Παρασκευή, Νοεμβρίου 29, 2013

Η ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ


Οι ελεγείες του Θέογνη περιέχουν , μεταξύ άλλων,  προτροπές  και συμβουλές ηθικού περιεχομένου,  που απευθύνονται στο μαθητή του  Κύρνο.
  Ανεξάρτητα από την αριστοκρατική αντίληψη  του ποιητή, που είναι έκδηλη σ΄ολόκληρο το έργο του, η επικαιρότητα του αποσπάσματος που αναρτούμε είναι έκδηλη. Αφορά, κατά τη γνώμη μας, στη διαπίστωση ότι στις κοινωνίες που βυθίζονται στη διαφθορά και τις πολιτικές έριδες εύκολα επιβάλλεται  η τυραννία, με το πρόσχημα  της τιμωρίας των "κακών" , του  "εξαγνισμού"   των ηθών και της αποκατάστασης της διασαλευθείσας "τάξης".
Όπως ακριβώς έγινε κάποτε στη χώρα μας  με τον Μεταξά , το 1936, ή με   τους συνταγματάρχες της 21ης Απριλίου , το 1967, και όπως υπόσχονται ανοιχτά ότι θα κάνουν οι μελανοχίτωνες της Χρυσής Αυγής σήμερα.
Πράγμα απ΄ό,τι φαίνεται καθόλου δύσκολο, αν κρίνουμε από την εικόνα αθλιότητας της  κοινωνίας μας  και της κατάντιας της συντριπτικής πλειψηφίας του πολιτικού κόσμου.Οπότε η έλευση των "νεοβαρβάρων" του φασισμού φαντάζει σαν "σωτήρια λύση" για μια μερίδα ανεγκέφαλων και ανιστόρητων ανθρώπων...

Κύρνε, κύει πόλις ἥδε, δέδοικα δὲ μὴ τέκῃ ἄνδρα
   εὐθυντῆρα κακῆς ὕβριος ἡμετέρης.                        
ἀστοὶ μὲν γὰρ ἔθ’ οἵδε σαόφρονες, ἡγεμόνες δὲ       
   τετράφαται πολλὴν εἰς κακότητα πεσεῖν.
οὐδεμίαν πω Κύρν’ ἀγαθοὶ πόλιν ὤλεσαν ἄνδρες∙
   ἀλλ’ ὅταν ὑβρίζειν τοῖσι κακοῖσιν ἅδῃ
δῆμόν τε φθείρωσι δίκας τ’ ἀδίκοισι διδῶσιν
   οἰκείων κερδέων εἵνεκα καὶ κράτεος,
ἔλπεο μὴ δηρὸν κείνην πόλιν ἀτρεμίεσθαι,
   μηδ’ εἰ νῦν κεῖται πολλῇ ἐν ἡσυχίῃ,
εὖτ’ ἂν τοῖσι κακοῖσι φίλ’ ἀνδράσι ταῦτα γένηται,
   κέρδεα δημοσίῳ σὺν κακῷ ἐρχόμενα.
ἐκ τῶν γὰρ στάσιές τε καὶ ἔμφυλοι φόνοι ἀνδρῶν
   μούναρχοί τε∙ πόλει μήποτε τῇδε ἅδοι.

 

"Γκαστρωμένη είναι  η πόλη μας , Κύρνε, και φοβάμαι μήπως γεννήσει άνδρα που θα τιμωρήσει και θα ελέγξει την άθλιά  μας ύβρη. Στη θέση τους έχουν ακόμη τα λογικά τους  οι αστοί , μα οι ηγέτες έτοιμοι είναι να πέσουν  σε κακοδαιμονία μεγάλη. 
Ως τώρα , Κύρνε, καμία πόλη  δεν χάθηκε από τις πράξεις ενάρετων ανθρώπων· αλλά  όταν οι αχρείοι χαίρονται βουτώντας μέσα στην αδικία και όταν διαφθείρουν το λαό, κρίνοντας  και δικάζοντας υπέρ των αδίκων προς όφελος δικό τους  και για να αυξάνουν τη δύναμή τους, μην ελπίζεις πως  μια τέτοια πόλη θα είναι ήσυχη  για πολύ καιρό, κι ας είναι πολύ ήσυχη ακόμα ετούτη τη στιγμή, εφόσον  αυτά είναι αρεστά στους κακούς ανθρώπους , τα κέρδη δηλαδή που έρχονται πιασμένα  χέρι-χέρι  με τη δημόσια συμφορά. 
Αυτά είναι η αρχή των στάσεων και των θανάτων από τους εμφύλιους πολέμους, αυτά φέρνουν και τους τυράννους. Εύχομαι  ποτέ να μην αρέσουν αυτά τα δεινά  στην πόλη τούτη."

(Μετάφραση: Gerontakos)


Δεν υπάρχουν σχόλια: