Έλληνες
Σαν Έλληνες που ξέμειναν
σε άλλης γης πατρίδα.
Χάθηκε αυτή στα βάθη της Ασίας
σε παραλίες φιλοσόφων βούλιαξε
και στα νησιά των ποιητών έγινε κύμα
και αεράκι ήμαρ νοσταλγίας.
Πατρίδα είναι ό,τι νοσταλγείς.
Πέρα απ’ του Πύρρου την χαμένη ηδονή
της Πίνδου τ’ αποκούμπι
Πίσω απ’ του Αίμου τις κορφές
στην Θράκη του Ορφέα η Ευρυδίκη
μαύρο μαντίλι να φορεί
ρούχο μακρύ του πένθους
Γιατί πενθεί την μουσική.
Και ψάχνει ψάχνει στα τρανζίστορ στα FM
κι ύστερα πάλι αίματα μεσαία και
στα βραχέα αίματα τα σκοτεινά και συμπαγή
τα μέλη της το μέλος ψάχνει
λόγο πλάγιο να πει
την μελωδία που άστραψε
και σαν ζωή της φάνηκε.
Και σαν ζωή τους φάνηκε
πως νοσταλγούν αυτήν την άλλη την ζωή.
Πίσω από μάρμαρα ερείπια κρυφτήκαν
στον Παρθενώνα γύρισαν… Εκοίταξαν
με τις Καρυάτιδες μαζί περπάτησαν
τον βράχο άκρη άκρη στην πόλη του Ζαλόγγου.
Μέσα σε κοίλα θέατρα παράστησαν.
Όχι. Αυτοί δεν ξέρουν δεν νοούν
Δεν ξέρουν ούτε νοσταλγούν
και τα τρανζίστορ παίζουν άλλες μουσικές.
Από τη συλλογή Μαύρη Θάλασσα (2000) της Μαρίας Κυρτζάκη
ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Μαρία Κυρτζάκη
Χάρτης 27 {ΜΑΡΤΙΟΣ 2021}
Σ Τ Η Ν Ι Κ Α Ρ Ι Α
...Ικάρια εχάθηκαν τα σώματα... (Μ. ΚΥΡΤΖΑΚΗ, «Σημεία»)
Σε έναν βράχο, στον φάρο του Κάβο Πάπα –του μεγαλύτερου φάρου στην Ελλάδα και του παλαιότερου των Βαλκανίων, που βρίσκεται στο νοτιοδυτικό άκρο του νησιού– είναι χαραγμένοι στίχοι από το ποίημα της Κυρτζάκη «Έλληνες», από τη συλλογή Μαύρη θάλασσα. Από το ύψος εκείνου του βράχου ελευθερώθηκε η τέφρα της ποιήτριας στο Ικάριο Πέλαγος. Η Μαρία δεν πήγε ποτέ στην Ικαρία. Συλλογίστηκε όμως πολύ το νησί όπου έπεσε ο γιος του Δαίδαλου όταν τα φτερά του έλιωσαν από τον ήλιο· το οραματίστηκε ως τον τόπο της ιδεατής ένωσης των σωμάτων και των ψυχών, καθώς γι’ αυτήν ο έρωτας είναι το ικάριο κυνήγι του απόλυτου, μια φευγαλέα ευτυχία που με την έντασή της λιώνει τον άνθρωπο σαν ήλιος, και με τη δύναμη της ποίησης μπορεί να μετατραπεί σε παρηγορητική ανάμνηση. Δύσκολα φτάνει κανείς στο σημείο όπου βρίσκεται ο βράχος με το ποίημά της. Μοναχικός τόπος, άγριος, έκθετος αλλά και ανθεκτικός στους ανέμους, όπως και η ίδια. Δεν θα μπορούσε να φανταστεί κανείς πιο ταιριαστή επιτύμβια στήλη για την ασυμβίβαστη αυτή γυναίκα και δημιουργό:
Σαν Έλληνες που ξέμειναν
σε άλλης γης πατρίδα.
Χάθηκε αυτή στα βάθη της Ασίας
σε παραλίες φιλοσόφων βούλιαξε
και στα νησιά των ποιητών έγινε κύμα
και αεράκι ήμαρ νοσταλγίας.
Πατρίδα είναι ό,τι νοσταλγείς.
———— ≈ ————
Επιμέλεια αφιερώματος: Γιώργος Βέης/Αθηνά Βογιατζόγλου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου