Το «Αντίο Μαδρίτη» του Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ είναι ένα μικρό διαμάντι από τον θεμελιωτή του νέου λατινοαμερικανικού αστυνομικού μυθιστορήματος
Γιώργος Βαϊλάκης
Ο Τάιμπο ισορροπεί αριστοτεχνικά το μυστήριο με το κοινωνικό υπόβαθρο της νουβέλας του, συνδυάζοντας υποδειγματικά την νουάρ ιστορία με την πολιτική και την Ιστορία.
Είναι ο θεμελιωτής του νέου λατινοαμερικανικού αστυνομικού μυθιστορήματος, με έργα που συνταιριάζουν -με τρόπο ασυνήθιστα ευρηματικό και παράξενα γοητευτικό- τη διεθνή κατασκοπεία, τη γαστρονομία, το όνειρο, την παρωδία, τη συνωμοσία και τη μαύρη κωμωδία. Και όλα αυτά με φόντο την οικονομική εξαθλίωση της Πόλης του Μεξικού και τους επαναστατικούς θρύλους της Λατινικής Αμερικής.
Αλλά, ο Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ εκτός από ένας χαρισματικός μυθοπλάστης της αστυνομικής ίντριγκας είναι και ικανότατος λογοτέχνης ο οποίος μέσα από ποικίλες αφηγηματικές τεχνικές καταφέρνει και σκιαγραφεί με ιδιαίτερη πειστικότητα τα πορτρέτα των χαρακτήρων του – πάντα με έναν ανηλεή σαρκασμό και μια ειρωνεία αιχμηρή που κόβει προς όλες τις κατευθύνσεις.
Αν και ένα ξεχωριστό χαρακτηριστικό του είναι ότι διανθίζει την πλοκή του με ιστορικά στοιχεία, διάσπαρτες ημερολογιακές σημειώσεις, εντυπώσεις, εξομολογήσεις και ρεαλιστικές περιγραφές, δεν ξεχνάει ποτέ την αφετηρία του: το μυστήριο που πρέπει να ξεδιαλυθεί, αφού προηγουμένως κλιμακωθεί η αγωνία και το σασπένς – συχνά, ανάμεσα σε έναν ανεκπλήρωτο έρωτα και το αστραφτερό λεπίδι του θανάτου.
Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ
«Αντίο Μαδρίτη»
Μετάφραση: Κρίτων Ηλιόπουλος
Εκδόσεις: Άγρα
Σελίδες: 136
Στην εξαιρετική «Σκιά της σκιάς», για παράδειγμα, η αστυνομική ιστορία αφορά σε μια υπόθεση διεθνούς συνωμοσίας: Ο συγγραφέας ανασυνθέτει μία ολόκληρη εποχή στο Μεξικό της δεκαετίας του είκοσι, την οποία η Επανάσταση είχε σαρώσει με έναν θυελλώδη άνεμο τρέλας: στρατιωτικοί που ήθελαν να γίνουν εκατομμυριούχοι, απατεώνες, πόρνες, πλούσιες χήρες, βαρόνοι του πετρελαίου, αναρχικοί, επικίνδυνες γειτονιές γεμάτες ναρκωτικές ουσίες και καμπαρέ.
Κυρίως, όμως, στα μυθιστορήματά του συνδυάζει την αστυνομική έρευνα με μια ακριβή ιστορική ανάπλαση. Κάπως έτσι, πρόσωπα και καταστάσεις από την πραγματικότητα αναμειγνύονται τεχνηέντως με άλλα φανταστικά πρόσωπα που δημιούργησε ο ίδιος για να φτιάξει ιστορίες με χιούμορ, περιπαιχτική διάθεση, τρυφερότητα, αλλά και μία διάχυτη πικρία για τις επαναστάσεις που απέτυχαν.
«Το πρώτο μου μυθιστόρημα “Μέρες μάχης” που το έγραψα το 1975, μου υπαγορεύτηκε από την επικαιρότητα της χώρας μου», εξηγεί σε μια συνέντευξή του, για να αποκαλύψει τη συνήθη μέθοδό του: «Αποφάσισα να χρησιμοποιήσω μερικές από τις συμβάσεις του νουάρ για να γράψω ένα μυθιστόρημα της πόλης, το οποίο θα πραγματευόταν τα μεγάλα θέματα που η μεξικανική λογοτεχνία της εποχής άφηνε κατά μέρος: διαφθορά, κατάχρηση εξουσίας, εξαθλίωση του κράτους, κατάρρευση του δικαστικού και σωφρονιστικού συστήματος».
Είναι εμφανές ότι ο Τάιμπο αποτελεί μια ειδική περίπτωση στο νέο νουάρ μυθιστόρημα, προτείνοντας μία σύγχρονη μορφή ρεαλιστικής, λαϊκής λογοτεχνίας η οποία πέρα από την αστυνομική ίντριγκα, το έγκλημα και το μυστήριο, απεικονίζει εκπληκτικά τη βία της εξουσίας, τη σταδιακή αποσάθρωση της κοινωνίας και τις αμείλικτες ιστορικές συνθήκες.
Γεννημένος το 1949 στην Ισπανία και ζώντας από το 1958 στο Μεξικό, όπου η οικογένειά του κατέφυγε για να αποφύγει τη δικτατορία του Φράνκο, ο Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ έχει δημιουργήσει έναν από τους πιο ιδιότυπους ντετέκτιβ όλων των εποχών. Και αυτό γιατί ο σαραντάχρονος μονόφθαλμος διώκτης του εγκλήματος Έκτορ Μπελασκοαράν Σάιν, δεν ανήκει στον ορθολογικό κόσμο του Σέρλοκ Χολμς, ούτε συμμερίζεται τη σκληροπυρηνική και αποφασιστική στάση των ντετέκτιβ του Ντάσιελ Χάμετ και του Ρέιμοντ Τσάντλερ.
Η πρωτοτυπία του Τάιμπο έγκειται σε ένα πραγματικά ενδιαφέρον εύρημα: ο πρωταγωνιστής του αντιμετωπίζοντας έναν παρανοϊκό εγκληματικό περίγυρο, υφίσταται πρώτος τις συνέπειες της παράνοιας. Ακολούθως, προσεγγίζει τα προβλήματα διά της τεθλασμένης οδού -εν μέσω συναισθηματικής σύγχυσης- με μια μονίμως αποσπασματική αντίληψη των πραγμάτων, καθώς μια ενοχλητική θολούρα επηρεάζει αφόρητα την κρίση του.
[.......................................]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου