Φιλόσοφοι και New Year's resolution: Ένας βοηθητικός οδηγός για το 2023!
Χριστιάνα Στυλιανού*Η εύρεση των New Year’s Resolusions δεν είναι πάντα εύκολη. Για να σας βοηθήσουμε, πήραμε ιδέες από μερικούς από τους μεγαλύτερους στοχαστές όλων των εποχών.
1. Πηγαίνετε για περπάτημα κάθε μέρα
«Πάνω απ’ όλα, μην χάνετε την επιθυμία σας να περπατάτε. Καθημερινά, περπατώντας οδηγώ τον εαυτό μου σε μια κατάσταση ευεξίας κι έτσι απομακρύνομαι από κάθε ασθένεια. Περπατώντας έχω κάνει τις καλύτερες σκέψεις ενώ με διευκολύνει να απομακρύνομαι από τις επαχθείς σκέψεις. Αλλά με το να κάθεται κανείς ακίνητος -κι όσο πιο πολύ κάθεται ακίνητος- τόσο πιο κοντά έρχεται στο να αισθανθεί άρρωστος. Έτσι, αν κάποιος συνεχίζει να περπατάει, όλα θα είναι εντάξει».
– Σόρεν Κίρκεγκωρ
Ο Κίρκεγκωρ, του οποίου η οντολογική αγωνία θα σακάτευε ακόμα και τον πιο δραματικό έφηβο, έβρισκε συχνά καταφύγιο από το άγχος της ύπαρξης στους περιπάτους. Αν αυτό δεν γινόταν, προσπαθούσε να εξηγήσει τη δυσκολία της ζωής του στα γραπτά του. Είχε πολλά να πει για την αγωνία, το άγχος, τον Θεό, τον θάνατο και την διαχείριση της ελευθερίας μας.
2. Αποδεχτείτε τον εαυτό σας -και τους άλλους- ως ένα ολοκληρωμένο οικοσύστημα
«Έχω κοπιάσει πολύ, όχι για να χλευάσω, να θρηνήσω ή να κατακρίνω τις ανθρώπινες πράξεις, αλλά για να τις κατανοήσω, και, για το σκοπό αυτό, εξέτασα τα πάθη, όπως η αγάπη, το μίσος, ο θυμός, ο φθόνος, η φιλοδοξία, ο οίκτος και οι άλλες διαταραχές του νου, όχι υπό το πρίσμα των ελαττωμάτων της ανθρώπινης φύσης, αλλά ως αναπόσπαστες ιδιότητες, όπως είναι η ζέστη, το κρύο, η καταιγίδα, ο κεραυνός για την ατμόσφαιρα, τα οποία φαινόμενα, αν και ενοχλητικά, είναι ωστόσο αναγκαία και έχουν σταθερές αιτίες, μέσω των οποίων προσπαθούμε να κατανοήσουμε τη φύση τους».
– Σπινόζα
Ο Σπινόζα, του οποίου η φιλοσοφία είναι συναρπαστική, έβλεπε το σύμπαν ως ντετερμινιστικό. Κάθε πράξη, επομένως, είχε μια άμεση αιτία που μπορούσε να ανακαλυφθεί. Αν μπορείτε να ανακαλύψετε τι έκανε έναν άνθρωπο να θυμώσει, να γίνει βίαιος, αξιολύπητος ή καταθλιπτικός, γίνεται ευκολότερο να κατανοήσετε τις πράξεις του και απλούστερο να συγχωρήσετε τα σφάλματά του. Το να συμβιβαστούμε με την ιδέα ότι όλοι έχουν πολλά να αντιμετωπίσουν, πράγματα που μπορεί να τους κάνουν δυσάρεστους για λίγο, μπορεί να μας κάνει όλους λίγο πιο κατανοητούς.
3. Προσπαθήστε να ζήσετε σαν το νερό
Οι άριστοι, όπως το νερό, ωφελούν όλους και δεν είναι ανταγωνιστικοί.
Κατοικούν σε ταπεινά σημεία που όλοι οι άλλοι περιφρονούν.
Βάζοντας τους άλλους πάνω από τον εαυτό τους, βρίσκονται στην πρώτη θέση κι έτσι έρχονται πολύ κοντά στο Τάο.
Στην κατοικία τους, αγαπούν τη γη- την έχουν στην καρδιά τους, αγαπούν ό,τι είναι βαθύ.
Στις προσωπικές τους σχέσεις, αγαπούν την καλοσύνη.
Στα λόγια τους, αγαπούν την αλήθεια. Στον κόσμο, αγαπούν την ειρήνη.
Στις προσωπικές τους υποθέσεις, αγαπούν το σωστό. Στη δράση, αγαπούν την επιλογή της σωστής στιγμής.
Επειδή δεν ανταγωνίζονται τους άλλους, είναι υπεράνω της μομφής του κόσμου.
–Λάοζι
Το Τάο, γνωστό και ως Δρόμος, συχνά συγκρίνεται με το νερό. Γενναιόδωρο, απαλό και ρέον, αγνό, αναγεννητικό και συχνά κυκλικό- το να είσαι σαν το νερό σημαίνει να αγκαλιάζεις τον Δρόμο. Οι αδυναμίες του νερού, το γεγονός ότι είναι απαλό και ευγενικό, το κάνουν πιο ισχυρό- μπορεί να ρέει οπουδήποτε και να φθείρει ακόμη και την πέτρα. Είναι δύσκολο να βρει κανείς καλύτερο παράδειγμα της αρμονίας των αντιθέτων.
4. Εξετάζετε τακτικά τη ζωή και τις πεποιθήσεις σας
«Την ανεξερεύνητη ζωή, δεν αξίζει να την ζει κανείς».
–Σωκράτης
Η πεποίθηση του Σωκράτη ήταν ότι πρέπει να εξερευνούμε τη ζωή που ζούμε, ενώ η φράση «Την ανεξερεύνητη ζωή, δεν αξίζει να την ζει κανείς», ήταν εν μέρει εμπνευσμένη από την περίφημη φράση-επιγραφή «Γνώθι σαυτόν» στο ιερό του μαντείου των Δελφών. Γι αυτό και ρωτούσε συνέχεια τους συνομιλητές του για να τους αναγκάσει να εξετάσουν σε βάθος τις πεποιθήσεις τους.
Ο φιλόσοφος της Αθήνας εξέταζε κάθε πεποίθηση με συνέπεια, όσο διαδεδομένη κι αν ήταν, και να διαπιστώνει αν ήταν αληθινή ή όχι. Συχνά, ζητούσε από τους ανθρώπους να ορίσουν μια αρετή, όπως το θάρρος, για να διαπιστώσει ότι οι άνθρωποι που την εκτιμούσαν περισσότερο δεν είχαν ιδέα τι ήταν. Μόνο εξετάζοντας τη ζωή μας μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα τη βελτιώσουμε.
5. Διαβάζετε ένα νέο βιβλίο τον μήνα
«Οι Βραχμάνοι δεν είχαν ούτε βοοειδή, ούτε χρυσό, ούτε πλούτο. Είχαν ως πλούτο τους τη μελέτη και τα σιτηρά».
–Βούδας
Οι Βραχμάνοι ήταν οι δάσκαλοι και οι ιεροί άνδρες της αρχαίας Ινδίας και συνεχίζουν να υπάρχουν ως κάστα μέχρι σήμερα. Θεωρητικά, ήταν η υψηλότερη κοινωνική τάξη. Αντί να επικεντρώνονται στα χρήματα και τις κοσμικές υποθέσεις, εκτιμούσαν τη μάθηση και τη γνώση. Ο Βούδας μας υπενθυμίζει ότι αυτοί οι σεβαστοί άνθρωποι ήταν άνθρωποι της διανόησης και μας ενθαρρύνει να ακολουθήσουμε το παράδειγμά τους.
6. Να περνάτε περισσότερο χρόνο με τους φίλους σας
«Μόνο όταν αγαπά κανείς τον φίλο του και εύχεται το καλύτερο για εκείνον για χάρη του, χάριν εκείνου είναι η τέλεια φιλία».
– Αριστοτέλης
Είναι γνωστό ότι, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, η φιλία έχει τη μεγαλύτερη αξία για την καλή ζωή και την ευδαιμονία. Ο φιλόσοφος επιχειρηματολογεί περισσότερο για τη φιλία, παρά για οποιοδήποτε άλλο ζήτημα ηθικής (ευδαιμονία, δικαιοσύνη, ηδονή κ.ά.). Η φιλία δεν είναι απλώς ένα συστατικό του ανθρώπινου αγαθού βίου, πλάι στα υπόλοιπα. Είναι κάτι αναγκαίο και ευγενές (καλόν), είναι μια αρετή, είναι το υψηλότερο επίτευγμα της ανθρώπινης κοινωνικότητας.
Ο Αριστοτέλης πίστευε ότι η φιλία είναι ζωτικής σημασίας για να ζει κανείς μια καλή ζωή, αλλά δεν αρκούν οι οποιοιδήποτε φίλοι. Είχε ένα σύστημα τριών τμημάτων για την κατανόηση της φιλίας. Οι πιο γνήσιες φιλίες, αυτές για τις οποίες όλοι πρέπει να προσπαθούν, είναι αυτές στις οποίες δύο άνθρωποι εκτιμούν ο ένας τον άλλον ως ανθρώπους και όχι ως μέσο για ένα σκοπό.
7. Γίνε λιγότερο το άτομο που αναμένεται από τους άλλους και γίνε περισσότερο το άτομο που εσύ πραγματικά θέλεις να είσαι
«Γίνε αυτός που είσαι!»
–Νίτσε
Ο Νίτσε, ο οποίος έχει και άλλες εξαιρετικές ιδέες μιας συγκεκριμένης οπτικής, ήταν ο βασιλιάς της ατομικότητας. Δεν υπήρχε τίποτα χειρότερο για τον Νίτσε από το να ενταχθεί κάποιος στο κοπάδι των ανθρώπων που απλώς ακολουθούν παθητικά το ρεύμα. Ενώ ήταν ντετερμινιστής, εξακολουθούσε να υποστηρίζει ότι πρέπει να αποδεχόμαστε τη ζωή μας και ό,τι έρχεται στο δρόμο μας.
8. Να αγωνίζεστε για την αριστεία κάθε μέρα
«Είμαστε αυτό που κάνουμε επανειλημμένα. Η αριστεία, λοιπόν, δεν είναι μια πράξη, αλλά μια συνήθεια».
–Αριστοτέλης
Ο Αριστοτέλης θεωρούσε τις αρετές ως δεξιότητες, αυτές που θα προσπαθούσαμε να τελειοποιήσουμε κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Το να είσαι ενάρετος σήμαινε να ενσαρκώνεις μια αριστεία σε έναν συγκεκριμένο τομέα, όπως το θάρρος, η εγκράτεια ή η φιλία. Το να το κάνεις μία ή δύο φορές δεν ήταν αρκετό, έπρεπε να το κάνεις συνήθεια για να ενσαρκώσεις πραγματικά την αρετή στην καθημερινότητα και στον τρόπο ζωής σου.
9. Αποδεχτείτε την αλλαγή
«Κανένας δεν περπατά στο ίδιο ποτάμι δυο φορές. Διότι το ποτάμι δεν είναι ποτέ ίδιο, αλλά ούτε κι ο άνθρωπος».
–Ηράκλειτος
Το νερό σε ένα ποτάμι είναι πάντα διαφορετικό. Νέο. Είσαι το αποτέλεσμα των προηγούμενων εμπειριών σου. Κάθε στιγμή, κάθε εμπειρία, σκέψη, συναίσθημα προσθέτει ένα νέο συστατικό στο ποιος είσαι. Το σώμα σου συνεχώς αντικαθιστά παλιά κύτταρα με νέα. Άρα, κάθε στιγμή είσαι και μπορείς να είσαι ένας διαφορετικός άνθρωπος. Η αντίσταση στην αλλαγή και στο μάθημα είναι αυτή που σου προκαλεί την επανάληψη. Να βιώνεις τα ίδια και τα ίδια. Βαθιά θεμέλια προφανώς ευθύνονται για τους αυτοματισμούς σου.
Ο Ηράκλειτος ήταν ένας προσωκρατικός Έλληνας φιλόσοφος που υποστήριζε ότι τα πάντα αλλάζουν συνεχώς. Αυτό δεν σημαίνει μόνο ότι το ποτάμι αλλάζει, αλλά και εσείς. Αντί να προσπαθούμε να προσκολληθούμε σε πράγματα που δεν μπορούν να διαρκέσουν, θα πρέπει να αγκαλιάσουμε την ιδέα ότι όλα θα περάσουν σύντομα.
10. Αναλάβετε την ευθύνη της ζωής σας
«Αλλάξτε τη ζωή σας σήμερα. Μην τζογάρεις στο μέλλον, δράσε τώρα, χωρίς καθυστέρηση».
-Σιμόν ντε Μποβουάρ
Ο υπαρξισμός μάς δείχνει πώς είμαστε όλοι υπεύθυνοι για αυτό που είμαστε και αυτό που θα γίνουμε. Το να περιμένετε να αλλάξει η ζωή σας είναι μια επιλογή, η οποία όμως σας στερεί τη δυνατότητα να διαμορφώσετε τον εαυτό σας σε αυτό που επιθυμείτε να γίνετε. Αδράξτε την ημέρα!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου