Η
Anne Beaumanoir ήταν Γαλλίδα νευροφυσιολόγος. Για τη βοήθειά της στους
Εβραίους στη Βρετάνη κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, αυτή
καθώς και οι γονείς της αναγνωρίστηκαν ως Δίκαιοι Μεταξύ των Εθνών από
τον Yad Vashem.
To διαρκές φρόνημα της αντίστασης
Βαγγέλης Χατζηβασιλείου
Αρχείο The Books’ JournalΗ Αννέτ Μπομανουάρ, με συναγωνιστές της, στο διάστημα της συμμετοχής της στη γαλλική αντίσταση κατά των ναζί. Φωτογραφία από το εξώφυλλο του βιβλίου της Wir wollten das Leben ändern: Band 1 Leben für Gerechtigkeit Erinnerungen 1923 bis 1956 (ed. Contra-Bass, 2019).
Άννε Βέμπερ, Το άσμα της Αννέτ. Έμμετρο μυθιστόρημα, μετάφραση από τα γερμανικά: Κώστας Κοσμάς, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2022, 192 σελ.
Μια γυναίκα που ταυτίζεται σε όλο το φάσμα του μακραίωνου βίου της με την αντίσταση και την πολιτική ανυπακοή. Από την αντιναζιστική δράση στη Γαλλία μέχρι τη συμμετοχή στην κυβέρνηση του Αχμέντ Μπεν Μπελά στην ανεξάρτητη Αλγερία. Αυτή είναι η πορεία της Αννέτ Μπομανουάρ, όπως υποβλητικά την ξεδιπλώνει η έμμετρη αφήγηση της Άννε Βέμπερ. y
Η
Άννε Βέμπερ είναι φιλόλογος, μεταφράστρια και συγγραφέας, γεννημένη το
1964 στο Όφενμπαχ της Γερμανίας. Το 1983 πήγε για σπουδές στο Παρίσι, το
οποίο μετατράπηκε σε δεύτερη πατρίδα της. Τιμήθηκε, μεταξύ άλλων, με το
Γερμανικό Βραβείο Λογοτεχνίας για Το άσμα της Αννέτ, το 2020, και με το Βραβείο Μετάφρασης της Διεθνούς έκθεσης Βιβλίου της Λειψίας, το 2022.
Η Anne Beaumanoir με τη συγγραφέα Anne Weber (ευγενική προσφορά Maville.com
Η μετάφραση του Άσματος της Αννέτ μάς δίνει την ευκαιρία να διαπιστώσουμε ιδίοις όμμασι τη σημασία και την πρωτοτυπία ενός βιβλίου που βασίζεται σε συνομιλίες με την κατ’ επανάληψη αντιστασιακή και ανυπότακτη Αννέτ Μπομανουάρ, αντλεί υλικό από τις προφορικές αφηγήσεις και από τα απομνημονεύματα της ίδιας και στηρίζεται σε μια καλοχτισμένη έμμετρη αφήγηση.
Η μετάφραση του Κώστα Κοσμά αποτελεί αποφασιστικό στοιχείο για την υποδοχή του έργου της Βέμπερ στα ελληνικά. Για τα φιλολογικά της έμμετρης αφήγησης, αρκεί να δούμε το μεταφραστικό σημείωμα στο τέλος του βιβλίου. Για την επιλογή της έμμετρης φόρμας, εκείνο που καταλαβαίνουμε είναι πως η Βέμπερ την επέλεξε επειδή τη βοηθάει να συμπυκνώσει, σε μια σχετικά μικρή έκταση, τρία ζητούμενα: την ελεύθερη, συνειρμική ακολουθία αντί για μια χρονικά αλυσοδεμένη νόρμα· την αποσπασματική και οιονεί προφορική σύνθεση, που θέλει να μείνει σε μερικά μόνο κρίσιμα γεγονότα αντί να εξαπλωθεί σε μια μυθοπλαστική βιογραφία αδιατάρακτης γραμμής και συνέχειας· και τον υποβλητικά αφαιρετικό τόνο μιας εκ των προτέρων ελλειπτικής προσέγγισης αντί για το εύρος μιας επιφάνειας εξαντλητικής πνοής. Από αυτά εύκολα συνάγεται, νομίζω, και το βάρος της μετάφρασης του Κοσμά, που μας βάζει αμέσως στο κλίμα το οποίο φιλοτεχνούν τα προειρημένα ζητούμενα. Ένα κείμενο που μας καλεί να το διαβάσουμε, και να το απολαύσουμε, ξανά και ξανά, αν θέλουμε να εννοήσουμε εις βάθος τις συγγραφικές αναζητήσεις, αλλά και τις ολοφάνερες λογοτεχνικές αρετές της Βέμπερ.
Δίκαιη των Εθνών
Ποια ακριβώς, όμως, είναι η Αννέτ Μπομανουάρ (1923-2022), που γίνεται το κεντρικό πρόσωπο και η συναρπαστική έμμετρη πρωταγωνίστρια της Βέμπερ; Κόρη μιας φτωχής οικογένειας από τη Βρετάνη και μέλος της γαλλικής αντίστασης και του Κομμουνιστικού Κόμματος, η Αννέτ έσωσε τη ζωή δύο εβραιόπουλων στην κατεχόμενη από τους ναζί Γαλλία, παραβαίνοντας τους κομματικούς κανόνες, που αποθάρρυναν τα σπάταλα ρίσκα. Μετά τον πόλεμο, η Μπομανουάρ έγινε γιατρός και παντρεύτηκε στη Μασσαλία, αλλά έσπευσε να εγκαταλείψει την τακτοποιημένη ζωή της για να αφιερωθεί σε μιαν άλλη αντίσταση, την αλγερινή. Το αποτέλεσμα ήταν να καταδικαστεί σε δέκα χρόνια φυλακή και να δραπετεύσει στην Τυνησία, καταλήγοντας αργότερα στην ανεξάρτητη Αλγερία, όπου χρημάτισε μέλος της κυβέρνησης και έπεσε σε δυσμένεια από τη στρατιωτική δικτατορία.[...............................................................................]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου