Η 11η Σεπτεμβρίου της ηλεκτρονικής τεχνολογίας;
Τα γεγονότα στον Λίβανο, με τις εκρήξεις των βομβητών που φέρεται να προκάλεσε το Ισραήλ αποτελούν ένα σημείο καμπής για διαφορετικούς λόγους.
Πρώτον πρόκειται για μια εντυπωσιακή από πλευράς αποτελεσματικότητας, επιχείρηση των μυστικών υπηρεσιών του Ισραήλ, οι οποίες αποπειρώνται να ξεπλύνουν τη ντροπή της 7ης Οκτωβρίου. Κάτι τέτοιο βεβαίως δεν θα είναι εύκολο ενώ επιπλέον η 7η Οκτωβρίου ήταν στοχευμένη ώστε να πλήξει κατά το δυνατόν λιγότερους αμάχους σε αντίθεση με την επίθεση του Ισραήλ. Και πάλι ωστόσο τα γεγονότα στο Λίβανο είναι εντυπωσιακά.
Δεν γνωρίζουμε ακόμα το ακριβές μέγεθος του πλήγματος στη Χεζμπολάχ ωστόσο φαίνεται ότιείναι σημαντικό. Ο τρόπος και ο χρόνος απάντησης της Χεζμπολάχ θα δείξει πόσο σοβαρό είναι το πλήγμα που δέχτηκε. Ταυτοχρόνως, το Ισραήλ έπληξε για ακόμα μια φορά διπλωμάτη και μάλιστα πρεσβευτή του Ιράν. Το Ισραήλ «ειδικεύεται» σε εντυπωσιακά πλήγματα βεβαίως, είτε με την αεροπορία του, είτε με δηλητήρια ή ηλεκτρονικούς ιούς (βλ. Stuxnet). Η ικανότητά του όμως να γεφυρώσει τον κυβερνοκόσμο με τον φυσικό κόσμο ως προς καταστροφικές συνέπειες του πρώτου επί του δευτέρου είναι πέρα από μοναδική μέχρι σήμερα, απολύτως τρομακτική ως προς τον δρόμο που ανοίγει και τον οποίο θα υποστεί τελικώς και το ίδιο το Ισραήλ.
Δεύτερον, το Ισραήλ άνοιξε έναν δρόμο τον οποίο σε βάθος χρόνου θα το υποστεί και το ίδιο. Η μετατροπή βομβητών και κινητών σε νάρκες κατά προσωπικού, με ή χωρίς την προσθήκη εκρηκτικών σε συσκευές θα αποτελέσει ένα ακόμα σημείο-τομή στο άκρως επικίνδυνο θόλωμα των ορίων μεταξύ πολιτικής και στρατιωτικής τεχνολογίας. Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι 30 χρόνια πριν, η πυραυλική τεχνολογία ήταν πανάκριβη, δύσκολα αποκτήσιμη και εν πολλοίς το προνόμιο των ΗΠΑ και των στενών συμμάχων τους. Σήμερα είναι ο εφιάλτης τους. Δε θα χρειαστεί να περάσει τόσος καιρός πριν να δούμε ενδεχομένως συσκευές να ανατινάζονται σε διάφορες περιοχές του πλανήτη.
Τρίτον, επειδή ακριβώς το πλήγμα φαίνεται να είναι σημαντικό και κυρίως τόσο προκλητικό από πολιτικής και ψυχολογικής απόψεως, η Χεζμπολάχ «υποχρεούται» να απαντήσει με έναν τρόπο εξίσου καταλυτικό ή τουλάχιστον παρομοίου επιπέδου. Το Ιράν κυρίως και δευτερευόντως η Χεζμπολάχ επέτρεψαν να παρερμηνευθεί η προσοχή με την οποία διεξάγουν τον πόλεμο ως δισταγμός και ελλιπής αποτρεπτική ικανότητα. Το αποτέλεσμα είναι να δέχονται ολοένα πιο προκλητικά πλήγματα από το Ισραήλ. Φυσικά δεν πρέπει να παρασύρεσαι από τον εχθρό σου αλλά επίσης δεν μπορείς να δείχνεις αδύναμος.
Δεν είναι βέβαιο τι μπορεί να κάνει άμεσα η Χεζμπολά. Σίγουρα όμως ο άξονας της αντίστασης οφείλει να δείξει ότι διαθέτει πολλές επιλογές. Σε κάθε περίπτωση και το Ιράν θα πιεστεί να παρέμβει ακόμα αμεσότερα, ιδίως αν ξεκινήσει ισραηλινή χερσαία εισβολή.
Τέταρτον, το χτύπημα του Ισραήλ έχει όλα τα χαρακτηριστικά «τυφλού» τρομοκρατικού χτυπήματος. Όποιος είχε βομβητή ή βρέθηκε κοντά σε κάποιον άλλον που είχε πάνω του τέτοια συσκευή, έγινε θύμα του Ισραήλ. Δεν είναι πολύ διαφορετική η λογική του Ισραήλ από εκείνη των αεροπειρατών της 11ης Σεπτεμβρίου. Ένα μέσο που χρησιμοποιείται για πολιτικούς σκοπούς, οπλοποιείται και χρησιμοποιείται αδιακρίτως. Στον πυρήνα της πρόκειται για μια τρομοκρατική ενέργεια επειδή αποπειράται όχι μόνο να στερήσει από τη Χεζμπολάχ τις επικοινωνίες της αλλά και να τρομοκρατήσει τον λαό του Λιβάνου συνολικώς. Μέχρι τώρα, οι απόπειρες τρομοκράτησης άλλων λαών δεν έχουν βγάλει το Ισραήλ πουθενά. Εν μέσω γενοκτονίας στη Γάζα αδυνατεί να καταστείλει την παλαιστινιακή αντίσταση. Είναι αμφίβολο κατά πόσο θα το πετύχει με την επίθεση στον Λίβανο.
Πέμπτον, αν η επίθεση του Ισραήλ δε συνοδευτεί και από χερσαία εισβολή είναι πολύ δύσκολο (με τα μέχρι σήμερα δεδομένα) να επιτύχει το στόχο της επιστροφής των εποίκων στις περιοχές τους. Οι πιθανότητες όμως όπως γράφαμε και τις προηγούμενες ημέρες είναι να έχουμε μια τέτοια εισβολή. Τότε το πράγμα θα γίνει ξεκάθαρο: ο κατακλυσμιαίος περιφερειακός πόλεμος θα έρθει εγγύτερα όχι κατά κάποια βήματα αλλά αλματωδώς. Αν όμως η εισβολή δεν λάβει χώρα, τότε το Ισραήλ θα είναι αυτό που θα επιβεβαιώσει την εικόνα αδυναμίας ενώ επιπλέον θα έχει «κάψει» ένα μέσο δολιοφθοράς το οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει μάλλον υπό καταλληλότερες συνθήκες.
Έκτον, η επίθεση μπορεί να εξελιχθεί σε μια 11η Σεπτεμβρίου των εταιρειών κινητής τηλεφωνίας. Φαίνεται την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές ότι κάποιου είδους hacking έλαβε χώρα προκαλώντας τις εκρήξεις, ίσως σε συνδυασμό και με την τοποθέτηση εκρηκτικών σε κάποια παρτίδα βομβητών. Το ζήτημα είναι τεράστιο. Αν έστω και με την παρέμβαση μιας δολιοφθοράς (πολύ περισσότερο χωρίς καν μια τέτοια) όποια συσκευή έχει μπαταρία λιθίου δύναται να μετατραπεί σε βόμβα, οι εταιρείες τηλεφωνίας οφείλουν κανονικά να αποσύρουν και να επανελέγξουν μια τεράστια ποσότητα κινητών. Θα πρέπει να επανελέγξουν λογισμικά και πιθανές «τρύπες» σε αυτά.
Οι οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις είναι ανυπολόγιστες. Είναι ένα πράγμα να ξέρεις ότι το κινητό σου μπορεί να είναι εργαλείο παραβίασης της ιδιωτικότητάς σου και ένα άλλο ότι μπορεί να μετατραπεί σε μέσο εξόντωσής σου, σε μια βόμβα. Εξίσου κορυφαίο είναι το πρόβλημα που προκύπτει για εταιρείες-συνεργάτες κρατών (αν συνέβη κάτι τέτοιο) με αποτέλεσμα τον θάνατο ανθρώπων και μάλιστα αμάχων. Η ανησυχία, οι αποζημιώσεις, το οικονομικό και πολιτικό κόστος μπορεί να αποδειχτούν τεράστια.
Ανακεφαλαιώνοντας, ο κατακλυσμιαίος πόλεμος πλησίασε περισσότερο. Το Ισραήλ λειτούργησε ως τρομοκράτης. Η αντίσταση οφείλει να απαντήσει. Και πιθανώς μόλις να ζήσαμε την 11η Σεπτεμβρίου των κινητών τηλεφώνων.
Θέμης Τζήμας
Ο Θέμης Τζήμας είναι δικηγόρος, διδάκτορας δημοσίου δικαίου και πολιτικής επιστήμης του ΑΠΘ και μεταδιδακτορικός ερευνητής. Έχει δημοσιεύσει μελέτες σε διεθνή συνέδρια και σε νομικές επιθεωρήσεις και έχει συμμετάσχει σε διάφορες διεθνείς αποστολέ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου