Η προσωπική λογοτεχνική βιβλιοθήκη και το αρχείο του πολυβραβευμένου Έλληνα συγγραφέα Ηλία Χ. Παπαδημητρακόπουλου δωρίζεται στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη της Βέροιας.
Η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη της Βέροιας ανακοινώνει ότι άρχισε η τμηματική παράδοση της δωρεάς της συλλογής του συγγραφέα Ηλία Χ. Παπαδημητρακόπουλου στη Βιβλιοθήκη. '
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο ίδιος στην αρχική επιστολή του στη Βιβλιοθήκη «βλέπω αυτή τη δωρεά και σαν επιστροφή τόσο στον τόπο (όπου λειτούργησα για λίγο το πρώτο ιατρείο μου!), όσο και στον ειδικό χώρο της βιβλιοθήκης, όπου με πρωτοβουλία του Γιάννη Τροχόπουλου, οργανώθηκε μία από τις πρώτες τιμητικές παρουσιάσεις των βιβλίων μου».
Η σύμβαση δωρεάς που υπεγράφη μεταξύ της Βιβλιοθήκης και του συγγραφέα ορίζει μεταξύ άλλων ότι η παραλαβή του υλικού θα γίνεται τμηματικά. ‘Ήδη, πριν μερικές εβδομάδες παρελήφθησαν φάκελοι που περιλαμβάνουν αποκόμματα από αρθρογραφία του συγγραφέα σε εφημερίδες και περιοδικά καθώς και κριτικές βιβλίων, ταινιών και θεατρικών παραστάσεων.
Η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη της Βέροιας θα πράξει, όπως δήλωσε ο αναπλ. διευθυντής της Αντώνης Γκαλίτσιος, με την αποδοχή της δωρεάς, «το περισσότερο δυνατό για την καλύτερη δυνατή μεταχείριση και (ψηφιακή) ανάδειξη του έργου του συγγραφέα προς όφελος, για τη συγκεκριμένη περίπτωση, κυρίως των ερευνητών της ελληνικής πεζογραφίας».
Ο Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος γεννήθηκε το 1930 στον Πύργο Ηλείας, γιος γνωστού δικηγόρου της πόλης. Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στο οικογενειακό κτήμα στα όρια του Πύργου και τέλειωσε το πρακτικό τμήμα του εκεί οκταταξίου Γυμνασίου. Ο θάνατος του πατέρα του κατά τη διάρκεια της γερμανοιταλικής κατοχής (1943) προκάλεσε και την οικονομική καταστροφή της οικογένειας.
Σπούδασε στη Στρατιωτική Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1949-1955), με ειδίκευση στην παθολογία και μετεκπαίδευση στην υγιεινολογία και σταδιοδρόμησε κανονικά ως μόνιμος στρατιωτικός γιατρός. Από το 1959 ως το 1968 έζησε στην Καβάλα. Εκεί συνεργάστηκε με το περιοδικό Αργώ και υπήρξε συνιδρυτής του περιοδικού Σκαπτή Ύλη και ιδρυτής της κινηματογραφικής λέσχης της πόλης. Στο στράτευμα παρέμεινε ως το 1983, οπότε αποστρατεύτηκε μετά από δική του αίτηση με τον βαθμό του ανώτερου γενικού αρχίατρου, έχοντας στο μεταξύ συμβάλει στην προώθηση των στρατιωτικών προγραμμάτων προληπτικής ιατρικής και διατελέσει για έξι χρόνια διευθυντής σύνταξης του περιοδικού Ιατρική Επιθεώρησης Ενόπλων Δυνάμεων.
Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1962 με τη δημοσίευση του διηγήματος «Οι Φρακασάνες» στο περιοδικό Αργώ. Συνεργάστηκε επίσης με πολλά περιοδικά όπως τα Ταχυδρόμος (Καβάλας), Διάλογος (Θεσσαλονίκης), Διάλογος (Λεχαινών), Αντί, Χάρτης, Χρονικό, Το Τέταρτο, Αλφειός, Γιατί, Η Λέξη, Το Οροπέδιο κ.α.
Ο Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος ανήκει στη δεύτερη μεταπολεμική γενιά των Ελλήνων πεζογράφων. Χαρακτηριστική του έργου του είναι η κυριαρχία του νοσταλγικού αισθήματος για την εποχή της νεότητάς του και η πικρή διαπίστωση του αδύνατου της επιστροφής της και της σκληρότητας της σύγχρονης πραγματικότητας, μέσω ωστόσο μιας γραφής λιτής, έντονα υπαινικτικής, έμμεσα κριτικής και διακριτικά ειρωνικής.
Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία για τον Ηλία Χ. Παπαδημητρακόπουλο και κριτικογραφία βλ. Σπύρος Τσακνιάς, “Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος”, στο “Η μεταπολεμική πεζογραφία· από τον πόλεμο του ’40 ως τη δικτατορία του ‘67”, τ. Στ΄, Αθήνα, Σοκόλης, 1988, σ.154-168, Αλέξης Ζήρας, “Παπαδημητρακόπουλος, Ηλίας Χ.” στο Λεξικό νεοελληνικής λογοτεχνίας, Αθήνα, Εκδόσεις Πατάκη, 2007, σ. 1697-1698, Βαγγέλης Χατζηβασιλείου : Η κίνηση του εκκρεμούς. ‘Ατομα και κοινωνία στη νεότερη ελληνική πεζογραφία, 1974-2017 (Πόλις, 2018) Και Ελισάβετ Κοτζιά: Ελληνική Πεζογραφία 1974-2010 (Πόλις, 2020)
[Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ]
Βραβεία:
Βραβείο Διηγήματος του περιοδικού Διαβάζω 1996 (για τη συλλογή διηγημάτων Ροζαμούνδη)
Βραβείο Ιδρύματος Πέτρου Χάρη Ακαδημίας Αθηνών 2010 (για το σύνολο του έργου του)
Βραβείο Διηγήματος του περιοδικού Διαβάζω 2010 (για τη συλλογή διηγημάτων Ο θησαυρός των Αηδονιών)
Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Γραμμάτων 2015 (για το σύνολο του έργου του)
****************************
Ο Ηλία Παπαδημητρακόπουλος με τον Νίκο Καββαδία, σε μια φωτογραφία που παραχώρησε ο Χρήστος Σκούπραςστο ΑΜΝΑ
2/ 2024:Πλούτος τεκμηρίων από το αρχείο του Ηλία Χ. Παπαδημητρακόπουλου στην Κεντρική Βιβλιοθήκη Βέροιας
3. ΜΙΑ ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΗ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ(2014) ΓΙΑ ΤΟΝ ΗΛΙΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟ
Στον σπουδαίο «μινιμαλιστή» συγγραφέα της μεταπολεμικής ελληνικής λογοτεχνίας Ηλία Παπαδημητρακόπουλο, τον πρώτο που καλλιέργησε συστηματικά στη γλώσσα μας τη σύντομη διηγηματική μορφή – έστω κι αν δείγματα του είδους δεν λείπουν από την παράδοσή μας – ήταν αφιερωμένη μια ξεχωριστή λογοτεχνική βραδιά στο Μέγαρο Μουσικής, την Πέμπτη 23 Ιανουαρίου. Με τον ίδιο παρόντα αλλά και κριτικούς λογοτεχνίας, δημοσιογράφους και ηθοποιούς που συναντήθηκαν στη σκηνή του Μεγάρου για να επικοινωνήσουν το έργο του με το κοινό του Megaron Plus, με αφορμή τη συμπλήρωση πενήντα χρόνων από τη δημοσίευση της πρώτης συλλογής διηγημάτων του με τίτλο «Οδοντόκρεμα με χλωροφύλλη».
Η εκδήλωση – ενταγμένη στο πλαίσιο του Κύκλου του Megaron Plus «Οι λογοτέχνες μιλούν στο κοινό τους» - πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το ηλεκτρονικό περιοδικό για το βιβλίο «Ο Αναγνώστης», με την επιμέλεια του Διευθυντή του Γιάννη Ν. Μπασκόζου.
Στον Κύκλο «Οι λογοτέχνες μιλούν στο κοινό τους» παρουσιάζονται καταξιωμένοι λογοτέχνες, εγνωσμένου κύρους και σημαντικού έργου με στόχο να δοθεί η ευκαιρία μιας ανασκόπησης του έργου τους αλλά κυρίως να διαμορφωθεί ένα πεδίο διαλόγου ανάμεσα στον συγγραφέα και τους αναγνώστες όλων των ηλικιών.
O Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος με πάνω από 70 διηγήματα είναι αναμφισβήτητα ο μετρ του μικρού κειμένου. Η γραφή του είναι ευέλικτη, γεμάτη πυκνά νοήματα όπου το συναίσθημα ισορροπεί με τη λεπτή ειρωνεία και το μαύρο με τη διαχρονική ανθρώπινη αξία. Ενώ τα αφηγηματικά κείμενα του κτίζονται με ελάχιστα υλικά: κάποιες παρατηρήσεις, πτυχές της καθημερινής ζωής, αναπολήσεις ή παρόντα (ασήμαντα στην πρώτη ματιά) γεγονότα που δίνουν την αφορμή για σκιαγράφηση χαρακτήρων και, κυρίως, καταστάσεων που άλλοτε κινούνται στον πραγματικό χρόνο κι άλλοτε ως ενύπνιο μπλέκονται αξεδιάλυτα με αυτόν. Αυτό ακριβώς, το καθόλα βιωματικό έργο του Ηλία Παπαδημητρακόπουλου που διακρίνεται για τη λιτότητα του λόγου και την τρυφερή νοσταλγία για τα δύσκολα χρόνια της νεότητας παρουσίασε στο κοινό η κριτικός λογοτεχνίας Ελισάβετ Κοτζιά για να ακολουθήσει μια ανοιχτή, δημόσια συνομιλία του συγγραφέα με το δημοσιογράφο Γιάννη Ν. Μπασκόζο.
Οι ηθοποιοί Στέλιος Μάινας και Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου διάβασαν αποσπάσματα από τα κείμενά του ενώ προβλήθηκε και η ταινία του Λευτέρη Ξανθόπουλου «Σπίτι δίπλα στη θάλασσα» (2007) με θέμα τον συγγραφέα: ένα ντοκιμαντέρ που μας αποκαλύπτει τη στενή σχέση του με τη φύση και την αγάπη του για τον Πύργο Ηλείας όπου γεννήθηκε το 1930 αλλά και την Πάρο όπου ζει τον περισσότερο χρόνο από τις αρχές της δεκαετίας του ’80 (σ’ένα εκπληκτικής ομορφιάς κτήμα που δημιούργησε από το μηδέν μαζί με τη γυναίκα του, Νιόβη), όπου ο ίδιος αναφέρεται στις σπουδές του στη Στρατιωτική Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1949-1955), την πρώτη του εμφάνιση στα γράμματα με το διήγημα «Οι Φρακασάνες», τις φιλίες και τις πνευματικές συγγένειες που ανέπτυξε με ομοτέχνους του συγγραφείς και ποιητές (Νίκο Πεντζίκη, Ηλία Πετρόπουλο, Τάκη Σινόπουλο, Γιώργη Παυλόπουλο, Νίκο Καχτίτση, Αλέξανδρο Κοτζιά), τη δραστηριότητά του ως διευθυντή του περιοδικού «Ιατρική Επιθεώρησις Ενόπλων Δυνάμεων», τη λατρεία του στην τυπογραφία κ.ά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου