του Σιράκου-Ιωάννη Κεσέν
Ο Άγιος Δημήτριος είναι ένα ψεύτικο πρόσωπο. Το story λέει ότι ο Δημήτριος ήταν ανώτατος αξιωματικός του στρατού των Ρωμαίων, έγινε χριστιανός και κήρυττε τον χριστιανισμό στους άλλους φαντάρους, είχε κι ένα φανταράκι με το οποίο είχε πιο προσωπικές σχέσεις, τον Νέστορα -μια μέρα οι Ρωμαίοι έβαλαν τον Νέστορα να παλέψει μ’ έναν γίγαντα, τον Λυαίο, ο μικρόσωμος Νέστορας με την ευχή του Δημητρίου σκότωσε τον γίγαντα, κι έπειτα οι Ρωμαίοι σκότωσαν τον Δημήτριο και τον Νέστορα, κι όλα αυτά γίνανε στη Θεσσαλονίκη, αρχές του 4ου αιώνα. Α! Ο κακός στην ιστορία αυτή που διατάζει τα σκοτώματα είναι ο Γαλέριος, αυτός που έφτιαξε την Καμάρα, που συν τοις άλλοις είχε ορίσει την Θεσσαλονίκη πρωτεύουσα δική του:
Λαϊκό παιδί ο Γαλέριος, ξεκίνησε από βοσκός κι έφτασε να γίνει Καίσαρας, τότε δηλαδή που χωρίσανε την ρωμαϊκή αυτοκρατορία στα τέσσερα για καλύτερη διοίκηση, αυτός πήρε το Ανατολικό μέρος, την Ιλλυρία, μαζί με τον Κωνστάντιο, τον πατέρα του Κωνσταντίνου, που στη συνέχεια οι παπάδες τον είπανε μέγα γιατί τους έκανε τα χατίρια. Βέβαια, ο Κωνστάντιος, το ίδιο έπειτα κι ο γιος του, δεν ξέρω αν είχε κάνει ποτέ ένα μεροκάματο στη ζωή του σε αντίθεση με τον κακό Γαλέριο που μεγάλωσε μέσα στη στάνη. Όταν ήρθανε οι χριστιανοί στα πράγματα έπρεπε να ξεριζώσουν απ’ το μυαλό των ανθρώπων το παρελθόν ή επειδή δεν μπορούσαν κάτι τέτοιο να κάνουν ακολούθησαν τον εύκολο δρόμο της δαιμονοποίησης: επανιδρυτής της Θεσσαλονίκης ήταν ο παγανιστής Γαλέριος. Αυτό έπρεπε να ξεχαστεί!
Για να λέμε την πάσα αλήθεια, ένας Δημήτριος που μαρτύρησε κάποτε υπήρχε αλλά όχι στη Θεσσαλονίκη. Ήταν από το Σίρμιο, μια πόλη στη Β. Σερβία, που εκείνη την εποχή ήταν μια από τις μεγαλύτερες πόλεις στον κόσμο, και πρωτεύουσα του Ιλλυρικού, του Ανατολικού τμήματος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Το 411 αλώνουν το Σίρμιο οι Ούνοι, δεν αφήνουν ούτε κολυμπηθρόξυλο και μεταφέρεται η πρωτεύουσα στην Θεσσαλονίκη, την πόλη του Γαλερίου, μαζί με την τιμή του μάρτυρα εκείνου. Τότε είναι που για την ρωμαϊκή αυτοκρατορία η Θεσσαλονίκη θα οριστεί ως συμβασιλεύουσα πόλη.Η πόλη όμως ήθελε και σύμβολο. Έτσι, οι πρώτες διηγήσεις που έχουμε για τον Άγιο Δημήτριο είναι πάνω από διακόσια χρόνια μετά τον θάνατό του, την εποχή δηλαδή αναζήτησης και παγίωσης νέων συμβόλων.
Ο Δημήτριος είναι λεφτάς, ανήκει στην άρχουσα τάξη ως ανώτατος αξιωματικός και επίσης είναι παρθένος. Σεξάκι στη ζωή του δεν έκανε ποτέ και βέβαια ένα πρόσωπο που χρησιμοποιείται με σκοπό να γίνει «φρουρός της πόλης» δεν θα μπορούσε ούτε φτωχομπινές να είναι, ούτε κάποιος που απολαμβάνει τις ηδονές. Έπρεπε να μοιάζει με τη θεά Αθηνά, για παράδειγμα που την έβλεπαν οι άνθρωποι σαν όραμα να υπερασπίζεται τα τείχη της πόλης όταν έκαναν οι εχθροί επιδρομές. Το ίδιο συμβαίνει και με τον Δημήτριο που καλείται «φιλόπολις άγιος»: όποτε γίνεται επιδρομή στην Θεσσαλονίκη … κάνει γκράντε εμφάνιση ο Άγιος Δημήτριος στα τείχη της πόλης. Σήμερα δε, η Εκκλησία διδάσκει ότι ο Άγιος Δημήτριος χάρισε την Θεσσαλονίκη στους Έλληνες το 1912. Τ
ώρα τα λείψανα που προσκυνάνε στη Θεσσαλονίκη οι χριστιανοί αυτές τις μέρες δε ξέρω ποιανού ή ποιανής είναι. Ξέρω όμως πολύ καλά ότι αυτό που λένε ότι τα λείψανα του Δημητρίου στάζουν μύρο, είναι μια ψευτιά. Ή μάλλον κάτι που εσκεμμένα δεν λέγεται, όπως μέχρι πρότινος κανείς δεν αμφισβητούσε το άγιο Φως. Τι θέλω να πω: λένε ότι τα λείψανα στάζουν μύρο πολύτιμο. Γίνεται μια τελετή και έπειτα ανοίγουν το αργυρό κουτί με τα κόκαλα του ανώνυμου ανθρώπου που ναι εκεί μέσα και κόβουν μπαμπακάκια, τα βουτάνε στο μύρο και τα μοιράζουν στους χιλιάδες προσκυνητές. Ε, το μύρο τοποθετείται απ’ τους παπάδες -δεν βγαίνει από μόνο του. Ο κοσμάκης πιστεύει ότι βγαίνει μόνο του και κανείς δε λέει την αλήθεια.
Η περίπτωση του Δημητρίου είναι ένα από τα καλύτερα
μαθήματα διαμόρφωσης συμβόλων που μπορεί να δώσει το βυζαντινό παρελθόν.
Ο Δημήτριος δεν είναι απλά ο φρουρός της πόλης. Γίνεται ο φίλος, ο
αδερφός, ο συμπαραστάτης του κάθε ανθρώπου που πονά και αγωνίζεται στη
ζωή και δεν είναι ξέμπαρκος ως προς το σύνολο. Η εξουσία το γνωρίζει
αυτό πολύ καλά και ξέρει να παίζει το παιχνίδι, ειδικά την περίοδο του
Μ. Κωνσταντίνου, τότε που ανανοηματοδοτείται ο κόσμος όλος, ο
Κωνσταντίνος δεν είναι κάνας μαλάκας. Εγώ το λέω και το φωνάζω ότι είναι
ο εξυπνότερος πολιτικός που γέννησε η ριμάδα η ιστορία. Άλλαξε έναν
ολόκληρο κόσμο για να φτιάξει μια αυτοκρατορία που θα άντεχε. Και
άντεξε. Χίλια χρόνια δεν είναι λίγα. Και το παιχνίδι των συμβόλων το
έπαιζε στα δάχτυλα του ενός χεριού.
(Και κάτι προσωπικό ήθελα: όλα
αυτά τα έλεγα και παλιά λέγοντας στον κόσμο «το νόημα είναι αλλού». Τα
έλεγα αλλά δεν με πίστευαν. Με θεωρούσαν οι συνάδελφοί μου γραφικό. Αυτά
όμως είναι τα πορίσματα της επιστήμης που σπούδασα. Στη Δύση, οι
καθολικοί παπάδες που είχα καθηγητές δεν φοβόντουσαν να τα διδάξουνε.
Εδώ τρέμουν. Και τρέμουν γιατί όχι απλώς είναι ολίγοι. Είναι ολίγιστοι).
Συράκος Ιωάννης Κεσέν, «πέταξε» τα ράσα, «άρπαξε» τη ζωή
Κλασικό
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου