Σάββατο, Νοεμβρίου 09, 2013

Αριστουργήματα της λογοτεχνίας-μεγάλες ταινίες

 "Ο νεαρός Τέρλες" (1906) :ένα μυθιστόρημα που οι εγκυρότεροι γερμανοί κριτικοί κατέταξαν πριν από λίγα χρόνια ανάμεσα στα εκατό αριστουργήματα της λογοτεχνίας από την εποχή του Ομήρου ως σήμερα, είναι το πρώτο βιβλίο του αυστριακού συγγραφέα Ρόμπερτ Μούζιλ (1880-1942), και η μόνη επιτυχία που γνώρισε ο δημιουργός του "Ανθρώπου χωρίς ιδιότητες" όσο ζούσε. Ο ήρωας του βιβλίου βασανίζεται γιατί ανακαλύπτει αυτό που είναι πέρα από το λόγο και τη λογική - πέρα από τον υπολογισμό. Μαντεύει, πως η αληθινή ζωή είναι φτιαγμένη από τα άπιαστα κομμάτια μιας άλλης ζωής, και τρομάζει στην ιδέα πως θα μπορούσαμε να τ' αφήσουμε να μας διαφύγουν. Ανακαλύπτει πως το ανέκφραστο συγχέεται συχνά με το ακατονόμαστο, πως ο αισθησιασμός, η ηδονή, δεν μπορούν να αποσπαστούν από τις πιο βαθιές και ουσιαστικές μας εμπειρίες.
Σ' αυτή την έκδοση του "Νεαρού Τέρλες", ο Α. Ίσαρης έκανε πολλές αλλαγές και προσθήκες στην αρχική μετάφραση καθώς και στο εισαγωγικό σημείωμα που την συνόδευε.



 Ο νεαρός Τέρλες (Der junge Törless, 1966)
Βραβείο της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου, FIPRESCI (Κάννες, 1966)
Βραβείο Max Ophüls (Νάντη, 1966), Βραβείο Golden Gate (Σαν Φρανσίσκο, 1966)

Παίζουν: Μάθιου Καριέρ, Μάριαν Σιντόφσκι, Βερντ Τίσερ, Φρεντ Ντάιτς κ.α.
Σενάριο: Χέρμπερτ Άσμοντι, Σκηνοθεσία: Φόλκερ Σλέντορφ


Ο νεαρός Τέρλες, οικότροφος σε μια αυστριακή ακαδημία στα τέλη του 19ου αιώνα, παράλληλα με την πληκτική μαθητική ζωή, εμπλέκεται με τρεις συμμαθητές του σε μια ιστορία σαδιστικής βίας που διαμορφώνει τις πεποιθήσεις του για το καλό και το κακό: «Έπρεπε να παραδεχτώ ότι ήταν δυνατόν. Ότι ένας άνθρωπος δεν είναι μόνιμα καλός ή κακός. Αλλάζουμε όλοι μας διαρκώς. Καθοριζόμαστε από τις πράξεις μας. Αν επιτρέψουμε ν'αλλάξουμε... σε σημείο που να γίνουμε βασανιστές ή ζώα προς θυσία... τότε όλα είναι δυνατά... Τότε τελείως κανονικοί άνθρωποι μπορούν να κάνουν απαίσια πράγματα... Ήσυχα και φυσικά.»

Η ταινία «Ο νεαρός Τέρλες»(1966) είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Φόλκερ Σλέντορφ και μία από τις βασικές ταινίες του «Νέου Γερμανικού Κινηματογράφου». Βασίζεται στο μυθιστόρημα του Ρόμπερτ Μούζιλ «Οι αναστατώσεις του νεαρού Τέρλες»(1906), το οποίο θεωρήθηκε μια προφητική ματιά στο ψυχολογικό προφίλ του ναζισμού. Η ταινία εξετάζει με διεισδυτικό τρόπο τη γένεση του ναζισμού μέσα από τις σχέσεις των νεαρών μαθητών.

«Είστε βλακώδη, σιχαμερά κτήνη! Βρωμεροί, αναίσθητοι και εμετικοί» θα πει ο Τέρλες στους συμμαθητές-θύτες, αλλά δεν θα κάνει τίποτε για να σώσει τον συμμαθητή-θύμα, μπερδεμένος μέσα σε πρωτόγνωρα ένστικτα και συναισθήματα που τον κατακλύζουν.

Ο Σλέντορφ θα επανέλθει το 1979 με πιο άμεσο τρόπο στο ίδιο θέμα, μεταφέροντας στον κινηματογράφο το βιβλίο του Γκύντερ Γκρας «Το τενεκεδένιο ταμπούρλο». Εκεί αντί για τον νεαρό Τέρλες, που αποδέχεται, παρά την πνευματική του ανωτερότητα, παθητικά την κτηνωδία, υπάρχει ο νεαρός Όσκαρ, ο οποίος αρνείται να μεγαλώσει στον κόσμο της βαρβαρότητας του εθνικοσοσιαλισμού.

Αυτές οι δύο ταινίες του Σλέντορφ θυμίζουν το «Αυγό του Φιδιού» του Ι. Μπέργκμαν, θυμίζουν τον Έιμπελ να τριγυρνά αδύναμος και χαμένος να ξεφύγει κι αυτός, όπως ο Τέρλες, από την κυριαρχία, αλλά και την κοινοτοπία του κακού, που αναδεικνύεται μέσα από το βιβλίο του Μούζιλ και φέρνει στη σκέψη και το βιβλίο της Χάννα Άρεντ «Ο Άιχμαν στην Ιερουσαλήμ», που γράφτηκε 58 χρόνια μετά, όταν ήταν ήδη πολύ αργά...


Όλα τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στους δημιουργούς και αντίστοιχους ιδιοκτήτες της ταινίας. Αυτό το βίντεο είναι μόνο για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Αν σας αρέσει η ταινία, μπορείτε να αγοράσετε το επίσημο DVD.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Η Αυγή - Στο Κόκκινο 105,5 : τα εμβληματικά ΜΜΕ της Αριστεράς δεν πρέπει να κλείσουν

  Η Αυγή και Στο Κόκκινο 105,5 :το πρόβλημα είναι πολιτικό Η ΑΥΓΗ έχει επιβιώσει σε πιο χαλεπούς οικονομικά καιρούς, όταν το κόμμα δεν έμ...