Το φάντασμα της νεολαίας πλανιέται πάνω από την Ευρώπη

Henry Fuseli: " Ο Άμλετ και το φάντασμα του πατέρα του"

Ευρώπη
Το φάντασμα της νεολαίας πλανιέται πάνω από την Ευρώπη

Ένα φάντασμα πλανιέται πάνω από την Ευρώπη: το φάντασμα της νεολαίας. Όμως σε άλλες χώρες, αναφέρουν Τα Νέα (16.12.2008), αυτό το φάντασμα ξυπνάει απειλητικό και σε άλλες παραμένει κοιμισμένο. Τι είναι αυτό που το ξυπνάει; Οι κοινωνικές ανισότητες, λένε συγγραφείς και κοινωνιολόγοι που ασχολήθηκαν με αυτό.

Η αυτονομία που διεκδικούν σήμερα οι νέοι φαίνεται πως έχει να κάνει με ένα χάσμα που βαθαίνει ολοένα και περισσότερο ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες. «Στις χώρες του Βορρά, αυτή η αυτονομία στηρίζεται σε αποτελεσματικές δημόσιες πολιτικές», λέει ο κοινωνιολόγος Ολιβιέ Γκαλάν. «Στη Δανία, οι φοιτητές έχουν το δικαίωμα υποτροφίας άνευ όρων από τα 18 τους χρόνια. Στην Ιταλία, όπου οι κοινωνικές ενισχύσεις προς τη νεολαία είναι μηδαμινές, δεν είναι καθόλου σπάνιο τριαντάχρονοι νέοι να εξακολουθούν να ζουν με τους γονείς τους». Στη Γαλλία, τα τελευταία χρόνια οι νέοι αισθάνονται στο πετσί τους τις συνέπειες από την ευελιξία της εργασίας, πολύ περισσότερο από τους ενηλίκους.

Την ίδια άποψη εκφράζει και ο Γκρεγκουάρ Τιρό, που το βιβλίο του «Πώς η γαλλική κοινωνία εκμεταλλεύεται τη νεολαία της» είχε προκαλέσει εντύπωση την περασμένη άνοιξη. Ο Γάλλος συγγραφέας πιστεύει πως ο αγώνας που κάνει σήμερα η ελληνική νεολαία είναι κοινός με τον αγώνα των νέων του ευρωπαϊκού Νότου. Τα ποσοστά ανεργίας των νέων ήταν σύμφωνα με την Εurostat το 2007 18% στην Ισπανία, 19,4% στη Γαλλία, 20% στην Ιταλία και 23% στην Ελλάδα, που αναδείχθηκε σε αυτόν τον τομέα μια θλιβερή πρωταθλήτρια. Η ψυχρή γλώσσα των αριθμών είναι σε αυτήν την περίπτωση η γλώσσα της αλήθειας. Γιατί, την ίδια περίοδο, η ανεργία των νέων δεν ξεπερνούσε το 14% στη Βρετανία, το 11% στη Γερμανία και το 6% στην Ολλανδία- όλες τους χώρες όπου δεν έχει ξεσηκωθεί η νεολαία, όπως ξεσηκώθηκε στον φτωχότερο ευρωπαϊκό Νότο.

Η ανεργία των νέων στις νότιες χώρες έχει σπάσει όλα τα ρεκόρ και έχει φτάσει να είναι δυόμισι φορές υψηλότερη από την ανεργία των ενηλίκων. Μπροστά σε αυτή την κατάσταση, οι κυβερνήσεις αντιδρούν εντελώς μηχανικά και προσπαθούν «να διατηρούν τους νέους όσο γίνεται μεγαλύτερο διάστημα στο εκπαιδευτικό σύστημα». Κι όσο η οικονομική κατάσταση σβήνει κάθε επαγγελματική προοπτική από τον ορίζοντα των νέων, τόσο μεγαλώνει ο κίνδυνος να ξεφύγει η απόγνωσή τους από κάθε έλεγχο και να βάλουν φωτιά στα σχολειά και στα πανεπιστήμια.

Το σύστημα που μεταχειρίζεται τους νέους σαν να μην είναι παρά ένα εξάρτημα της αγοράς εργασίας, έχει μετατρέψει τη νεολαία, δηλαδή αυτό που φυσιολογικά δεν είναι παρά μια ηλικία της ζωής, σε μια κοινωνική τάξη που φορτώνεται στις πλάτες της τα βάρη της υπόλοιπης κοινωνίας.