ΑΣΚΙ Newsletter, Σεπτέμβριος 2016    # 7

Πρόσκληση ενδιαφέροντος για το Συνέδριο:   "Πενήντα χρόνια μετά: Νέες προσεγγίσεις στη Δικτατορία των Συνταγματαρχών" Αθήνα, 20-22 Απριλίου 2017 Τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ), σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΙΙΕ/ΕΙΕ), διοργανώνουν συνέδριο με τίτλο: "Πενήντα χρόνια μετά: Νέες προσεγγίσεις στη Δικτατορία των Συνταγματαρχών" (20-22 Απριλίου): Το 2017 συμπληρώνονται 50 χρόνια από την εκδήλωση του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου 1967 και την επιβολή της επτάχρονης στρατιωτικής δικτατορίας. Η δικτατορία των συνταγματαρχών κατέχει μια ιδιάζουσα θέση στο δημόσιο λόγο. Σε αντίθεση με άλλες τραυματικές περιόδους της ελληνικής ιστορίας, όπως λ.χ. ο Εμφύλιος, κάθε άλλο παρά καλύφθηκε από σιωπή. Αντίθετα, ήδη από το 1974 και ιδιαίτερα μετά το 1981 η χούντα και η μετάβαση στη δημοκρατία απέκτησαν τη δική τους ιδιαίτερη θέση στην ελληνική κοινωνία μέσα από θεσμικές παρεμβάσεις (λχ. εορτασμοί) και την διαρκή παρουσία της εμπειρίας της δικτατορίας στο δημόσιο και πολιτικό λόγο.

Για περισσότερες πληροφορίες, προθεσμίες και προδιαγραφές...

Τα Εργαστήρια των ΑΣΚΙ Κύκλος μεταπτυχιακών σεμιναρίων (Χειμερινό εξάμηνο 2016-2017)   "Ο Ελληνικός  Μεσοπόλεμος. Πολιτικές και κοινωνικές όψεις" Έναρξη σεμιναρίων: Δευτέρα 17 Οκτωβρίου 2016 Η Ελλάδα του Μεσοπολέμου (1922-1940) ήταν μια χώρα πολύ διαφορετική από αυτήν που είχε εισέλθει στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και ηττήθηκε στη Μικρά Ασία. Η δημογραφική της σύνθεση, η κοινωνική και οικονομική εικόνα της υπαίθρου και των σημαντικών αστικών κέντρων μεταβαλλόταν με την έλευση των προσφύγων από τη Μικρά Ασία και την αποχώρηση των μειονοτήτων. Η Ελλάδα παρέμεινε μια χώρα με ισχυρό αγροτικό τομέα ταυτόχρονα όμως σημειωνόταν κάποια εκβιομηχάνιση η οποία δεν ήταν ασήμαντη. Η παρουσία φτωχών στρωμάτων των πόλεων σήμαινε κοινωνικές και πολιτικές επιπτώσεις. Δίπλα στον εθνικό διχασμό Βενιζελισμού και αντιβενιζελισμού, οξυνόμενο από την έντονη και διαρκή παρουσία του στρατού στις πολιτικές εξελίξεις, αναδυόταν μια εναλλακτική πολιτική και κοινωνική πρόταση: την εκπροσωπούσε το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας, φορέας των ιδεών και του προτύπου της Οκτωβριανής Επανάστασης του 1917. Ιδεολογικά, το τέλος της Μεγάλης Ιδέας σήμαινε την αναζήτηση νέων συστημάτων και σχημάτων. Οικονομικά η χώρα πέρασε επίσης τις διακυμάνσεις που παρατηρήθηκαν στην ευρωπαϊκή και την παγκόσμια οικονομία: νομισματική σταθεροποίηση το 1927 και ένταξη στο διεθνές οικονομικό σύστημα του ανοιχτού εμπορίου και τις διεθνείς χρηματαγορές. Αντίθετα, η έλευση της κρίσης το Σεπτέμβριο του 1931 σήμαινε τη χρεοκοπία και την  επιδίωξη της εθνικής αυτάρκειας σε αντιστοιχία με τις εξελίξεις στις ΗΠΑ, τη Βρετανική Κοινοπολιτεία και την Ευρώπη. Η πολιτική θα κινείτο στο δίπολο κοινοβουλίου και δικτατορίας όπως το έθεσε καίρια ο Σεραφείμ Μάξιμος ήδη το 1928. Η δικτατορία της 4ης Αυγούστου 1936 ήταν εξέλιξη που προέκυψε από την εσωτερική διαμάχη, πολιτική, πολιτειακή και κοινωνική, αλλά εγγράφεται ταυτόχρονα και στο Ευρωπαϊκό πλαίσιο της πορείας προς τον αυταρχισμό και το φασισμό. Αυτά τα σχίσματα, τις πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις και τις κληρονομιές τους θα επιδιώξει να φωτίσει το σεμινάριο των ΑΣΚΙ το χειμερινό εξάμηνο του 2016-17. Διδάσκοντες:Κατερίνα Δέδε (Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών), Λεωνίδας Καλλιβρετάκης (Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών), Βαγγέλης Καραμανωλάκης (Πανεπιστήμιο Αθηνών-ΑΣΚΙ), Ηλίας Νικολακόπουλος (Πανεπιστήμιο Αθηνών-ΑΣΚΙ),Σωτήρης Ριζάς (Ακαδημία Αθηνών),Τάσος Σακελλαρόπουλος (Μουσείο Μπενάκη-ΑΣΚΙ). Tο σεμινάριο θα διεξάγεται στα γραφεία των ΑΣΚΙ, Σαρρή 14, 3ος όροφος, Αθήνα Ώρες σεμιναρίου:κάθε Δευτέρα 18.30 – 21.30 Γραμματεία σεμιναρίου: Αγγελική Χριστοδούλου

Τα ΑΣΚΙ στη Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Europeana   Τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ), μέσω της συνεργασίας τους με το International Association of Labour History Institutions (IALHI), συμμετέχουν στην ευρωπαϊκή ψηφιακή βιβλιοθήκη Europeana και πιο συγκεκριμένα στο πρόγραμμα Heritage of the People's Europe (ΗΟΡΕ). Τα ΑΣΚΙ πρόσφεραν 10.535 ψηφιακά τεκμήρια (αρχεία, έντυπα, φωτογραφίες και αφίσες) από τις συλλογές τους που πλέον είναι προσβάσιμα στους ερευνητές σε όλον τον κόσμο. Ο επισκέπτης της Ψηφιακής Βιβλιοθήκης Europeana έχει την ευκαιρία να περιηγηθεί στο Αρχείο του Κεντρικού Συμβουλίου της ΕΠΟΝ (1942-1945), σε τμήμα του Αρχείου της ΕΔΑ (1952-1967), στον παράνομο τύπο από τη δικτατορία του Μεταξά μέχρι και την πτώση της χούντας των συνταγματαρχών, και σε αντιπροσωπευτικές εκδόσεις του ελληνικού εργατικού κινήματος από τις αρχές του 20ού αιώνα μέχρι το 1974. Το έντυπο αυτό υλικό διανθίζεται με αφίσες από την περίοδο της αντιδικτατορικής πάλης (1967-1974) και μοναδικές φωτογραφίες από τον Εμφύλιο Πόλεμο, τον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας (ΔΣΕ) και την καθημερινότητα των πολιτικών κρατουμένων από τη Μακρόνησο, το Τρίκερι, τον Άη Στράτη και άλλους τόπους εξορίας.   Για να περιηγηθείτε στη συλλογή πατήστε ΕΔΩ

Περίπατος σε τόπους ελευθερίας και βασανισμού στην Αθήνα στο πλαίσιο της documenta 14   Την Παρασκευή 16 Σεπτεμβρίου 2016 τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) και το πρόγραμμα δημοσίων δράσεων της documenta 14 διοργάνωσαν ιστορικό περίπατο σε τόπους καταπίεσης, βίας και διεκδίκησης της ελευθερίας κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίας 1967-1974. Σταθμοί του περιπάτου ήταν το Πολυτεχνείο, η Μπουμπουλίνας, η Ταράτσα της Νομικής και το Πολεμικό Μουσείο. Ξεναγοί στον περίπατο ήταν οι Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Κωστής Καρπόζηλος και Τάσος Σακελλαρόπουλος. Ευχαριστούμε θερμά τη Νάντια Βαλαβάνη και τον Κώστα Μανταίο για τις προσωπικές μαρτυρίες που μοιράστηκαν μαζί μας.

Επίσκεψη Αυστριακών φοιτητών στα ΑΣΚΙ   Την Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου επισκέφθηκε τα ΑΣΚΙ την ομάδα "present: history" από την Αυστρία. Οι φοιτητές γνώρισαν τα ΑΣΚΙ και τις δραστηριότητές τους, περιεργάστηκαν μοναδικά αντιπροσωπευτικά τεκμήρια από τα αρχεία και την βιβλιοθήκη των Αρχείων: παράνομες εφημερίδες και φωτογραφίες από τη περίοδο της Αντίστασης και του Εμφυλίου Πολέμου, όπως επίσης αφίσες και έντυπα που εξέδιδαν, κατά την περίοδο της δικτατορίας, ελληνικές κοινότητες στο εξωτερικό.

Η Ιστορία στο Κόκκινο: Μια εκπομπή για το παρελθόν   Επιμέλεια: Ηλίας Νικολακόπουλος Οργάνωση παραγωγής: Νατάσσα Δομνάκη Μουσική επιμέλεια: Θανάσης Μήνας Από την Κυριακή 2 Οκτωβρίου και κάθε Κυριακή 12.00 - 13.00 το πρωί στον 105,5 Στο Κόκκινο Πως ξαναδιαβάζουμε το παρελθόν την εποχή της κρίσης; Πως επιστρέφουμε στα ορόσημα με τα οποία οι άνθρωποι σημάδεψαν την ιστορική διαδρομή τους, την ώρα που ένας ολόκληρος κόσμος αλλάζει; Πως ξαναβλέπουμε τους μύθους και τις πραγματικότητες του χθες με βάση τις νέες βεβαιότητες του σήμερα;

Νέες προσκτήσεις   Ιούλιος 2016 Ο Σωτήρης Δημητρίου κατέθεσε στα ΑΣΚΙ έξι dvds με ντοκιμαντέρ της Αλίντας Δημητρίου. Η Κορίννα Καρκανίδου κατέθεσε στα ΑΣΚΙ ψηφιακό αντίγραφο τετραδίου με αναμνήσεις του πατέρα της Γιάννη Καρκανίδη, καθώς και ένα αντίτυπο από τη βιογραφία του. Ο Παναγιώτης Κόρπας κατέθεσε στα ΑΣΚΙ εκδόσεις που αφορούν στην ελληνική πολιτική και το συνδικαλιστικό κίνημα.   Βιβλία, αρχειακά τεκμήρια και άλλα έντυπα δώρισαν στα ΑΣΚΙ οι Πέτρος Βέργος, Κώστας Καλυβιώτης, Πηνελόπη Πετσίνη, Σωτήρης Χαραλαμπίδης, Θοδωρής Ψαλιδόπουλος, καθώς και το Κέντρο Μελετών «Τάσσος Παπαδόπουλος». Σεπτέμβριος 2016 Η Μαρία Ηλιού κατέθεσε στα ΑΣΚΙ περιοδικά των δεκαετιών 1940-1950, συνδικαλιστικά έντυπα για εκπαιδευτικούς, καθώς και εκδόσεις της δεκαετίας 1990. Ο Τάκης Παληός κατέθεσε στα ΑΣΚΙ βιβλία από το Αρχείο Παληοτάκη, καθώς και από το blog www.lamprakides.gr. Διαβάστε περισσότερα

Τα ΑΣΚΙ πάνε Φινλανδία Το 47ο συνέδριο της Διεθνούς Ένωσγης Ινστιτούτων Κοινωνικής Ιστοριίας [International Association of Labor History Institutions (IALHI)] πραγματοποιήθηκε στο Ελσίνκι από τις 7 έως τις 10 Σεπτεμβρίου του 2016 υπό την αιγίδα των αρχείων κοινωνικής ιστορίας  Työväen Arkisto. Το ετήσιο συνέδριο του IALHI αποτελεί μία πρώτης τάξης ευκαιρία για ανταλλαγή εμπειριών και απόψεων γύρω από τα ερωτήματα και τις προκλήσεις της κοινωνικής ιστορίας και της ιστορικής μνήμης του εργατικού και ριζοσπαστικού κινήματος. Η φετινή διοργάνωση ήταν αφιερωμένη στην "κληρονομιά" των κοινωνικών κινημάτων και τις ψηφιακές αποτυπώσεις της ιστορικής τους διαδρομής μέσα από προγράμματα digital humanities. Αντιπρόσωποι ινστιτούτων από τη Γερμανία και τη Ναμίμπια έως την Ιαπωνία και την Ολλανδία παρουσίασαν εν εξελίξει προγράμματα επιμένοντας στις δυνατότητες διακρατικής συνεργασίας και ψηφιακής προβολής των επιμέρους αρχειακών συλλογών. Τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ) είναι μέλος του IALHI και συμμετείχαν στο συνέδριο στο Ελσίνκι. Κατά γενική ομολογία τα ΑΣΚΙ είχαν πρωταγωνιστικό ρόλο στην συμμετοχή του IALHI στη δεύτερη φάση επέκτασης του ψηφιακού προγράμματος Europeanna. Αποτέλεσμα της αναγνώρισης αυτής ήταν η σύναψη νέων σημαντικών διεθνών συνεργασιών, λεπτομέρειες των οποίων θα ανακοινώσουμε σύντομα!

Σύντομα στην οθόνη σας... Τα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας με μεγάλη χαρά ανακοινώνουν ότι ολοκληρώθηκε η πλήρης ψηφιοποίηση του ιστορικού περιοδικού της Αριστεράς Επιθεώρηση Τέχνης (1954-1967). Τις επόμενες εβδομάδες η πλήρης σειρά του περιοδικού θα είναι προσβάσιμη σε όλο το αναγνωστικό κοινό σε μία εύχρηστη και λειτουργική ψηφιακή πλατφόρμα. Και αυτό είναι μόνο η αρχή...

---

Συνέδριο των ΑΣΚΙ 

"Διαδρομές του παρελθόντος: Ο εμφύλιος πόλεμος στην ιστοριογραφία, τη δημόσια ιστορία και τη μνήμη"

Αθήνα, 2-3 Δεκεμβρίου 2016

Διοργάνωση: Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας

Το τελικό πρόγραμμα του συνεδρίου θα ανακοινωθεί μέσα στον Οκτώβριο.