ΛΙΑΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΝ!

Qui labores, pericula, dubias atque asperas res facile toleraverant, eis otium , divitiae, optanda alias, oneri miseriaeque fuere. Ijitur primo pecuniae, deinde imperi cupido crevit: ea quasi materies omnium malorum fuere. Namque avaritia fidem, probitatem ceterasque artis bonas subvortit; pro his superbium, crudelitatem, deos neglegere, omnia venalia habere edocuit. Ambitio multos mortalis falsos fieri subegit, aliud clausum in pectore, aliud in lingua promptum habere, amicitias inimicitiasque nox ex re, sed ex commodo aestumare, magisque vultum quam ingenium bonum habere. Haec primo paulatim crescere, interdum vindicari; post, ubi contagio quasi pestilentia invasit, civitas immutata, imperium ex iustissimo atque optumo crudele intolerandumque factum.

GAIUS SALLUSTIUS CRISPUS (86 π.Χ.- 35 π.Χ.) :
"DE CATILINAE CONIURATIONE", 10, 1-6.

Αυτοί που εύκολα είχαν (στο παρελθόν) υπομείνει μόχθους, κινδύνους,
κρίσιμες και δύσκολες περιστάσεις, γι΄αυτούς η απραγία, τα πλούτη,
πράγματα που είναι αλλιώς επιθυμητά, στάθηκαν βάρος και δυστυχία.
Έτσι στην αρχή αυξήθηκε ο πόθος για χρήματα, έπειτα για εξουσία:
αυτά υπήρξαν, μπορεί να πει κανείς, η πηγή όλων των κακών.
Γιατί η πλεονεξία καταστρέφει την εμπιστοσύνη, την καλοσύνη και
τις άλλες καλές ιδιότητες΄στη θέση τους διδάσκει την υπεροψία,
τη σκληρότητα, να περιφρονείς τους θεούς, να αποκτάς τα πάντα
με εξαγορά.
Η φιλοδοξία πάλι αναγκάζει πολλούς ανθρώπους να γίνουν απατεώνες,
άλλο να κρύβουν στην καρδιά και άλλο να έχουν πρόχειρο στη γλώσσα,
να υπολογίζουν φιλίες και έχθρες όχι βασισμένοι στην πραγματικότητα,
αλλά σύμφωνα με το συμφέρον (τους), και να έχουν πιο πολύ την όψη
παρά τη διάθεση καλή.
Αυτά στην αρχή δυνάμωναν σιγά σιγά και μερικές φορές τιμωρούνταν.
Έπειτα όμως το μόλυσμα απλώθηκε σα θανατικό, άλλαξε η κοινωνία, ενώ
η διοίκηση, από πάρα πολύ δίκαιη, κατάντησε σκληρή και αφόρητη.

Γάιου Σαλούστιου Κρίσπου: " Σχετικά με τη συνομωσία του Κατιλίνα"