Αστυνομική Βιβλιοθήκη #07
του Μάρκου Κρητικού
Περιοδικό : onagnostis.gr
Τελευταίες ματιές στα αστυνομικά της πρόσφατης περιόδου πριν την χειμερινή εκδοτική έφοδο. Όλα με ιδιαιτερότητες, ξεχωριστά.
Ευτυχία Γιαννάκη – Στη φωλιά του ιππόκαμπου
Ίκαρος (2021), σελ. 512
Η Ευτυχία Γιαννάκη, γνωστή από την Τριλογία της Αθήνας –βραβείο Public για το πρώτο βιβλίο της σειράς– επιστρέφει με το μυθιστόρημα Στη φωλιά του ιππόκαμπου, που αποτελεί το δεύτερο μέρος της Τριλογίας του βυθού και το πέμπτο με πρωταγωνιστή τον αστυνόμο Χάρη Κόκκινο. Αυτή τη φορά θα αναλάβει την εξιχνίαση μιας δολοφονίας στο Κολωνάκι, μιας δραστήριας δημοσιογράφου που βρέθηκε νεκρή στην πισίνα του διαμερίσματος του πρώην συζύγου της και επώνυμου καλλιτέχνη, ο οποίος έχει εξαφανιστεί, γεγονός που τον καθιστά αυτόματα βασικό ύποπτο της δολοφονίας. Η ιστορία διαδραματίζεται στην Αθήνα και στην Ύδρα και φαίνεται να σχετίζεται με ένα έγκλημα που συντάραξε την τοπική κοινωνία του νησιού πολλά χρόνια νωρίτερα. Και ενώ η υπόθεση εξελίσσεται, η συγγραφέας αιφνιδιάζει τον αναγνώστη βάζοντας το εαυτό της στην αφήγηση που ως από μηχανής θεός κατευθύνει την αστυνομική έρευνα. Το ευφυές αυτό τέχνασμα προσδίδει αυτονομία στους ήρωές της, που μοιάζουν να ξεκολλούν από το χαρτί, και καθιστά μη διακριτά τα όρια της μυθοπλασίας και της οιονεί πραγματικότητας που ορίζει η διπλή υπόσταση δημιουργού-πρωταγωνιστή. Η απρόσμενη αυτή εξέλιξη εξάπτει το ενδιαφέρον του αναγνώστη, υπερβαίνει τις στερεοτυπικές ιστορίες των ψυχικά διαταραγμένων δολοφόνων και ανεβάζει το επίπεδο του βιβλίου. Εντύπωση επίσης προκαλούν τα εμβόλιμα αποσπάσματα μιας ιστορίας γυναικείας κακοποίησης χωρίς να εξυπηρετεί την πλοκή, όπου τα πρόσωπα υπονοούνται αλλά δεν κατονομάζονται, και ο χρόνος δεν προσδιορίζεται γιατί δεν φαίνεται να ενδιαφέρει την συγγραφέα η αφήγηση μιας συγκεκριμένης ιστορίας αλλά η ενδοοικογενειακή βία ως ολιστικό κοινωνικό πρόβλημα. Ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα όπου η Ευτυχία Γιάννακη –όπως μας έχει συνηθίσει στα βιβλία της– χρησιμοποιεί την αστυνομική ιστορία ως αφορμή για την ανάδειξη επίκαιρων κοινωνικών προβλημάτων.
Βρες το εδώ
Alan Trotter – Μπράβος
Μετάφραση: Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης, Gutenberg – Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (2021), σελ. 319
O μπράβος, το πρώτο μυθιστόρημα του Σκοτσέζου συγγραφέα Άλαν Τρότερ προκάλεσε αίσθηση όταν εκδόθηκε το 2019 στη Μεγάλη Βρετανία. Από τις πρώτες αράδες αντιλαμβάνεσαι ότι πρόκειται για ένα ιδιαίτερο ανάγνωσμα. Ένας ανώνυμος πρωταγωνιστής κάνει εντυπωσιακή είσοδο στην ιστορία όταν τον πετούν στον δρόμο από ένα εν κινήσει αμάξι και προσγειώνεται μπροστά στα πόδια του ατάραχου αφηγητή, τον οποίο θα βαφτίσει Μποξ για τη θηριώδη σωματική του διάπλαση και μαζί θα περιπλανηθούν στην ανώνυμη πόλη που παραπέμπει στην Αμερική της δεκαετίας του ’50 με σκοπό την εύρεση εργασίας. Προσφέρουν κάθε είδους υπηρεσίες βίας. Μπορούν να σπάσουν χέρια, να κόψουν αυτιά και να μαχαιρώσουν κατά παραγγελία. Αν και ένα από τα δυο μεγάλα αφεντικά της πόλης που θα καταφέρουν να προσεγγίσουν τους χρησιμοποιεί περιστασιακά, οι δουλειές δεν πάνε καλά και η αφόρητη πλήξη τους βυθίζει στην αδράνεια. Ένας τζογαδόρος θυρωρός που τρελαίνεται για χάμπουργκερ, η γυναίκα του που είναι άσος στο να λέει πρόστυχα ανέκδοτα κι ένας συγγραφέας ιστοριών επιστημονικής φαντασίας που πληρώνεται με τη λέξη είναι μερικά από τα γκροτέσκο πρόσωπα που πλαισιώνουν τους δυο πρωταγωνιστές. Όταν ο ντετέκτιβ Μάικ Μάγκας τους μπλέκει σε μια ιστορία ανεξέλεγκτης βίας, ο έλεγχος θα χαθεί και τα πτώματα θα αρχίσουν να στοιβάζονται γύρω τους. Ένα μαύρο, εκρηκτικό και κραυγαλέα βίαιο pulp μυθιστόρημα, με σαρκαστικό χιούμορ, ευτράπελες καταστάσεις και μοναδικές ατάκες, και ήρωες βγαλμένους από τη ζώνη του λυκόφωτος και τον νεφελώδη σχεδόν παραισθητικό κόσμο του Τζιμ Τόμσον και του Κουέντιν Ταραντίνο. Οι αναγνώστες των mainstream αστυνομικών αναγνωσμάτων αξίζει να δοκιμάσουν κάτι διαφορετικό, ενώ οι λάτρεις του pulp fiction θα απολαύσουν μια πολύ φρέσκια αφηγηματική εκδοχή του είδους.
Βρες το εδώ
Maurice Attia – Το κόκκινο και το φαιό
Μετάφραση: Ειρήνη Παπακυριακού, Πόλις (2021),σελ. 384
Ο πιε νουάρ –Γάλλος, γεννημένος στο Αλγέρι– Μωρίς Αττιά, ψυχίατρος, ψυχαναλυτής, συγγραφέας και σεναριογράφος θεωρείται με την περίφημη τριλογία του, Το μαύρο Αλγέρι – Η κόκκινη Μασσαλία – Παρίσι Μπλουζ, μια από τις πλέον εμβληματικές προσωπικότητες του μεσογειακού νουάρ. «Ο Πάκο κι εγώ έχουμε πολλά κοινά. Είμαστε καχύποπτοι απέναντι σε κάθε είδους δογματικές ρητορείες, είτε πολιτικές είτε καλλιτεχνικές, και δεν στρατευόμαστε κάτω από καμία ιδέα, παρά μόνο για την ιδέα του εύθραυστου και του ευμετάβλητου της ανθρώπινης φύσης», θα πει ο συγγραφέας για το alter ego του, τον αρχετυπικό νουάρ ήρωα, Πάκο Μαρτίνεθ, που γνωρίσαμε ως αστυνομικό στην τριλογία και δημοσιογράφο αργότερα στη Λευκή Καραϊβική. Στο μυθιστόρημα, Το κόκκινο και το φαιό, ο Πάκο μεταβαίνει στη Ρώμη, την άνοιξη του 1978, για να καλύψει για λογαριασμό της εφημερίδας του, την απαγωγή του πρώην πρωθυπουργού της Ιταλίας, Άλντο Μόρο, από την διαβόητη ένοπλη οργάνωση, Ερυθρές Ταξιαρχίες. Ιδιαίτερο δε ενδιαφέρον, παρουσιάζουν, οι εμβόλιμες στην αφήγηση, επιστολές του Μόρο, τις οποίες έγραφε κατά την διάρκεια της ομηρίας του. Ενώ βιώνει από κοντά την επίδραση των γεγονότων στην ιταλική κοινή γνώμη, θα συνδεθεί με μια νεαρή μαχόμενη δημοσιογράφο. Ένα περίεργο τροχαίο ατύχημα που θα της συμβεί, θα αφυπνίσει το αστυνομικό του δαιμόνιο του Πάκο. Παράλληλα η Ιρέν ανακαλύπτει ένα παλαιό χειρόγραφο του πατέρα της που αναφέρεται στην πολιορκία της αστυνομίας στο κτίριο μιας αντισημιτικής εφημερίδας μεγάλης κυκλοφορίας, το 1899, και θα προσπαθήσει μέσα από την ψυχική κατάσταση και τη συμπεριφορά των ηρώων, να ανιχνεύσει την αιτία που τον οδήγησε στην αυτοχειρία. Ένα πολυδιάστατο πολιτικό και κοινωνικό νουάρ όπου ο συγγραφέας –όπως μας έχει συνηθίσει στα βιβλία του- συνδυάζει τη μυθοπλασία με την ιστορική αλήθεια, για να αποτυπώσει ρεαλιστικά τον κοινωνικό αντίκτυπο αλλά και τα ηθικά και υπαρξιακά διλήμματα που προκύπτουν σε περιόδους ακραίων πολιτικών αντιδράσεων, ανεξαρτήτως του ιδεολογικού χώρου από τον οποίο προέρχονται.
Βρες το εδώ
Ramon Diaz Eterovic – Άγγελοι και ερημίτες
Μετάφραση: Κρίτων Ηλιόπουλος,Angelus Novus (2021),σελ. 320
Ο πολυβραβευμένος Χιλιανός συγγραφέας Ραμόν Δίας Ετερόβιτς, θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους εκπρόσωπους του νέου λατινοαμερικάνικου αστυνομικού μυθιστορήματος, το οποίο προσάρμοσε τα στερεότυπα του παραδοσιακού αστυνομικού στην πολυτάραχη πολιτική ιστορία της Λατινικής Αμερικής. «Το αστυνομικό μυθιστόρημα που γράφω έχει στενή σχέση με τα πολιτικά εγκλήματα που βασανίζουν τη Χιλή και τη Λατινική Αμερική […] Μου δίνει το χώρο να μιλήσω για πολλά ευαίσθητα ζητήματα της χιλιάνικης κοινωνίας, όπως οι εξαφανισμένοι κρατούμενοι, η έλλειψη πραγματικής δημοκρατίας, οι προδοσίες» αναφέρει ο ίδιος ο συγγραφέας που έγινε γνωστός για τα δεκαοχτώ μυθιστορήματά του με πρωταγωνιστή τον μοναχικό, αντικαθεστωτικό, ιδεολόγο και ρομαντικό ιδιωτικό ντετέκτιβ Ερέδια (του οποίου δεν μαθαίνουμε το μικρό όνομα) που συνομιλεί με τον γάτο του, διαβάζει λογοτεχνία, ακούει Μάλερ και δεν διστάζει να συγκρουστεί με τους ισχυρούς του διεφθαρμένου συστήματος. Στο μυθιστόρημα Άγγελοι και ερημίτες –το τέταρτο της σειράς- ο Ερέδια μαθαίνει ότι η δημοσιογράφος Φερνάντα Αρεδόντο, -ένας μεγάλος έρωτας του παρελθόντος- βρέθηκε νεκρή από υπερβολική δόση αμφεταμίνης σε ένα ξενοδοχείο του Σαντιάγο λίγα τετράγωνα μακριά από το σπίτι του, αφού είχε επιχειρήσει να έρθει σε επαφή μαζί του. Αν και αρχικά μοιάζει με αυτοκτονία, η έρευνα με τη βοήθεια ενός φίλου αστυνομικού θα αποκαλύψει κι άλλους ύποπτους φόνους που έχουν συμβεί στο ξενοδοχείο στο πρόσφατο παρελθόν, καθώς και ότι η δημοσιογράφος ερευνούσε μια σκοτεινή ιστορία εμπορίου όπλων στις χώρες της Λατινικής Αμερικής. Ενώ ο Ερέδια αισθάνεται την ηθική υποχρέωση να εξιχνιάσει την επικίνδυνη υπόθεση, η νεαρή αδερφή ενός παλιού συμφοιτητή-επαναστάτη που σκοτώθηκε στη Νικαράγουα, θα του ζητήσει να μείνει προσωρινά στο σπίτι του. Ένα κοινωνικό, πολιτικό και υπαρξιακό αστυνομικό μυθιστόρημα με έμφαση στο σασπένς, γρήγορο ρυθμό, κυνικό χιούμορ, σαφείς επιρροές από το αμερικανικό hard-boiled και παραστατική αποτύπωση της κοινωνίας του Σαντιάγο με την κρατική βία, τη διαφθορά, το φόβος και τη δυσπιστία να κυριαρχούν στον απόηχο της χούντας του Πινοσέτ.
Βρες το εδώ
Claudia Pineiro – Η Έλενα ξέρει
Μετάφραση: Ασπασία Καμπύλη,Carnivora (2021),σελ. 172
H Κλαούδια Πινιέιρο είναι πολυβραβευμένη και πολυμεταφρασμένη Αργεντινή συγγραφέας, εξαιρετικά δημοφιλής στη Λατινική Αμερική, κυρίως για τα αστυνομικά της μυθιστορήματα. Η Έλενα ξέρει είναι το πρώτο της βιβλίο που μεταφράζεται στην Ελλάδα. Ένα βροχερό απόγευμα, η σαραντάχρονη Ρίτα βρίσκεται κρεμασμένη στο καμπαναριό της τοπικής εκκλησίας. Η μητέρα της Έλενα, η οποία πάσχει από Πάρκινσον σε προχωρημένο στάδιο, είναι πεπεισμένη ότι δεν πρόκειται για αυτοκτονία, αλλά είναι η μόνη, «αφού κανείς δεν ξέρει τίποτα, κανείς δεν υποψιάζεται κανέναν, κανείς δεν φαντάζεται κάποιο πιθανό κίνητρο, ούτε γνωρίζει να είχε εχθρούς η κόρη της». Παρά τα σοβαρά κινητικά της προβλήματα «καταδικασμένη να περπατάει σκυφτή για το υπόλοιπο της ζωής της και να κοιτάζει το πάτωμα σα να ντρέπεται» αποφασίζει, σε ρόλο ντετέκτιβ, να διαλευκάνει τον θάνατο της κόρης της. Για τον λόγο αυτό θα αναζητήσει την αινιγματική Ισαμπέλ, την οποία είχαν συναντήσει με τη Ρίτα, πριν είκοσι χρόνια, σε μια δύσκολή στιγμή της ζωής της, και θεωρεί ότι έχει χρέος να τη βοηθήσει. Η επίπονη και μοναχική περιπλάνησή της στους δρόμους της πρωτεύουσας επιφέρει, μέσω μια σειράς εκρηκτικών αναδρομικών στιγμιότυπων, έναν υψηλής εσωτερικής έντασης απολογισμό και καταλήγει σε έναν αποκαλυπτικό διάλογο μεταξύ των δύο γυναικών που δίνει τη λύση της ιστορίας, γιατί η Έλενα τώρα ξέρει πραγματικά. Ένα σπαρακτικό ανθρωποκεντρικό νουάρ με συγκλονιστικής αμεσότητας αφηγηματικό ύφος και προσχηματική αστυνομική πλοκή, όπου η συγγραφέας μέσα από τις υπαρξιακές αναζητήσεις της τραγικής πρωταγωνίστριας στοχάζεται για τη ζωή, τη μητρότητα, την αναπηρία, το πένθος και τον θάνατο σε μια αυταρχική και επικριτική κοινωνία που καθιστά την ενοχή κυρίαρχο συναίσθημα.
Βρες το εδώ
Augusto de Angelis – Η δολοφονία του τραπεζίτη
Μετάφραση: Δήμητρα Δότση, Οκτάνα (2021),σελ. 240
Ο Αουγκούστο ντε Άντζελις(1888-1944), Ιταλός συγγραφέας αστυνομικών ιστοριών και δημοσιογράφος με αντιφασιστική δράση –για την οποία και φυλακίστηκε–, θεωρείται σήμερα ο πατέρας της ιταλικής αστυνομικής λογοτεχνίας και ένας από τους πρωτεργάτες του μεσογειακού νουάρ. Η δολοφονία του τραπεζίτη είναι το πρώτο μυθιστόρημα, από τα δεκαπέντε περίπου της σειράς που έγραψε τις δεκαετίες του ’30 και του ’40, με πρωταγωνιστή τον επιθεωρητή Ντε Βιντσέντζι, της Αστυνομικής Διεύθυνσης του Μιλάνου. Ο ευαίσθητος και ανθρώπινος ντετέκτιβ, που διαβάζει Πόε και Φρόυντ και όνειρό του ήταν να γίνει ποιητής, δεν βασίζει την αστυνομική έρευνα σε κάποια ευφυή συλλογιστική μέθοδο ή στην ενδελεχή εμπειρική έρευνα αλλά στην ψυχολογική διαίσθηση και την αναζήτηση των κινήτρων της εγκληματικής πράξης μέσα από την εις βάθος κατανόηση της ψυχοσύνθεσης των υπόπτων, στοιχεία που του έδωσαν το προσωνύμιο «Ιταλός Μαιγκρέ» για τις ομοιότητες της μεθόδου του με αυτή του θρυλικού ήρωα του Ζορζ Σιμενόν.
Στη διάρκεια της νυχτερινής βάρδιας ο Ντε Βιτσέντζι δέχεται στο γραφείο του την απρόσμενη επίσκεψη του Τζανέτο Αουρίτζι, παλιού συμμαθητή του στο κολέγιο. Ενώ προσπαθεί να ανιχνεύσει τους λόγους της νυχτερινής επίσκεψης και την αινιγματική συμπεριφορά του φίλου του, ενημερώνεται τηλεφωνικά ότι στο σπίτι του Αουρίτζι, βρίσκεται δολοφονημένος ο τραπεζίτης Γκαρλίνι. Την έρευνα αναλαμβάνει ο Ντε Βιτσέντζι και όλα τα στοιχεία οδηγούν στην αδιαμφισβήτητη ενοχή του Αουρίτζι. Ο έμπειρος αστυνομικός όμως αντιλαμβάνεται ότι τα φαινόμενα απατούν, γιατί «θα ήταν η πρώτη φορά που ένας εγκληματίας θα επιστράτευε όλα τα χαρίσματα της ευφυΐας και της πονηριάς του προκειμένου να καταστήσει απολύτως προφανή την ενοχή του». Ένα απολαυστικό whodunit, με έξυπνη πλοκή, θεατρική ατμόσφαιρα και σαφείς επιρροές από τα αγγλοσαξονικά αστυνομικά της εποχής, χωρίς όμως να χάνει την ιταλική του ταυτότητα. Εξαιρετικά κατατοπιστικός ο πρόλογος του Κάρλο Λουκαρέλι που συνοδεύει την έκδοση.
Βρες το εδώ
Μάρκος Κρητικός - Εκδόσεις ΝΕΦΕΛΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου