Μεσαιωνικά βασανιστήρια για τον Βαρουφάκη!

Σωτήρης Μητραλέξης  Επισκ. Επικ. Καθηγητής Φιλοσοφίας, Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου. Δ/νων εταίρος, ΙΝΣΠΟΛ

Δημοσιεύθηκε: http://www.huffingtonpost.gr  31/07/2015 

 Τις τελευταίες ημέρες ηγεμονεύει στον δημόσιο λόγο μια ρητορική, η οποία βρήκε στο πρόσωπο του Γιάνη Βαρουφάκη τον τέλειο αποδιοπομπαίο τράγο για ό,τι συνέβη και δύναται να συμβεί στην χώρα. Η ρητορική αυτή δεν εντοπίζει την αστάθεια στην πολλαπλώς χρεωκοπήσασα τα τελευταία πέντε χρόνια χώρα μας, αλλά στις αβλεψίες πέντε μηνών, πριν από τους οποίους η Ελλάδα δήθεν όδευε ολοταχώς προς τους παραδείσους της σαμαρικής ανάπτυξης.

Το μείζον είναι ότι έχει αναπτυχθεί μια απολύτως ανορθολογική και λαϊκιστική ρητορική στην χώρα μας, που βρήκε στο πρόσωπο του Βαρουφάκη («εύκολο θύμα» λόγω του εκρηκτικού χαρακτήρα του) όχι απλώς τον αποδιοπομπαίο τράγο--αυτό θα συνιστούσε μόνο ψυχολογική εκτόνωση--αλλά το όχημα για να δαιμονοποιηθεί, αν όχι να ποινικοποιηθεί ως προδοσία, οποιαδήποτε συζήτηση για το ενδεχόμενο εναλλακτικής στην πολιτική που ακολουθείται απαράλλακτη από τις κυβερνήσεις Παπανδρέου, Σαμαρά και Τσίπρα.

Σημειωτέον ότι κανείς «καθαρός» δεν έχει λόγο να φοβάται τη δικαιοσύνη, υπό την προϋπόθεση (;) ότι αυτή είναι ανεξάρτητη και αμερόληπτη. Αφού όμως μιλάμε για ουσιώδεις διερευνήσεις, προέχει να δικαστούν όσοι κατά τεκμήριο «μαγείρεψαν» τα στατιστικά για να εισέλθει η χώρα στην Ευρωζώνη, έχοντας ευθύνη για σειρά ανωμαλιών που δεν μπορούν παρά να προκύψουν σε μια τέτοια περίπτωση. Πρόκειται για γεγονός πασίγνωστο, τεκμηριωμένο, ουσιαστικά ομολογημένο, για το οποίο όμως κανείς δεν ζήτησε την πρέπουσα δικαστική διερεύνηση, όσο μακριά ή ψηλά κι αν φθάσει αυτή.
Το ζητούμενο είναι, λοιπόν, η δίωξη και καταδίωξη κάθε νύξης για τη δυνατότητα μιας άλλης πολιτικής, οσοδήποτε επίπονης. Αποκλείεται, ποινικοποιείται άλλοτε με και άλλοτε χωρίς εισαγωγικά (με απειλές για ειδικά δικαστήρια), οποιαδήποτε έστω συζήτηση για το αν οποιαδήποτε εναλλακτική υφίσταται ή όχι. Έτσι, απόψεις που στο εξωτερικό αποτελούν φυσιολογικά αντικείμενο συζήτησης (οι τοποθετήσεις των Stiglitz, Sinn, Krugman, El-Erian, ειδικών με φοβερές ιδεολογικές διαφορές), είναι στην Ελλάδα αντικείμενο χλεύης, σπίλωσης, τελικά διωγμού.
Αλλά και στην περίπτωση της χλεύης, αυτή γίνεται με εξόφθαλμο, προφανή ανορθολογισμό, με ψεκασμενοποίηση: στην Ελλάδα είναι οι «ευπρεπείς ευρωπαϊστικές δυνάμεις» που αρχίζουν από τα ειδικά δικαστήρια και καταλήγουν σε τρελλές θεωρίες συνωμοσίας, με δείπνα Βαρουφάκη και Σόρος, αμερικάνους κατασκόπους...ανθρωποκυνηγητό και την Octopussy. Είναι οι μέχρι χθες «ψύχραιμοι και μετρημένοι», οι οποίοι μέχρι χθες έψεγαν τις κραυγές για «Γουδί!» και τις θεωρίες συνωμοσίας, που σήμερα ζητούν «σκαμνί» με απίθανες κατηγορίες και αναπτύσσουν σενάρια δημιουργικής φαντασίας. Είναι ένα χαριτωμένο ιστορικό παράδοξο: τώρα που οι ΑΝΕΛ έγιναν πλήρως μνημονιακοί, οι μνημονιακοί γίνονται πλήρως ΑΝΕΛ, δηλαδή συνωμοσιολόγοι και ανορθολογικοί (σύμφωνα με την κριτική που οι πρώτοι ασκούσαν επί τριετία στους δεύτερους).
Στο εξωτερικό, το αντίστοιχο της ρητορικής των εν Ελλάδι «Σοβαρών και Υπευθύνων ΕΠΕ» εντοπίζεται μόνο στη Bild και στην ευπρεπή εκδοχή της, την Welt. Άρθρα και εξειδικευμένες τοποθετήσεις επιφανών επιστημόνων που συμμετέχουν ισοτίμως στον «έξω» δημόσιο διάλογο, παρουσιάζονται στην Ελλάδα ως «απόψεις ψεκασμένων». Με καφενειακού τύπου ανάλυση: άλλοτε με το επιχείρημα «έλα μωρέ ο τάδε νομπελίστας λέει όλο βλακείες», άλλοτε με το επιχείρημα «αυτοί είναι έξω από την Ελλάδα και τα λένε, δεν ξέρουν την κατάσταση». Πρόκειται για την επιτομή του (ευρω)λαϊκισμού, εκπορευομένη από όσους ξορκίζουν νυχθημερόν τον «εθνολαϊκισμό».
Την άποψη ότι η συμφωνία είναι ένα λειτουργικό σχέδιο που θα φέρει ανάπτυξη και δυνητικά οδηγεί στην έξοδο και από την κρίση και από την επιτήρηση, δεν έχω καταφέρει να την εντοπίσω πουθενά σε ικανό αριθμό σοβαρών δημοσιευμάτων του εξωτερικού. Κατ' αντίθεση, στην Ελλάδα μόνο με αυτήν την κατά τεκμήριο ανορθολογική άποψη έχει κανείς διαβατήριο για να θεωρηθεί ευπρεπής, ρεαλιστής, μετρημένος, να μην τον θεωρήσουν «μη σοβαρό» ή «ψεκασμένο».

Αυτό το απίστευτο κύμα ανορθολογισμού πρέπει να καταδειχθεί: ειδάλλως θα γεννήσει καταστάσεις που οι εμπνευστές του δεν φαντάζονται.

Αυτό είναι, φρονώ, το πραγματικό διακύβευμα της «σταύρωσης Βαρουφάκη», και όχι αν ο Βαρουφάκης είναι ο... μεγάλος μεταρρυθμιστής και εξορθολογιστής της οικονομίας μας (άλλωστε δεν επελέγη γι' αυτό). Ο φερόμενος ως πρωταγωνιστής αυτής της ιστορίας είναι στην πραγματικότητα δευτεραγωνιστής, απλή αφορμή και αποπροσανατολισμός από κάτι πολύ σημαντικότερο. Δηλαδή, το ότι οι ήδη έχοντες την ηγεμονία στον δημόσιο λόγο μάχονται για την απόλυτη ηγεμονία, αυτήν που θα τους επιτρέψει να φυλακίζουν τους διαφωνούντες για πολιτικούς λόγους και με νομικά προσχήματα. Όταν τα προφανή γίνονται προφανέστερα, ο καθείς τοποθετείται αναλόγως...

άλλα πήγαινα , όπως εσύ, να πράξω κι άλλα με βρήκαν

Κούρος του Διπύλου - Βικιπαίδεια

Καλημέρα (πόλη Salento Italia) - Βικιπαίδεια

Ελένης Λαδιά*

«Ο κάμνων έρως» 

Πηγή: diastiho.gr

Δημοσιεύτηκε Σάββατο, 02 Μαϊου 2015 

Ήταν χρόνια ακινητοποιημένος σαν άγαλμα· ίσως από ασθένεια, ίσως από πλησμονή. Το τελευταίο γεγονός ήταν η κούραση, μια διαβρωτική, χρόνια κόπωση, που έγινε υπερκόπωση και τελικώς εξάντληση.
Όμως ακόμη υπήρχαν ομορφιές στο κάμνον σώμα του, όπως το βλέμμα, πάντοτε βαθύ και γλυκό, το ωραίο σχήμα του κεφαλιού και η αρχαιοελληνική μύτη. Τα δάκτυλα των ποδιών επίσης παρέμεναν θαυμαστά στον σχηματισμό τους, τόσο που όταν τα έβλεπα στην ακρογιαλιά, έλεγα την αρχαία ρήση που χρησιμοποιούσαν για τον Αλκιβιάδη «αβρός ο όνυξ επεκάθητο τω δακτύλω» ή παρομοίαζα τις γάμπες του με του παγκρατιαστή Αγία από το Μουσείο των Δελφών.
Όμως τώρα είναι κάμνων ο παλιός μου έρως, και για έτη τίποτε δεν τον ώθησε να κινηθεί... όταν ένα τραγούδι ξεπήδησε αιφνιδίως μέσα από τον χρόνο, ένα τραγούδι με παράξενα ελληνικά αλλά ωστόσο ελληνικά, ζυμωμένα με την φυλή μας, με λέξεις λαμπερές και μερικές αρχαιοπρεπείς, που τις φυλούσαν οι άνθρωποι εκεί σαν ψήγματα χρυσού. Ήταν ένα τραγούδι σε γλώσσα Γκρίκο που το λέγαμε κι εμείς, ο ζωντανός έρως μου κι εγώ μαζί με τους ελληνόφωνους.
«Τι εν γλυτσέα τούση νύφτα τι εν ωρια...»
Πραγματικά γλυκιά ήταν αυτή η νύχτα, τι ωραία...
Μόνον που δεν είναι αυτή η νύχτα γλυκιά, αφού είναι άρρωστος ο κάμνων έρως μου. Τον θυμάμαι τότε, ζωηρό και συγκινημένο να αγκαλιάζεται με τον ελληνόφωνο Σαλβατόρε της Καλημέρας, όταν εκείνος τον προσφώνησε πνιγμένος στα δάκρυα, «αδελφέ μου». Τότε ο ζωοποιός έρως μου έγινε αδελφός του, κι εγώ συγκινημένη έβλεπα δυο ανθρώπους που τους χώριζαν αιώνες Ιστορίας να τους δένει σαν ομφάλιος λώρος μία ελληνική λέξη. Αδελφός, από το αθροιστικό α και το δελφύς που είναι η μήτρα, η κοιλιά. Από την ίδια κοιλιά, λοιπόν, από την ίδια θαυμασία ελληνική μήτρα.
«Εβώ πάντα σ' εσένα πενσέω
Γιατί σένα φσυχή μου γαπώ
Τσαι που πάω που σύρνω που στέω
στη καρδία μου πάντα σένα βαστώ...»
Τα λόγια του τραγουδιού που τώρα άκουγα, γερασμένη και κουρασμένη ομοίως, μου ξύπνησαν ένα όμορφο, ελληνικό κομμάτι του παρελθόντος μου. Ναι, τότε σκεφτόμουν τον δυνατό έρωτά μου, αυτόν αγαπούσα, όπου πήγαινα, όπου στεκόμουν, αυτόν βαστούσα στην καρδιά μου, μ' αυτόν ταξίδεψα σε μέρη όπου υπήρχε Ελλάδα, με αυτόν έκλαψα πάνω στα αρχαία μνημεία και τις μισογκρεμισμένες ορθόδοξες εκκλησιές, με αυτόν θα με ενώνει παντοτινά η Ελλάδα.
«Καληνύφτα σε φήνω τσαι πάω
πλάια σου τι βω πίρτα πρικό
τσαι που πάω που σύρνω που στέω
στη καρδία μου πάντα σενα βαστώ...»
Στις 28 Ιουλίου, η πόλη της Καλημέρας εόρταζε τον άγιό της. Φωτοβολίδες, φωταγωγημένοι δρόμοι, ευθυμία παντού, κι ο Σαλβατόρε σημείωνε στον κατάλογο των οικογενειαρχών της Καλημέρας την εθελοντική τους προσφορά. Τότε είδα τον πατριώτη έρωτά μου να πλησιάζει και να δίνει κι αυτός ένα ποσό. «Κι εσύ;» τον ρώτησαν οι γύρω μας απορημένοι, ενώ ο χαρίεις έρως μου απάντησε με την φράση που ήταν χαραγμένη στην στήλη της Καλημέρας: «Τσένος εν είμε ιβό ετού στη Καλημέρα». Δεν είμαι ξένος εγώ στην Καλημέρα.
Την επομένη φύγαμε κι ήμασταν λυπημένοι εγώ, ο έρως μου και οι φίλοι μας. Στο αυτοκίνητο του Σαλβατόρε «κανταλίσαμε» όλοι μαζί. Μόνον που εγώ πρότεινα στην θέση της λέξης Καληνύφτα να μπει η Καλημέρα, που ήταν και το όνομα της πόλης.
Καλημέρα σε αφήνω και φεύγω, φεύγω θλιμμένος, αλλά όπου βρεθώ και σταθώ, θα σε βαστώ πάντα στην καρδιά μου.
Το τραγούδι τελείωσε κι εγώ βουτηγμένη στα δάκρυα έφυγα από την αίθουσα. Έξω ήταν νύχτα, όχι καλή, έκανε κρύο και έβρεχε. Όμως η Καλημέρα, ακόμη κι αν δεν την ξαναδώ, είναι μέσα στην καρδιά μου, όπως και ο κάμνων έρως μου, που κατά την διάρκεια της ανάμνησής μου έτρεξε, περπάτησε, ακόμη και χόρεψε.
Τώρα ο κάμνων έρως μου μένει ακίνητος, κι εγώ είμαι αδύναμη να τον αναστήσω...

*Ελένη Λαδιά - Βικιπαίδεια

Συμφωνούμε

Τι είναι η αποστασία

Δεν ξανακολλά το γυαλί. Ούτε η συγκόλληση φαίνεται πως είναι λύση. Η συγκέντρωση τη Δευτέρα το απόγευμα στον «Πανελλήνιο» σηματοδότησε τις εξελίξεις. Ο καθείς και οι ευθύνες του απέναντι στην Ιστορία και τον λαό | EUROKINISSI

 

Εφημερίδα των Συντακτών, 30.07.2015

Συντάκτης: 

Νίκος Κιάος

 

Τελικώς φαίνεται πως ο κόμπος έφτασε στο χτένι. Ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως τον ξέραμε, ετελείωσε. Η παγκόσμια παραδοξολογία «καταψηφίζω αλλά στηρίζω την κυβέρνηση» και ταυτοχρόνως «αγωνίζομαι για την ενότητα» είναι η τελευταία πράξη της διάσπασης.
Καημένη Αριστερά! Αλλη μια διάσπαση, που κι αυτή γίνεται εν ονόματι της καθαρότητας, της αυθεντικής αλήθειας (!), του υπερασπιστή των δικαίων και των αγώνων του λαού και του λαϊκού κινήματος. Ανατρέχοντας στην Ιστορία θα δούμε ότι όλες οι διασπάσεις έγιναν απ' αυτούς που ορκίζονταν στην προσήλωση στις αρχές, τους υπερασπιστές της γραμμής, της πολιτικής, της... και τώρα από τους «εμείς είμαστε ο ΣΥΡΙΖΑ».
Ας μεταφερθούμε 50 ακριβώς χρόνια πίσω, το 1965, στα τότε «Ιουλιανά». Τι σήμαινε όμως «Ιουλιανά»; Ηταν το βασιλικό πραξικόπημα κατάργησης της εκλεγμένης με 53% κυβέρνησης της Ενώσεως Κέντρου με πρωθυπουργό τον Γεώργιο Παπανδρέου και η αποστασία των βουλευτών της Ε.Κ., αποστασία η οποία στήριξε την πτώση της κυβέρνησης.
Το κίνημα αντίδρασης, αντίστασης και διαμαρτυρίας, με τη θυσία του Σωτήρη Πέτρουλα, ήταν καταγγελία και του βασιλικού πραξικοπήματος και της αποστασίας. Χωρίς αποστάτες βουλευτές δεν θα έπεφτε η κυβέρνηση τότε της Ε.Κ., όχι της Αριστεράς, αλλά η πρώτη με δημοκρατική και προοδευτική πολιτική και πρόγραμμα, 15 χρόνια μετά το τέλος του εμφύλιου πολέμου.
Με τρωτά, με υποχωρήσεις, με συμβιβασμούς, αλλά απέναντι στα κέντρα της αντίδρασης, με κάποια προοπτική για εκδημοκρατισμό ουσιαστικό, για άνοιγμα, για την υπεράσπιση των συμφερόντων του λαού. Τα λυκόρνια ήταν το παλάτι, οι αμερικανικές υπηρεσίες, η ηγεσία του στρατού, η ΚΥΠ, και όργανά τους το παρακράτος και τα δυναμικά στηρίγματα στις Ενοπλες Δυνάμεις, την Αστυνομία και τη Χωροφυλακή.
Το πραξικόπημα από εταίρους απέτυχε τώρα. Δεν έπεσε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛΛ. του Αλέξη Τσίπρα. Εγινε συμβιβασμός, οδυνηρός, ναι, συνθηκολόγηση. Αλλά δεν παραιτήθηκε ο Τσίπρας.
Η αντίδραση που βρήκε στο κόμμα του πού οδηγεί; Να μην εφαρμόσει τα συμφωνηθέντα, να μην προχωρήσει σε νέα συμφωνία, σύμβαση, όπως ζητούν οι «βουλευτές του Αριστερού Ρεύματος» (όπως χαρακτήρισε προβεβλημένο στέλεχος της Πλατφόρμας τους βουλευτές, «Εφ.Συν.», σελ. 5, της 28.7.15).
Η αποστασία δεν είναι θεωρητικού χαρακτήρα ιδεολογική αναζήτηση, είναι πράξη πολιτική και μεταφράζεται σε καταψήφιση της κυβέρνησης. Στην ίδια κομματική και κυβερνητική παράταξη ανήκαν ώς τώρα οι καταψηφίσαντες. Αρα δεν είναι ευφυολόγημα το «καταψηφίζω αλλά στηρίζω», είναι συνειδητή, γι' αυτό ασύγγνωστη πράξη.
Με άλλα λόγια, η αποστασία συντελείται και με τις καλύτερες προθέσεις. Αλλωστε και τότε, το 1965, τηρουμένων των αναλογιών, οι αποστάτες υπερασπίζονταν, όπως έλεγαν, τη γραμμή της Ε.Κ. και καλούσαν τον αρχηγό τους και πρωθυπουργό να συμμορφωθεί.
«Βρείτε τα», λένε από δω και από κει διάφοροι. Μα πώς να τα βρουν; Η μεν κυβέρνηση να κάνει τι; Να μην εφαρμόσει αυτά που χάραξε και τα ψήφισε η Βουλή, δηλαδή να παραιτηθεί. Οι του «όχι», «παρών» και «απών». εφόσον εμμένουν και δεν κάνουν βήματα προς την εφαρμογή της πολιτικής, τότε θέλουν την παραίτηση της κυβέρνησής τους (!). Τα πράγματα είναι απλά και καθαρά.
Παλαιό στέλεχος της Αριστεράς, πρώην μέλος του προεδρείου Νεολαίας της ΕΔΑ και της Νεολαίας Λαμπράκη, με αγώνες στην Κατοχή και μετά, με δεκάδες χρόνια διώξεων (εξορίες, φυλακές, Μακρονήσι, χούντα κ.λπ.), «είναι ένας από τους πολλούς της Αριστεράς», όπως αυτοπροσδιορίζεται, με ανησυχίες, με κριτική στάση απέναντι στην καθοδήγηση, με απόσταση από τις επίσημες εκφράσεις του αριστερού και κομμουνιστικού κινήματος στο παρελθόν, είπε σε νεότερο σύντροφό του, προ ημερών, όταν τον ρώτησε:
– Με νύχια και με δόντια να μείνει, αναφερόμενος στην αριστερή κυβέρνηση. Είναι ο καθ' όλα σεβαστός και αγαπημένος από συντρόφους συμφωνούντες κι αντιτιθέμενους, ο 89χρονος Στέφανος Στεφάνου.
Θα υπερασπιστείς ακριβώς αυτό που για πρώτη φορά μπόρεσε να γίνει στην Ιστορία της Ελλάδας. Και μετά στην πορεία, στη συνέχεια, στο μέλλον, θα έρθουν τα άλλα.
Πόσο διαφορετικά θα ήταν τα πράγματα αν ήταν ενιαία, ενωμένη, η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, πώς θα αντιμετώπιζε πιο αποφασιστικά τους επιχειρήσαντες και ακόμη επιχειρούντες πραξικοπηματίες. Πώς θα ήταν αν πήγαινε «μπετόν» η κυβέρνηση στις Βρυξέλλες για τη συμφωνία, που έγινε μετά από 17 ώρες!
Δεν ξανακολλά το γυαλί. Ούτε η συγκόλληση φαίνεται πως είναι λύση. Η συγκέντρωση τη Δευτέρα το απόγευμα στον «Πανελλήνιο» σηματοδότησε τις εξελίξεις. Ο καθείς και οι ευθύνες του απέναντι στην Ιστορία και τον λαό.
Αλλωστε και η «εναλλακτική» (δηλαδή λύση;) που προτείνουν οι της Αριστερής Πλατφόρμας, Ρεύματος κ.λπ. τι είναι διαφορετικό από το έξω από την Ευρωπαϊκή Ενωση, έξω από το ευρώ; Δηλαδή μόνη της η Ελλάδα. Χωρίς στηρίγματα διεθνώς. Ας δούμε την Αλβανία πριν από 55 χρόνια κόντρα στη Μόσχα και το Πεκίνο, ας δούμε την Κούβα μόνη πριν από 25 χρόνια μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ.
Η πολιτική του κόμματος του ΣΥΡΙΖΑ είναι όμως μέσα κι όχι έξω. Φάνηκε τραγικό ότι το κόμμα «Ομοσπονδία» δεν μπορεί να λειτουργήσει. Υποτίθεται ότι καταργήθηκαν οι συνιστώσες, αλλά οι τάσεις λειτούργησαν αυτόνομα έως φραξιονιστικά. Πού είναι η κοινή θέση, η ενιαία, η απόφαση του κόμματος, όταν οι τάσεις προχωρούν ανεξάρτητα; Και μάλιστα εκ του ασφαλούς. Διότι τι άλλο είναι αυτό το «καταψηφίζω και στηρίζω την κυβέρνηση» όταν περιχαρακώνεσαι πίσω από τον Τσίπρα, τον οποίο στηρίζεις όπως λες και τον τιμάς;
Αν σ' όλα αυτά προστεθούν οι αμετροέπειες, οι ακκισμοί του καταργηθέντος Γιάνη Βαρουφάκη, οι «εμφανίσεις» και «επιδείξεις» της Ζωής Κωνσταντοπούλου και τα διάφορα «σόου», τότε συμπληρώνεται το παζλ που φαίνεται ότι δεν έχει άλλο λόγο παρά την εξυπηρέτηση προσωπικών, εγωιστικών βλέψεων (αρχηγικών;) και τελικώς οδηγεί στη διάσπαση.
Αλλωστε και οι αποστάτες το 1965 έκαναν το κόμμα τους «Φιλελεύθερη Δημοκρατική Ενωση» - ΦΙ.Δ.Ε.

10 Μεγάλοι φωτογράφοι

Δείγματα δουλειάς δέκα  σπουδαίων  φωτογράφων, που διέπρεψαν στον 20ό αιώνα και "σημάδεψαν"  τις νεότερες γενιές  των συναδέλφων τους:
  Bill Brandt, Ansel Adams, η Julia Margaret Cameron, Paul Strand, Andre Kertesz, τον Henri Cartier-Bresson, Brassai, Joseph Sudek , Ιωσήφ Kudelka, Sebastiao Salgado

.:BiblioNet : Von Horváth, Ödön

Εντεν Φον Χόρβατ :"Σλάντεκ" - Η γέννηση του ναζισμού

• 

Έξι άνδρες και μία γυναίκα κάθονται σε καρέκλες. Η έκφραση του προσώπου τους απειλεί, μας χλευάζει ή ίσως απλώς αδιαφορεί. Είναι τα επίδοξα μέλη του Μαύρου Στρατού. Είναι ο σπόρος του ναζισμού. Με μοντέρνα οπτική που δημιουργεί ένα κλειστοβοφικό κλίμα και μία διάχυτη αίσθηση ομοιομορφίας, ο σκηνοθέτης Δημήτρης Καραντζάς, μας συστήνει το  λιγότερο γνωστό έργο του Εντεν Φον Χόρβατ (1901-1938) "Σλάντεκ" και προσπαθεί να σκιαγραφήσει τη γέννηση του φασισμού στην Ευρώπη. 
 Στο τεταμένο και αβέβαιο κλίμα του Μεσοπολέμου, όπου ο κοινωνικός ιστός είναι ασύνδετος και κατακερματισμένος, Ο "Μαύρος Στρατός" αναλαμβάνει δράση "για το καλό της πατρίδας". Για να κάνει το έθνος μεγάλο και να ξεπλύνει τη ντροπή των προηγούμενων χρόνων. Ο εχθρός βρίσκεται στο πρόσωπο του "'αλλου". Το φάντασμα του κομμουνισμού παραμονεύει. Κάποιος πρέπει να πάρει την κατάσταση στα χέρια του. Κάποιος πρέπει να βγάλει αυτούς τους ανεπιθύμητους "άλλους" από τη μέση. Ο Σλάντεκ είναι ένας νέος χωρίς δουλειά, χωρίς μόρφωση,  που λέει ότι θέλει να σκέφτεται από μόνος του, ενώ ζει πνιγμένος στις μνήμες και τα ιδεολογήματα του πολέμου. Αντιλαμβάνεται την αφαίρεση της ζωής σαν μια φυσιολογική εξέλιξη της ανθρώπινης αλυσίδας. Αποφασίζει να διοχευτεύσει τη δύναμη του μυαλού και του σώματος του σε μία παραστρατιωτική οργάνωση που σπέρνει βία, μίσος και φόβο. Η σκέψη του γίνεται ένα αβέβαιο κουβάρι, αμφισβητεί και αμφισβητείται, πείθει και πείθεται ξανά και ξανά για να καταλήξει να γίνει ένα πιόνι τρομακτικών επιδιώξεων, ο αποδιοπομπαίος τράγος που θα κληθεί να αναλάβει το βάρος μιας βαριάς ευθύνης, ενώ οι σύντροφοι του ένας ένας τον εγκαταλείπουν.
Η υπόθεση εμφανίζει τρομακτικές ομοιότητες με καταστάσεις που συναντάμε στην Ελλάδα του σήμερα. Σε αυτό το πλαίσιο, και η φιγούρα της γυναίκας που στέκεται μόνη απέναντι σε μια ιδεολογία που δεν έχει χώρο για δεύτερες σκέψεις και τρυφερά συναισθήματα και πληρώνει το ανάλογο τίμημα για αυτό.  
Ο Δημήτρης Καραντζάς υιοθετεί μία ιδιαίτερη σκηνοθετική τεχνική με μινιμαλιστική οπτική, που καταφέρνει να μεταδώσει άρτια την ομοιογένεια και την απώλεια της ταυτότητας που διαπνέουν μία ναζιστική οργάνωση. Με τις κινήσεις του σώματος, τις εκφράσεις των ηθοποιών και τους υποβλητικούς ήχους, υφαίνει μία ξεχωριστή ατμόσφαιρα που κυριεύει τον θεατή. 
Απέναντι μας βρίσκεται η φωνή του ναζισμού που ξεκινάει να γεννιέται, η φωνή που πότε ως σαγηνευτική σειρήνα και πότε ως τρομακτικός βρυχηθμός, απειλεί να κυκλώσει στα δίχτυα της την ανθρωπότητα. Αυτό που κυριαρχεί είναι το σύνολο, το ενιαίο, ενώ οι ηθοποιοί τραγουδούν ξανά και ξανά μια μελωδία φτιαγμένη από τρία διαφορετικά τραγούδια της εποχής, με τη μουσική να γίνεται άρρηκτο κομμάτι της δραματουργίας. Η Μαρία Κεχαγιόγλου και ο Αργύρης Πανταζάρας χρωματίζουν απολαυστικά τις εμηνείες τους. 



Συγγραφή: ΕΝΤΕΝ φον ΧΟΡΒΑΤ
Σκηνοθεσία: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΡΑΝΤΖΑΣ
ΘΕΑΤΡΟ ΠΟΡΤΑ
Διανομή: ΑΝΤΩΝΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ, ΜΑΡΙΑ ΚΕΧΑΓΙΟΓΛΟΥ, ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΛΙΝΗΣ, ΑΡΗΣ ΜΠΑΛΗΣ, ΜΙΧΑΛΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, ΑΡΓΥΡΗΣ ΠΑΝΤΑΖΑΡΑΣ, ΑΙΝΕΙΑΣ ΤΣΑΜΑΤΗΣ

ΒΟΥΛΗ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ, Δευτέρα 24/11/2014

Αρχαίων γεύσεις - Συμπόσιο και ταβέρνες

 Την άνοιξη είναι ο χρώμιος καλός, ο ανθείας το χειμώνα και το καλύτερο φαϊ γαρίδα σε συκόφυλα, γλυκό να τρώς κατσίκι το φθινόπωρο, να τρώς το γουρουνάκι όταν μαζεύουν και πατούνε τα σταφύλια, μα για το αρνάκι όταν καλοκαιριάζει και φωνάζουν τα τζιτζίκια και ύστερα έρχεται ο τόνος της θάλασσας, καλούτσικο φαϊ που από όλα ξεχωρίζει όταν του βάλεις μιτωτό, και το παχύ μοσχάρι θαρρώ είναι καλό και νύχτα και ημέρα. Οι οδηγίες είναι απλές και όποιος θέλει μπορεί να τις ακολουθήσει, ακόμη και σήμερα είκοσι πέντε αιώνες μετά.. Γιατί το φαγητό πάντα ήταν ένα, έτσι λοιπόν η εκπομπή αυτή θέλει να γεφυρώσει τις αποστάσεις και να μιλήσει για τη διατροφή των αρχαίων για τα είδη των τροφών και τις πρώτες ύλες, για την προέλευση τους, δηλαδή τα ενδόδημα και τα αποικιακά όπως λέγαμε έως και πρίν από μερικά χρόνια και βέβαια για τις αρχαίες συνταγές τους μαγείρους τα σκεύη παρασκευής του φαγητού αλλά και σερβιρίσματος, για τα συμπόσια και φυσικά για τον οίνο, για τους διάσημους καλοφαγάδες, τα φαγητά, τις συνήθειες που έφτασαν έως σήμερα και για πολλά ακόμη, κυρίως όμως αυτή η εκπομπή φιλοδοξεί να είναι εύγεστη και μυρωδάτη, όπως κάθε καλή κουζίνα κάθε εποχή.

Οι αρχαίοι συγγραφείς που ασχολήθηκαν με τη διατροφή ως μέσο εκλέπτυνσης της ζωής άλλοτε όμως και για την θεραπεία ή την ενίσχυση της φυσικής κατάστασης του ανθρώπου αποτελούν την πολύτιμη πηγή πληροφοριών που φθάνουν έως σήμερα αν και πολύ αποσπαματικά, ο Όμηρος ο Ησίοδος, ο Θεόκριτος, ο Αρχέστρατος φυσικά, που θεωρείται ο πατέρας της γαστρονομίας, ο Ιπποκράτης, ο Αριστοφάνης σε όλες τις κωμωδίες του, ο Αριστοτέλης και ο Πλάτων, ο Ευρυπίδης, ο Σοφοκλής, ο Μαίνανδρος, ο Πλούταρχος, ο Φιλόστρατος, ακόμη και ο Πτωχοπρόδρομος του βυζαντίου και ο Ψελλός είναι μερικοί μόνο από αυτούς.

To κεφάλαιο της ελληνικής γαστρονομίας και διαιτολογίας είναι τεράστιο, αρχίζει από την Κρήτη της Μινωικής εποχής και το προϊστορικό Αιγαίο και αφού διασχίσει αιώνες και χιλιετίες φθάνει εως το βυζάντιο. Είναι μιά παράδοση που κάπου χάθηκε, κάπου ξαναβρέθηκε μέσα στο χρόνο και τελικά όσο κι αν αυτό φαίνεται απίστευτο, ένα μέρος της έφτασε έως σήμερα. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι η αρχαία ελληνική διατροφή και γαστρονομία είναι η πηγή απο την οποία άντλησε πολλά στοιχεία μέσω και των Ρωμαίων φυσικά που ακολούθησαν, η σύγχρονη ευρωπαϊκή διατροφή και κουζίνα. Και ένας από τους λόγους που συνέβη αυτό είναι, όπως γράφει ο Αθήναιος στους δειπνοσοφιστές του, ότι οι Έλληνες αντιμετώπισαν την γαστρονομία ως τέχνη, Ουδέν ο μάγειρος του ποιητού διαφέρει, ο νούς γαρ έστιν εκατέρω τούτων τέχνη, λέει χαρακτηριστικά.

Ένα πολλαπλώς διεγερτικό κοκτέιλ

Πηγή: ο αναγνώστης στις 25 Ιουλίου, 2015 

Της Νίκης Κώτσιου.

Πυκνοϋφασμένο το «Σενάριο Αθανασίας» του Βασίλη Γκουρογιάννη από αντιθετικά ζεύγη που κονταροχτυπιούνται αμείλικτα ορίζοντας ένα διακεκαυμένο πεδίο αντιπαραθέσεων μέχρις εσχάτων. Το κυρίαρχο δίπολο είναι το αρσενικό/θηλυκό αλλά στο πλαίσιο αυτής της κεφαλαιώδους,πρωταρχικής αντίθεσης ενεργοποιείται κι ένα πλήθος από δευτερεύουσες,εξίσου όμως εκρηκτικές συγκρούσεις που φτιάχνουν συνολικά ένα πολλαπλώς διεγερτικό κοκτέιλ. Πρωταγωνιστεί ένας γηραιός δικηγόρος, ο εστέτ Παναγιώτης Ζαφείρης, που, κάνοντας απολογισμό της ζωής του, προσπαθεί να βάλει σε τάξη τους ανοιχτούς λογαριασμούς του με το γυναικείο φύλο μέσα από περίεργες νοητικές διαδικασίες, αναγωγές και εκλογικεύσεις. Ο σκοπός του παραμένει πάντα ο ίδιος, να ξορκίσει τις γενετήσιες ορμές και να βρει κοινωνικά αποδεκτούς τρόπους εκτόνωσης των ενστίκτων, που θα του επιτρέπουν να εκφράζει την ερωτική του ένταση μέσ’από το κανάλι της τέχνης και της εν γένει καλλιτεχνικής δημιουργίας. Αναπτύσσει,λοιπόν, μια αυξανόμενη φιλοκαλία και επιμένει να φιλτράρει το κάθε ερωτικό ερέθισμα μεσ’από τα αυστηρά κριτήρια της αισθητικής και μόνο,ώστε να έχει την αυταπάτη ότι έτσι λυτρώνεται από την κυριαρχία των ενστίκτων.
Στο πλαίσιο της ιδιάζουσας φιλοκαλίας του, ο Παναγιώτης Ζαφείρης αποφασίζει να προσλαμβάνει την εκάστοτε ερωτικώς ενδιαφέρουσα γυναίκα ως ένα αισθητικό μόρφωμα,δυνάμενο να υπόκειται σε αισθητική κρίση σα να επρόκειτο για έργο τέχνης. Η γυναίκα που τον θέλγει γίνεται, στη συνέχεια, οργανικό κομμάτι μιας ιδιαίτερης προσωπικής μυθολογίας  με μύριες συμβολικές συνδηλώσεις. Αίφνης,τα σταυρωμένα πόδια της προσφιλούς του Μαρίνας φαντάζουν στο μυαλό του Ζαφείρη σα φίδια που ζευγαρώνουν, ενώ τα γαλανά της μάτια γίνονται  αφορμή για μια πλούσια και ανεξάντλητη εικονοποιία, που καταφέρνει να φλογίσει την έμπνευσή του, μια έμπνευση ήδη οιστρηλατημένη από την ασίγαστη ερωτική διάθεση. «Μαρίνα» σημαίνει στα λατινικά «θαλασσινή» και η θάλασσα στη λογοτεχνία είναι συνήθως μεταφορά για τη διπλή φύση του έρωτα, την αγαθή αλλά κυρίως τη σκοτεινή και  (αυτο)καταστροφική.
Σε κάθε περίπτωση, το θηλυκό προκαλεί στον πρωταγωνιστή μας σοκ και δέος ενεργοποιώντας το μηχανισμό της επιθυμίας. Εκστατικός μπροστά στην ομορφιά, αμήχανος και τρομαγμένος από τη δύναμη της επιθυμίας,ο Ζαφείρης κατατρύχεται επιπλέον και από την ιδέα της αμαρτίας.Η ιδέα που έχει για τη γυναίκα περίπου συμπίπτει με την ιδέα του Μπωντλαίρ. Η γυναίκα είναι εγγενώς σατανική και μιαρή,κουβαλά το κακό και το διασπείρει στο πέρασμά της επιμολύνοντας το σύντροφό της. Για να την αντιμετωπίσει και να την ξορκίσει, ο Ζαφείρης επινοεί την τέχνη και την τοποθετεί σαν ασπίδα ανάμεσα στον εαυτό του και το εκάστοτε αντικείμενο του πόθου,όπως ακριβώς ο Περσέας χρησιμοποιούσε την ασπίδα του για να μην αντικρίζει καταπρόσωπο τη Μέδουσα και έτσι να αποφεύγει το θανατηφόρο βλέμμα της.
Η μυθολογία κεντρίζει το ενδιαφέρον του πρωταγωνιστή και η παράδοξη φιγούρα του Κένταυρου εξάπτει τη φαντασία του. Αυτό το παράδοξο πλάσμα με τη διττή φύση ανθρώπου και ζώου σκανδαλίζει τον Παναγιώτη Ζαφείρη γιατί ενσαρκώνει τη σαρωτική δύναμη του ενστίκτου και την τυφλή παραφορά του ερωτικού πόθου. Ο Κένταυρος έρχεται να συμβολίσει τη μαγματώδη επικράτεια του φροϋδικού “id”, τον ερεβώδη κόσμο των ορμών και των ορμέμφυτων που επείγονται να εκτονωθούν βίαια και ασυγκράτητα αγνοώντας  κανόνες και απαγορεύσεις.
Ο  Ζαφείρης, έχοντας εσωτερικεύσει τις επιταγές μιας χριστιανικού τύπου ηθικής, που του την εμφύσησε κυρίως η μητέρα του με τη μαρτυρική ζωή της, σοκάρεται μπροστά στη σκοτεινή και εντελώς ανορθολογική δυναμική του ερωτικού πόθου. Παρακολουθεί τη σκοτεινή όψη του διονυσιακού έρωτα πάντα από απόσταση ασφαλείας και με τη μεγαλύτερη δυνατή διαμεσολάβηση ώστε να μη μολυνθεί ο ίδιος. Συλλέγει μανιωδώς πορνοταινίες  προκειμένου να μελετήσει το φαινόμενο από αισθητικής πλευράς αλλά δεν παύει να είναι δέσμιος ενός κυρίαρχου φόβου, που τον παραλύει. Σ’αυτό το καταπληκτικό αφήγημα που εικονογραφεί με λαμπερές εικόνες τη φροϋδική σκέψη, ο Ζαφείρης φαντάζει δέσμιος ενός πολιτισμού – ούτως ή άλλως ο πολιτισμός είναι «πηγή δυστυχίας», κατά τον Φρόυντ- που προσπαθεί να εξουδετερώσει τα ένστικτα μέσα από ποικίλους ψυχολογικούς μηχανισμούς, ικανούς να μετατρέψουν το υποκείμενο, μέσω της νεύρωσης, σε πλάσμα εντελώς ανίκανο για έρωτα.
Χειμαρρώδες, πληθωρικό αλλά σοφά οργανωμένο, το Σενάριο Αθανασίας ξεδιπλώνεται σαν υπερρεαλιστική ταινία. Γεμάτο από αναφορές και από πλάνα που παραπέμπουν στις πιο εμβληματικές ταινίες του μέγιστου Μπουνιουέλ και όχι μόνο, γραμμένο με μια εντελώς κινηματογραφική τεχνική εμπνευσμένη από τις  κινήσεις της κάμερας και το στρατηγικό σχεδιασμό ενός υποθετικού παντεπόπτη «σκηνοθέτη»-αφηγητή, το Σενάριο Αθανασίας πλέει με τόλμη στα πιο σκοτεινά νερά του έρωτα και προσεγγίζει περιοχές αχαρτογράφητες. Χρησιμοποιώντας σαν εργαλείο το ζευγάρι, ο Βασίλης Γκουρογιάννης διερευνά με λοξή ματιά μια σειρά από κρίσιμα δίπολα, όπως Έρωτας/Θάνατος, Φύση/Πολιτισμός, Αρσενικό/Θηλυκό, Απολλώνιο/Διονυσιακό και καταγράφει λεπτότατες αποχρώσεις μαζί με σημαίνουσες λεπτομέρειες. Η εικονοποιία του βιβλίου είναι συγκλονιστική. Ο καταξιωμένος συγγραφέας πλάθει εικόνες που ανασαίνουν και πραγματικά στοιχειώνουν τον αναγνώστη με την ενάργεια, το συμβολικό τους πλούτο, την αμφισημία και τον παλμό τους.
Το Σενάριο Αθανασίας συνδιαλέγεται ισότιμα με μεγάλα λογοτεχνικά κείμενα και αποτελεί μια σπουδαία κατάθεση. Αρδεύεται απ’ τα πιο γόνιμα κανάλια της ερωτικής λογοτεχνίας αλλά είναι κάτι πολύ παραπάνω. Πρόκειται για ένα φιλοσοφικό μυθιστόρημα αξιώσεων πάνω στην απελπισμένη και ατελέσφορη προσπάθεια που κάνει το ανθρώπινο πλάσμα να υπερβεί τη θνητότητα και το φόβο του θανάτου μέσα από τον έρωτα και την καλλιτεχνική δημιουργία, που είναι κι αυτή ένα ακόμα φανέρωμα της δύναμης του έρωτα. Η εμμονή με τη θρησκευτική έννοια της αμαρτίας, η συχνή σύναψη του ιερού με το βέβηλο, η βλάσφημη ομορφιά που αποπνέουν οι εικόνες της μυθοπλασίας, η αιρετική προσέγγιση που διαπνέει ολόκληρο το βιβλίο απηχούν επιδράσεις από το σύμπαν του Μπατάιγ αλλά και από τον ανατρεπτικό κόσμο των σουρεαλιστών. Ο συγγραφέας φλερτάρει με τη ζοφώδη σκέψη του Μπατάιγ αλλά οι δικές του εικόνες, μπολιασμένες με σύμβολα προερχόμενα από τη μυθολογία και την ελληνορθόδοξη παράδοση, έχουν μια «ελληνοπρεπή» διαφάνεια και φωτεινότητα, μιαν άλλη διαύγεια, που τις καθιστά απολύτως ξεχωριστές και ιδιαίτερες.

INFO: Βασίλης Γκουρογιάννης: Σενάριο Αθανασίας, εκδ.Μεταίχμιο,201

H ατάκα της ημέρας

 

"Για να μην τρελαθούμε τελείως.
Δικαιούται η Γερμανία να έχει Plan Β και να το δουλεύει συστηματικά και υπογείως, δικαιούται η Κομισιόν να συντάσσει εφεδρικό σχέδιο δράσης 80 σελίδων και να το φυλάει στο γραφείο του ο πρόεδρός της, όπως αποκάλυψε ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, δικαιούνται τέλος η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να καταστρώνει πρόγραμμα αντιμετώπισης ενός Grexit και οι κυβερνήσεις πολλών χωρών της ευρωζώνης να παίρνουν τα μέτρα τους για να προφυλαχθούν, αλλά δεν δικαιούται μια κυβέρνηση -αυτή δηλαδή που υφίσταται καθημερινά τις πιέσεις, τις απειλές και τους εκβιασμούς- να πράξει το ίδιο ώστε να είναι έτοιμη για κάθε ενδεχόμενο και να αμυνθεί στοιχειωδώς στην περίπτωση που οι εταίροι της, παραβιάζοντας τους άγιους κανόνες και τις ιερές συνθήκες, σπρώξουν τη χώρα στην έξοδο, οδηγώντας την σε οικονομική πανωλεθρία;
Συνιστά αυτό έγκλημα καθοσιώσεως; Είναι προδοτική πράξη; Μόνο στα γραβατωμένα μυαλά των ακτιβιστών της εθελοδουλείας."

Τάσος Παπάς, Η ποινικοποίηση της κοινής λογικής,

Η Εφημερίδα των Συντακτών,28.7.15

Τρεις εξαιρετικές εκδηλώσεις του ΜΙΤ Θεσσαλονίκης

 

1.  «Θεσσαλονίκη 1863-1873. Οι παλαιότερες φωτογραφίες. Οι πρώτοι χάρτες της περιοχής σταθμού και λιμανιού», στο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του ΜΙΕΤ (Βίλα Καπαντζή, Βασιλίσσης Όλγας 108) έως 11 Σεπτεμβρίου 2015.

 

Σας ενημερώνουμε ότι για τον μήνα Αύγουστο περιηγήσεις-διαλέξεις στην έκθεση θα πραγματοποιηθούν την Τρίτη 4 και την Τρίτη 25 του μήνα στις 18:30, από τον επιμελητή Γιάννη Επαμεινώνδα. Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό αλλά, λόγω της παλαιότητας του κτιρίου και της στενότητας του χώρου, ο αριθμός των επισκεπτών σε κάθε περιήγηση θα είναι συγκεκριμένος. Για να δηλώσετε συμμετοχή, παρακαλούμε να επικοινωνήσετε με τη γραμματεία του Κέντρου, καθημερινές  9:00-14:30, στα τηλέφωνα: 2310 295.171 και 2310 295.170.

 

Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης
παρουσιάζει την έκθεση

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1863-1873
Οι παλαιότερες φωτογραφίες
Οι πρώτοι χάρτες της περιοχής σταθμού και λιμανιού

 στο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του ΜΙΕΤ
στη Βίλα Καπαντζή – Βασιλίσσης Όλγας 108

Εγκαίνια: Παρασκευή 5 Ιουνίου 2015, ώρα 19:00
Διάρκεια: 5 Ιουνίου – 11 Σεπτεμβρίου 2015

Η παρουσίαση θα ξεκινήσει με μια περιήγηση
στην ιστορία της Θεσσαλονίκης του 1863
από τον επιμελητή Γιάννη Επαμεινώνδα
τη βραδιά των εγκαινίων σε ελληνικά και αγγλικά

Τα εγκαίνια πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Λογοτεχνίας «Das Weisse Meer / Η Λευκή Θάλασσα» με θέμα «Θεσσαλονίκη – ξαναβρίσκοντας την πολυπολιτισμικότητα», που συνδιοργανώνεται από τον Δήμο Θεσσαλονίκης, το περιοδικό Εντευκτήριο, το Ινστιτούτο Γκαίτε, το Allianz Cultural Foundation και το Literary Colloquium του Βερολίνου, με τη στήριξη του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης.
Η έκθεση είναι δίγλωσση (ελληνικά-αγγλικά) και αποτελεί συνέχεια και ολοκλήρωση της παρουσίασης των «Παλαιότερων Φωτογραφιών της Θεσσαλονίκης» το καλοκαίρι του 2014. Ξεδιπλώνει τη μαγευτική διαδικασία της έρευνας των τεκμηρίων, της ταυτοποίησης μνημείων και κτιρίων μέσα από φωτογραφίες, καρποστάλ, χάρτες, σχέδια, πίνακες και υπομνήματα και φέρνει στο φως νέα, άγνωστα συμπεράσματα για την ιστορία της Θεσσαλονίκης του δεύτερου μισού του 19ου αιώνα, που ανατρέπουν πολλά από όσα ξέραμε μέχρι σήμερα για την εποχή κατά την οποία η πόλη έμπαινε στη νεωτερική εποχή.
Συνοδεύεται από το ομότιτλο βιβλίο του Γιάννη Επαμεινώνδα, το οποίο κυκλοφόρησε πριν από μερικούς μήνες με εισαγωγή της καθηγήτριας Αλέκας Καραδήμου Γερόλυμπου και προγραμματίζεται να μεταφραστεί σύντομα και στα αγγλικά.
Περιηγήσεις-διαλέξεις θα γίνονται από τον επιμελητή της έκθεσης, Τρίτη απόγευμα στις 18.30. Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό αλλά, λόγω της παλαιότητας του κτιρίου και της στενότητας του χώρου, ο αριθμός των επισκεπτών σε κάθε περιήγηση θα είναι συγκεκριμένος. Για να δηλώσετε συμμετοχή, παρακαλούμε να επικοινωνήσετε με τη γραμματεία του Κέντρου, καθημερινές  9:00-14:30, στα τηλέφωνα: 2310 295.171 και 2310 295.170.
ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗΑπό τη Συλλογή Γιώργου Δέλλιου στο ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ παρουσιάζεται η γνωστή φωτογραφία του Χέρμπερτ Σέυς, τραβηγμένη από το Μπέστσιναρ και μια εντελώς νέα, του Αλφόνς Ρουμπελλαίν, επίσης του 1873 –πρόσφατο δώρημα του Γιώργου Δέλλιου–, που βρίσκεται στον αντίποδα της λήψης του Σέυς, τραβηγμένη από τον Όσιο Δαυίδ. Επίσης, η παλαιότερη φωτογραφία της πόλης, το γνωστό πανόραμα του Γιόσεφ Σέκελυ (από την Εθνική Βιβλιοθήκη της Βιέννης) τραβηγμένο πριν από 150 χρόνια, κατέχει μια ξεχωριστή θέση.
Στην έκθεση αναλύονται τα σημαντικότερα μνημεία που εμφανίζονται στις τρεις φωτογραφίες, μερικά για πρώτη φορά: τα θαλάσσια τείχη, ο Πύργος της Αποβάθρας, το Πρόπυλο των Δώδεκα Αποστόλων, η συναγωγή Ταλμούδ Τορά. Κι ακόμα, η Πύλη Βαρδαρίου και η Ληταία, ο Τοπχανές, η Κρήνη του Σέιχ Σου, οι οικίες των 'Αμποτ και των Αλλατίνι στον Φραγκομαχαλά, το πρώτο Δημαρχείο. Στη φωτογραφία του Ρουμπελλαίν διακρίνονται οι εγκαταστάσεις των Ανατολικών Σιδηροδρόμων (παλιός σταθμός), που ξεκίνησαν τη λειτουργία τους μόλις λίγο νωρίτερα, το 1872.
Οι πέντε άγνωστοι χάρτες των Ανατολικών Σιδηροδρόμων, της εταιρείας που έφερε το τραίνο στη Θεσσαλονίκη, εμφανίζονται για πρώτη φορά και αποκαλύπτουν την εξέλιξη της περιοχής του παλιού σταθμού έξω από τα δυτικά τείχη και το φρούριο του Βαρδαρίου ενώ συμπληρώνουν αναπάντεχα τους γνωστούς πολύφυλλους χάρτες / ακουαρέλλες του Δήμου Θεσσαλονίκης.
Σχέδια του Μπέστσιναρ και καρτ ποστάλ διαγράφουν την πορεία του διάσημου κήπου, από την ίδρυση μέχρι τον αφανισμό του. Φωτογραφίες και σιδηροδρομικοί χάρτες συσχετίζονται με μια δορυφορική λήψη και με τα σχέδια του μηχανικού Ρόκκου Βιτάλη στην ανίχνευση της δημιουργίας της παλιάς παραλίας από το 1871.
Ο –άφαντος σήμερα– πίνακας του Ιταλού Σαλάκκα, που αποτυπώνει τη Θεσσαλονίκη από τη θάλασσα, ερμηνεύεται μέσα από τα καινούρια τεκμήρια και αποκαλύπτει τα κρυμμένα μυστικά του: την πρώτη πλατεία της πόλης στα Λαδάδικα –την πλατεία της Αποβάθρας– με το πρώτο, άγνωστο μέχρι σήμερα, Τελωνείο, την παλιά Καραντίνα, το κεντρικό καφενείο του λιμανιού.
Διαγράφεται η μετακίνηση της κεντρικής πλατείας της Θεσσαλονίκης από τα δυτικά προς τα ανατολικά, την ίδια στιγμή που εκδυτικίζεται συνεχώς: από το ανατολίτικο μεϊντάνι της αποβάθρας του λιμανιού στα ευρωπαϊκά καφέ της πλατείας Ελευθερίας κι από κει στην επιβλητική, αλλά άψυχη, πλατεία Αριστοτέλους.
ΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΗΣ
Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης
Βίλα Καπαντζή – Λεωφ. Βασ. Όλγας 108
Ταχ. Διευθ.: Τ.Θ. 50742, 54014 Θεσσαλονίκης 22                  

Ωράριο λειτουργίας :
Μέχρι την Παρασκευή 19 Ιουνίου, χειμερινό ωράριο: Τρίτη 9:00-16:00, Τετάρτη & Πέμπτη 14:00-21:00, Παρασκευή, Σάββατο & Κυριακή 10:00-18:00 (Δευτέρα κλειστά)
Από τη Δευτέρα 22 Ιουνίου και εξής, θερινό ωράριο: Δευτέρα & Τρίτη 14:00-21:00, Τετάρτη, Πέμπτη & Παρασκευή 9:00-16:00 (Σαββατοκύριακο κλειστά)
Η είσοδος είναι ελεύθερη στο κοινό. Τηλεφωνικές κρατήσεις για τις περιηγήσεις στην έκθεση.
Πληροφορίες
τηλ.  2310 295 170-1 καθημερινές 9.00 – 14.30
και  2310 295 149 κατά τις ώρες λειτουργίας της έκθεσης

2. «Δημιουργικά Στερεότυπα», στο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του ΜΙΕΤ (Βίλα Καπαντζή, Βασιλίσσης Όλγας 108) έως 11 Σεπτεμβρίου 2015.

  Η έκθεση παρουσιάζει τις δημιουργίες μιας ομάδας μαθητών του 1ου Εργαστηρίου Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης Πυλαίας του Δήμου Χορτιάτη, ενός σχολείου ειδικής αγωγής.

Παράλληλα, τέσσερις εικαστικοί καλλιτέχνες, οι Δημήτρης Αμελαδιώτης, Πόπη Βουλγαρούδη, Ευαγγελία Παπαδοπούλου και Ιωάννα Στρατόγλου –με κοινό χαρακτηριστικό τον ετερόκλητο τρόπο χρήσης των υλικών–, αναπτύσσουν έναν διάλογο με τη χάρτινη εγκατάσταση των μαθητών.

Επιμέλεια: Βασίλης Ζωγράφος, εικαστικός

Οι δύο παραπάνω εκθέσεις λειτουργούν με το εξής ωράριο:

Δευτέρα, Τρίτη 14:00-21:00. Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή 9:00-16:00

(Σαββατοκύριακο κλειστά)

 

3. «Δημήτρης Γαλάνης. Τα εικονογραφημένα βιβλία», στο Βιβλιοπωλείο του ΜΙΕΤ (Τσιμισκή 11), έως 12 Σεπτεμβρίου 2015.

 

Διάρκεια Έκθεσης: 7 Μαΐου - 12 Ιουλίου και 2 Σεπτεμβρίου - 11 Οκτωβρίου 2014
Πολιτιστικό Κέντρο ΜΙΕΤ / Μέγαρο Εϋνάρδου
Αγ. Κωνσταντίνου 20 και Μενάνδρου
Διοργάνωση: ΜΙΕΤ και Alpha Bank
Ώρες λειτουργίας: Τρίτη έως Παρασκευή 10 π.μ.-2 μ.μ.
Τετάρτη και Παρασκευή 6-8 μ.μ.
Σάββατο 12-2 μ.μ.
Πληροφορίες: 210 5223 101, 210 3234 267
Κατά τη διάρκεια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν ξεναγήσεις το Σάββατο 24 Μαΐου στις 12.00 μ.μ., την Τετάρτη 28 Μαΐου στις 18.00 μ.μ., την Τετάρτη 11 Ιουνίου στις 18.00 μ.μ., το Σάββατο 14 Ιουνίου στις 12.00 μ.μ., το Σάββατο 27 Σεπτεμβρίου στις 12.00 μ.μ. και το Σάββατο 11 Οκτωβρίου στις 12.00 μ.μ.Οι ξεναγήσεις θα γίνουν από την Ειρήνη Οράτη, επιμελήτρια της έκθεσης.

Από Δευτέρα 3 έως και Σάββατο 22 Αυγούστου 2015 το ωράριο της έκθεσης θα είναι: 10:00-15:00.

Το Μορφωτικό Ίδρυμα της Εθνικής Τραπέζης (ΜΙΕΤ) και η Alpha Bank, συνεχίζοντας τη συνεργασία τους στο χώρο της καταγραφής της ιστορίας της χαρακτικής και των γραφικών τεχνών στην Ελλάδα, προχώρησαν σε μια από κοινού έρευνα για το έργο του Δημήτρη Γαλάνη στην εικονογράφηση βιβλίων. Μέχρι τώρα το έργο του Γαλάνη στην εικονογράφηση κάθε είδους εντύπου παρέμενε αθησαύριστο. Πρωτογενές υλικό για την έρευνα αποτέλεσαν τα εικονογραφημένα από τον καλλιτέχνη βιβλία που ανήκουν στις πλούσιες συλλογές της Alpha Bank και του ΜΙΕΤ. Αξιοποιήθηκαν επιπλέον τεκμήρια από το Μουσείο της Μονμάρτρης στο Παρίσι, όπου σε μία πτέρυγα του σημερινού μουσείου στεγαζόταν, από το 1910 έως το 1965, το σπίτι και το εργαστήριο του Γαλάνη, και όπου σήμερα απόκειται όλο το προσωπικό αρχείο του. Εντοπίστηκαν τεκμήρια ιδιαίτερου ενδιαφέροντος που συνδέονται με την παραγωγή των εντύπων: προσχέδια, μακέτες, πλάκες χαρακτικής, αλληλογραφία, σημειώσεις. Η έρευνα ξεκίνησε το 2008 στην Αθήνα και το Παρίσι και έως το 2013 είχε ολοκληρωθεί η καταγραφή των 152 τίτλων, δηλαδή των βιβλίων, λευκωμάτων και εντύπων που εικονογράφησε ο καλλιτέχνης στο διάστημα 1904-1962. Αποτέλεσμα αυτής της έρευνας αποτελεί η έκδοση, την οποία ανέλαβε το ΜΙΕΤ, ενός αναλυτικού καταλόγου (catalogue raisonné) με τίτλο Δημήτρης Γαλάνης. Τα εικονογραφημένα βιβλία, 1904-1962. Την έκδοση συμπληρώνουν τρία εισαγωγικά κείμενα: η Ειρήνη Οράτη παρουσιάζει για πρώτη φορά αναλυτικά το εικονογραφικό έργο του Γαλάνη, ο 'Αγγελος Δρακογιώργος προσεγγίζει το γελοιογραφικό έργου του τα πρώτα χρόνια στο Παρίσι, ενώ ο Γιώργος Δ. Ματθιόπουλος γράφει για την τέχνη του βιβλίου στην Ευρώπη την εποχή αυτή. Στις 7 Μαΐου 2014, στο Πολιτιστικό Κέντρο του ΜΙΕΤ / Μέγαρο Εϋνάρδου, θα γίνουν τα εγκαίνια της ομότιτλης έκθεσης, όπου θα παρουσιαστούν επιλεκτικά οι εκδόσεις με το μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Το πλούσιο υλικό της έκθεσης προέρχεται κυρίως από τις συλλογές της Alpha Bank και του ΜΙΕΤ, ενώ πολύ σημαντικό, αδημοσίευτο υλικό προέρχεται από το Μουσείο της Μονμάρτρης. Τέλος, η έκθεση εμπλουτίζεται με υλικό (έργα ζωγραφικής, σχέδια, χαρατκικά κ.ά) από ιδιωτικές συλλογές, μουσεία, ιδρύματα κτλ. (Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου, Μουσείο Μπενάκη, Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών του ΑΠΘ, Διεθνές Ίδρυμα Γιάννη Κουτσοχέρα και Λένας Στρέφη-Κουτσοχέρα, Αναγνωστική Εταιρεία Κερκύρας, Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος).    Σελίδες από εικονογράφηση του Δ. Γαλάνη ........................................................................................................................................ Ο Δημήτρης  Γαλάνης έφθασε στο Παρίσι με εμπειρία κυρίως στη γελοιογραφία. Η πρώτη δύσκολη δεκαετία (1900-1910) αναλώθηκε κυρίως στο σχεδιασμό γελοιογραφιών, επαγγελματική δραστηριότητα που στήριξε και τις πρώτες του καλλιτεχνικές προσπάθειες. Στο τέλος αυτής της δεκαετίας και στις αρχές της επόμενης χρονολογούνται τα πρώτα του χαρακτικά. Μετά το 1910 συμμετέχει σε εκθέσεις και γνωρίζει καλλιτέχνες που, τουλάχιστον τα πρώτα χρόνια, τον επηρέασαν ουσιαστικά. Με τη συμμετοχή του στην εμβληματική έκθεση της κυβιστικής ομάδας Section d’or το 1912, βρίσκεται ανάμεσα σε καλλιτέχνες που παρουσιάζουν για πρώτη φορά τον κυβισμό στο ευρύ κοινό. Την περίοδο 1918-1921 δημιούργησε σχέσεις με καλλιτέχνες της γαλλικής πρωτοπορίας: Ματίς, Ντεραίν, Πικάσσο, Ντυφύ,  Μπρακ. Έγινε φίλος με τον Ματίς, καθώς μοιράζονταν την αγάπη τους για τη μουσική: συχνά έπαιζαν μαζί μουσική, ο Γαλάνης όργανο, ο Ματίς βιολί. Σε αυτούς θα προστεθεί ο Ντεραίν, παίζοντας φλάουτο. Ο Ματίς φιλοτέχνησε δύο προσωπογραφίες του Γαλάνη το 1914, με τίτλο D. Galanis «paysan» . Η μία από τις δύο αυτές οξυγραφίες ανήκει στη συλλογή της Alpha Bank και είναι το αντίτυπο που χάρισε ο ίδιος ο Ματίς στον Γαλάνη. Παράλληλα, ο Γαλάνης ανακαλύπτει και το έργο του Πικάσσο, ξαφνιάζεται από την τόλμη του, προσπαθεί να κατανοήσει τη ριζοσπαστική οπτική του, και δημιουργεί το σημαντικότατο λεύκωμα Quatre natures-mortes το 1919.  Την περίοδο των πειραματισμών διαδέχονται τα χρόνια της ωριμότητας και της επαγγελματικής καταξίωσης. Έως το 1929 έχει διαμορφώσει το προσωπικό του στίγμα. Πρόκειται για τη δεκαετία της αναγνώρισης (1920-1930) και τη σταδιακή στροφή του σε επιρροές από παρελθόντες αιώνες. Ο Γαλάνης καταστάλαξε σε ένα προσωπικό ύφος με προσεκτικές επιλογές από το παρόν, αλλά περισσότερα στοιχεία από το παρελθόν και ως προς τα μοτίβα και ως προς το σχεδιασμό του βιβλίου. Η ασχολία του με την εικονογράφηση βιβλίων ήταν ο βασικός βιοπορισμός του και μέσα από αυτά έγινε πολύ γνωστός στους βιβλιόφιλους, αλλά και στο κοινό του Παρισιού που ακόμα και σήμερα γνωρίζει τον «Galanis» . Συγκαταλέγεται ανάμεσα στους σημαντικότερους αμιγείς χαράκτες του 20ού αιώνα. Για τις εκδόσεις των βιβλίων του συνεργάστηκε με συγγραφείς όπως ο Μαλρώ, ο Νερβάλ, ο Γκαμπορύ, ο Ζίντ, ο Μωρουά, ο Βαλερύ, καθώς και πολλούς σημαντικούς τυπογράφους και εκδοτικούς οίκους του Παρισιού (Éditions de la Nouvelle Revue française / Librairie Gallimard, Éditions Kra, Georges Crès, Éditions de la Pléiade κ.ά). Στην Ελλάδα ο Γαλάνης εξέθεσε για πρώτη φορά στην Αθήνα το 1928 και δώρισε έργα του στην Εθνική Πινακοθήκη. Έκτοτε οι έλληνες χαράκτες τον θεωρούν «πατέρα και δάσκαλο της νεοελληνικής χαρακτικής», αφού ουσιαστικά μέσα από το δικό του έργο ήρθαν σε επαφή με τη σύγχρονη ευρωπαϊκή χαρακτική.    Τάσσος Αλεβίζος, Δημήτρης Γαλάνης, Λουκία Μαγγιώρου ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΑΛΑΝΗ Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1879.  Το 1897 εισάγεται στη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών του Μετσόβιου Πολυτεχνείου και τον επόμενο χρόνο μεταπηδά στο Τμήμα Γραφικής του Σχολείου των Καλών Τεχνών. Κατά μία πληροφορία, το 1899 παρακολουθεί μαθήματα σχεδίου κοντά στον Νικηφόρο Λύτρα.  Το 1900 εγκαθίσταται στο Παρίσι, όπου σπουδάζει στην École des Beaux- Arts με δάσκαλο τον Fernand Cormon, ζωγράφο ακαδημαϊκής νοοτροπίας. Από το 1901 έως το 1912 δραστηριοποιείται πολύ επιτυχημένα στο χώρο της γελοιογραφίας συνεργαζόμενος με εμβληματικά γαλλικά περιοδικά του είδους, όπως το Frou-Frou ή το Assiette au beurre. Στη διάρκεια της παραμονής του στη Γερμανία (1907-1909) ενδιαφέρθηκε συστηματικά για τη χαρακτική και ιδιαίτερα για την ξυλογραφία. Τόσο στο Βερολίνο όσο και στο Μόναχο συνεργάζεται ως γελοιογράφος με τα γνωστά περιοδικά Simplicissimus και Lustige Blätter.  Από το 1909 εγκαθίσταται μόνιμα στη Μονμάρτρη, όπου θα ζήσει και θα δημιουργήσει αδιάλειπτα μέχρι το 1965. Το 1912 παρουσιάζει έργα του στην έκθεση-σταθμό των κυβιστών της ομάδας La Section d’or. Το 1914 κατατάσσεται στη Λεγεώνα των Ξένων. Αποκτά τη γαλλική υπηκοότητα και καλείται πλέον να υπηρετήσει στον γαλλικό στρατό. Το διάστημα 1916-1918 βρίσκεται στην Κέρκυρα ως διερμηνέας του γαλλικού στρατού.  Μετά την επιστροφή του στο Παρίσι, το 1918, δραστηριοποιείται ενεργά στη γαλλική καλλιτεχνική σκηνή συμμετέχοντας σε πολλές σημαντικές ομαδικές εκθέσεις, με καλλιτέχνες όπως ο Πικάσσο, ο Μπρακ και ο Ματίς. Το 1919 συμμετέχει, μαζί με άλλους έλληνες καλλιτέχνες της «Ομάδος Τέχνης», σε έκθεση στην Galerie La Boétie, την οποία εγκαινιάζει ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος.  Τη δεκαετία 1920-1930 εγκαταλείπει σταδιακά τη ζωγραφική για να αφιερωθεί σχεδόν αποκλειστικά στη χαρακτική και την εικονογράφηση βιβλίων. Το 1928 οργανώνει, με τεράστια επιτυχία, την πρώτη ατομική του έκθεση στην Ελλάδα στο Ιλίου Μέλαθρον. Τόσο οι έλληνες καλλιτέχνες όσο και το φιλότεχνο αθηναϊκό κοινό έρχονται για πρώτη φορά σε επαφή με τη σύγχρονη ευρωπαϊκή χαρακτική.  Το 1934 κυκλοφορεί το διάσημο γραμματόσημό του Ο γαλατικός κόκορας (Le Coq gaulois) για λογαριασμό της Γαλλικής Δημοκρατίας. Σχεδιάζει επίσης ένα πορσελάνινο σερβίτσιο για τη Manufacture des Sèvres. Τιμάται από την Ακαδημία Αθηνών με το Κανδηλώρειο Βραβείο.  Μετά την απελευθέρωση της Γαλλίας από τους Γερμανούς, το 1945, ο Γαλάνης εκλέγεται καθηγητής Ξυλογραφίας στην Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού και την ίδια χρονιά εκλέγεται ισόβιο μέλος της γαλλικής Ακαδημίας Καλών Τεχνών. Το 1950 εκλέγεται αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και το 1959 ο φίλος του Αντρέ Μαλρώ, υπουργός Πολιτισμού τότε, του επιδίδει προσωπικά  στο ατελιέ του το παράσημο της Λεγεώνος της Τιμής (Commandant de la Légion d’honneur).  Επιστρέφει τo 1965 στην Αθήνα, όπου πεθαίνει το 1966. Δημήτριος Γαλάνης - Βικιπαίδεια

 

Κατακεραύνώνοντας την τραχεία και τευτονική συμπεριφορά του θανατηφόρου ηγετικού γερμανικού διδύμου

"Lors de ce long week-end de négociations avec la Grèce, Wolfgang Schäuble et Angela Merkel ont abandonné ce style réservé. En tout cas, l'écho mondial suscité par leur comportement brusque et teutonique, visant à aboutir à un "Grexit" [Greece exit, "sortie de la Grèce", NDLR], montre que le gouvernement allemand est tombé dans un piège – le piège historique d'une position semi-hégémonique – dont l'Union européenne avait justement réussi à nous protéger jusqu'à maintenant." (...)

Χάμπερμας: Αναξιοπρεπής η γερμανική στάση απέναντι στην Ελλάδα

H «ψυχρή και απότομη αντίδραση της γερμανικής κυβέρνησης στις ελληνικές προτάσεις ήταν αναξιοπρεπής», επισήμανε ο γερμανός φιλόσοφος Γιούργκεν Χάμπερμας σε συνέντευξη που θα δημοσιευτεί την Πέμπτη στο γαλλικό περιοδικό L΄Obs

«Ο απόηχος παγκοσμίως της τραχείας και τευτονικής συμπεριφοράς» της γερμανίδας καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ και του υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, η οποία στόχευε στο να οδηγήσει στην απομάκρυνση της Ελλάδας από την ευρωζώνη, «δείχνει ότι η γερμανική κυβέρνηση έπεσε σε παγίδα –την ιστορική παγίδα μιας ημιηγεμονικής θέσης–  από την οποία ακριβώς η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε καταφέρει να μας προστατεύσει μέχρι σήμερα» τόνισε ο Χάμπερμας, 86 ετών, που θεωρείται ένας από τους φιλοσόφους που συνέβαλαν περισσότερο στην οικοδόμηση της Ευρώπης.
«Χωρίς την ύπαρξη πολιτικών δυνάμεων που θα κυβερνούν μαζί την πολιτική Ένωση, οι εθνικές μας οικονομίες θα αποκλίνουν ακόμα περισσότερο η μία από την άλλη» προειδοποίησε ακόμη ο διανοούμενος στη συνέντευξη, την οποία παραχώρησε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδας.

Ο Γιούργκεν Χάμπερμας έκρινε ταυτόχρονα «ενδιαφέρουσα» την πρόταση του γάλλου προέδρου Φρανσουά Ολάντ για τη συγκρότηση Κοινοβουλίου της ευρωζώνης και κοινού προϋπολογισμού, που θα μπορούσε σύμφωνα με τον ίδιο, να επιτρέψει στη Γαλλία «να αναλάβει εκ νέου πρωτοβουλίες απέναντι στη Γερμανία στην αναζήτηση της διαδικασίας της ευρωπαϊκής ενσωμάτωσης».

Σύμφωνα με τον γερμανό διανοούμενο, ένα Κοινοβούλιο του ευρώ θα μπορούσε να «εκλέγεται με βάση τα κόμματα και να αποτελείται από κοινοβουλευτικές ομάδες».

Σε ό,τι αφορά την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αυτή «πρέπει να διαθέτει τον δικό της προϋπολογισμό και να αναπτυχθεί σε πραγματική κυβέρνηση με διευρυμένες αρμοδιότητες. Η ίδια θα δίνει εξηγήσεις ενώπιον του Κοινοβουλίου του ευρώ και της Ευρωομάδας», διευκρίνισε ο Χάμπερμας σε τηλεφωνική συνδιάλεξη με την εφημερίδα.

Προς Θεσσαλονικείς

Βίο-κοφινάκι

Φρέσκα, βιολογικά φρούτα και λαχανικά εποχής στην πόρτα σας!

Το Εργαστήρι Χωρίς Σύνορα ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ. (https://www.facebook.com/exs.gr) -ανάμεσα στις άλλες δράσεις του- αναλαμβάνει από τον Αύγουστο 2015 να φέρνει κάθε εβδομάδα στην πόρτα σας ένα καλάθι με φρέσκα, εξαιρετικής ποιότητας, βιολογικά φρούτα και οπωροκηπευτικά εποχής.

 Όλα τα προϊόντα διαθέτουν πιστοποίηση βιολογικής καλλιέργειας από τους  Οργανισμούς ΔΗΩ (www.dionet.gr) και «Φυσιολογική» (http://www.physiologike.gr), η πολύχρονη εμπειρία των  οποίων στον έλεγχο ασφάλειας και ποιότητας των αγροτικών προϊόντων συνιστά εγγύηση για τη δημιουργία μιας σχέσης εμπιστοσύνης ανάμεσα στους παραγωγούς και τους καταναλωτές. Τώρα η πρόσβαση των κατοίκων της Θεσσαλονίκης σε βιολογικά, υγιεινά, ποιοτικά, ασφαλή και ελεγμένα φρούτα και λαχανικά είναι πιο εύκολη από ποτέ. Σας περιμένουμε να τα δοκιμάσετε!

Δηλώστε το ενδιαφέρον σας στα τηλ. 6977560725 και 6944546701

ΑΡΧΑΙΑ ΥΠΟΔΗΜΑΤΑ

 Πηγή: http://www.tmth.edu.gr

Blanck H., "Εισαγωγή στην Ιδιωτική Ζωή των Αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων", 108 , ΜΙΕΤ, Αθήνα 2004.
Ελληνικά υποδήματα

Τίτλος

Αρχαία Υποδήματα

Κατηγορία

Αρχαία Ενδυμασία

Γενική εισαγωγή

Η αρχαία αγγειογραφία, καθώς και οι σχετικές πηγές μας παρέχουν ένα πλήθος πληροφοριών σχετικά με τα υποδήματα των αρχαίων Ελλήνων. Η ποικιλία μάλιστα των αρχαίων υποδημάτων φανερώνει τις ποικίλες τεχνικές γνώσεις που προφανώς κατείχαν οι αρχαίοι υποδηματοποιοί για την κατασκευή όλων αυτών των παπουτσιών.
Για το σύνολο των αρχαίων υποδημάτων κυρίαρχη πρώτη ύλη υπήρξε το δέρμα. Γνωρίζουμε σχετικά ότι συχνά το δέρμα ήταν εισαγόμενο προϊόν, όπως μάλιστα κατά περιπτώσεις και τα ίδια τα υποδήματα.
Χοντρικά τα βασικά είδη υποδημάτων της αρχαιότητας ήταν: τα σανδάλια, αποτελούμενα από τη σόλα η οποία συγκρατούνταν με ιμάντες στο πόδι, τα καθαυτό υποδήματα που κάλυπταν το πόδι μέχρι τον αστράγαλο και οι μπότες που κάλυπταν το πόδι μαζί με την κνήμη. Ανάμεσα σ' αυτούς τους βασικούς τύπους υπήρχαν ενδιάμεσα σχέδια σε μεγάλη ποικιλία.

Περιγραφή- Τεχνικές κατασκευής

Αναλυτικότερα, τα υποδήματα των αρχαίων Ελλήνων ήταν τα εξής:

• οι κνημίδες, υφασμάτινες, δερμάτινες ή μεταλλικές
• τα «κλειστά» υποδήματα
• μπότες, οι λεγόμενες ενδρομίδες ή εμβάδες
• τα περιμήρια που κάλυπταν τους μηρούς των πολεμιστών
• τα σανδάλια
• οι κόθορνοι
• οι κρηπίδες

Γενικά οι τύποι των υποδημάτων αυτών όπως παρουσιάζονται στην αγγειογραφία, διαθέτουν μεγάλη ποικιλία ως προς τη διακόσμηση και τα μοτίβα που φέρουν. Από τον Αλκαίο και τη Σαπφώ αναφέρονται υποδήματα από τους Σκύθες και σανδάλια από τη Λυδία.
Σε γενικές γραμμές οι αρχαίοι σπάνια φορούσαν κλειστά υποδήματα. Προτιμούσαν τα σανδάλια, καθώς σκοπός τους ήταν η προστασία από το έδαφος και η διατήρηση των ποδιών καθαρών. Τα σανδάλια ήταν επίσης ο συνηθέστερος τύπος υποδημάτων τα οποία φορούσαν οι γυναίκες οι οποίες περνούσαν και τις περισσότερες ώρες τους στο σπίτι. Τα ελληνικά σανδάλια διέφεραν από τα αρχαία αιγυπτιακά ως προς το ότι τα ελληνικά διέθεταν ένα πλήθος από λουρίδες με τις οποίες στερεώνονταν με ασφάλεια στο πόδι. Οι πλούσιοι ήταν αυτοί που φορούσαν δερμάτινα σανδάλια, ενώ οι φτωχοί φορούσαν αυτά με τους ξύλινους πάτους. Το επάνω μέρος των σανδαλιών ήταν συνήθως από δέρμα χρωματιστό, πιθανόν από αίγα. Οι σόλες ήταν από δέρμα βοοειδών και μάλιστα καλύτερης ποιότητας και αποτελούνταν από πολλές στρώσεις. Οι πηγές αναφέρουν ότι πλούσιοι πολίτες, όπως ο Αλκιβιάδης και ο Ιφικράτης δημιουργούσαν μόδα με τα σανδάλια τους, καθώς και ότι συχνά οι δούλοι κουβαλούσαν τα υποδήματα των κυρίων τους.
Η κρηπίς ήταν ένα υπόδημα κάτι ανάμεσα στο σανδάλι και το χαμηλό παπούτσι και αναφέρεται ότι φοριόταν από τους στρατιώτες. Διέθετε καρφιά και θεωρούνταν ένα σχετικά «άξεστο» υπόδημα. Ενδιάμεσος τύπος ανάμεσα σε σανδάλι και κλειστό υπόδημα, δεν κάλυπτε τελείως το πόδι και αποτελούνταν από ιμάντες που ανεβαίνουν ψηλά στη γάμπα (13β). Τη φορούσαν κυρίως οι στρατιώτες, οι κυνηγοί και οι οδοιπόροι, συχνά πάνω από τις κάλτσες.
Ο κόθορνος φοριόταν συχνά από γυναίκες και άνδρες. Ήταν ένα κλειστό υπόδημα χωρίς σόλα, που περνούσε πάνω από τον αστράγαλο, φτιαγμένο από τόσο μαλακό δέρμα που ταίριαζε και στα δύο πόδια (13γ Blanck/21). Ο κόθορνος ανήκε επίσης και στην ενδυμασία των τραγικών ηθοποιών. Θεωρούνταν μάλιστα ως το υπόδημα που ανακαλύφθηκε από τον Αισχύλο για την αύξηση του ύψους των θεών στις θεατρικές παραστάσεις, καθώς διέθετε υψηλή σόλα.
Η ενδρομίς ή εμβάς ήταν μία μπότα που φοριόταν κυρίως στο κυνήγι ή από τους ιππείς, ανοιχτή στα πλάγια μέχρι κάτω και με ιμάντες για να κλείνει (13θ). Οι ιππείς φορούσαν συχνά μία μπότα το επάνω τμήμα της οποίας γύριζε προς τα έξω. Ήταν κατασκευασμένη συνήθως από δορά και προερχόταν πιθανόν από τη Θράκη (13ζ).
Άλλα υποδήματα ήταν το blaution το οποίο φοριόταν στα δείπνα.
Το απλό παπούτσι, το κarabatine, αποτελούνταν από ακατέργαστο δέρμα τυλιγμένο γύρω από το πόδι, ένα υπόδημα κυρίως για τους φτωχούς και τους αγρότες.
Η baucis ήταν ένα κομψό γυναικείο υπόδημα.
Το κοινό υπόδημα ήταν μαύρο στο χρώμα και καθαρίζονταν από ένα σφουγγάρι. Τα χρωματιστά κόκκινα, κίτρινα ή λευκά υποδήματα φοριόταν από άντρες και γυναίκες παράλληλα. Σόλες από φελλό ή τσόχα φοριόταν μόνο από εταίρες. Στα δείπνα οι συμμετέχοντες έβγαζαν τα υποδήματά τους.

Σχετικές απεικονίσεις

Σε μία κύλικα του 6^ου αιώνα απεικονίζεται υποδηματοποιός που χρησιμοποιεί μαχαίρι σε σχήμα μισοφέγγαρου. Στους τοίχους κρέμονται καλαπόδια καθώς και ένα ακόμη μαχαίρι. Σε έναν αμφορέα της ίδιας εποχής απεικονίζεται στο υποδηματοποιείο ο πελάτης να στέκεται όρθιος επάνω στον πάγκο εργασίας του τεχνίτη, πατώντας πάνω στο δέρμα στο οποίο αποτυπώνεται το περίγραμμα του ποδιού του για να κοπεί η σόλα στο νούμερό του. Ραβδιά για μέτρημα χρησιμοποιούνταν από τότε, όπως και σήμερα.
Ως προς την αξία των υποδημάτων ο Λυσίας αναφέρει ότι οκτώ μνες το χρόνο ήταν υπερβολικό ποσό για ρούχα, παπούτσια, πλύσιμο και κούρεμα για δύο μικρά αγόρια και ένα κοριτσάκι. Ο Αριστοφάνης θεωρεί 8 δραχμές πολλά λεφτά για ένα ζευγάρι σανδάλια.

Βιβλιογραφία

1. Blanck H., Εισαγωγή στην Ιδιωτική Ζωή των Αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων, ΜΙΕΤ, Αθήνα 2004.

Περισσότερες Εικόνες

	Blanck H., ''Εισαγωγή στην Ιδιωτική Ζωή των Αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων'', 244, ΜΙΕΤ, Αθήνα 2004 Πήλινα ομοιώματα υποδημάτων από γεωμετρικό τάφο της αθηναϊκής Αγοράς.
	J. Boardman,'' Αθηναικά μελανόμορφα αγγεία'',εικ.229, Αθήνα 1980 Πελίκη.
	Camp J.H.,"Η Αρχαία Αγορά της Αθήνας", 178, ΜΙΕΤ, Αθήνα 2005 Ευρήματα που προήλθαν από το σπίτι του υποδηματοποιού Σίμωνα, 5ος π.Χ. αι. Από αριστερά προς δεξιά: οστέινα καψούλια, η βάση μιας μελαμβαφούς κύλικας που φέρει εγχάρακτο το όνομα του Σίμωνα και σιδερένια πλατυκέφαλα καρφιά.
	Camp J. M. , "H αρχαία αγορά της Αθήνας " , 178 , ΜΙΕΤ , Αθήνα 2005 Λείψανα σπιτιού που άνηκε στον Σίμωνα τον υποδηματοποιό . Διακρίνεται μπροστά ένας <<όρος>> της Αγοράς και στο πίσω μέρος η αυλή του σπιτιού.
	Camp J. M. , "Η αρχαία αγορά της Αθήνας" , 179 , ΜΙΕΤ , Αθήνα 2005 Ανάγλυφο που αφιερώθηκε από τον υποδηματοποιό Δυόνυσο στον Ήρωα Καλλιστέφανο και απεικονίζει το εσωτερικό ενός εργαστηρίου υποδηματοποιίας. Πρώτο μισό του 4ου π.Χ αι.
	Τιβέριος Μ., "Ελληνική Τέχνη Αρχαία Αγγεία", 103, Εκδοτική Αθηνών, 1996 ''Χαλκιδικός'' μελανόμορφος κιονωτός κρατήρας, 540 π.Χ. Αποδίδεται στον Ζωγράφο των Επιγραφών. Εικονίζεται ο Έκτορας με την Ανδρομάχη.Wurzburg, Martin von Wagner Museum der Universitat Wurzburg.
	Τιβέριος Μ., "Ελληνική Τέχνη Αρχαία Αγγεία", 117, Εκδοτική Αθηνών, 1996 Λευκανικός ερυθρόμορφος ελικωτός κρατήρας , 410 - 400 π.Χ. Ζωγράφος των Καρνείων . Εικονίζεται ο Δυόνυσος με τον Θίασο του . Στην ζώνη της άλλης όψης έχει απεικονιστεί χορός προς τιμήν του Απόλλωνα. Τάραντας , Μuseo Archeologo Nazionale.
	Τιβέριος Μ., "Ελληνική Τέχνη Αρχαία Αγγεία", 133, Εκδοτική Αθηνών, 1996 Αττική ερυθρόμορφη κύλικα(εσωτερικό),500π.Χ. Υπογράφεται από τον αγγειοπλάστη του Σωσία και αποδίδεται στον Ζωγράφο του Σωσία. Εικονίζεται ο Αχιλλέας να δένει ένα τραύμα του αγαπημένου του φίλου Πάτροκλου.Βερόλινο,Αntikenmuseum,Staatliche Preubischer Kuturbesitz.
	Τιβέριος Μ., "Ελληνική Τέχνη Αρχαία Αγγεία", 139, Εκδοτική Αθηνών, 1996 Αττικός ερυθρόμορφος αμφορέας, 495-490 π.Χ. Αποδίδεται στο Ζωγράφο του Βερολίνου. Εικονίζονται ο Ερμής και ένας σάτυρος, Βερολίνο. Αntikenmuseum, Staatliche Museen Preubischer Kulturbesitz.
	Τιβέριος Μ., "Ελληνική Τέχνη Αρχαία Αγγεία", 139, Εκδοτική Αθηνών, 1996 Αττικός ερυθρόμορφος κάνθαρος,485-480π.Χ. Αποδίδεται στον ζωγράφο του Βρύγου. Εικονίζεται ο Δίας να κυνηγάει τον νεαρό Γανυμήδη.Βοστώνη.Museum of fine arts .
	Τιβέριος Μ., "Ελληνική Τέχνη Αρχαία Αγγεία", 206, Εκδοτική Αθηνών, 1996 Λευκανικός ερυθρόμορφος ελικωτός κρατήρας,410-400. Αποδίδεται στον ζωγράφο των Καρνείων .Εικονίζεται ο Δυόνυσος με τον θίασο του . Τάραντας, Museo Archeologico Nazionale .
	Τιβέριος Μ., "Ελληνική Τέχνη Αρχαία Αγγεία", 224, Εκδοτική Αθηνών, 1996 Αττική λευκή κύλικα(εσωτερικό),470-465π.Χ .Αποδίδεται τον ζωγράφο του Πιστόξενου.Εικονίζεται η Αφροδίτη να πετά καθισμένη επάνω σε χήνα, ένα από τα ιερά πτηνά της.Λονδίνο , Βritish Museum .
	Johnson M., ''Ancient Greek Dress'', USA 1964 Δένει τα παπούτσια.
	Johnson M., ''Ancient Greek Dress'', USA 1964 Παπούτσι.
	Johnson M., ''Ancient Greek Dress'', 112, USA 1964 Σανδάλια και παπούτσια.
	Johnson M., ''Ancient Greek Dress'', 88, USA 1964 Παπούτσια του Ερμή του Πραξιτέλη.