Κυριακή, Οκτωβρίου 12, 2014

Η γοητεία του ελληνικού δημοτικού τραγουδιού

Catherine Swanson, soprano | Frederike Wagner, harp.

********************
O Μορίς Ραβέλ (Maurice Ravel, 1875-1937) συνέθεσε τις Πέντε ελληνικές λαϊκές μελωδίες (Cinq Mélodies populaires grecques) για φωνή και πιάνο μεταξύ των ετών 1904 και 1906. Ο Ραβέλ γνώρισε τις ελληνικές αυτές μελωδίες από έκδοση που κυκλοφόρησε στο Παρίσι το 1903, σε συνεργασία του γλωσσολόγου Hubert Pernot και του συνθέτη Paul Le Flem. Πρώτη καταγραφή των παραδοσιακών αυτών τραγουδιών πραγματοποιήθηκε από τον Pernot, που μετέβη ως μέλος επίσημης αποστολής του γαλλικού Υπουργείου Παιδείας στην τουρκοκρατούμενη Χίο κατά τα έτη 1898 και 1899 και κατέγραψε 114 τραγούδια. Από αυτή τη συλλογή ο Ραβέλ επέλεξε τέσσερα τραγούδια (Ξύπνησε Πετροπέρδικα, Κάτω στον Άγιο Σίδερο, Άγγελος είσαι μάτια μου, Γιαρούμπι), προσέθεσε τη μελωδία Ποιος ασίκης και επεξεργάστηκε τις Πέντε Ελληνικές Μελωδίες ως σύνολο.
Ο Ραβέλ συνέθεσε κι ένα έκτο ελληνικό τραγούδι στα 1909, το «Τρίπατος», αφιερωμένο στην τραγουδίστρια Marguerite Babaϊan. Συνολικά ο συνθέτης εναρμόνισε εννέα παραδοσιακές ελληνικές μελωδίες, οι τρεις εκ των οποίων δεν εκδόθηκαν ποτέ και τα χειρόγραφά τους πιθανότατα χάθηκαν.
Στις Πέντε ελληνικές λαϊκές μελωδίες υπάρχουν ευδιάκριτα τα ραβελιανά αρμονικά στοιχεία που συμμαχούν με τον τυπικά λαϊκό χαρακτήρα των τραγουδιών. Ο συνθέτης συνενώνει με ιδιαίτερη έμπνευση τους αρχαιοελληνικούς τρόπους που επιζούν στην ελληνική δημοτική μουσική με τη δυτική αρμονία των ημερών του. Σύντομα στη διάρκειά τους αλλά νευρώδη και με καθαρές μελωδικές γραμμές, τα τραγούδια αυτά αποτελούν ιδιαίτερη πρόκληση για κάθε ερμηνευτή.

1.Le réveil de la mariée- Ξύπνησε πετροπέρδικα- Marriage folk song, sung to the bride. 00:00-01:18.
2.Là-bas, vers l´église- Κάτω στον Αγιο Σίδερο- Yonder, near the church. Chios.01:20-03:07.
3.Quel galant m´est comparable? -Ποιός ασίκης σαν και μένα ;- What gallant can compare with me? 03:09-04:06.
4.Chanson d´amour des cueilleuses des lentisques de Chios - Μ´άντζελος είσαι, μάτια μου; - Love song of the lentisk gatherers in Chios .04:08-06:51.
5.Tout gai !. Smyrne Γιαρούμπι, Σμυρνέικο- Merry and lively urban song and dance from Smyrna .06:53-07:49.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Philip Glass - Songs From Liquid Days (Live) : Όταν ο μουσικός μινιμαλισμός ερωτεύτηκε την Ποίηση

Το Songs from Liquid Days(1986 είναι μια συλλογή τραγουδιών που συνέθεσε ο συνθέτης Philip Glass σε στίχους των Paul Simon, Suzanne Vega, ...