Πέρνα εσύ στο πανεπιστήμιο και από μένα ό,τι θες!

Γονείς και υποσχέσεις για ανταλλάγματα

«Πέρνα εσύ στο πανεπιστήμιο και από μένα ό,τι θες! » είναι μια κοινότοπη φράση πολλών γονέων. Η γκάμα των υπεσχημένων παροχών είναι πολύ ευρεία: από αυτοκίνητο, χρήματα ή υπερατλαντικά ταξίδια, έως τα κλειδιά του εξοχικού για τους καλοκαιρινούς μήνες. Όπως αναφέρει η Καθημερινή (18.06.2009), η νοοτροπία των ανταλλαγμάτων πηγάζει από την πάγια αντίληψη για την αξία της πανεπιστημιακής μόρφωσης.
Οικογένειες κάθε κοινωνικοοικονομικής προέλευσης, που έχουν βάλει πολύ βαθιά το χέρι στην τσέπη στις δύο τελευταίες τάξεις του Λυκείου, δελεάζουν τους αγχωμένους εφήβους υποσχόμενοι ό,τι αυτοί ονειρεύονται.

«Πάνω από το 40% των γονέων πέφτουν σε αυτή την παγίδα», σημειώνει καθηγήτρια σε δημόσιο σχολείο των νοτίων προαστίων. Οι διακοπές με την παρέα το καλοκαίρι -με δημοφιλέστερους προορισμούς τη Μύκονο και την Πάρο- έχουν καθιερωθεί. Ετσι, τα «δώρα» είναι συνήθως αυτοκίνητα, ταξίδια στο εξωτερικό -σε σχολεία των βορείων προαστίων η Νέα Υόρκη αποτελεί τον «άσο» στο μανίκι των γονέων- πολυτελή πάρτι, εισιτήρια για αθλητικές διοργανώσεις στο εξωτερικό (Rally, Champions League) αλλά και παροχή περισσότερων ελευθεριών, όπως η ενοικίαση γκαρσονιέρας στο κέντρο της Αθήνας. Και οι ακρότητες δεν έχουν τέλος...

«Ενας πατέρας λίγο πριν από τις Πανελλήνιες πήρε το καινούργιο αυτοκίνητο, το πάρκαρε έξω από το σπίτι, άφησε το κλειδί πάνω στο τραπέζι του σπιτιού και είπε: Αυτό θα είναι δικό σου, αφού περάσεις...», θυμάται η ψυχολόγος κ. Εύα Τριανταφυλλίδου, που ειδικεύεται στα προβλήματα παιδιών και εφήβων. «Με το να φορτώνουν, όμως, οι γονείς το παιδί με υποσχέσεις, το αγχώνουν, υποτιμούν την αξία του και τη σημασία της προσπάθειας. Το διαπαιδαγωγούν έτσι, ώστε να λειτουργεί μόνο με υλικά ανταλλάγματα χωρίς να επιδιώκει τη δική του ικανοποίηση», υπογραμμίζει. Είναι δε εντυπωσιακό, ότι είναι οι ίδιοι οι γονείς που επιμένουν στα δώρα και όχι τα παιδιά. «Η διάθεση προσφοράς τις περισσότερες φορές προέρχεται από τον εγωισμό των γονέων, καθώς θεωρούν ότι η αποτυχία του παιδιού εκθέτει τους ίδιους. Ετσι, την ”εξαγοράζουν”», εξηγεί η κ. Τριανταφυλλίδου.

Απ’ ό,τι φαίνεται μάλιστα η τακτική αυτή αρχίζει από νωρίς. «Ηδη από το δημοτικό υπήρχαν «ταρίφες»: ρολόι, αν γίνεις σημαιοφόρος, Barbie αν πάρεις δεκάρια σε όλα τα μαθήματα» λέει στην εφημερίδα μητέρα δύο παιδιών, 11 και 16 ετών. «Οι γονείς που τάζουν και υπόσχονται δεν ξεκινούν αυτή την τακτική στις Πανελλήνιες. Μεγαλώνουν τα παιδιά τους με το μοτίβο «“τι θα μου κάνεις, αν σου το κάνω;” με το οποίο διαιωνίζονται οι αμοιβαίοι εκβιασμοί».

Όσο, όμως, τα παιδιά μεγαλώνουν, παύουν να εντυπωσιάζονται εύκολα. «Ηδη από την Γ΄ Γυμνασίου κάποιοι μαθητές έρχονται στο σχολείο με μηχανάκι!», σχολιάζει καθηγήτρια σε δημόσιο σχολείο στα Πατήσια. Το σύστημα του καρότου και του λαγού μερικές φορές είναι αποτελεσματικό. «Συνήθως, συναντώ τέτοιες τακτικές σε οικογένειες πολύ αδύναμων μαθητών, που χρησιμοποιούν το αντάλλαγμα ως έσχατη λύση, για να κινητοποιήσουν το παιδί» λέει η κ. Μπαρμπέρη, καθηγήτρια φιλόλογος στην Ιόνιο Σχολή.

Ομως, η εποχή των ισχνών αγελάδων διαφοροποιεί τα «έθιμα» της ελληνικής οικογένειας. «Φέτος, λόγω κρίσης, η αγορά αυτοκινήτου δεν συζητείται από τις οικογένειες. Ακόμα, τα περισσότερα παιδιά σχεδιάζουν διακοπές σε φιλικά σπίτια», παρατηρεί ο κ. Ζυγόπουλος, καθηγητής φιλόλογος στο Λεόντειο Λύκειο Νέας Σμύρνης. Εξάλλου, οι παροχές των γονιών είναι ανάλογες του τόπου διαμονής. «Στα μέρη μας, τα παιδιά το καλοκαίρι βοηθούν τους γονείς τους στις ελιές ή τους ακολουθούν στην οικοδομή» λέει, μιλώντας στην εφημερίδα, εκπαιδευτικός στη Λακωνία. «Για τα παιδιά εδώ το μεγαλύτερο δώρο είναι η ίδια η επιτυχία σε ένα ΑΕΙ, που θα τους δώσει τη δυνατότητα να ζήσουν σε μια μεγαλύτερη πόλη και να διευρύνουν τους ορίζοντές τους».

«Το λάθος της οικογένειας είναι ότι επιβραβεύει την επιτυχία και όχι την προσπάθεια», καταλήγει ο κ. Ζυγόπουλος.

e-paideia.net

- Κάτι πρέπει να κάνουμε με το γιο μας.
Δε θα περάσει στο πανεπιστήμιο, όπως πάει.
- Τι συμβαίνει με το Λάκη;
- Όλη τη μέρα είναι καθισμένος μπροστά
στον υπολογιστή και παίζει βίντεο γκέιμς.
- Τι προτείνεις εσύ;
- Εγώ λέω να τον δελεάσουμε με κάποιο γερό αντάλλαγμα.
- Καλή ιδέα! Θα του πω ότι θα του πάρω μία Φεράρι.
- Μα αυτήν την υποσχέθηκες ήδη πριν από δύο μήνες.
- Ε, τότε θα του υποσχεθώ ένα ελικόπτερο.
Νομίζω ότι αυτό θα κάμψει τις αντιστάσεις του.