ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΖΟΝΤΑΣ ΜΟΝΟ ΔΙΑΣΗΜΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ

Marion Kalter / Πορτρέτα γυναικών καλλιτεχνών της δεκαετίας του 19708

 * Σημείωμα  της φωτογράφου Μαριόν Κάλτερ για  την Έκθεση που έγινε το 2009  στο Κέντρο Πομπιντού (Παρίσι)  "Γυναίκες καλλιτέχνιδες από τις συλλογές του Πομπιντού". 

 Το 1976, ήμουν  25 ετών. 

Μόλις άρχιζα να ενδιαφέρομαι για τη φωτογραφία. Είχα  σπουδάσει ιστορία της τέχνης και ζωγραφική.Έγινα και φωτογράφος,χωρίς να  νιώσω τη δυσκολία του να είσαι γυναίκα. Για δύο λόγους: ο πρώτος, λόγω του ότι ήταν μια εποχή που ο φεμινισμός βρισκόταν στη βράση του , χάρη στο Μάη του 68, ο δεύτερος επειδή , έχοντας χάσει τη μητέρα μου και τη γιαγιά μου  πολύ νέα, από παιδί στηριζόμουν στον εαυτό μου και ζούσα μέσα σε μια ξέφρενη ελευθερία .

Από τη μία  λοιπόν οι ιστορικοί  παράγοντες (εξέγερση των γυναικών την περίοδο 60-70 ) και από την άλλοι οι προσωπικοί  (ο  θάνατος της μητέρας μου κλπ) με ώθησαν στην πλήρη ανεξαρτησία. Επιλογή μου ήταν  να σπουδάσω, να μην παντρευτώ, να μην έχω παιδιά και να κάνω  μια ζωή "χωρίς περιορισμούς".
Τα γυρίσματα της ζωής με έβαλαν να ζω μικρό κορίτσι στο  Berry, τη δεκαετία του  50, όπου περιφερόταν το φάντασμα της Γεωργίας Σάνδη. Εκεί πέρασα όλα τα στάδια της εκπαίδευσης: προσχολική για "κορίτσια",  γυμνάσιο για "κορίτσια" . Τέλος, προσγειώθηκα στο πρώτο αμερικανικό πανεπιστήμιο για τις γυναίκες, όπου είχε καταφύγει η ποιήτρια Emily Dickinson . Εκείνα τα χρόνια έστελναν εκεί  μόνο γυναίκες  , για να  μπορούν να έχουν κάθε ευκαιρία πρόσβασης σε σημαντικές θέσεις, χωρίς να περιορίζονται από άνδρες.
Αφού είχα μια τόσο  όμορφη μητέρα. - εξιδανικευμένη, βέβαια, καθότι νεκρή  - ήταν πολύ σημαντικό για μένα να συναντώ  έντονα δημιουργικές γυναίκες που ταυτόχρονα διατηρούσαν τη γοητεία, τη θηλυκότητά τους, τη δύναμη να  αποπλανούν, ένα κράμα τόσο σπάνιο και τόσο εύθραυστο συνάμα.
  Αυτό ήταν που μ΄έσπρωξε , μετά από τις σπουδές  της ιστορίας της τέχνης και  της  ζωγραφικής, να  προσπαθήσω να κατανοήσω τη θέση  (στάτους) των γυναικών μέσα στην τέχνη: έπρεπε αυτές να είναι εργένισσες  για να δημιουργήσουν ή μήπως έπρεπε να υποστηρίζονται από έναν άντρα, έχοντας πρώτα στηριχθεί  σε έναν πατέρα; Έπρεπε επίσης αυτές να μην έχουν παιδιά, αν ήθελαν να ακολουθήσουν μιαν καλλιτεχνική καριέρα;

 Δοκίμασα να βρω μιαν απάντηση σε όλα αυτά τα ερωτήματα, γράφοντας μια διατριβή υπό τον τίτλο "Γυναίκες και δημιουργικότητα". Πήρα συνεντεύξεις από τις  Gisèle Freund, Meret Oppenheim, Vieira da Silva, Chantal Akerman, Ruth Francken  και άλλες . Κατά τη διάρκεια  των συνεντεύξεων, ζήτησα από τις  συνομιλήτριές μου τα φωτογραφικά τους  πορτρέτα .
[....] 

Η πρώτη γυναίκα που φωτογράφησα  ήταν η συγγραφέας Anaïs Nin, σύμβολο της ελευθερίας της γραφής και της σεξουαλικής ελευθερίας. Στη συνέχεια ήρθε η μεγάλη κυρία, η  Nadia Boulanger, που παρέδιδε μαθήματα  σύνθεσης  στην οδό Ballu. Στη Νέα Υόρκη συνάντησα σε ένα συνέδριο την κοινωνιολόγο Margaret Mead , τη Sonia Delaunay στο στούντιο της, τη Susan Sontag , σε μία επίσκεψή της στο Παρίσι, και τη Martha Graham στην Όπερα του Παρισιού.
Σήμερα, το 2009, περίπου 30 χρόνια αργότερα, το ζήτημα του φεμινισμού δεν τίθεται καθόλου με τον ίδιο τρόπο. Οι αγώνες των γυναικών άρχισαν να αποδίδουν καρπούς. Ο φεμινισμός δεν είναι πια μια πραγματική  πρόκληση, επειδή  πολλά από τα αιτήματά του έχουν  επιτευχθεί  και πολλά δικαιώματα έχουν κατακτηθεί.
Τα ερωτήματα που τίθενται σήμερα αφορούν πιο πολύ  προβλήματα κοινωνικά , φυλετικά , φτώχειας και   οικολογίας. Δεν πρέπει λοιπόν να εξετάζουμε ξεχωριστά   τις γυναίκες με συγκεκριμένα κριτήρια, αλλά να τοποθετούμε την ανθρώπινη ύπαρξη μέσα στον  υπερπλήρη σε ανθρώπους πλανήτη,   στην εποχή της έκρηξης των τεχνολογιών της : μόνη  μπροστά από τον υπολογιστή , χωρισμένη όχι από τις διαφορές του  φύλου , αλλά από την κοινωνική θέση της.
Το να δίνεται ένα μέρος αποκλειστικά στις γυναίκες για να "εκτεθούν" έχει για μένα κυρίως ένα χαρακτήρα ιστορικό Ιδού λοιπόν μια ματιά προσωπική ... 

Marion Kalter
23 Ιούνη 2009

[Mετάφραση: Gerontakos]

 

Annette Messager

 

Agnès Varda

Gina Pane

Chantal Ackerman

Meret Oppenheim

Sonia Delaunay

Charlotte Perriand, sa fille Pernette et Marie-Laure Jousset

Joan Mitchell

Gisèle Freund

Berenice Abbott et Gisèle Freund

Alicia Penalba

Dorothea Tanning

Lea Lublin

Magdalena Abakamowicz

Milvia Maglione

Mimi Parent

Bernadette Bour

Nil Yalter

Ruth Francken

Shirley Goldfarb

Maria Elena Viera da Silva

Anaïs Nin

©Marion Kalter

*Άλλες φωτογραφίες της Μαριόν Καλτερ είναι διαθέσιμες  ΕΔΩ.