Γεννήθηκε στο χωριό Ακρωτήρι της Μυτιλήνης στις 11 Μαρτίου του 1879.
Το πραγματικό του επώνυμο ήταν Γεωργανάς. Ήταν το έκτο παιδί της οικογένειας. Aργότερα απέκτησε και μια μικρότερη αδερφή, ο πατέρας του κατάγονταν από την Ιθάκη και είχε πάει στη Μυτιλήνη για δουλειές, δούλευε στα ναυπηγεία και έφτιαχνε καράβια. Αποφάσισαν να του δώσουν το όνομα του παππού του, του Βασίλειου Γεωργανά, που ζούσε στην Ιθάκη. Ο πατέρας του τον προόριζε για τεχνίτη στα καράβια. Πήγε σε σχολείο της Μυτιλήνης όπου είχε καλή επίδοση σε όλα του τα μαθήματα. Είχε ιδιαίτερη προτίμηση στην φύση και στην Μυθολογία.
Τον ελεύθερο χρόνο του τον αφιέρωνε κοντά στον ζωγράφο Λουκά Γεραλή, που ασχολούνταν ταυτόχρονα και με τη φωτογραφία. Κοντά του έμαθε την τέχνη της φωτογραφίας και άρχισε να μαθαίνει τον χειρισμό και τα μυστικά της και αργότερα αγόρασε μια δική του φωτογραφική μηχανή. Από τότε η φωτογραφική μηχανή τον συνόδευε σε κάθε επαγγελματική του δραστηριότητα. Πήγε για κάποιο διάστημα στα εφηβικά του χρόνια, στη Σμύρνη, στον περίφημο για την εποχή του ζωγράφο Παναγιώτη Πολυχρόνη, και εκεί ολοκλήρωσε το ταλέντο του στο σχέδιο και στη ζωγραφική.
Το πραγματικό του επώνυμο ήταν Γεωργανάς. Ήταν το έκτο παιδί της οικογένειας. Aργότερα απέκτησε και μια μικρότερη αδερφή, ο πατέρας του κατάγονταν από την Ιθάκη και είχε πάει στη Μυτιλήνη για δουλειές, δούλευε στα ναυπηγεία και έφτιαχνε καράβια. Αποφάσισαν να του δώσουν το όνομα του παππού του, του Βασίλειου Γεωργανά, που ζούσε στην Ιθάκη. Ο πατέρας του τον προόριζε για τεχνίτη στα καράβια. Πήγε σε σχολείο της Μυτιλήνης όπου είχε καλή επίδοση σε όλα του τα μαθήματα. Είχε ιδιαίτερη προτίμηση στην φύση και στην Μυθολογία.
Τον ελεύθερο χρόνο του τον αφιέρωνε κοντά στον ζωγράφο Λουκά Γεραλή, που ασχολούνταν ταυτόχρονα και με τη φωτογραφία. Κοντά του έμαθε την τέχνη της φωτογραφίας και άρχισε να μαθαίνει τον χειρισμό και τα μυστικά της και αργότερα αγόρασε μια δική του φωτογραφική μηχανή. Από τότε η φωτογραφική μηχανή τον συνόδευε σε κάθε επαγγελματική του δραστηριότητα. Πήγε για κάποιο διάστημα στα εφηβικά του χρόνια, στη Σμύρνη, στον περίφημο για την εποχή του ζωγράφο Παναγιώτη Πολυχρόνη, και εκεί ολοκλήρωσε το ταλέντο του στο σχέδιο και στη ζωγραφική.
Μετά αποφάσισε να ασχοληθεί αποκλειστικά με τη
ζωγραφική και πήγε στην Αθήνα όπου και γράφεται στη Σχολή Καλών Τεχνών
του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου. Παρακολουθεί μαθήματα από τους
διάσημους δασκάλους Νικηφόρο Λύτρα και Γεωργίου Ροϊλού και ταυτόχρονα
άρχισε να δημιουργεί τον πρώτο κύκλο γνωριμιών του ανάμεσα σε
πνευματικούς ανθρώπους και καλλιτέχνες της Αθήνας.
Ο Πρόξενος της Ελλάδος στην Σμύρνη, που αργότερα
πήρε μετάθεση για την Αμβέρσα του Βελγίου, είχε μαζί του σαν παιδαγωγό
την αδελφή του Βασίλη, Πελαγία η οποία τον παρακάλεσε να δώσει μια
ευκαιρία στον αδελφό της. Ο Πρόξενος τον προσκάλεσε στην Αμβέρσα και ο
Βασίλης Ιθακήσιος δεν έχασε την ευκαιρία. Εκεί παρακολούθησε την
σύγχρονη καλλιτεχνική κίνηση και την εξέλιξη της Φλαμανδικής ζωγραφικής
από την έμπνευση και τη θεματογραφία μέχρι τα πρακτικά μέσα της
εκδηλώσεώς της. Μετά γύρισε και πάλι στην Μυτιλήνη.
Εκεί δεν έμεινε πολύ καιρό γιατί στο νησί δεν υπήρχε
εργασία για ζωγράφο και μάλιστα για το ταλέντο του Βασίλη, τότε ο
κόσμος δεν ενδιαφερόταν για την Τέχνη. Είχε εκθέσει μερικά έργα του σε
ένα εμπορικό κατάστημα, όμως οι φιλότεχνοι αγοραστές δεν υπήρχαν. Έφυγε
και ξαναπήγε στη Σμύρνη όπου έζησε 22 χρόνια συνολικά.
Εκεί ασχολήθηκε με όλα τα είδη της ζωγραφικής
τέχνης: Προσωπογραφία, τοπιογραφία, θαλασσογραφία, τις ηθογραφικές
σκηνές, το γυμνό, τη νεκρή φύση, το γραμμικό σχέδιο, ελεύθερα θέματα και
λυρικές απεικονίσεις. Έκανε περισσότερες από 12 εκθέσεις στην Ευρωπαϊκή
οδό του Φραγκομαχαλά, που όλες γνώρισαν τεράστια επιτυχία. Οι πρώτοι
πίνακές του αγοράζονταν σε μικρές τιμές, καθώς περνούσε ο καιρός όμως
και ο ζωγράφος γίνονταν γνωστός, οι πίνακες του γίνονταν ανάρπαστοι σε
πολύ καλές τιμές. Υπήρξαν πολλά αφιερώματα στο περιοδικό “Κόσμος” της
Σμύρνης σχετικά με τον ζωγράφο και τους πίνακές του. Λέγεται ότι στη
Σμύρνη πουλήθηκαν περισσότεροι από 3.000 πίνακές του.
Το 1922 μετά την καταστροφή της Σμύρνης,
στην προκυμαία ανάμεσα στους άλλους πρόσφυγες που περίμεναν να φύγουν για την Ελλάδα,
περίμενε και ο 42χρονος ζωγράφος Ιθακήσιος.
Στο χέρι του κρατούσε ένα πίνακα ζωγραφισμένο ενώ δίπλα του στεκόταν μια γριά γυναίκα που κρατούσε ένα ξύλινο βαλιτσάκι και σε ένα σακί μπροστά τους υπήρχαν διάφοροι πίνακες.
Ο πίνακας που κρατάει ο Βασίλης Ιθακήσιος είναι το πορτραίτο της μητέρας του
και η γριά υπηρέτρια του μέσα στο βαλιτσάκι έχει όλη την περιουσία του πλούσιου τότε ζωγράφου,
σε χρυσές λίρες.
Ο Ιθακήσιος της λέει “δεν θα επιμείνεις να κρατήσεις τις λίρες στην περίπτωση που τις ζητήσουν οι Τούρκοι, προσπαθούμε μόνο να φύγουμε ζωντανοί και να σώσουμε όσους πίνακες μπορούμε”.
Στον έλεγχο που έγινε από την Τουρκική φρουρά,
ανακαλύφθηκαν τα χρυσά νομίσματα που μετέφερε η γριούλα και όταν την απείλησαν πως θα της κόψουν το χέρι αν δεν τα παραδώσει,
τα έδωσε με κλάματα στους Τούρκους και περιορίστηκε να σώσει τους λιγοστούς πίνακες.
Πριν ανέβουν στο καράβι,
οι Τούρκοι ρώτησαν για τον πίνακα που κρατούσε ο Ιθακήσιος
στην προκυμαία ανάμεσα στους άλλους πρόσφυγες που περίμεναν να φύγουν για την Ελλάδα,
περίμενε και ο 42χρονος ζωγράφος Ιθακήσιος.
Στο χέρι του κρατούσε ένα πίνακα ζωγραφισμένο ενώ δίπλα του στεκόταν μια γριά γυναίκα που κρατούσε ένα ξύλινο βαλιτσάκι και σε ένα σακί μπροστά τους υπήρχαν διάφοροι πίνακες.
Ο πίνακας που κρατάει ο Βασίλης Ιθακήσιος είναι το πορτραίτο της μητέρας του
και η γριά υπηρέτρια του μέσα στο βαλιτσάκι έχει όλη την περιουσία του πλούσιου τότε ζωγράφου,
σε χρυσές λίρες.
Ο Ιθακήσιος της λέει “δεν θα επιμείνεις να κρατήσεις τις λίρες στην περίπτωση που τις ζητήσουν οι Τούρκοι, προσπαθούμε μόνο να φύγουμε ζωντανοί και να σώσουμε όσους πίνακες μπορούμε”.
Στον έλεγχο που έγινε από την Τουρκική φρουρά,
ανακαλύφθηκαν τα χρυσά νομίσματα που μετέφερε η γριούλα και όταν την απείλησαν πως θα της κόψουν το χέρι αν δεν τα παραδώσει,
τα έδωσε με κλάματα στους Τούρκους και περιορίστηκε να σώσει τους λιγοστούς πίνακες.
Πριν ανέβουν στο καράβι,
οι Τούρκοι ρώτησαν για τον πίνακα που κρατούσε ο Ιθακήσιος
- “ποια είναι αυτή που παριστάνει;”
- “Η μάνα μου” απάντησε ο ζωγράφος και τους άφησαν να περάσουν.
- “Η μάνα μου” απάντησε ο ζωγράφος και τους άφησαν να περάσουν.
Στο καράβι που τον μετέφερε στην Ελλάδα σκεφτόταν τα 22 χρόνια που έζησε στη Σμύρνη την Ελληνική.
Δεν μπορούσε να την βλέπει πια Τουρκάλα έλεγε αργότερα σε όλες τις συνεντεύξεις του και η Σμύρνη έφευγε και χανόταν για πάντα.
Μέχρι τότε είχε χάσει τη μάνα του και τις αδελφές του που πέθαναν όλες χωρίς να αφήσουν απογόνους, άλλες πάνω στη γέννα και μια από αυτές,
η Πελαγία, σκοτώθηκε σε τροχαίο ατύχημα.
Στα ερείπια της Σμύρνης που καιγόταν, άφηνε έναν μεγάλο έργο που έφτανε στον αριθμό των 3.000 πινάκων περίπου και έφευγε από τη Σμύρνη που τόσο αγάπησε με ελάχιστους πίνακες.
Δεν μπορούσε να την βλέπει πια Τουρκάλα έλεγε αργότερα σε όλες τις συνεντεύξεις του και η Σμύρνη έφευγε και χανόταν για πάντα.
Μέχρι τότε είχε χάσει τη μάνα του και τις αδελφές του που πέθαναν όλες χωρίς να αφήσουν απογόνους, άλλες πάνω στη γέννα και μια από αυτές,
η Πελαγία, σκοτώθηκε σε τροχαίο ατύχημα.
Στα ερείπια της Σμύρνης που καιγόταν, άφηνε έναν μεγάλο έργο που έφτανε στον αριθμό των 3.000 πινάκων περίπου και έφευγε από τη Σμύρνη που τόσο αγάπησε με ελάχιστους πίνακες.
Στην Αθήνα όπου πρωτοεγκαταστάθηκε, πρόσφυγας πλέον, ο Βασίλης Ιθακήσιος, βρήκε παλιούς του φίλους από τα
σπουδαστικά του χρόνια που συμμετείχαν στον πνευματικό και καλλιτεχνικό
χώρο της Αθήνας του 1922.
Πολλοί από τους φίλους του ήταν φυσιολάτρες και είχαν ιδρύσει τον οδοιπορικό σύνδεσμο.
Μεταξύ αυτών ο Κ. Καλοδούκας, Χρήστος Καλαντίδης, Στέλιος Χιλιαδάκης, Ιωάννης Σαρρής, Τηλέμαχος Απόστολόπουλος κ.α.
Μετά από ορισμένους περιπάτους σε διάφορα βουνά της Ελλάδος, αποφάσισε να αρχίσει να τα ζωγραφίζει. Από τότε άρχισε να σκέφτεται να ζήσει σε κάποιο βουνό
και να απομακρυνθεί από την πόλη.
Πολλοί από τους φίλους του ήταν φυσιολάτρες και είχαν ιδρύσει τον οδοιπορικό σύνδεσμο.
Μεταξύ αυτών ο Κ. Καλοδούκας, Χρήστος Καλαντίδης, Στέλιος Χιλιαδάκης, Ιωάννης Σαρρής, Τηλέμαχος Απόστολόπουλος κ.α.
Μετά από ορισμένους περιπάτους σε διάφορα βουνά της Ελλάδος, αποφάσισε να αρχίσει να τα ζωγραφίζει. Από τότε άρχισε να σκέφτεται να ζήσει σε κάποιο βουνό
και να απομακρυνθεί από την πόλη.
Ήθελε να ζήσει κοντά στη φύση,
να τη χαρεί,
να τη ζωγραφίσει και να την παρουσιάσει σε εκθέσεις του.
Να τη δει πολύς κόσμος και να την αγαπήσει και να παρακινηθεί να βγει στο ύπαιθρο,
να ανέβει στο βουνό, όπως έκαναν μέχρι τότε μόνο μικρές ομάδες και ακολούθησαν αργότερα οι μεγαλύτερες που τις αποτελούσαν εκείνοι που είχαν γίνει στο μεταξύ μέλη
στον “Οδοιπορικό”, στην “Υπαίθριο Ζωή”, στον “Πάνα”, στον “Ορειβατικό”
και σε άλλα εκδρομικά και φυσιολατρικά σωματεία που ιδρύθηκαν εκείνη την εποχή.
να τη χαρεί,
να τη ζωγραφίσει και να την παρουσιάσει σε εκθέσεις του.
Να τη δει πολύς κόσμος και να την αγαπήσει και να παρακινηθεί να βγει στο ύπαιθρο,
να ανέβει στο βουνό, όπως έκαναν μέχρι τότε μόνο μικρές ομάδες και ακολούθησαν αργότερα οι μεγαλύτερες που τις αποτελούσαν εκείνοι που είχαν γίνει στο μεταξύ μέλη
στον “Οδοιπορικό”, στην “Υπαίθριο Ζωή”, στον “Πάνα”, στον “Ορειβατικό”
και σε άλλα εκδρομικά και φυσιολατρικά σωματεία που ιδρύθηκαν εκείνη την εποχή.
Ένας άλλος λόγος που τον οδήγησε στην απόφαση του να ανεβεί στο βουνό,
πηγάζει από τις καλές γνώσεις της φυσικής επιστήμης που κατείχε ο Ιθακήσιος.
Πρόκειται για το “Ηλιακό Κλίμα”,
όπως είναι γνωστό έτσι ονομάζεται η αναλογία και το ποσό των διάφορων ακτίνων,
που παρουσιάζονται σε έναν τόπο,
μετά την απορρόφηση μιας ποσότητος από την ατμόσφαιρα.
Το “Ηλιακό Κλίμα” μεταβάλλεται φυσικά, ανάλογα με το υψόμετρο και την καθαρότητα της ατμόσφαιρας, με σοβαρές επιπτώσεις στην αίσθηση των ορατών χρωματικών ακτινοβολιών.
Η μεταβολή αυτή πάνω στα ψηλά βουνά είναι ιδιαίτερα αισθητή στο εξασκημένο μάτι ενός ζωγράφου, που αποζητά νέες αποχρώσεις στα έργα του.
πηγάζει από τις καλές γνώσεις της φυσικής επιστήμης που κατείχε ο Ιθακήσιος.
Πρόκειται για το “Ηλιακό Κλίμα”,
όπως είναι γνωστό έτσι ονομάζεται η αναλογία και το ποσό των διάφορων ακτίνων,
που παρουσιάζονται σε έναν τόπο,
μετά την απορρόφηση μιας ποσότητος από την ατμόσφαιρα.
Το “Ηλιακό Κλίμα” μεταβάλλεται φυσικά, ανάλογα με το υψόμετρο και την καθαρότητα της ατμόσφαιρας, με σοβαρές επιπτώσεις στην αίσθηση των ορατών χρωματικών ακτινοβολιών.
Η μεταβολή αυτή πάνω στα ψηλά βουνά είναι ιδιαίτερα αισθητή στο εξασκημένο μάτι ενός ζωγράφου, που αποζητά νέες αποχρώσεις στα έργα του.
Ο Βασίλης Ιθακήσιος πήγε στον Αίνο της Κεφαλλονιάς και έμεινε ζωγραφίζοντας αδιάκοπα για δύο χρόνια , από το 1923 ως το 1925, χωρίς να παραλείψει να επισκεφθεί αρκετές φορές την Ιθάκη.
Πολλές μέρες του χρόνου συνήθιζε να μένει σε μια σπηλιά στον Αίνο, στον βράχο του Τηλέγραφου, πάνω από το κτήμα των Πινιατόρων, μια οικογένεια με την οποία είχε φιλικούς δεσμούς και τον είχαν φιλοξενήσει πάρα πολλές φορές.
Έκανε δύο εκθέσεις στην πλατεία του νησιού στο Αργοστόλι, στην αίθουσα του Δημαρχείου.
Στο διάστημα αυτό, απόχτησε και κύκλο φίλων και θερμών θιασωτών της τέχνης του,
διακεκριμένους Κεφαλλήνες, όπως ήταν Κ. Κοσμετάτος και ο Σ. Κατσίγερας που χαρακτηριζόταν από τον τύπο της εποχής σαν επιφανής Κεφαλλήν, απόγονος αγωνιστών και μεγαλοεπιχειρηματίας.
Οι πίνακές του που αγοράστηκαν τότε, σήμερα βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές γνωστών οικογενειών Κεφαλλονιτών και χάρη στον κ. Γιάννη Κρούσο, εντοπίσθηκαν οι εξής:
“Τοπίο στη Λάση”, “Το ποδάρι του τούρκου” , “ο Αίνος από το Αργοστόλι”, “Οι Βαρδιάνοι”, “Ηλιοβασίλεμα”, “Σταφύλια”, “Ψάρια”, “Σκηνή στον Ελιό”, “Θημωνιά στην Κρανιά”, “Φανάρι” κ.ά.
Πολλές μέρες του χρόνου συνήθιζε να μένει σε μια σπηλιά στον Αίνο, στον βράχο του Τηλέγραφου, πάνω από το κτήμα των Πινιατόρων, μια οικογένεια με την οποία είχε φιλικούς δεσμούς και τον είχαν φιλοξενήσει πάρα πολλές φορές.
Έκανε δύο εκθέσεις στην πλατεία του νησιού στο Αργοστόλι, στην αίθουσα του Δημαρχείου.
Στο διάστημα αυτό, απόχτησε και κύκλο φίλων και θερμών θιασωτών της τέχνης του,
διακεκριμένους Κεφαλλήνες, όπως ήταν Κ. Κοσμετάτος και ο Σ. Κατσίγερας που χαρακτηριζόταν από τον τύπο της εποχής σαν επιφανής Κεφαλλήν, απόγονος αγωνιστών και μεγαλοεπιχειρηματίας.
Οι πίνακές του που αγοράστηκαν τότε, σήμερα βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές γνωστών οικογενειών Κεφαλλονιτών και χάρη στον κ. Γιάννη Κρούσο, εντοπίσθηκαν οι εξής:
“Τοπίο στη Λάση”, “Το ποδάρι του τούρκου” , “ο Αίνος από το Αργοστόλι”, “Οι Βαρδιάνοι”, “Ηλιοβασίλεμα”, “Σταφύλια”, “Ψάρια”, “Σκηνή στον Ελιό”, “Θημωνιά στην Κρανιά”, “Φανάρι” κ.ά.
Πηγή:http://www.inout.gr
* Ιθακήσιος Βασίλειος – Vassilios Ithakissios*
Όλυμπος-Πάνθεον.
Πίνακας του Β. Ιθακήσιου
(Φωτ. Από το βιβλίο του Απ. Γ. Τσακούμη "Β. Ιθακήσιος,
ο ζωγράφος του Ολύμπου". Ο Βασίλης Ιθακήσιος έζησε
σε μια σπηλιά τα καλοκαίρια από το 1928 έως το 1940,
ζωγραφίζοντας πάνω από 500 πίνακες με διαφορετικές
όψεις του Ολύμπου.
Σήμερα είναι γνωστή ως "σπηλιά του Ιθακήσιου".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου