"Μήπως είχε δίκιο τελικά ο Μαρξ;"

 

Der Spiegel: 'Μήπως είχε δίκιο τελικά ο Μαρξ;' - Το εξώφυλλο που 'τελειώνει' τον καπιταλισμό

news247.gr

2–3 λεπτά

---

Την αποδόμηση του καπιταλισμού με ένα αν μη τι άλλο ξεχωριστό εξώφυλλο επιχειρεί το Der Spiegel που κυκλοφορεί.

Με ένα ιδιαίτερο πορτρέτο του Καρλ Μαρξ να φιγουράρει, το γερμανικό περιοδικό αναρωτιέται αν τελικά "είχε δίκιο", αφού όπως αναφέρει "ο κλασικός καπιταλισμός δεν λειτουργεί πια".

Το Der Spiegel σημειώνει πως "καθοδηγούμενες από συνεχώς νέες παγκόσμιες κρίσεις και μια επικείμενη κλιματική κατάρρευση, αναδύονται συγκεκριμένες ιδέες μεταρρυθμίσεων: λιγότερη ανάπτυξη, περισσότεροι κυβερνητικοί στόχοι", ενώ στη συνέχεια σχολιάζει τα λεγόμενα του Αμερικανού δισεκατομμυριούχου επενδυτή και διαχειριστή hedge fund, Ρέι Ντάλιο, αναφέροντας πως τον τελευταίο καιρό ο ίδιος φαίνεται ότι δεν διαβάζει πια τα πρωινά τη Wall Street Journal στη βίλα των 2.000 τ.μ, αλλά το "Κεφάλαιο του Μαρξ".

"Πάρα πολλά πράγματα δεν λειτουργούν πλέον. Η παγκοσμιοποίηση πρόκειται να καταρρεύσει, παίρνοντας μαζί της το γερμανικό οικονομικό μοντέλο. Η διεθνής κοινότητα εγκλωβίζεται σε ανταγωνιστικά μπλοκ, ο πληθωρισμός διευρύνει περαιτέρω το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών και έχουμε χάσει σχεδόν όλους τους κλιματικούς στόχους μας", σημειώνει το περιοδικό, ενώ επικαλείται και τον Βρετανό ιστορικό Adame Tooze, για να αναφερθεί στην εποχή των "πολυκρίσεων" και στο "αόρατο χέρι της αγοράς" , το οποίο "δεν εμφανίζεται πλέον ως θαυματουργή λύση" πριν περάσει στο ζήτημα της κλιματικής αλλαγής.

"Η κλιματική κρίση είναι το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα των προβλημάτων που προκαλεί ο καπιταλισμός. Οι τρέχοντες περιβαλλοντικοί κίνδυνοι συνδέονται στενά με τις μαρξιστικές κριτικές του καπιταλισμού. Πριν από 150 και πλέον χρόνια, ο Καρλ Μαρξ είχε εντοπίσει τους κινδύνους αυτού του συστήματος για τον πλανήτη".

«Εύχομαι λεφτεριά στους δικαστές»!

 

Κώστας Αρβανίτης στο 105,5: «Εύχομαι λευτεριά στους δικαστές»!

~3 λεπτά

---

«Να διασφαλίσουμε την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, γιατί ο Μητσοτάκης την πατάει στον λαιμό. Το ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς τους πόναγε, και τους πονάει»

«Στην περίπτωση της Βελγικής εισαγγελίας, το εντυπωσιακό είναι ότι κανείς δεν πήρε είδηση, ούτε έγινε διαρροή πώς λειτούργησαν. Μπήκαν μέσα, βρήκαν τα λεφτά, έγινε. Εδώ αντίστοιχα υπήρχε η υπόθεση παιδεραστίας και δεν πήγαν καν να πάρουν τον υπολογιστή, χάθηκαν τα στοιχεία», δήλωσε σήμερα Στο Κόκκινο 105.5 ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Κώστας Αρβανίτης. «Δεν λέω καν για την Intellexa που πήγαν μετά από 9 μήνες και είχε φύγει η εταιρεία. Έχουμε πρόβλημα με το Κράτος Δικαίου συνολικά. Αυτό όμως που οφείλουμε να διασφαλίσουμε είναι η θωράκιση, η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, γιατί ο Μητσοτάκης την πατάει στον λαιμό», πρόσθεσε.

Σε μία εκτενή συνέντευξη με τον Γιώργο Τραπεζιώτη, ο Ευρωβουλευτής σχολίασε την επικαιρότητα, μιλώντας για τις υποκλοπές, το Κράτος Δικαίου στην Ελλάδα αλλά και την ευρωπαϊκή πρωτοπορία του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.

«Λευτεριά στους δικαστές», υπογράμμισε δηκτικά ο ευρωβουλευτής και μέλος της Επιτροπής LIBE για τις πολιτικές ελευθερίες. «Δεν είναι δυνατόν ένας εισαγγελέας να αλλάζει χώρα επειδή δεν μπορεί να προχωρήσει μια υπόθεση. Συμβαίνει στην Ελλάδα μόνο αυτό. Τον προηγούμενο αιώνα μπορεί να συνέβαινε στην Κολομβία, αλλά κι η Κολομβία έχει αλλάξει, προχωράει. Δεν είναι δυνατόν, ο κ. Ντογιάκος αντί να ψάχνει την ιστορία, να ψάχνει πως έγινε η διαρροή. Έχουμε σοβαρά ζητήματα. Λευτεριά στους δικαστές, λοιπόν, αλλά και στους δημοσιογράφους θα προσέθετα».

Αναφορικά με, τη συνήθη κυβερνητική αποστροφή ότι ο κόσμος δεν ενδιαφέρεται για τις υποκλοπές ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, σχολίασε πως «Τον κόσμο τον απασχολούν οι υποκλοπές, είναι το σύστημα που ισχυρίζεται το αντίθετο. Όλα τον ενδιαφέρουν τον κόσμο, και οι υποκλοπές, και η ακρίβεια, και η η Πισπιρίγκου και η φτώχεια, και ο Λιγνάδης, τα πάντα. Το θέμα είναι εσύ, ως πολιτικός φορέας, τι βάζεις μπροστά και πως το αποτυπώνεις. Αυτό πρέπει, και αυτό κάνει ο πολιτικός οργανισμός που είναι ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ σήμερα».

«Το σύστημα και οι εκφραστές του, δηλαδή ο Μητσοτάκης κι η εταιρεία του, αυτό που προσπαθούσε πάντα να περάσει δεν είναι το “είμαστε καλύτεροι,” αλλά το “είμαστε ίδιοι.” Αυτό προσπαθούσε πάντα να κάνει. Το ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς τους πόναγε, και τους πονάει ακόμα», σημείωσε εμφατικά.

105,5 Sto Kokkino · Κωνσταντίνος Αρβανίτης - 105,5 Στο Κόκκινο - 29 Δεκεμβρίου 2022

Τα 50 πιο δημοφιλή ελληνικά e-books του 2022

 

Τα 50 πιο δημοφιλή ελληνικά e-books του 2022

Η ψηφιακή μετάβαση στην ανάγνωση συνεχίστηκε και το 2022. Οι αναγνώστες στρέφονται ολοένα και περισσότερο προς τα ψηφιακά βιβλία και τον άυλο πολιτισμό, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον προς τα ηχητικά βιβλία. Η τάση αυτή καταγράφεται για πρώτη φορά και επίσημα στην Έρευνα του ΟΣΔΕΛ για το βιβλίο και το κοινό του στην Ελλάδα: Το 15% των αναγνωστών προτιμούν βιβλία ηλεκτρονικής μορφής (e-books) και το 3% ακούν ηχητικά βιβλία (audio-books), με τα ποσοστά στους νέους να είναι ακόμα μεγαλύτερα. Αξιοσημείωτο είναι επίσης, πως για πρώτη φορά απονεμήθηκε Βραβείο από την Ακαδημία Αθηνών σε ένα ελεύθερο ψηφιακό βιβλίο: Στο ιστορικό σύγγραμμα της Δήμητρας Στασινοπούλου: «1821 – Η Ελληνική Επανάσταση στη Μολδοβλαχία»: Στα βήματα του Αλέξανδρου Υψηλάντη  Η συλλογή της Ανοικτής Βιβλιοθήκης (www.openbook.gr) αυτή τη στιγμή περιλαμβάνει 12.500+ ελεύθερα ελληνικά e-books, 2.000+ audio-books και καθημερινά εμπλουτίζεται με νέα. Ελάτε κι εσείς στον κόσμο της ελεύθερης διαμοίρασης της γνώσης και του γενναιόδωρου ανοικτού κώδικα της τέχνης.

✔ Τα 50 ελεύθερα e-books με τα περισσότερα downloads το 2022

1. «1984» – Μυθιστόρημα του Τζορτζ Όργουελ
2. «Πολιτεία» – Διάλογος του Πλάτωνα
3. «Καινή Διαθήκη» – Πρωτότυπο κείμενο & Μετάφραση
4. «Μαθαίνω Ελληνικά» – Εγχειρίδιο του Παντελή Παππά
5. «Ο άνθρωπος που εφηύρε τον 20ο αιώνα» – 100 αποφθέγματα του Νίκολα Τέσλα
6. «Τετράδιο Πρώτης Μουσικής Γραφής» – Εγχειρίδιο της Ευαγγελίας Μητρογιάννη
7. «Μικρές ιστορίες ετεροτοπίας» – Συλλογή 82 μικροδιηγημάτων
8. «Αν κάθε μέρα» – Παραμύθι του Αντώνη Παπαθεοδούλου
9. «Βασικά Γερμανικά» – Εγχειρίδιο της Τάνιας Μόσχου & της Ιωάννας Πουλασικίδου
10. «Η Φάρμα των Ζώων» – Μυθιστόρημα του Τζορτζ Όργουελ
11. «Η Αγία Γραφή» (Παλαιά Διαθήκη & Καινή Διαθήκη)
12. «39 διηγήματα» – Συλλογή του Αντόν Τσέχωφ
13. «Βασικά Γαλλικά» – Εγχειρίδιο της Έλενας Καράμπαμπα
14. «Στα μυστικά του βάλτου» – Μυθιστόρημα της Πηνελόπης Δέλτα
15. «Βαρδιάνος στα σπόρκα» – Διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη
16. «Οι Άθλιοι» – Μυθιστόρημα του Βίκτωρος Ουγκώ
17. «Το Δώρο» – Εγχειρίδιο αυτοβελτίωσης του Στέφανου Ξενάκη (audio-book)
18. «Τα τρία ερωτήματα» – Διήγημα του Λέοντα Τολστόι
19. «Το Πρώτο µου Λεξικό» – Εικονογραφημένο Λεξικό A’, Β’, Γ’ Δημοτικού
20. «Οι Χαλασοχώρηδες» – Διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη
21. «Ένα σκοτεινό αίνιγμα» – Διήγημα της Αγκάθα Κρίστι
22. «Τα άνθη του κακού» – Συλλογή ποιημάτων του Σαρλ Μπωντλαίρ
23. «Το βαλιτσάκι» – Ελληνικά για παιδιά που μετακινούνται
24. «12 μεγάλοι Έλληνες ποιητές διαβάζουν δικά τους ποιήματα» (audio-book)
25. «Συμπόσιον ή Περί του Έρωτος» – Σωκρατικός διάλογος του Πλάτωνα
26. «Δημοσιονομικό και Φορολογικό Δίκαιο» – Σύγγραμμα του Οδυσσέα Κοψιδά
27. «Η Θεωρία της Μουσικής» – Εγχειρίδιο του Χρήστου Λέκκα
28. «Αποκάλυψις Ιωάννου» (Αρχαίο κείμενο και μετάφραση)
29. «Ο άνθρωπος που σκότωσε τον εαυτό του» – Διήγημα του Έντγκαρ Άλλαν Πόε
30. «Θεωρία & Πράξη της Βυζαντινής μουσικής» – Εγχειρίδιο του π. Βασίλειου Περουλάκη
31. «Περί Ψυχής» – Σύγγραμμα του Αριστοτέλη
32. Τριάντα οκτώ ηθοποιοί του ΚΘΒΕ διαβάζουν την «Οδύσσεια» του Ομήρου (audio-book)
33. «Αλφαβητάριο Α’ Δημοτικού» – Σχολικό εγχειρίδιο του 1965
34. «Η Κίκο και το Χέρι» – Εικονογραφημένο παραμύθι
35. «Ό,τι όμορφο γράψω να το δεις περιμένει» – Λεύκωμα με 200 συνθήματα στους τοίχους
36. «Άννα Καρένιν» – Μυθιστόρημα του Λέοντος Τολστόι
37. «Ο συγγραφέας και ο διάβολος» – Τρία διηγήματα του Μαξίμ Γκόρκι
38. «Το μόνον της ζωής του ταξείδιον» – Διήγημα του Γεώργιου Βιζυηνού
39. «Εκπαιδευτικό υλικό για μαθητές και μαθήτριες στο φάσμα του αυτισμού»
40. «Απολογία Σωκράτους» – Σύγγραμμα του Πλάτωνα (Μετάφραση)
41. «Ιταλική γλώσσα Ι & ΙΙ» – Εγχειρίδιο του Ιωάννη Τσόλκα
42. «Θεία Κωμωδία» – Αφηγηματικό ποίημα του Δάντη Αλιγκέρι
43. «Αρχές Προγραμματισμού Υπολογιστών σε γλώσσα Python» – Του Χρήστου Ευσταθίου
44. «Μάγκας» – Εφηβικό μυθιστόρημα της Πηνελόπης Δέλτα
45. «Ιστορίες αλλόκοτες» – Συλλογή διηγημάτων του Έντγκαρ Άλλαν Πόε
46. «Γράμμα στο μέτωπο» – Μυθιστόρημα του Αύγουστου Κορτώ
47. «Ο Μικρός Πρίγκιπας» – Παραμύθι του Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ (audio-book)
48. «Έχω, έχεις, έχει… όλοι έχουμε δικαιώματα!» – Εγχειρίδιο από τον Συνήγορο του Παιδιού
49. «Η τιμή και το χρήμα» – Νουβέλα του Κωνσταντίνου Θεοτόκη
50. «Λαϊκή Κιθάρα» – Εγχειρίδιο του Δημήτρη Μυστακίδη

✔ Δείτε επίσης:

 

• Τα 50 πιο δημοφιλή ελληνικά e-books του 2021

• Τα 50 πιο δημοφιλή ελληνικά e-books του 2020

• Τα 50 πιο δημοφιλή ελληνικά e-books του 2019

• Τα 50 πιο δημοφιλή ελληνικά e-books του 2018

Ludwig van Beethoven: Συμφωνία αρ. 9 -Οι Μουσικοί της Καμεράτας- Γιώργος Πέτρου/ Megaron - The Athens Concert Hall

Επετειακή συναυλία για τα 30 χρόνια του Μεγάρου με την Eνάτη Συμφωνία του Beethoven. 

 30 χρόνια μετά, το Μέγαρο καινοτομεί και παρουσιάζει αυτή τη σημαντική επετειακή εκδήλωση σε streaming 360ο–για πρώτη φορά σε συναυλία κλασικής μουσικής στην Ελλάδα– προσφέροντας έτσι στο κοινό μια ακόμα ξεχωριστή οπτικοακουστική εμπειρία.

 Η διαδικτυακή προβολή με οπτική 360ο, που έχει χρησιμοποιηθεί στη μετάδοση μεγάλων ροκ συναυλιών και σπανιότερα στον χώρο της κλασικής μουσικής, επιτρέπει στον θεατή να επιλέξει πού θα εστιάσει την προσοχή του στη μαγνητοσκοπημένη εικόνα από τρεις κάμερες. 

Η επιλογή αυτή είναι δυνατή μέσω κινητού, υπολογιστή ή smart tv. 

 Το κορυφαίο συμφωνικό έργο του Beethoven ερμηνεύουν οι βραβευμένοι Μουσικοί της Καμεράτας–Ορχήστρας των Φίλων της Μουσικής, γνωστοί στην Ελλάδα και το εξωτερικό για τις ιστορικές πρακτικές ερμηνείας τους, υπό τη μουσική διεύθυνση του διεθνούς φήμης Γιώργου Πέτρου.

 Συμπράττουν τέσσερις έλληνες μονωδοί με σημαντική πορεία στις λυρικές σκηνές του κόσμου: η σοπράνο Μυρτώ Παπαθανασίου, η μέτζο σοπράνο Μαίρη-Έλεν Νέζη, ο τενόρος Βασίλης Καβάγιας και ο μπάσος Χριστόφορος Σταμπόγλης

. Τα έξοχα πολυφωνικά μέρη της Ωδής στη Χαρά ερμηνεύουν τα μέλη της Χορωδίας της ΕΡΤ (προετοιμασία-διδασκαλία: Μιχάλης Πατσέας, συνοδεία στο πιάνο: Παύλος Σιφναίος) και του Δήμου Αθηναίων (διεύθυνση: Σταύρος Μπερής).

Η ανολοκλήρωτη αναγέννηση (Risorgimento) στην Ιταλική χερσόνησο και η ατελής πολιτική και κοινωνική ενοποίησή της χώρας

 

Η Ιταλία την εποχή των επαναστάσεων

Θανάσης Μήνας

epohi.gr 

7–9 λεπτά

---

Αλμπέρτο Μάριο Μπάντι «Risorgimento - Μια ιστορία της ιταλικής εθνικής ενοποίησης 1796-1861», μετάφραση-εισαγωγή-σχόλια: Δημήτρης Δ. Αρβανιτάκης, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2022

Η λέξη Risorgimento, που προέρχεται με τη σειρά της από τη λέξη rissurezione (ανάσταση), σημαίνει Παλιγγενεσία. Η σημασία είναι διττή: αναφέρεται αφενός στο σύνολο των αγώνων που δόθηκαν για την ιταλική ανεξαρτησία και ενοποίηση στη διάρκεια του 19ου αιώνα, αφετέρου στην προσπάθεια ανάπτυξης μια εθνικής συνείδησης, μιας συλλογικής συναίσθησης του όρου nazione (έθνος). Η σημερινή Ιταλία, στα χρόνια του Μεσαίωνα, της Αναγέννησης και αργότερα, ήταν σε τέτοιο βαθμό πολυδιασπασμένη, που μπορούσε να γίνει λόγος, ανάλογα με την εντοπιότητα, για Λομβαρδούς, Πιεμοντέζους, Βενετούς, Τοσκανούς, Ρωμαίους κ.λπ., όχι όμως και για Ιταλούς. Είναι χαρακτηριστική εξάλλου η αποστροφή του συγγραφέα και διανοούμενου του Risorgimento, Μάσιμο Ντ’Αντζέλιο: «Τώρα που δημιουργήσαμε την Ιταλία, πρέπει να δημιουργήσουμε και τους Ιταλούς».

Στα τέλη του 18ου αιώνα, στην ιταλική χερσόνησο υπήρχαν δώδεκα διαφορετικοί κρατικοί σχηματισμοί. Σχηματικά, μετά την εισβολή του Ναπολέοντα Βοναπάρτη το 1796-97, αυτοί είχαν διαμορφωθεί ως εξής: στον Βορρά, κάτω από τις Άλπεις, το ιταλικό Βασίλειο του Πιεμόντε, που περιλάμβανε και τη Σαρδηνία, αρχικά υπό την ηγεμονία του Κάρλο Αλμπέρτο και μετά του Βιττόριο Εμανουέλε Α’ του οίκου της Σαβοΐας. H Λομβαρδία και το Βένετο που βρίσκονταν υπό την κυριαρχία της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας. Tο Βασίλειο των δύο Σικελιών, που εκτεινόταν στον Νότο, με επίκεντρα τη Νάπολη και τη Σικελία, το οποίο τελούσε υπό γαλλική κυριαρχία, αρχικά του Βοναπάρτη και μετά την πτώση του τελευταίου, των Βουρβόνων. Tο Παπικό Κράτος με έδρα τη Ρώμη και, τέλος, μια σειρά από ημιανεξάρτητα πριγκιπάτα και δουκάτα.

Χωρίς να παραγνωρίζει τον ρομαντισμό ως εννοιολογικό πλαίσιο των μαζικών εθνικοπατριωτικών κινημάτων, ο συγγραφέας απορρίπτει τη ρομαντική/εθνικιστική ερμηνεία της ιστορίας, σύμφωνα με την οποία οι Ιταλοί εξεγέρθηκαν ενωμένοι και αποτέλεσαν ένα ενιαίο σώμα κατά των καταπιεστών τους. Σύμφωνα με την πρότασή του, το risorgimento αντιμετωπίζεται ως μια πολυεπίπεδη, συγκρουσιακή πολιτικοπολιτισμική διαδικασία, ως ένα μαζικό κίνημα, στο πλαίσιο του οποίου συγκρούστηκαν εντελώς διαφορετικές θεωρήσεις για τη συγκρότηση (άρα και για την εννοιολόγηση) του ιταλικού έθνους, οι οποίες ωστόσο είχαν έναν κοινό στόχο: τη δημιουργία ενός κράτους για το ιταλικό έθνος. Όπως ορθά υπογραμμίζεται και στην εισαγωγή, ως ιστορικός ο Αλμπέρτο Μάριο Μπάντι, καθηγητής σύγχρονης ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Πίζας, αντλεί τα μεθοδολογικά του εργαλεία, μεταξύ άλλων, από τις θεωρίες της «επινοημένης παράδοσης» του Έρικ Χομπσμπάουμ και των «φαντασιακών κοινοτήτων» του Μπένεντικτ Άντερσον.

Το Risorgimento εμπερικλείει ιδέες που είναι απολύτως ασύμβατες μεταξύ τους. Μοναρχία εναντίον ρεπούμπλικας. Οργάνωση φιλελεύθερη και στηριγμένη στον πλούτο έναντι οργάνωσης δημοκρατικής κ.ο.κ. Θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς ότι τέσσερις ήταν οι βασικές διαφορετικές θεωρήσεις που συγκρούστηκαν (ή και έδρασαν εντέλει από κοινού) για τη συγκρότηση του ιταλικού έθνους-κράτους. Καθεμιά από αυτές μπορεί να προσωποποιηθεί: 

η καρμπονερία και οι μυστικές σέκτες, με προεξάρχοντα τον ακαταπόνητο συνωμότη Τζουζέπε Ματσίνι (1805 - 1872), έναν «Μπλανκί πριν τον Μπλανκί», ο οποίος εργάστηκε προκειμένου να προσδώσει στην ιταλική ενοποίηση ρεπουμπλικανικό-συνταγματικό χαρακτήρα που να περιλαμβάνει ολόκληρο τον λαό. 

Tον πιο δημοκρατικό διεθνισμό του Τζουζέπε Γκαριμπάλντι (1807 - 1882), ο οποίος με τους εθελοντές του έσωσε την παρτίδα στο πεδίο των μαχών, όμως στην πολιτική αρένα τελικά περιθωριοποιήθηκε. 

Tον πραγματιστή κεντρώο ρεπουμπλικάνο Καμίλο Καβούρ (1810 - 1861), τον πρώτο πρωθυπουργό της Ιταλίας, ο οποίος από τη μια έβρισκε κοινούς τόπους συνεννόησης με τη φιλελεύθερη Αριστερά, ενώ, από την άλλη προωθούσε το σχέδιο της συνταγματικής μοναρχίας, που τελικά επικράτησε. 

Τέλος, τον Βιτόριο Εμανουέλε Α’ (1820 - 1878), θιασώτη μιας πεφωτισμένης μοναρχίας, που όμως αντιλήφθηκε έγκαιρα ότι ήταν προς όφελός του να συνταχθεί με τους συνταγματικούς.

Πέρα από τις εσωτερικές αντιπαραθέσεις και αντιφάσεις, το κίνημα του Risorgimento είχε εξαρχής να αντιμετωπίσει έναν πανίσχυρο κλοιό αντιπάλων: τη στρατιωτική δύναμη των Αυστριακών, τη συντηρητική επιρροή του καθολικισμού και του Πάπα (Κλήμης Ζ’, Πίος Θ’), που ήταν πρόθυμος να αναγνωρίσει μόνο τον εαυτό του ως πολιτικό, πέρα από πνευματικό, ηγέτη της Ιταλίας, τις ηγεμονικές βλέψεις των Γάλλων και την επαμφοτερίζουσα στάση του Λουδοβίκου Βοναπάρτη Γ’. Επίσης, έπρεπε να ξεδιαλύνει το δυσεπίλυτο πρόβλημα της διαλεκτικής πόλης-υπαίθρου: το Risorgimento ήταν κυρίως ένα κίνημα των λαϊκών και αστικών τάξεων των πόλεων. Στην ύπαιθρο, στα αγροτικά στρώματα, η απήχησή του παρέμεινε περιορισμένη, εξαιτίας τόσο της επιρροής του παπισμού όσο και της αδυναμίας του ίδιου του κινήματος να εκφράσει αιτήματα για τη βελτίωση της ζωής των αγροτών (π.χ. αναδιανομή της γης, σε μια χώρα με βαθιά φεουδαλικά κατάλοιπα).

Όπως αναφέρεται και στις σελίδες του βιβλίου, «μια mission impossible, λοιπόν, ήταν το κίνημα του Risorgimento. Κι όμως, όποιος στην αρχή έτσι έβλεπε τα πράγματα, στο τέλος θα αναγκαζόταν να αλλάξει γνώμη: όπως συνέβη και σε άλλες περιπτώσεις στην Ευρώπη, ένα κίνημα που φαινόταν καταδικασμένο να αποτύχει, κατόρθωσε να επιβληθεί, φτάνοντας μέχρι την οικοδόμηση ενός κράτους για το ιταλικό έθνος». Το κράτος που ιδρύθηκε το 1861, έμελλε στη συνέχεια να ολοκληρώσει την επικράτειά του με την επέκτασή του στο Βένετο (1866) και στη Ρώμη (1870).

Ο Αλμπέρτο Μάριο Μπόντι δεν εξατομικεύει το ιταλικό κίνημα της ανεξαρτησίας, αλλά το εγγράφει και το παρακολουθεί στην «Εποχή των Επαναστάσεων» (Χομπσμπάουμ). Το Risorgimento φιλτράρεται μέσα από τους απόηχους της Γαλλικής Επανάστασης, μέσα από την εμπειρία της Ρεπουμπλικανικής Τριετίας (1796-1799), την Ελληνική Επανάσταση, μέσα από τα φιλελεύθερα δίκτυα που αναπτύχθηκαν στην Ευρώπη των Αυτοκρατοριών, τα επαναστατικά κινήματα του 1830 στη Γαλλία και του 1848-1850 ξανά στη Γαλλία, στη Βιένη, στην Ουγγαρία και αλλού.

Παρ’ όλα αυτά, ο συγγραφέας συμφωνεί με τους ιστορικούς που θεωρούν ότι το Risorgimento, παρ’ όλες τις σχεδόν ανέλπιστες κατακτήσεις του, παρέμεινε ανολοκλήρωτο, τόσο συνταγματικά (από τη στιγμή που ο βασιλιάς είχε εξουσίες) όσο και κοινωνικά (αφού δεν κατάφερε να προσφέρει διεξόδους στα προβλήματα κυρίως των αγροτικών στρωμάτων, που αποτελούσαν και την πλειοψηφία του λαού). Πολλά μεταγενέστερα προβλήματα που αντιμετώπισε η Ιταλία, όπως η άνιση ανάπτυξη και η διαίρεση Βορρά-Νότου, καθώς και η απουσία του κράτους από ολόκληρες περιοχές ήταν συνέπειες αυτού του γεγονότος. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο αρκετοί Ιταλοί διανοούμενοι, όπως ο Κρότσε, ο Τζεντίλε ή ο Βόλπε, αφιέρωσαν πολλές σελίδες στη μελέτη του κινήματος της ενοποίησης, στα επιτεύγματα και τις αδυναμίες του. Ένας από αυτούς ήταν βέβαια και ο Αντόνιο Γκράμσι: χρόνια μετά τον θάνατό του, το 1949, δημοσιεύθηκε από τα Τετράδια της Φυλακής ένας ξεχωριστός τόμος με τον τίτλο Il Risorgimento.

ΔΗΚΕΟΣΗΝΙ !

 

ΔΗΚΕΟΣΗΝΙ, η λέξη του 2022!

sarantakos Δεκ. 31

Όπως ξέρουν οι φίλοι του ιστολογίου, χτες το βράδι έληξε η ψηφοφορία για τη λέξη της χρονιάς, που είχε αρχίσει από τις 15 Δεκεμβρίου πάνω σε λέξεις που εσείς είχατε προτείνει με τα σχόλιά σας σε προηγούμενο άρθρο. Δεν μας χρειάζεται σασπένς, γι’ αυτό και ο τίτλος φανερώνει αμέσως την ετυμηγορία σας: λέξη της χρονιάς, λέξη του 2022, είναι η ΔΗΚΕΟΣΗΝΙ. Τη βλέπετε άλλωστε να φιγουράρει σε περίοπτη θέση στο υπέροχο λεξοσύννεφο που έφτιαξε ο φίλος μας ο Στάζιμπος, που είναι άλλωστε κάθε χρόνο ο μάγος που στήνει όλον τον μηχανισμό της Λέξης της χρονιάς και που χωρίς τη δική του υλικοτεχνική υποστήριξη δεν θα γινόταν τίποτα.

Να προσέξουμε ότι η Λέξη της χρονιάς δεν είναι η λέξη "δικαιοσύνη" ή "Δικαιοσύνη", αλλά ΔΗΚΕΟΣΗΝΙ, γραμμένη με κεφαλαία γράμματα, να φωνάζει, όπως είχε αποτυπωθεί στο πανό της οικογένειας Σαμπάνη μετά την εκτέλεση του γιου τους από αστυνομικό πέρυσι, κι όπως επανήλθε τραγικά στην επικαιρότητα κι έγινε πρωτοσέλιδο μετά την εκτέλεση φέτος του Κώστα Φραγκούλη στη Θεσσαλονίκη, οπότε ο όρος, έτσι γραμμένος, έγινε πρωτοσέλιδο σε εφημερίδες και κυριάρχησε στα σόσιαλ (το ιστορικό και φωτογραφίες π.χ. εδώ).

Ανάγνωση του υπολοίπου άρθρου

Φιλοσοφικές προτάσεις ως σήματα ζωής το 2023

 

Φιλόσοφοι και New Year's resolution: Ένας βοηθητικός οδηγός για το 2023!

 

Χριστιάνα Στυλιανού*

olafaq.gr 

8–10 λεπτά

---

Η εύρεση των New Year’s Resolusions δεν είναι πάντα εύκολη. Για να σας βοηθήσουμε, πήραμε ιδέες από μερικούς από τους μεγαλύτερους στοχαστές όλων των εποχών.

1. Πηγαίνετε για περπάτημα κάθε μέρα

«Πάνω απ’ όλα, μην χάνετε την επιθυμία σας να περπατάτε. Καθημερινά, περπατώντας οδηγώ τον εαυτό μου σε μια κατάσταση ευεξίας κι έτσι απομακρύνομαι από κάθε ασθένεια. Περπατώντας έχω κάνει τις καλύτερες σκέψεις ενώ με διευκολύνει να απομακρύνομαι από τις επαχθείς σκέψεις. Αλλά με το να κάθεται κανείς ακίνητος -κι όσο πιο πολύ κάθεται ακίνητος-  τόσο πιο κοντά έρχεται στο να αισθανθεί άρρωστος. Έτσι, αν κάποιος συνεχίζει να περπατάει, όλα θα είναι εντάξει».

– Σόρεν Κίρκεγκωρ

Ο Κίρκεγκωρ, του οποίου η οντολογική αγωνία θα σακάτευε ακόμα και τον πιο δραματικό έφηβο, έβρισκε συχνά καταφύγιο από το άγχος της ύπαρξης στους περιπάτους. Αν αυτό δεν γινόταν, προσπαθούσε να εξηγήσει τη δυσκολία της ζωής του στα γραπτά του. Είχε πολλά να πει για την αγωνία, το άγχος, τον Θεό, τον θάνατο και την διαχείριση της ελευθερίας μας.

2. Αποδεχτείτε τον εαυτό σας -και τους άλλους- ως ένα ολοκληρωμένο οικοσύστημα

«Έχω κοπιάσει πολύ, όχι για να χλευάσω, να θρηνήσω ή να κατακρίνω τις ανθρώπινες πράξεις, αλλά για να τις κατανοήσω, και, για το σκοπό αυτό, εξέτασα τα πάθη, όπως η αγάπη, το μίσος, ο θυμός, ο φθόνος, η φιλοδοξία, ο οίκτος και οι άλλες διαταραχές του νου, όχι υπό το πρίσμα των ελαττωμάτων της ανθρώπινης φύσης, αλλά ως αναπόσπαστες ιδιότητες, όπως είναι η ζέστη, το κρύο, η καταιγίδα, ο κεραυνός για την ατμόσφαιρα, τα οποία φαινόμενα, αν και ενοχλητικά, είναι ωστόσο αναγκαία και έχουν σταθερές αιτίες, μέσω των οποίων προσπαθούμε να κατανοήσουμε τη φύση τους».

– Σπινόζα

Ο Σπινόζα, του οποίου η φιλοσοφία είναι συναρπαστική, έβλεπε το σύμπαν ως ντετερμινιστικό. Κάθε πράξη, επομένως, είχε μια άμεση αιτία που μπορούσε να ανακαλυφθεί. Αν μπορείτε να ανακαλύψετε τι έκανε έναν άνθρωπο να θυμώσει, να γίνει βίαιος, αξιολύπητος ή καταθλιπτικός, γίνεται ευκολότερο να κατανοήσετε τις πράξεις του και απλούστερο να συγχωρήσετε τα σφάλματά του. Το να συμβιβαστούμε με την ιδέα ότι όλοι έχουν πολλά να αντιμετωπίσουν, πράγματα που μπορεί να τους κάνουν δυσάρεστους για λίγο, μπορεί να μας κάνει όλους λίγο πιο κατανοητούς.

3. Προσπαθήστε να ζήσετε σαν το νερό

Οι άριστοι, όπως το νερό, ωφελούν όλους και δεν είναι ανταγωνιστικοί.
Κατοικούν σε ταπεινά σημεία που όλοι οι άλλοι περιφρονούν.
Βάζοντας τους άλλους πάνω από τον εαυτό τους, βρίσκονται στην πρώτη θέση κι έτσι έρχονται πολύ κοντά στο Τάο.
Στην κατοικία τους, αγαπούν τη γη- την έχουν στην καρδιά τους, αγαπούν ό,τι είναι βαθύ.
Στις προσωπικές τους σχέσεις, αγαπούν την καλοσύνη.
Στα λόγια τους, αγαπούν την αλήθεια. Στον κόσμο, αγαπούν την ειρήνη.
Στις προσωπικές τους υποθέσεις, αγαπούν το σωστό. Στη δράση, αγαπούν την επιλογή της σωστής στιγμής.
Επειδή δεν ανταγωνίζονται τους άλλους, είναι υπεράνω της μομφής του κόσμου.

–Λάοζι

Το Τάο, γνωστό και ως Δρόμος, συχνά συγκρίνεται με το νερό. Γενναιόδωρο, απαλό και ρέον, αγνό, αναγεννητικό και συχνά κυκλικό- το να είσαι σαν το νερό σημαίνει να αγκαλιάζεις τον Δρόμο. Οι αδυναμίες του νερού, το γεγονός ότι είναι απαλό και ευγενικό, το κάνουν πιο ισχυρό- μπορεί να ρέει οπουδήποτε και να φθείρει ακόμη και την πέτρα. Είναι δύσκολο να βρει κανείς καλύτερο παράδειγμα της αρμονίας των αντιθέτων.

4. Εξετάζετε τακτικά τη ζωή και τις πεποιθήσεις σας

«Την ανεξερεύνητη ζωή, δεν αξίζει να την ζει κανείς».

–Σωκράτης

Η πεποίθηση του Σωκράτη ήταν ότι πρέπει να εξερευνούμε τη ζωή που ζούμε, ενώ η φράση «Την ανεξερεύνητη ζωή, δεν αξίζει να την ζει κανείς», ήταν εν μέρει εμπνευσμένη από την περίφημη φράση-επιγραφή «Γνώθι σαυτόν» στο ιερό του μαντείου των Δελφών. Γι αυτό και ρωτούσε συνέχεια τους συνομιλητές του για να τους αναγκάσει να εξετάσουν σε βάθος τις πεποιθήσεις τους.

Ο φιλόσοφος της Αθήνας εξέταζε κάθε πεποίθηση με συνέπεια, όσο διαδεδομένη κι αν ήταν, και να διαπιστώνει αν ήταν αληθινή ή όχι. Συχνά, ζητούσε από τους ανθρώπους να ορίσουν μια αρετή, όπως το θάρρος, για να διαπιστώσει ότι οι άνθρωποι που την εκτιμούσαν περισσότερο δεν είχαν ιδέα τι ήταν. Μόνο εξετάζοντας τη ζωή μας μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα τη βελτιώσουμε.

5. Διαβάζετε ένα νέο βιβλίο τον μήνα

«Οι Βραχμάνοι δεν είχαν ούτε βοοειδή, ούτε χρυσό, ούτε πλούτο. Είχαν ως πλούτο τους τη μελέτη και τα σιτηρά».

–Βούδας

Οι Βραχμάνοι ήταν οι δάσκαλοι και οι ιεροί άνδρες της αρχαίας Ινδίας και συνεχίζουν να υπάρχουν ως κάστα μέχρι σήμερα. Θεωρητικά, ήταν η υψηλότερη κοινωνική τάξη. Αντί να επικεντρώνονται στα χρήματα και τις κοσμικές υποθέσεις, εκτιμούσαν τη μάθηση και τη γνώση. Ο Βούδας μας υπενθυμίζει ότι αυτοί οι σεβαστοί άνθρωποι ήταν άνθρωποι της διανόησης και μας ενθαρρύνει να ακολουθήσουμε το παράδειγμά τους.

6. Να περνάτε περισσότερο χρόνο με τους φίλους σας

«Μόνο όταν αγαπά κανείς τον φίλο του και εύχεται το καλύτερο για εκείνον για χάρη του, χάριν εκείνου είναι η τέλεια φιλία».

Artwork: Γιάννης Παπαϊωάννου / Olafaq

– Αριστοτέλης

Είναι γνωστό ότι, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, η φιλία έχει τη μεγαλύτερη αξία για την καλή ζωή και την ευδαιμονία. Ο φιλόσοφος επιχειρηματολογεί περισσότερο για τη φιλία, παρά για οποιοδήποτε άλλο ζήτημα ηθικής (ευδαιμονία, δικαιοσύνη, ηδονή κ.ά.). Η φιλία δεν είναι απλώς ένα συστατικό του ανθρώπινου αγαθού βίου, πλάι στα υπόλοιπα. Είναι κάτι αναγκαίο και ευγενές (καλόν), είναι μια αρετή, είναι το υψηλότερο επίτευγμα της ανθρώπινης κοινωνικότητας.

Ο Αριστοτέλης πίστευε ότι η φιλία είναι ζωτικής σημασίας για να ζει κανείς μια καλή ζωή, αλλά δεν αρκούν οι οποιοιδήποτε φίλοι. Είχε ένα σύστημα τριών τμημάτων για την κατανόηση της φιλίας. Οι πιο γνήσιες φιλίες, αυτές για τις οποίες όλοι πρέπει να προσπαθούν, είναι αυτές στις οποίες δύο άνθρωποι εκτιμούν ο ένας τον άλλον ως ανθρώπους και όχι ως μέσο για ένα σκοπό.

7. Γίνε λιγότερο το άτομο που αναμένεται από τους άλλους και γίνε περισσότερο το άτομο που εσύ πραγματικά θέλεις να είσαι

«Γίνε αυτός που είσαι!»

–Νίτσε

Ο Νίτσε, ο οποίος έχει και άλλες εξαιρετικές ιδέες μιας συγκεκριμένης οπτικής, ήταν ο βασιλιάς της ατομικότητας. Δεν υπήρχε τίποτα χειρότερο για τον Νίτσε από το να ενταχθεί κάποιος στο κοπάδι των ανθρώπων που απλώς ακολουθούν παθητικά το ρεύμα. Ενώ ήταν ντετερμινιστής, εξακολουθούσε να υποστηρίζει ότι πρέπει να αποδεχόμαστε τη ζωή μας και ό,τι έρχεται στο δρόμο μας.

8. Να αγωνίζεστε για την αριστεία κάθε μέρα

«Είμαστε αυτό που κάνουμε επανειλημμένα. Η αριστεία, λοιπόν, δεν είναι μια πράξη, αλλά μια συνήθεια».

–Αριστοτέλης

Ο Αριστοτέλης θεωρούσε τις αρετές ως δεξιότητες, αυτές που θα προσπαθούσαμε να τελειοποιήσουμε κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Το να είσαι ενάρετος σήμαινε να ενσαρκώνεις μια αριστεία σε έναν συγκεκριμένο τομέα, όπως το θάρρος, η εγκράτεια ή η φιλία. Το να το κάνεις μία ή δύο φορές δεν ήταν αρκετό, έπρεπε να το κάνεις συνήθεια για να ενσαρκώσεις πραγματικά την αρετή στην καθημερινότητα και στον τρόπο ζωής σου.

9. Αποδεχτείτε την αλλαγή

«Κανένας δεν περπατά στο ίδιο ποτάμι δυο φορές. Διότι το ποτάμι δεν είναι ποτέ ίδιο, αλλά ούτε κι ο άνθρωπος».

–Ηράκλειτος

Το νερό σε ένα ποτάμι είναι πάντα διαφορετικό. Νέο. Είσαι το αποτέλεσμα των προηγούμενων εμπειριών σου. Κάθε στιγμή, κάθε εμπειρία, σκέψη, συναίσθημα προσθέτει ένα νέο συστατικό στο ποιος είσαι. Το σώμα σου συνεχώς αντικαθιστά παλιά κύτταρα με νέα. Άρα, κάθε στιγμή είσαι και μπορείς να είσαι ένας διαφορετικός άνθρωπος. Η αντίσταση στην αλλαγή και στο μάθημα είναι αυτή που σου προκαλεί την επανάληψη. Να βιώνεις τα ίδια και τα ίδια. Βαθιά θεμέλια προφανώς ευθύνονται για τους αυτοματισμούς σου.

Ο Ηράκλειτος ήταν ένας προσωκρατικός Έλληνας φιλόσοφος που υποστήριζε ότι τα πάντα αλλάζουν συνεχώς. Αυτό δεν σημαίνει μόνο ότι το ποτάμι αλλάζει, αλλά και εσείς. Αντί να προσπαθούμε να προσκολληθούμε σε πράγματα που δεν μπορούν να διαρκέσουν, θα πρέπει να αγκαλιάσουμε την ιδέα ότι όλα θα περάσουν σύντομα.

10. Αναλάβετε την ευθύνη της ζωής σας

«Αλλάξτε τη ζωή σας σήμερα. Μην τζογάρεις στο μέλλον, δράσε τώρα, χωρίς καθυστέρηση».

-Σιμόν ντε Μποβουάρ

Ο υπαρξισμός μάς δείχνει πώς είμαστε όλοι υπεύθυνοι για αυτό που είμαστε και αυτό που θα γίνουμε. Το να περιμένετε να αλλάξει η ζωή σας είναι μια επιλογή, η οποία όμως σας στερεί τη δυνατότητα να διαμορφώσετε τον εαυτό σας σε αυτό που επιθυμείτε να γίνετε. Αδράξτε την ημέρα!

*ΧΡΙΣΤΙΑΝΑ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ

Σπούδασε κοινωνιολογία στην Αθήνα και το Ηνωμένο Βασίλειο, εργάστηκε στο Επιμελητήριο Καλών Τεχνών στην Λευκωσία, και σήμερα ζει και εργάζεται στην Αθήνα ως barwoman και ψυχοθεραπεύτρια των μπαρς.