Σκληροτράχηλες φάτσες
Ένα βροχερό βράδυ, τον Μάρτιο του 1859, μια ομάδα ανδρών χτύπησε την πόρτα της οικίας Πίνκερτον στο Σικάγο. Ο σύζυγος Πίνκερτον, Άλαν, βετεράνος Χαρτιστής και πεπεισμένος άθεος (και μετέπειτα ιδρυτής του διαβόητου Πρακτορείου με την έντονη αντι-συνδικαλιστική και απεργοσπαστική δράση), και η σύζυγος, Μέρι-Τζέιν, ήταν αφοσιωμένοι Καταργητές [abolitionists]. Η Μέρι-Τζέιν θυμάται την ομάδα των πέντε ανδρών: «Τέσσερις-πέντε από τις πιο σκληροτράχηλες φάτσες που είχα δει ποτέ. Ο ένας τεράστιος και θορυβώδης, ο άλλος με μια τρομακτική γενειάδα, ο τρίτος ντυμένος με κουρέλια». Ο άνθρωπος με την «τρομακτική γενειάδα» ήταν ο Τζον Μπράουν και οι «σκληροτράχηλες φάτσες» ανήκαν στους συντρόφους του που πολεμούσαν με τη βία το πανίσχυρο δουλοκτητικό καθεστώς. Ο Τζον Μπράουν ήταν ένας έντονα θρησκευόμενος άνθρωπος που κατάλαβε τον Χρυσό Κανόνα ως κυριολεκτική υποχρέωση, ενώ το ίδιο κυριολεκτικά καταλάβαινε και την πρόταση της Διακήρυξης που όριζε ότι «όλοι οι άνθρωποι έχουν γεννηθεί ίσοι». Ο θεσμός της δουλείας ατίμαζε ηθικά το έθνος, κήρυτταν στις ενορίες τους οι πάστορες που εναντιωνόντουσαν στη δουλεία, και βάπτιζαν τα τουφέκια των ένοπλων Καταργητών ως «θρησκευτικά όπλα για τον σκοπό του ηθικού εξαγνισμού»!
Έτσι, ο Μπράουν και η ένοπλη μερίδα των Καταργητών σήκωσαν τα όπλα τους και πολέμησαν για χρόνια τους δουλοκτήτες των Νότιων Πολιτειών, έχοντας ως στόχο την οριστική και πλήρη κατάργηση της δουλείας. Ο Τζον Μπράουν και οι σύντροφοί του ζούσαν για μήνες στην παρανομία, μια και βρίσκονταν στο στόχαστρο τόσο των Αρχών όσο και των ένοπλων ομάδων υποστηρικτών της δουλείας. Τον περισσότερο καιρό ζούσαν κρυμμένοι στα βουνά, «κυνηγημένοι σαν λύκοι», πότε βρίσκοντας καταφύγιο στα γύρω ινδιάνικα χωριά, πότε καταφεύγοντας στις κρυφές μικτές κοινότητες λευκών ένοπλων ακτιβιστών και μαύρων φυγάδων. Ο μακροπρόθεσμος στόχος των ένοπλων Καταργητών ήταν η πρόκληση γενικευμένης εξέγερσης των δούλων που θα επιτίθονταν στους δουλοκτήτες και στις ένοπλες συμμορίες τους και θα έβαζαν τέλος στον θεσμό της δουλείας. Ως μέρος αυτού του σχεδίου, ο Μπράουν και η ομάδα του επιτέθηκαν στην αποθήκη οπλισμού του Στρατού στην περιοχή του Χάρπερς Φέρι και την κατέλαβαν. Ωστόσο, οι καταληψίες Καταργητές γρήγορα περικυκλώθηκαν από δυνάμεις του Στρατού και στις εχθροπραξίες που ακολούθησαν σκοτώθηκαν αρκετοί από αυτούς και ο Μπράουν συνελήφθη. Ένα μήνα αργότερα, στις 2 Δεκεμβρίου τού 1859, ο Μπράουν εκτελέστηκε με απαγχονισμό, καθώς το Δικαστήριο τον έκρινε ένοχο για το αδίκημα της εσχάτης προδοσίας.
Δύο χρόνια μετά, τον Απρίλιο του 1861, οι δουλοκτητικές Πολιτείες του Νότου αποσχίστηκαν από την Ένωση και ο Εμφύλιος Πόλεμος ξεκίνησε. Ένα μήνα πριν, την Προεδρία της Ένωσης είχε κερδίσει ένας πολέμιος της δουλείας, ο Αβραάμ Λίνκολν, την υποψηφιότητα του οποίου είχε υποστηρίξει μια ένοπλη ομάδα νεαρών Ρεπουμπλικάνων, οι περιβόητοι «Wide Awakes», που έδρασε στο Κονέκτικατ. Τούτοι οι ένοπλοι αγωνιστές ήταν οι πρώτοι οι οποίοι, προκειμένου να περιγράψουν την κατάσταση πολιτικής και πρακτικής ετοιμότητας στην οποία έπρεπε διαρκώς να βρίσκονται, χρησιμοποίησαν τη φράση «είμαι ξυπνητός/άγρυπνος/σε εγρήγορση» – είμαι, με άλλα λόγια, woke.
Με την ευκαιρία της εκλογής του Λίνκολν, η Διεθνής τον συνεχάρη μέσω επιστολής, στην οποία ο νέος Πρόεδρος χαρακτηριζόταν ως «ο πεισματάρης, σιδερένιος γιος της εργατικής τάξης, στον οποίο έλαχε ο κλήρος να καθοδηγήσει την πατρίδα του στον αγώνα για τη λύτρωση μιας σκλαβωμένης φυλής». Την επιστολή είχε γράψει ο Καρλ Μαρξ, ο οποίος είχε χαρακτηρίσει τη δράση και τον μαρτυρικό θάνατο του Μπράουν ως την απαρχή του πιο «σημαντικού γεγονότος της σύγχρονης εποχής», δηλαδή τού αμερικανικού κινήματος για την κατάργηση της δουλείας.
Η βίαιη δράση του Μπράουν και της ένοπλης μερίδας των Καταργητών προκάλεσε τριγμούς και διαφωνίες στο κίνημα για την κατάργηση της δουλείας, σημαντικό μέρος του οποίου εμπνεόταν από έναν θρησκευτικό αντικρατισμό, που εκτεινόταν από τον ελευθερισμό («δεν έχεις υποχρέωση να υπακούσεις σε μια άδικη κρατική εντολή») έως τον αναρχισμό (το Κράτος είναι ένας διαβολικός θεσμός). Το κίνημα των Καταργητών, δε, ήταν το πιο διαταξικό ριζοσπαστικό κίνημα στην ιστορία. Την ομάδα του Μπράουν χρηματοδοτούσαν οι περιβόητοι «Μυστικοί Έξι», ένας κύκλος αφοσιωμένων Καταργητών, όλοι τους εξαιρετικά σημαίνοντα πρόσωπα και μεταξύ αυτών ο τότε πλουσιότερος άνθρωπος των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ο Μπράουν και οι άνδρες του, απ’ την άλλη, δεν ήταν άνθρωποι της πόλης αλλά της μεθορίου και είχαν μορφωθεί, όπως μας πληροφορεί ο Θορώ, στο μεγάλο πανεπιστήμιο της Άγριας Δύσης. Στο σχολείο αυτό, μας λέει ο Θορώ, διδάχτηκε την αγάπη για την Ελευθερία και ο Τζον Μπράουν, αγάπη την οποία έκανε αργότερα πράξη, στα βίαια γεγονότα που ονομάστηκαν Ματωμένες Ημέρες του Κάνσας – δηλαδή, στις γενικευμένες εχθροπραξίες που ξέσπασαν μεταξύ των ένοπλων ομάδων των Καταργητών και των δουλοκτητικών συμμοριών, των διαβόητων borderruffians, από το 1854 έως το 1858.Η δράση αυτή του Μπράουν, λέει ο Θορώ, ήταν η πιο απόλυτη «δημόσια άσκηση ανθρωπιάς»!
Border ruffian/Wikipedia
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου