Του Γ. Τριποταμιανού
Πηγή: http://www.avgi.gr/
Ορισμένες φορές νιώθει κανείς ότι στην Ελλάδα ζούμε σε ένα παράλληλο σύμπαν. Απορροφημένοι από τα καθημερινά προβλήματα που εξακολουθούν να προκαλούν τα Μνημόνια, έχουμε αρχίσει να προσαρμοζόμαστε σε ένα περιβάλλον το οποίο κυριαρχείται από την επιλεκτική "ακοή" και πολύ συχνά από την επιλεκτική αντίληψη των πραγμάτων. Αποτέλεσμα; Aγνοούμε πολλές φορές πολλά από εκείνα που γίνονται γύρω μας και τα οποία θα μπορούσαν να επηρεάσουν όχι μόνο την κρίση αλλά και τις επιλογές μας.
Για παράδειγμα, κάποιες πολιτικές αποφάσεις που λαμβάνονται στον ευρωπαϊκό περίγυρο και οι οποίες αφορούν επιλογές άλλων "ομοιοπαθών" τις περισσότερες φορές περνούν απαρατήρητες και μας στερούν από τη δυνατότητα όχι μόνο να κατανοήσουμε τις αδυναμίες, αλλά -το σημαντικότερο- να συνειδητοποιήσουμε την ανάγκη να επανακαθορίσουμε την πορεία μας.
Αφορμή γι' αυτές τις σκέψεις στάθηκε η απόφαση της ιρλανδικής κυβέρνησης να μελετήσει ενδελεχώς όχι μόνο τα αίτια που έφεραν τη χώρα στα "σαγόνια των Μνημονίων", αλλά και να διερευνήσει τις ευθύνες. Έτσι, πριν από λίγες μέρες στο Δουβλίνο, στο πλαίσιο της κοινοβουλευτικής έρευνας με επικεφαλής τον πρόεδρο Ciaran Lynch, διερευνήθηκαν οι αστοχίες στον τραπεζικό τομέα και επανεξετάστηκε συνολικά η κυβερνητική πολιτική που ακολουθήθηκε προκειμένου να αντιμετωπιστεί η τραπεζική κρίση της Ιρλανδίας. Η έρευνα, που διαρκεί πάνω από 10 μήνες, εξέτασε πάνω από 100 μάρτυρες. Πρώην τραπεζικά στελέχη, πολιτικοί και αξιωματούχοι, υπεύθυνοι του ιρλανδικού χρηματοπιστωτικού συστήματος, κλήθηκαν να δώσουν εξηγήσεις για όσα έκαναν που οδήγησαν στην κρίση, αλλά και για τις αποφάσεις που πήραν προκειμένου να την αντιμετωπίσουν. Δεν ήταν μάλιστα λίγα εκείνα τα τραπεζικά στελέχη που κατά τη διάρκεια των ακροάσεων ζήτησαν συγγνώμη, ενώ ένας από αυτούς, ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της Allied Irish Banks, ο Eugene Sheehy, δήλωσε ότι οι πράξεις του είναι «ένα θέμα αιώνιας ντροπής».
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι διοικήσεις των τραπεζών -και όχι μόνο- έχουν αντικατασταθεί, ενώ πολλές ιρλανδικές τράπεζες ανήκουν σήμερα στο κράτος, αφού η διάσωσή τους χρηματοδοτήθηκε από τους φορολογούμενους. Η έρευνα που έγινε από το Κοινοβούλιο αποκάλυψε τεράστιες ευθύνες όχι μόνο των τραπεζιτών, αλλά και των ρυθμιστικών αρχών. Οι μεν τραπεζίτες διαπιστώθηκε ότι παραβίαζαν τα όρια δανεισμού με ατιμωρησία, ενώ οι ρυθμιστικές αρχές με τη στάση τους διευκόλυναν τη δημιουργία της στεγαστικής φούσκας που προκάλεσε την κρίση της ιρλανδικής οικονομίας. Σύμφωνα με τα πορίσματα της έρευνας, η κεντρική τράπεζα, "ο κορυφαίος θεματοφύλακας της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας του κράτους", υποτίμησε τους κινδύνους, ενώ η κυβέρνηση είχε ένα μεγάλο μερίδιο ευθύνης, καθώς δεν παρενέβη. Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι οι Ιρλανδοί βουλευτές επέκριναν έντονα τον ρόλο της ΕΚΤ στην πορεία προς τη διάσωση και τις πιέσεις που άσκησε στον επιμερισμό του κόστους της διάσωσης των τραπεζών. Φυσικά, ακόμα και σήμερα αρνούνται τις ευθύνες τους και θέλοντας να δείξουν ότι βρίσκονται υπεράνω κρατών και κυβερνήσεων τόσο ο κ. Τρισέ, ο οποίος ήταν πρόεδρος της ΕΚΤ κατά τη στιγμή της παρέμβασης, όσο και σημερινός πρόεδρος της ΕΚΤ, ο κ. Μάριο Ντράγκι, αρνήθηκαν να εμφανιστούν παρά την πρόσκληση που τους είχε απευθύνει το ιρλανδικό Κοινοβούλιο στο πλαίσιο της κοινοβουλευτικής έρευνας.
Θα ήταν ιδιαίτερα κρίσιμο, προκειμένου να γίνουν πιο εύκολες οι συγκρίσεις, να επισημάνουμε ότι τον Ιούνιο του 2014 η εφημερίδα "Irish Times" αποκάλυψε ένα γράμμα του τότε προέδρου της ΕΚΤ Ζαν Κλοντ Τρισέ στον πρώην υπουργό Οικονομικών Μπράιαν Λένιμαν με τη σφραγίδα του απορρήτου με ημερομηνία 19 Νοεμβρίου 2010. Στην επιστολή τονίζεται ότι το Δ.Σ. της ΕΚΤ θα αποδεχτεί τη χορήγηση περαιτέρω έκτακτης ένεσης ρευστότητας στις τράπεζες εάν δεσμευτεί η κυβέρνηση γραπτώς ότι θα αιτηθεί του σχεδίου διάσωσης. Επιπλέον υπογραμμίζει ότι η αίτηση για οικονομική βοήθεια πρέπει να συνοδεύεται από δέσμευση για περικοπή δαπανών και επαναδόμηση του χρηματοπιστωτικού τομέα. Στην επιστολή αναφέρεται πως η κυβέρνηση πρέπει να συμπεριλάβει τα προσωρινά κεφάλαια των τραπεζών και να εγγυηθεί της αποπληρωμής των οφειλών των τραπεζών στην ΕΚΤ.
Αυτή η ιστορία από την Ιρλανδία αποκαλύπτει πολλά: καταρχάς τη διάθεση να διερευνηθούν τα αίτια και να αποτιμηθούν ο ρόλος αλλά και οι ευθύνες εκείνων που προκάλεσαν, αλλά και όσων διαχειρίστηκαν την κρίση. Το κυριότερο όμως είναι ότι προχώρησαν ακόμα παραπέρα, μέχρι τη Φρανκφούρτη και με εκείνα που βρήκαν, αλλά και με όσα αποκάλυψαν, έκαναν φανερό ότι τελικά το μεγάλο πρόβλημα της Ευρώπης είναι ότι η γραφειοκρατία της -σε όλα τα κλιμάκια- θεωρεί ότι είναι όχι απλώς υπεράνω κριτικής, αλλά και τόσο ισχυρή ώστε να αγνοεί τα Κοινοβούλια, δηλαδή την ίδια τη Δημοκρατία.
Και σίγουρα όλα αυτά τα διδάγματα θα μπορούσαν να είναι ιδιαίτερα χρήσιμα στους Έλληνες προκειμένου να κρίνουν, να αξιολογήσουν και να συγκρίνουν...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου