπάσματα από μια από τις συνεντεύξεις που μου είχε δώσει στην «Αυγή» καθώς και από τη συνέντευξη που είχε δώσει στο RAITRE στην Μπιάνκα Μπερλινγκουέρ, την κόρη του Ενρίκο Μπερλινγκουέρ, τον Σεπτέμβριο του 2017.
ΤΟΥ ΑΡΓΥΡΗ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ

Ο Αν. Καμιλέρι έδωσε τον Σεπτέμβριο του 2017 την τελευταία του πραγματικά πολιτική συνέντευξη στην εκπομπή «Λευκό Χαρτί» (Cartabianca) του τρίτου καναλιού της ιταλικής δημόσιας ραδιοτηλεόρασης RAITRE, την οποία παρουσίαζε η γνωστή δημοσιογράφος Μπιάνκα Μπερλινγκουέρ, η κόρη του πρώην ηγέτη του Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος Ενρίκο Μπερλινγκουέρ. Ήταν η τελευταία φορά που ο Καμιλιέρι μιλούσε συνολικά για την πολιτική κατάσταση στην Ιταλία και για το λόγο αυτό αναδημοσιεύουμε από τον ιστότοπο Blastingnews την περιγραφή της συνέντευξης από τον Μαουρίτσιο Ριμπεκίνι.

Δεν υπάρχουν σήμερα Μπερλινγκουέρ

Όσον αφορά την εικόνα του Σίλβιο Μπερλουσκόνι και γενικότερα της [τότε] πολιτικής φάσης, ο Καμιλέρι δήλωσε: «Ποτέ δεν ζήλεψα τον Μπερλουσκόνι. Αν έχει σήμερα μια πολιτική ανάκαμψη, οφείλεται στην αδυναμία των άλλων. Πιστεύω ότι σήμερα, για να σχολιάσουμε αυτό το πολιτικό σύστημα, πρέπει να σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε τη λέξη ‘πολιτική’. Ίσως εγώ έχω άσχημες συνήθειες γιατί όταν ήμουν νέος, οι πολιτικοί ονομάζονταν Ντε Γκάσπερι, Τολιάτι, Πάρι, Σφόρτσα, Νένι και Περτίνι. Αυτά μοιάζουν με προϊστορικά ονόματα σε σχέση με την ελάχιστη υπόσταση των σημερινών πολιτικών. Λυπάμαι πάρα πολύ γιατί έχω μια πολύ μεγάλη ιδέα για την πολιτική, αλλά στην Ιταλία άρχισε να τελειώνει με την απώλεια του Μόρο και του Μπερλινγκουέρ: σήμερα δεν έχουμε ανθρώπους αυτού του επιπέδου».
Στο ερώτημα εάν υπάρχουν σήμερα Ιταλοί ηγέτες που να συγκινούν τον κόσμο, ο Καμιλέρι απάντησε: «Ως κομμουνιστής και ως αριστερός άνθρωπος, είχα κάποια ελπίδα ότι ακόμα και στην Ιταλία υπήρχε ένα είδος Τσίπρα ή ένα άτομο που θα έπαιρνε όλα τα διάφορα κομμάτια της Αριστεράς και θα τα έβαζε μαζί, αλλά δυστυχώς είχα μια ψευδαίσθηση και αυτό δεν έγινε».

Από φασίστας έγινα κομμουνιστής

O Καμιλέρι διηγήθηκε επίσης λεπτομέρειες για το παρελθόν της οικογένειάς του: «Ο πατέρας μου προσπάθησε να συμμετάσχει στην ‘Πορεία στη Ρώμη’ [που ο Μουσολίνι κατέλαβε την πρωθυπουργία με την ανοχή του βασιλιά], αυτή έγινε με το τρένο και ο πατέρας μου έφυγε από τη Σικελία αλλά για μια σειρά περιστάσεων σταμάτησε στη Νάπολη. Δεν έφθασε ποτέ στη Ρώμη, αλλά και πολλοί άλλοι σταμάτησαν πιο πριν».
Αμέσως μετά ο γνωστός συγγραφέας μίλησε για τη ριζική πολιτική μεταμόρφωσή του στα νιάτα του: «Ήμουν φασίστας, αλλά είχα μια πρώτη κρίση το 1942, όταν πήγα στη Φλωρεντία, στο διεθνές συνέδριο της φασιστικής νεολαίας. Το θέμα ήταν ‘Η Ευρώπη του αύριο’ και μίλησε ο Βαλντούρ Φον Σχίραχ, που ήταν επικεφαλής της Χιτλερικής Νεολαίας, κι όσο μιλούσε με έλουζε κρύος ιδρώτας. Η Ευρώπη που είχαν στο μυαλό τους ήταν ένα γκρίζο στρατόπεδο, όλοι με μια στολή και να διαβάζουν το ‘Ο Αγών μου’ του Χίτλερ, κάτι που άρχισε να με τρομοκρατεί. Άρχισα να φοβάμαι ότι θα κερδίζαμε τον πόλεμο. Λίγο αργότερα, ενώ είχα αυτές τις μεγάλες αμφιβολίες, άρχισα να διαβάζω το βιβλίο ‘Η ανθρώπινη κατάσταση’ που μιλούσε για τους κομμουνιστές και ανακάλυψα ότι, αντίθετα με ό,τι μου είπαν, ήταν και αυτοί άνθρωποι, με ιδανικά, αγάπη και πατρίδα. Ασυνείδητα βρήκα τον εαυτό μου να έχει γίνει κομμουνιστής, ήταν ο τρόπος να βάλω σε τάξη τις ιδέες της δικαιοσύνης που είχα από παιδί. Γράφτηκα στο Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα αμέσως μετά την Απελευθέρωση της Σικελίας και προφανώς ο πατέρας μου δεν το πήρε καλά».
Στο ερώτημα αν εξακολουθεί να αισθάνεται κομμουνιστής, ο Καμιλέρι απάντησε:« Ναι, είμαι πάντα. Σε αυτό νομίζω ότι είμαι ένας δεινόσαυρος. Πρέπει να καταλάβουμε κάτι μεταξύ μας, ήμουν και είμαι πάντα ένας κομμουνιστής... α λα ιταλικά, πράγμα που σημαίνει πολλά πράγματα».
Σε ό,τι αφορά τη σημερινή Αριστερά, τόνισε: «Κανένας δεν θέλει να εγκαταλείψει αυτό το είδος της ηγεσίας που έχει. Ένα κόμμα αποτελείται από πολλές διαφορετικές ιδέες Όταν υπήρχε το Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα με τον δημοκρατικό συγκεντρωτισμό, υπήρχε ο Τολιάτι, ο Αμέντολα, ο Ινγκράο, που είχαν διαφορετικές ιδέες μεταξύ τους, αλλά συνέχισαν να συνυπάρχουν, και έπειτα εφάρμοζαν τις ιδέες της πλειοψηφίας. Αντίθετα, σήμερα στην Αριστερά δύσκολα συμβαίνει να υποκύπτεις στις ιδέες της πλειοψηφίας και ο καθένας είναι ηγέτης του εαυτού του».

Όχι στην Ευρώπη που δημιουργεί τοίχους

Μιλώντας για το θέμα των μεταναστών, ο Καμιλέρι δήλωσε: «Σήμερα οι αντιπάλοι μου είναι διάσπαρτοι σε όλη αυτή τη χαζή Ευρώπη που υψώνει τοίχους, που τοποθετεί συρματοπλέγματα, που απειλεί να βάλει άρματα μάχης στο πέρασμα του Μπρένερο, είναι όλοι αυτοί που δεν καταλαβαίνουν ότι αντιμετωπίζουμε μια κοσμική αλλαγή στην ιστορία μας. Να συνεχίσουμε με τις επαναπροωθήσεις, να μην τους υποδεχόμαστε και να έχουμε μια έλλειψη οίκτου γι’ αυτούς που υποφέρουν με κάνει να απορρίπτω αυτή την Ευρώπη. Όχι όλη, ασφαλώς. Η πολιτική της ιταλικής κυβέρνησης όσον αφορά την υποδοχή είναι καλή» [τόνισε αναφερόμενος στην πολιτική του Δημοκρατικού Κόμματος το 2017].
Ο Καμιλέρι αρνήθηκε να απαντήσει στις ερωτήσεις σχετικά με τις επερχόμενες περιφερειακές εκλογές στη Σικελία, υποστηρίζοντας ότι δεν γνωρίζει τους διάφορους υποψηφίους, ενώ σχετικά με το Δημοκρατικό Κόμμα του Ματέο Ρέντζι δήλωσε ειρωνικά ότι: «Έχω το δικαίωμα να μην απαντήσω».

Πρέπει να έρθει η μέρα που θα ζητήσουν συγγνώμη από την Ελλάδα

Αποσπάσματα από τη συνέντευξη του Αντρέα Καμιλέρι στην «Αυγή» στις 12 Ιανουαρίου του 2014.

...Αυτό που συνέβη στην Ελλάδα αποτελεί το θερμόμετρο των ευρωπαϊκών λαθών. Αρχικά προσπάθησαν να δημιουργήσουν μια κοινή ένωση με άξονα τις κοινές ιουδαϊκές και χριστιανικές ρίζες μας. Αυτό δεν μπορεί να λειτουργήσει. Αυτό που έχουμε από κοινού είναι η κουλτούρα μας. Μια κουλτούρα που γεννήθηκε ειδικά στην Ελλάδα και με την οποία ακόμη κερδοσκοπούμε και την εκμεταλλευόμαστε για να ζούμε. Ο τρόπος που μεταχειρίστηκε η Ευρώπη την Ελλάδα είναι σαν να μεταχειρίζεσαι άσχημα τις ίδιες τις ρίζες σου. Είναι σαν να μην κατάλαβες τίποτα εδώ και χιλιάδες χρόνια. Απέδειξαν ότι δεν κατάλαβαν τίποτα για το τι είναι στην πράξη και στην πραγματικότητα η Ευρώπη. Η Ευρώπη είναι ο Παρθενώνας. Η Ευρώπη είναι οι ναοί του Αγκριτζέντο. Η Ευρώπη είναι η κουλτούρα και ο πολιτισμός της. Το λίκνο της κουλτούρας και του πολιτισμού του κόσμου...
... Η Ευρώπη υπήρξε το βασίλειο της φαντασίας, της δημιουργίας. Το βασίλειο της τέχνης. Εάν υπήρχε έστω και ελάχιστος από αυτόν τον οίστρο και στο εσωτερικό της ευρωπαϊκής πολιτικής, τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά. Δεν μπορούμε να στηριχθούμε σε κάποιες οικονομικές αρχές. Πρέπει να στηριχθούμε σε κάποια ιδανικά και αξίες, σε έναν πολιτισμό. Σήμερα κάποιοι νομίζουν ότι όλ' αυτά είναι άχρηστα. Αντίθετα, αποτελούν βασικό στοιχείο για οποιαδήποτε ιδέα για την Ευρώπη. Πρέπει να ανοίξουμε τον δρόμο για μια Ευρώπη πιο κοντά σε εμάς. Μια Ευρώπη που να έχει μεγαλύτερη συνείδηση για τα προβλήματα που την έχουν ζώσει...
... Πρέπει να έρθει η μέρα που θα ζητήσουν συγγνώμη από την Ελλάδα για τον τρόπο με τον οποίο της συμπεριφέρθηκαν. Γιατί είναι σαν να κακομεταχειρίστηκαν την ίδια τους τη μάνα και να την πέταξαν στον δρόμο. Η Ελλάδα αποτελεί το λίκνο του πολιτισμού, που εγώ αναγνωρίζω τον εαυτό μου. Εκεί βρίσκονται τα θεμέλια της Ευρώπης. Όλα τα υπόλοιπα περιττεύουν...
... Πρέπει να βγούμε από τα στενά εθνικά σύνορα και όρια. Εάν η Ιταλία και η Ελλάδα έχουν ανθρώπους που έχουν κοινά ιδανικά, είναι εντελώς άχρηστο να συνεχίζουμε να μιλάμε για την Ελλάδα και την Ιταλία. Ας μιλήσουμε για την Ευρώπη και αυτά τα κοινά μας ιδανικά, που αντιπροσωπεύουν μια πραγματική δύναμη αλλαγών. Μετά από τόσο χρόνια σε αυτόν τον κόσμο, δεν έχουμε καταλάβει ότι δεν μας χωρίζουν τα σύνορα και οι γλώσσες, αλλά μας ενώνει ένας κοινός πολιτισμός;
... Τον Μονταλμπάνο τον κατηγορούσαν για κομμουνιστή, γιατί ήταν έντιμος και δίκαιος! Ήταν ένας αστυνόμος που ξεχώριζε από τους άλλους για την ποιότητα του χαρακτήρα του. Ακόμη και όταν ήταν αναγκασμένος να στείλει δυνάμεις καταστολής εναντίον των εργατών, άφηνε να πάνε οι καραμπινιέρι και όχι η αστυνομία. Ο Μονταλμπάνο δεν θα χτυπούσε ποτέ την κοινωνία. Έβγαινε από τη στενή αντίληψη που θα είχαμε για έναν επιθεωρητή της αστυνομίας. Πάνω από όλα ήταν πολίτης. Γι' αυτό πιστεύω ότι θα τον είχαμε σήμερα στο πλευρό μας...