Μηχανικός, Γλωσσολόγος ή Παπατζής;

Αντώνης Κουνάδης, μηχανικός  (Ακαδημία Αθηνών): "Η Ελληνική είναι η τελειότερη γλώσσα του κόσμου!"

Παραληρηματική ομιλία  του τέως προέδρου της Ακαδημίας Αθηνών,  στην κατά την πρώτη δημόσια συνεδρία της Ακαδημίας Αθηνών του 2019, όπου βιάζοντας κάθε έννοια επιστημονικού (γλωσσολογικού) λόγου  αγιοποιεί την  ελληνική γλώσσα .

Η ελληνική γλώσσα αποτελεί επίτευγμα του ανθρωπίνου πνεύματος ανυπερβλήτου τελειότητος και είναι η τελειότερη γλώσσα του κόσμου. Αυτό τόνισε ο κ. Αντώνιος Κουνάδης, ως μέγας γλωσσολόγος αν και  μηχανικός, τέως πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών στην ομιλία του στην κατά την πρώτη δημόσια συνεδρία της Ακαδημίας Αθηνών του 2019.


Στη διάλεξή του (συνονθύλευμα διαφόρων επιστημονικών απόψεων και αυθαίρετων επιστημονικοφανών ισχυρισμών από αμφιλεγόμενους "επιστήμονες" της "σχολής Άδωνη Γεωργιάδη")  με τίτλο «Η καταγωγή της ελληνικής γλώσσης: προφορικής και γραπτής», ο κ. Κουνάδης αναφέρθηκε σε δυο θέματα, που «απετέλεσαν αντικείμενα συνεχιζομένων μέχρι σήμερα εντόνων συζητήσεων και αμφισβητήσεων»: την «προβληθείσα τον 18ο αιώνα άποψη ότι η ελληνική γλώσσα ανήκει στην Ινδοευρωπαϊκή οικογένεια γλωσσών», καθώς και την «άποψη ότι το Ελληνικό αλφάβητο είναι Φοινικοσημιτικής προελεύσεως».
Παρουσιάζοντας  ένα κολάζ από «αυθεντικές γνώμες γλωσσολόγων, αρχαιολόγων, ιστορικών, ανθρωπολόγων, παλαιοντολόγων ώστε... να χυθεί περισσότερο φως στα δύο αυτά περίπλοκα και σκοτεινά ακόμη θέματα βάσει και των νεοτέρων ευρημάτων και των εξελίξεων στην ανθρώπινη αρχαιογενετική (αDNA) και την πληθυσμιακή γενετική», ο κ. Κουνάδης κατέληξε σε μερικά προσωπικά συμπεράσματα, που φυσικά δε βρίσκουν σύμφωνους έγκριτους γλωσσολόγους, ότι  «το πρώτο ( ;) αλφάβητο στον κόσμο είναι το Ελληνικό, του 8ου π.Χ. αι. Αρχικώς είχε 27 γράμματα, από δε το 403 π.Χ. 24 γράμματα μετά την αφαίρεση του δίγαμμα, του Κόπα και του σαμπί. Ωστόσο, υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις βάσει ιστορικών πηγών (ομηρικά έπη, Μιστριώτης κλπ.) και αρχαιολογικών ευρημάτων ότι το Ελληνικό αλφάβητο είναι πολύ αρχαιότερο, αναγόμενο πιθανότατα στα χρόνια του Τρωικού πολέμου (Μιστριώτης , Απολλόδωρος κ.α.), πολύ δε πιθανότερο είναι τα ομηρικά έπη να είχαν παραδοθεί γραπτά (Μιστριώτης, Τζ. Χάιγκετ, Χ. Μπλάνκ, Ζακλίν Ντε Ρομιγύ)».
Καταλήγοντας στην εθνικιστικού  τύπου ομιλία του ο κ. Κουνάδης ανέφερε χαρακτηριστικά πως «η Ελληνική γλώσσα, φαινόμενο συνέχειας και ακτινοβολίας εξακολουθεί να είναι αντικείμενο θαυμασμού και σπουδής από κορυφαίους γλωσσολόγους, ελληνιστές και διανοουμένους . Κατά μεν τον παγκοσμίως γνωστόν ελληνιστή και καθηγητή γλωσσολογίας F.R. Adrados η Ελληνική έχει θέσει ανεξίτηλη την σφραγίδα της σ΄όλες της δυτικοευρωπαϊκές γλώσσες που θεωρούνται ημιελληνικές ή κρυπτοελληνικές, κατά δε τον επιφανή ελληνιστή καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης Gilbert Murray η Ελληνική είναι η τελειότερη γλώσσα του κόσμου. Πράγματι, η Ελληνική γλώσσα, γραπτή και προφορική, αποτελεί επίτευγμα του ανθρωπίνου πνεύματος ανυπερβλήτου τελειότητος».

Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο της ομιλίας

Η καταγωγή της Ελληνικής γλώσσης, προφορικής και γραπτής ...

Διαβάστε επίσης και την ισχυρή αντίκρουση των απόψεων του Κουνάδη 

Ο Αντώνης Κουνάδης είναι ο μεγαλύτερος τσαρλατάνος του κόσμου

του Άκη Γαβριηλίδη*

Πηγή:  nomadicuniversality.com

---

Οι ακαδημίες γενικώς θεωρούνται συνώνυμο της στενομυαλιάς και της συντηρητικότητας, όπως μαρτυρεί και η ύπαρξη του όρου ακαδημαϊσμός. Ειδικά για την Ακαδημία Αθηνών, η οποία δεν έχαιρε ποτέ ιδιαίτερης φήμης και αποδοχής στην Ελλάδα, και πολύ λιγότερο διεθνώς, θα ταίριαζε μάλλον ο όρος σκοταδισμός. Παρά κάποιες δειλές προσπάθειες ανοιγμάτων τα τελευταία χρόνια, το ίδρυμα κάνει ό,τι μπορεί για να επιβεβαιώσει αυτή την κακή φήμη. Με πιο επιτυχημένη συναφώς κίνηση την ανάδειξη ενός πρώην δισκοβόλου και νυν πολιτικού μηχανικού και καθηγητή στατικής και σιδηρών γεφυρών στη θέση του προέδρου της.
Δεν θέτουν κανένα πρόβλημα φυσικά αυτές οι ιδιότητες από μόνες τους. Αυτό που θέτει πρόβλημα, είναι ότι η δημόσια δραστηριότητα του κ. αντιπροέδρου του Ιατροβιολογικού Ιδρύματος Ερευνών συνίσταται σχεδόν αποκλειστικά στην μονότονη υποστήριξη της ανορθολογικής προ-επιστημονικής «θεωρίας» ότι «Η Ελληνική είναι η τελειότερη γλώσσα του κόσμου» και των γνωστών αντιδραστικών και αστήρικτων κινδυνολογιών περί «λεξιπενίας, αδυναμίας εκφράσεως και σκέψεως της νεολαίας που χρησιμοποιεί στο λεξιλόγιό της περίπου 800 λέξεις», τις οποίες κανείς σοβαρός γλωσσολόγος δεν δέχεται σήμερα[1].
Όλα αυτά δείχνουν ότι ακόμα και στο υποτιθέμενο προπύργιο της τεχνικής και της επιστήμης είναι κάλλιστα δυνατό να ευδοκιμούν παιδαριώδεις θεολογικής καταγωγής ερμηνείες του κόσμου και της κοινωνίας, και ότι η εξοικείωση με τις πειραματικές και εφαρμοσμένες επιστήμες δεν εξασφαλίζει ανοσία απέναντι στον πιο απερίφραστο ανορθολογισμό.
Είναι βέβαια γνωστό ότι υπάρχει ένα πεδίο «δημόσιας γλωσσολογίας» (κατ’ αντιστοιχία προς την «δημόσια ιστορία»), το οποίο αποτελεί την παιδική χαρά για κάθε πικραμένο και ψεκασμένο, και στο οποίο γνωρίζουν μέρες δόξας τύποι κατανόησης της κοινωνικής και γλωσσικής πραγματικότητας που ευδοκιμούσαν ιδίως πριν την ανάδειξη της γλωσσολογίας ως επιστήμης. Τότε, εμφανίζονταν κυρίως ως παιδαριώδεις αντιζηλίες για το ποιανού η γλώσσα ήταν η «πρωταρχική», εκείνη που μιλούσαν «ο Αδάμ και η Εύα στον παράδεισο». Κατά το 19ο αιώνα, οι διάφοροι σχετικοί ισχυρισμοί άρχισαν να δίνουν τη θέση τους σε λιγότερο τερατολογικούς, αλλά εξίσου αφελείς σχηματισμούς του λόγου στους οποίους η έμφαση μετατοπιζόταν από το «αρχαιότερη» στο «τελειότερη». (Μολονότι από την Ελλάδα δεν έχουν λείψει αυτοί που συνεχίζουν να μετράνε αιώνες και χιλιετίες).
Ως τώρα, όμως, εκείνοι –ή, συχνά, εκείνες- που διακινούσαν τέτοιου είδους ανοησίες, ήταν συνήθως άτομα με κατώτερη ή μεσαία μόρφωση με βάση την διοικητική ταξινόμηση και ιεράρχηση της πανεπιστημιακής γνώσης. Το πολύ να ήταν δάσκαλοι ή φιλόλογοι της μέσης. Το ότι βγαίνει ένας καθηγητής της ανώτατης από έναν άλλον τομέα να κάνει το ίδιο, είναι σχετικά καινούριο, και δείχνει ότι εξίσου μαγνήτη για διάφορα ψώνια αποτελεί επίσης ο ρόλος του εθνικού προφήτη που εξυμνεί το γένος αλλά κρούει και τον κώδωνα του κινδύνου για επερχόμενα δεινά που το απειλούν[2]. (Και γιατί να μην αποτελεί; Αφού είναι μάλλον ο πιο εύκολος τρόπος να αναδειχθεί κανείς σε εθνικό τοτέμ και σε ομιλητή ναζιστικών συλλαλητηρίων).
Το ότι ένας καθηγητής τού ΕΜΠ θεωρεί δικαίωμά του, και αποστολή του, να μην σέβεται τα όρια των τομέων της γνώσης και να αποφαίνεται δημόσια για θέματα εκτός της αρμοδιότητάς του, είναι ήδη παραβίαση της επιβεβλημένης διανοητικής εντιμότητας και σεμνότητας. Ακόμα χειρότερο είναι το γεγονός ότι, με την παραβίαση αυτή, ο Κουνάδης εργαλειοποιεί το κύρος που παραδοσιακά έχει ένας καθηγητής στην ελληνική –και σε κάθε άλλη- κοινωνία, για να φουσκώσει τα μυαλά των συμπολιτών του με βαθύτατα αντιδραστικά παραληρήματα μεγαλείου και καταδίωξης. Όπως και οι έντεκα –που έγιναν δώδεκα- πανεπιστημιακοί στους οποίους αναφέρθηκα πρόσφατα, εκπορνεύει και αυτός την επιστήμη του και δείχνει ότι την αγαπά λιγότερο από το χειροκρότημα του δήμου ­–ορθότερα, των αριστοκρατών. Μέρες που είναι, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ρατσιστική υποτίμηση του μακεδονικού λαού που είναι διάχυτη στην ελληνική κοινωνία, έχει ως βασικό συστατικό του ανυπόστατη υπόθεση ότι η μακεδονική γλώσσα είναι ατελής, κατώτερη, αν όχι ανύπαρκτη.
Η Ακαδημία Αθηνών, επιβραβεύοντας μία τέτοια αντιεπιστημονική και αήθη συμπεριφορά, προσφέρει πολύ κακή υπηρεσία στον εαυτό της και την ελληνική κοινωνία. Ξεπουλά πολύ φτηνά το ήδη ελάχιστο κύρος της και δείχνει ότι αδιαφορεί εάν βυθίζεται ακόμη περισσότερο στη γελοιότητα και την ανυποληψία, αρκεί αυτό να εξυπηρετεί τους ιδεολογικούς και πολιτικούς στόχους που την ενδιαφέρουν.
____________________________
[1] Σε μια λιγότερο χονδροειδή μορφή, εξακολουθεί να διακινεί τέτοιες τερατολογίες ο Μπαμπινιώτης. Έγραψα όμως «κανείς σοβαρός γλωσσολόγος».
[2] Τελείως πρόχειρα, ένα δείγμα από το κήρυγμα του γεφυροποιού και ερασιτέχνη γλωσσολόγου:
Το Σύνταγμα του 1975 που αφήρεσε την ασπίδα προστασίας της γλώσσας που παρείχε το Σύνταγμα του 1952 επέτρεψε την περιβόητη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1976, η οποία κατάφερε το πρώτο καίριο πλήγμα κατά της γλώσσας μας με την κατάργηση στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση της διδασκαλίας των Αρχαίων Ελληνικών από το πρωτότυπο. Το 1982 ακολούθησε δεύτερο πλήγμα με την κατάργηση του πολυτονικού συστήματος γραφής που συνοδεύθηκε αργότερα με άλλα κατά της γλώσσας μέτρα, τα οποία οδήγησαν στο σημερινό επίπεδο λεξιπενίας, αδυναμίας εκφράσεως και σκέψεως της νεολαίας που χρησιμοποιεί στο λεξιλόγιό της περίπου 800 λέξεις. Οσο πτωχότερο το λεξιλόγιο τόσο πτωχότερη η σκέψη, διότι σκεπτόμεθα μέσω των λέξεων. Είναι συνήθεις οι βαρβαρισμοί, οι σολοικισμοί, η παραμορφωτική εκφορά λόγου, που ακούμε ακόμη και από παρουσιαστές ειδήσεων ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών. Η Ελληνική Γλωσσική Κληρονομιά διοργάνωσε μεγάλες εκδηλώσεις για την προστασία της ελληνικής, επιτυγχάνοντας την ανάσχεση της φθίνουσας πορείας της και ακολούθως την αύξηση των ωρών διδασκαλίας των Αρχαίων Ελληνικών, τα οποία δυστυχώς εντάχθηκαν πρόσφατα στα προαιρετικά μαθήματα!.

*.:BiblioNet : Γαβριηλίδης, Άκης

**********************************

1. Παντελής Μπουκάλας "H αρχαία ελληνική γλώσσα και η ιστορία της "- Kathimerini.gr |

2. ΕΝΑ ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΓΛΩΣΣΟΛΟΓΙΑΣ 

 

«Δεν υπάρχουν ανώτερες και κατώτερες γλώσσες. Κάθε γλώσσα αποτελεί περίπλοκο σύστημα επικοινωνίας κατάλληλο να εξυπηρετεί τις ανάγκες της γλωσσικής κοινότητας που την ομιλεί. Η ιδιαίτερη καλλιέργεια και ο εμπλουτισμός μιας γλώσσας προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση είναι προϊόν αυτών των αναγκών επικοινωνίας και των εκάστοτε ιδιαίτερων ιστορικών συγκυριών.»

Α.Τ. Χριστίδης

Χριστίδης, Α.-Φ., επιμ., Ιστορία της ελληνικής γλώσσας: από τις αρχές έως την ύστερη αρχαιότητα. 2001.

 

 

1. Κεφάλαιο 1: Τα μυστικά της γλώσσας

   1. Ο άνθρωπος μιλάει, ενώ τα ζώα όχι
   2. Οι ήχοι της γλώσσας και οι ήχοι των ζώων
   3. Πώς οι λέξεις σημαίνουν κάτι;
   4. Όλες οι γλώσσες είναι ίδιες: όλες είναι σχεδιασμένες με τον ίδιο τρόπο
   5. Άλλο είναι τα γράμματα και άλλο είναι οι φθόγγοι
   6. Η γλώσσα αλλάζει αλλά δεν χαλάει
   7. Η μητρική γλώσσα
   8. Η γλώσσα που χρησιμοποιούμε δεν είναι παντού και πάντα η ίδια
   9. Ποιες γλώσσες έχουν τους περισσότερους ομιλητές;
   10. Τα μυστικά της γλώσσας, λοιπόν...

2. Κεφάλαιο 2: Οι ήχοι της γλώσσας

   1. Η γλώσσα: ένα καινούργιο εργαλείο φτιαγμένο από παλιά ανταλλακτικά
   2. Η παραγωγή των γλωσσικών ήχων, των φθόγγων
      1. Ο ρόλος των φωνητικών χορδών στην ανθρώπινη γλώσσα
         1. Οι φωνητικές χορδές «φτιάχνουν» άηχους και ηχηρούς φθόγγους
         2. Το ύψος και η ένταση ξεχωρίζουν τις λέξεις και τις προτάσεις
         3. Τα είδη των τόνων
   3. Η ποικιλία των ήχων της γλώσσας
      1. Κάποιοι φθόγγοι χάνονται καθώς οι γλώσσες αλλάζουν
      2. Κάποιοι φθόγγοι αλλάζουν μέσα στον χρόνο
   4. Η ορχήστρα της γλώσσας
      1. Συλλαβή
      2. Φωνήεντα, σύμφωνα, ημίφωνα, δίφθογγοι
         1. Οι τρόποι με τους οποίους αρθρώνονται τα φωνήεντα
         2. Οι τρόποι με τους οποίους αρθρώνονται τα σύμφωνα
   5. Το φώνημα: ο μαέστρος της γλωσσικής ορχήστρας
   6. Τα μυστικά των ήχων της γλώσσας, λοιπόν...

3. Κεφάλαιο 3: Τα μυστικά της γραφής

   1. Λόγος και γραφή. Οι αιτίες της γραφής
   2. Παραμύθια για τη γραφή
   3. Τα παραμύθια και οι αλήθειες τους για τη γραφή
   4. Οι αλήθειες της αρχαιολογικής και της ιστορικής έρευνας
      1. Ο τόπος που γεννήθηκε η γραφή
      2. Τί μαθαίνουμε από τα εργαλεία
      3. Πότε γεννήθηκε η γλώσσα
      4. Πρόγονος της γραφής ίσως είναι η αρίθμηση
      5. Η μόνιμη εγκατάσταση και ο γεωργικός τρόπος παραγωγής είναι οι βασικές συνθήκες
      6. Τα πρώτα συστήματα γραφής
         1. Εικονογραφικά, ιδεογραφικά, σημασιογραφικά συστήματα
         2. Συλλαβικά συστήματα γραφής
         3. Αλφαβητικά συστήματα γραφής
   5. Τα μυστικά της γραφής, λοιπόν...

4. Κεφάλαιο 4: Πότε γεννήθηκε και πότε πρωτογράφτηκε η ελληνική γλώσσα

   1. Ποιοι και πότε πρωτοέγραψαν ελληνικά
   2. Γραμμική Β: τα πρώτα ελληνικά κείμενα
   3. Γραμμική Β: μια ελλειπτική γραφή
      1. Και άλλα «μπερδέματα» της γραμμικής Β
   4. Το κυπριακό συλλαβάριο
      1. Ένα βελτιωμένο συλλαβικό σύστημα γραφής
   5. Η γραμμική Α
   6. Κρητική ιερογλυφική
   7. Ετεοκρητική
   8. Κυπρομινωικές γραφές, ετεοκυπριακή
   9. Πότε γεννήθηκε η ελληνική γλώσσα;
   10. Ποιες είναι οι γλώσσες που ανήκουν στην ινδοευρωπαϊκή οικογένεια;
   11. Τί ξέρουμε για τις προελληνικές γλώσσες;
   12. Για να συγκεφαλαιώσουμε

5. Κεφάλαιο 5: Η ελληνική γλώσσα και το αλφάβητο

   1. Το τέλος της γραμμικής Β
   2. Η αλφαβητική γραφή
   3. Πότε ανακαλύφθηκε η αλφαβητική γραφή
   4. Οι Φοίνικες και το αλφάβητο τους
      1. Το φοινικικό αλφάβητο: μια γραφή μόνο με σύμφωνα
   5. Το ελληνικό αλφάβητο είναι παιδί του φοινικικού
   6. Οι επαφές φέρνουν το αλφάβητο στην Ελλάδα
   7. Τί μας λένε οι πρώτες αλφαβητικές επιγραφές
   8. Η ελληνική αλφαβητική γραφή: από το ιδιωτικό στο δημόσιο
   9. Πώς γράφονταν και πώς διαβάζονταν τα κείμενα
   10. Για να συνοψίσουμε

6. Κεφάλαιο 6: Πώς προφέρονταν τα αρχαία ελληνικά

   1. Άλλα γράφουμε και άλλα προφέρουμε
   2. Φωνήεντα
      1. Μακρά και βραχέα
      2. Η, Ε, ΕΙ
      3. Ο, ΟΥ, Ω
      4. Άλλα φωνήεντα
   3. Δίφθογγοι
   4. Σύμφωνα και ημίφωνα
   5. Η ερασμιακή προφορά
   6. Για να συνοψίσουμε

7. Κεφάλαιο 7: Η αρχιτεκτονική της γλώσσας και η αρχαία ελληνική γλώσσα

   1. Η πρόταση
   2. Η πρόταση εκφράζει μια ολοκληρωμένη σκέψη
   3. Υποκείμενο και κατηγόρημα
   4. Ουσιαστικά
   5. Άρθρο
   6. Αντωνυμίες
   7. Πτώσεις και κλίση
   8. Αριθμός, γένος
   9. Το ρήμα και ο χρόνος
   10. Το ρήμα και η όψη
   11. Παρακείμενος, υπερσυντέλικος
   12. Επιρρήματα
   13. Και πάλι για το ρήμα
   14. Φωνή και διάθεση
   15. Επίθετο
   16. Προθέσεις, σύνδεσμοι, μόρια
   17. Και πάλι για την πρόταση
   18. Η γλώσσα και οι γλώσσες
   19. Τα αρχαία ελληνικά
   20. Για να συγκεφαλαιώσουμε

8. Κεφάλαιο 8: Οι διάλεκτοι της αρχαίας ελληνικής γλώσσας

   1. Λίγα λόγια για τις διαλέκτους της νέας ελληνικής γλώσσας
   2. Αστεία για τις διαλέκτους και τί σημαίνουν
   3. Τί σημαίνουν αυτά τα αστεία;
   4. Πώς γεννήθηκε η κοινή νέα ελληνική γλώσσα;
      1. Γιατί αυτή η διάλεκτος και όχι κάποια άλλη;
      2. Η κοινή νέα ελληνική γεννήθηκε από μια διάλεκτο
      3. Τί σημαίνει «αναβαθμίστηκε»;
   5. Και τώρα οι διάλεκτοι της αρχαίας ελληνικής
      1. Τρεις ομάδες διαλέκτων
      2. Μα πόσα ξέρουμε για τις αρχαίες διαλέκτους;
      3. Πώς ξεχωρίζουν οι ανατολικές και οι δυτικές διάλεκτοι;
      4. Η αρκαδοκυπριακή διάλεκτος
      5. Η μυκηναϊκή διάλεκτος
      6. Η αιολική ομάδα
   6. Άλλες γλώσσες
   7. Πώς χάθηκαν οι αρχαίες διάλεκτοι;
      1. Η «ισχυρή» αττική διάλεκτος
   8. Οι διάλεκτοι στη λογοτεχνία
   9. Για να συγκεφαλαιώσουμε

9. Κεφάλαιο 9: Η συνάντηση της αρχαίας ελληνικής με άλλες γλώσσες

   1. Γλωσσικές επαφές: παραδείγματα από τα νέα ελληνικά
   2. Τα μυστικά της γλωσσικής επαφής
   3. «Χαλάει» τις γλώσσες ο δανεισμός;
   4. Και πάλι για τα μυστικά της γλωσσικής επαφής
   5. Οι γλώσσες δεν χαλούν - αλλάζουν. Όμως μπορεί να χαθούν
   6. Κινδυνεύει σήμερα να χαθεί η ελληνική γλώσσα από τη συνάντησή της με την αγγλική;
   7. Η αρχαία ελληνική και οι επαφές της με άλλες γλώσσες
      1. Ελληνική και σημιτικές γλώσσες
      2. Ελληνική και μικρασιατικές γλώσσες
      3. Ελληνική και αιγυπτιακή
      4. Έλληνες και Ινδοί
      5. Έλληνες και Πέρσες
      6. Έλληνες και Άραβες
      7. Έλληνες, Θράκες, Ιλλυριοί
      8. Έλληνες και Κέλτες
      9. Έλληνες και Ετρούσκοι
      10. Έλληνες και Ρωμαίοι
      11. Αρχαία ελληνική, λατινική και το επιστημονικό λεξιλόγιο
   8. Για να συγκεφαλαιώσουμε

10. Κεφάλαιο 10: Πώς άλλαξε η αρχαία ελληνική γλώσσα

    1. Ας ξαναθυμηθούμε την προφορά των αρχαίων ελληνικών
    2. Τί ρόλο παίζει στη γλωσσική αλλαγή η γεωγραφική εξάπλωση της χρήσης μιας γλώσσας;
    3. Κοινή, γεωγραφική εξάπλωση, αλλόγλωσσοι
    4. Γεωγραφική απομόνωση: η ισλανδική και η ελληνική
       1. Οι δυσκολίες στην εκμάθηση των αγγλικών
    5. Οι γλώσσες αλλάζουν λοιπόν
    6. Οι αλλαγές της κοινής
       1. Μια παρένθεση για την εκμάθηση της γλώσσας από το παιδί
          1. Τί δείχνουν αυτά τα παιδικά λάθη;
    7. Άλλες αλλαγές
       1. Χάνεται ο αναδιπλασιασμός
       2. Χάνονται τα ρήματα σε -μι
       3. Και τώρα τα ουσιαστικά: πώς ο γέρων έγινε γέρος
       4. Όλα όσα «τελειώνουν» σε -ος να είναι αρσενικά!
       5. Και άλλες περιπτώσεις εξομάλυνσης
       6. Κάποια συμπεράσματα
       7. Υποχωρεί η δοτική
       8. Υποχωρεί η ευκτική
       9. Ο μέλλοντας γίνεται περιφραστικός
       10. Υποχωρεί το απαρέμφατο
       11. Χάνεται ο δυϊκός αριθμός
    8. Τί έγινε λοιπόν;
    9. Για να συγκεφαλαιώσουμε

11. Κεφάλαιο 11: Αττικισμός: η «καλή» και η «κακή» γλώσσα

    1. Η «καλή» και η «κακή» γλώσσα
       1. Η «γλώσσα της πεθεράς» και η «γλώσσα της αρρώστιας»
    2. Η καθαρεύουσα
       1. Δυο λόγια για τα λατινικά
       2. Ας ξαναγυρίσουμε στην καθαρεύουσα
       3. Μια μικρή ιστορική παρένθεση
    3. Αττικισμός: η προϊστορία της καθαρεύουσας
    4. Για να συγκεφαλαιώσουμε

12. Κεφάλαιο 12: Προς τα νέα ελληνικά