Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία |
Λέξεις, λέξεις ΙΙ (Μια συνεργασία του Λαέρτη Τανακίδη)
Ο φίλος του ιστολογίου Λαέρτης Τανακίδης* μού έστειλε το άρθρο που θα διαβάσουμε σήμερα, που είναι συνέχεια της προηγούμενης συνεργασίας του, που είχαμε δημοσιεύσει πριν από ένα μήνα. Ο Λ.Τανακίδης είναι φιλόλογος. Έχουμε κι άλλες φορές δημοσιεύσει δικές του συνεργασίες στο ιστολόγιο, για φιλολογικά πάντοτε θέματα: στις αρχές Δεκεμβρίου 2024, όπως είπα, ένα άρθρο για το πώς εμφανίζονται νέες λέξεις, τον Αύγουστο βάλαμε ένα άρθρο για τους πληθυντικούς όπως δράσεις και πολιτικές, τον Απρίλιο ένα άρθρο για το «ως» και το ομοιόπτωτο, και παλαιότερα για το λεξιλόγιο των ΜΜΕ και για τη διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών, ενώ επίσης ταχτικά στέλνει υλικό που μπαίνει στα σαββατιάτικα μεζεδάκια. Το σημερινό άρθρο, η σημερινή συνέχεια αν θέλετε, ασχολείται με τις αλλαγές στη μορφή και τον τύπο των λέξεων, εξετάζοντας ποικίλες περιπτώσεις με άφθονα παραδείγματα, που δείχνουν πώς από την ελληνιστική Κοινή καταλήξαμε στη σημερινή νεοελληνική γλώσσα. Επειδή το άρθρο είναι μεγάλο, δεν θα πω περισσότερα.
ΛΕΞΕΙΣ ΛΕΞΕΙΣ ΙΙ Αλλαγές δε γίνονται μόνο στο λεξιλόγιο (εμφάνιση νέων, εξαφάνιση παλιών λέξεων), όπως εξετάστηκε στο ΛΕΞΕΙΣ ΛΕΞΕΙΣ, που προηγήθηκε. Αλλαγές γίνονται και στη σύνταξη και στη μορφή/ τύπο των λέξεων, στη σημασία τους, στην κλίση, στην παραγωγή και στη σύνθεση. Το άρθρο ασχολείται με τις αλλαγές στη μορφή/τύπο των λέξεων.
ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗ ΜΟΡΦΗ/ΤΥΠΟ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ Οι αλλαγές τη μορφή/ τύπο των λέξεων οφείλονται σε διάφορους παράγοντες, όπως κυρίως είναι : -- η τάση για ομοιομορφοποίηση, π.χ. ο μαθητής, του μαθητού γίνεται ο μαθητής, του μαθητή, ο ταμίας του ταμίου γίνεται ο ταμίας, του ταμία, ο ρήτωρ, του ρήτορος γίνεται ο ρήτορας, του ρήτορα. -- η τάση για διαφοροποίηση, π.χ. του είπα ότι...τον είπα ότι... -- η τάση για οικονομία χρόνου και κόπου, που οδηγεί σε διάφορες αλλαγές, όπως π.χ. το κόψιμο συλλαβών: θέλεις-θες, θέλουνε-θένε -- η θέση στη στοματική κοιλότητα, στην οποία παράγονται οι φθόγγοι (τα σύμφωνα και τα φωνήεντα). Γίνεται εκτενής λόγος παρακάτω [.......................................] ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ Λέξεις, λέξεις ΙΙ (Μια συνεργασία του Λαέρτη Τανακίδη)Σημείωση Gerontakos: Λαέρτης Τανακίδης*: Λαμπρός Φιλόλογος , λαϊκός διανοούμενος πρώτης γραμμής αλλά και σθεναρός αγωνιστής συνδικαλιστής , που διετέλεσε και πρόεδρος της ΟΛΜΕ, συμβάλλοντας στην βελτίωση σε προοδευτικότερη βάση της ελληνικής Εκπαίδευσης και στην ενίσχυση του παιδαγωγικού ρόλου του Έλληνα εκπαιδευτικού. Το δημοτικό συμβούλιο των Ορεστιάδας του Έβρου ονόμασε το ανοιχτό αμφιθέατρο των Δικαίων σε «Δημοτικό αμφιθεατρο Δικαίων "ΛΑΕΡΤΗΣ ΤΑΝΑΚΙΔΗΣ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΕΣ" 1969- 1970», χρονιά έναρξης των μαθημάτων θεατρικής παιδείας και αρχαίας τραγωδίας στους μαθητές και μαθήτριες του τότε Εξατάξιου Γυμνασίου κάτω από την καθοδήγηση του εμπνευσμένου καθηγητή, με την εθελοντική εργασία των μαθητών-μαθητριών και την αμέριστη συμπαράσταση των κατοίκων του χωριού. Για τις ανάγκες της ιστορικής θεατρικής παράστασης που ετοίμασαν ξεκίνησε τότε η διαμόρφωση του χώρου, για να πάρει αργότερα το υπαίθριο δημοτικό θέατρο τη σημερινή του μορφή. _________________ Τρεις φωτογραφίες από την τελετή ονοματοδοσίας του αμφιθεάτρου Δικαίων και βράβευσης του Λαέρτη Τανακίδη
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου