Η Ιστορία έχει χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο. Σε όλη τη διάρκεια της Ιστορίας της Ελλάδας, σε όλα τα έθνη
Αυτή η κυβέρνηση εκλέχθηκε με υποσχέσεις μεταρρυθμιστικές. Η πρακτική της όμως είναι αντιμεταρρυθμιστική.
Ποιες μεταρρυθμίσεις θα περίμενε κανείς, στη σημερινή συγκυρία;
Να ενισχυθεί το ΕΣΥ ως ασπίδα του πληθυσμού στην πανδημία. Γίνεται ακριβώς το αντίθετο.
Να ενισχυθούν τα μέσα μαζικής συγκοινωνίας ώστε να μην συνωστίζεται ο κόσμος. Αραιά δρομολόγια λεωφορείων και τρένων, συνωστισμός στις στάσεις και στα οχήματα.
Να μειωθούν οι μαθητές ανά τάξη, να πολλαπλασιαστεί το διδακτικό προσωπικό των σχολείων. Δυο-δυο οι μαθητές στα θρανία, πάνω από είκοσι στην τάξη.
Να ενισχυθούν οι ελεύθεροι χώροι αναψυχής, δασύλλια και περίπατοι. Μια βόλτα λ.χ. στον Λυκαβηττό, στο κέντρο της Αθήνας, δείχνει την εγκατάλειψη.
Ο κατάλογος των αντιμεταρρυθμίσεων θα μπορούσε να είναι μακρός. Σε μεγάλα και μικρά ζητήματα. Σε δομικά και της καθημερινής ζωής. Σ’ αυτόν πρέπει να προστεθεί και η απόσυρση των προγραμμάτων διδασκαλίας της Ιστορίας.
Η Ιστορία έχει χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο. Σε όλη τη διάρκεια της Ιστορίας της Ελλάδας, σε όλα τα έθνη. Ήταν χρήσιμη για να συγκροτήσει την ίδια την αίσθηση του έθνους και του πολίτη της δημοκρατίας, χρήσιμη για να καλλιεργήσει την αντίληψη ενός περιούσιου έθνους, αλλά και έθνους-σκαντζόχοιρου απέναντι στους γείτονές του, να δημιουργήσει την έννοια του εχθρού, εξωτερικού και εσωτερικού.
Εδώ και δεκαετίες εκκρεμεί το ζήτημα των μεταρρυθμίσεων στην εκπαίδευση, και στην καρδιά τους υπάρχει η μεταρρύθμιση του μαθήματος της Ιστορίας. Αίτημα από δυνάμεις που υπερβαίνουν μια πολιτική παράταξη, αλλά και αντιδράσεις ενεργητικές ή παθητικές σε όλες τις παρατάξεις, από τη Δεξιά ώς την Αριστερά. Στη Ν.Δ., η Μ. Γιαννάκου υπερασπίστηκε το εγχειρίδιο Ιστορίας της Στ’ Δημοτικού, ο Ευρ. Στυλιανίδης το κατάργησε. Στο ΠΑΣΟΚ, οι εκσυγχρονιστές εύχονταν μεταρρύθμιση στη διδασκαλία της Ιστορίας, το πατριωτικό ΠΑΣΟΚ αντιδρούσε. Ο Π. Ευθυμίου κατάργησε το βιβλίο Ιστορίας της ομάδας Γ. Κόκκινου. Η Αν. Διαμαντοπούλου συγκρότησε μια επιτροπή αναθεώρησης των προγραμμάτων αλλά δεν την υπερασπίστηκε. Επί Γ. Μπαμπινιώτη αναιρέθηκαν τα πορίσματά της, επιστροφή στο σημείο μηδέν. Ο Ν. Φίλης είχε την πρωτοβουλία επανεκκίνησης της συζήτησής της για τη σύνταξη νέων προγραμμάτων. Η επιτροπή Π. Βόγλη παρέδωσε έγκαιρα τα πορίσματά της, αλλά ο επόμενος υπουργός, Κ. Γαβρόγλου, τα κράτησε στο συρτάρι έως την ύστατη ώρα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Τώρα η Ν.Δ. τα περιλαμβάνει στο αντιμεταρρυθμιστικό της έργο. Εκεί είμαστε.
Δεν χρειάζεται καινούργια επιχειρηματολογία, ποια διδασκαλία της Ιστορίας χρειαζόμαστε και γιατί. Έχουν ειπωθεί τα πάντα κι εδώ και στην Ευρώπη. Το κύμα ξενοφοβίας και δεξιού λαϊκισμού που σαρώνει την ήπειρο, το κύμα αντιδράσεων τόσο στο Μακεδονικό όσο και στους μετανάστες, η μονόπλευρη και κοντόθωρη αντίληψη των ελληνοτουρκικών διαφορών, ο εύκολος αντιδυτικισμός αλλά και ο εσωτερικευμένος οριενταλισμός, έχουν την πηγή τους στον τρόπο που καλλιεργείται η ιστορική αντίληψη των πολιτών.
* Ο Αντώνης Λιάκος είναι ομότιμος καθηγητής Νεώτερης Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου