ΑΝΟΗΤΟΙ ΗΓΕΤΕΣ- ΠΕΙΘΗΝΙΟΣ ΟΧΛΟΣ

ΑΝΟΗΤΟΙ ΗΓΕΤΕΣ- ΠΕΙΘΗΝΙΟΣ ΟΧΛΟΣ

14 juillet. – Fête de la République. Je me suis promené par les rues. Les pétards et les drapeaux m’amusaient comme un enfant. C’est pourtant fort bête d’être joyeux, à date fixe, par décret du gouvernement. Le people est un troupeau imbécile, tantôt stupidement patient et tantôt férocement révolté. On lui dit : « Amuse toi.» Il s’amuse. On lui dit : « Va te battre avec le voisin. » Il va se battre. On lui dit : «Vote pour l’Empereur. » Il vote pour l’Empereur. Puis, on lui dit : « Vote pour la République. » Et il vote pour la République.

Ceux qui le dirigent sont aussi sots; mais au lieu d’obéir à des hommes, ils obéissent à des principes, lesquels ne peuvent être que niais, stériles et faux, par cela même qu’ils sont des principes, c’est-à-dire des idées réputées certaines et immuables, en ce monde où l’on n’est sûr de rien, puisque la lumière est une illusion, puisque le bruit est une illusion.

14 Ιουλίου. Γιορτή της Δημοκρατίας. Περπάτησα στους δρόμους και τα πυροτεχνήματα και οι σημαίες με διασκέδασαν σαν να ήμουν παιδί. Κι όμως, δεν είναι ανόητο να χαίρεται κανείς μια ορισμένη ημερομηνία, γιατί το θέλει ένα κυβερνητικό διάταγμα; Ο όχλος μοιάζει μ’ ένα ηλίθιο κοπάδι πρόβατα, άλλοτε βλακωδώς υπομονετικό κι άλλοτε σε θηριώδη ανταρσία. Του λες: «Ψυχαγωγήσου», και ψυχαγωγείται. Του λες: «Πήγαινε και πολέμησε το γείτονά σου», και πάει να πολεμήσει. Του λες: «Ψήφισε τον Αυτοκράτορα», και ψηφίζει τον Αυτοκράτορα, κι κατόπιν του λες: «Ψήφισε Δημοκρατία», και ψηφίζει Δημοκρατία.

Αλλά και οι ηγέτες του είναι ανόητοι. Μόνο, αντί να υπακούν σε ανθρώπους, υπακούν σε αρχές, οι οποίες δεν μπορεί παρά να είναι ανόητες, στείρες και ψεύτικες, για τον απλούστατο λόγο ότι οι αρχές δεν είναι τίποτε παρά ιδέες που θεωρούνται βέβαιες και αναλλοίωτες, ενώ σ’ αυτόν τον κόσμο κανείς δεν είναι βέβαιος για τίποτε, αφού και το φως είναι μια πλάνη κι ο θόρυβος μια ψευδαίσθηση.

Guy de Maupassant 
Απόσπασμα από το διήγημα Le Horla (1887)

Mετάφραση: Βασίλης Κ. Μηλίτσης