ΤΟ ΝΕΟ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

 

ΤΟ ΝΕΟ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

1.Όλα όσα αλλάζουν στις κληρονομιές -Τι θα γίνει με χρέη, διαθήκες, νόμιμη μοίρα, μεγάλες ανατροπές

iefimerida.gr

4–5 λεπτά

---

Δραστικές αλλαγές στο κληρονομικό δίκαιο φέρνει το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης, το οποίο σήμερα έχει προγραμματιστεί να παρουσιαστεί στο Υπουργικό Συμβούλιο από τον Υπουργό Γιώργο Φλωρίδη.

Μετά από πολλούς μήνες εργασιών της Επιτροπής για την Αναμόρφωση του Κληρονομικού Δικαίου υπό τον ομότιμο καθηγητή του ΕΚΠΑ Απόστολο Γεωργιάδη, το Υπουργείο Δικαιοσύνης έχει καταλήξει σε μία σειρά από μεταρρυθμίσεις και καινοτομίες που αλλάζουν άρδην μετά από 8 δεκαετίες όσα ισχύουν για τις κληρονομιές και τις διαθήκες.

Η νομοπαρασκευαστική επιτροπή έλαβε υπόψιν τις αλλαγές που έχουν επέλθει τόσο σε κοινωνικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο τα τελευταία χρόνια και έχει καταλήξει σε ριζικές παρεμβάσεις, οι οποίες θα παρουσιαστούν την ερχόμενη εβδομάδα σε ειδική εκδήλωση του Υπουργείου Δικαιοσύνης και στη συνέχεια θα τεθούν σε δημόσια διαβούλευση.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι αλλαγές που έχουν «κλειδώσει» αφορούν τα εξής σημεία:

Κληρονομικές συμβάσεις

Πρόκειται για έναν θεσμό, ο οποίος θα εφαρμοστεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Στο νέο κληρονομικό δίκαιο προβλέπεται η κατάρτιση κληρονομικών συμβάσεων με τις οποίες μπορεί να επέρχεται παραίτηση ή συμψηφισμός στα κληρονομικά δικαιώματα. Ο διαθέτης μπορεί να συμφωνεί μέσω σύμβασης με τους κληρονόμους ποια περιουσιακά στοιχεία θα τους κληροδοτήσει, δηλαδή πώς θα μοιραστεί μετά θάνατον η περιουσία του (ακίνητη, κινητή ή και άυλη) εκτός των κανόνων της νόμιμης μοίρας ή και ποιον θα αποκλείσει από τη νομή της περιουσίας. Οι κληρονομικές συμβάσεις θα καταρτίζονται ενώπιον συμβολαιογράφου και θα είναι δεσμευτικές για όλους τους κληρονόμους. Έτσι θα αποφεύγονται δικαστικές διαμάχες μεταξύ κληρονόμων μετά το θάνατο του διαθέτη.

Αύξηση της νόμιμης μοίρας των συζύγων

Με το νέο κληρονομικό δίκαιο υπάρχει αυξημένη μέριμνα για τον/την σύζυγο του διαθέτη. Μέχρι σήμερα η νόμιμη μοίρα συζύγου υπολογίζεται στο 25% και των τέκνων στο 75%. Πλέον, εφόσον υπάρχει ένα παιδί, το ποσοστό της νόμιμης μοίρας συζύγου αυξάνεται στο 33,3%. Εάν υπάρχουν παραπάνω από ένα παιδιά, τότε το ποσοστό παραμένει στο 25%.

Κληρονομούμενα χρέη

Πλέον, η περιουσία του διαθέτη που καταλείπει στους κληρονόμους δεν ενώνεται με την προσωπική τους περιουσία και έτσι μειώνονται οι περιπτώσεις αποποίησης κληρονομιάς λόγω χρεών.
Μέχρι σήμερα όταν ο αποβιώσας κληροδοτεί ακίνητη περιουσία, αλλά παράλληλα έχει και χρέη σε τράπεζες, εφορία κ.λπ. τότε οι κληρονόμοι τα επωμίζονται, εφόσον κάνουν αποδοχή κληρονομιάς με κίνδυνο ακόμα και να χάσουν μέρος της προσωπικής τους περιουσίας. Πλέον, μπορεί να γίνει αποδοχή κληρονομιάς, αλλά η εξόφληση των χρεών μπορεί να γίνει μέσω της κληρονομούμενης ακίνητης περιουσίας του διαθέτη και έως του ποσού των χρεών.  Δηλαδή, δίνεται η δυνατότητα να γίνει απογραφή και χρηματική εκτίμηση της ακίνητης περιουσίας του διαθέτη και στη συνέχεια μέσω πλειστηριασμού να εξοφληθούν οι οφειλές και αν υπάρχει υπόλοιπο να διατεθεί στον κληρονόμους.

Κληρονομιές σε ιδρύματα / νοσηλευτές / φροντιστές

Μία σημαντική νομοθετική πρόβλεψη έρχεται ως «ασπίδα» σε φαινόμενα εκμετάλλευσης αδύναμων ατόμων που φιλοξενούνται σε ιδρύματα, γηροκομεία κ.λπ. από εκείνους που τους περιθάλπουν. Πλέον θα απαγορεύεται σε πρόσωπα που συνδέονται με γηροκομεία, θεραπευτήρια να είναι αποδέκτες περιουσιακών στοιχείων μέσω ιδιόχειρης διαθήκης προσώπων που φιλοξενούνται σε αυτά.

Ιδιόχειρες διαθήκες

Προκειμένου να περιοριστούν φαινόμενα εμφάνισης πλατών ιδιόχειρων διαθηκών, με τις νέες διατάξεις του κληρονομικού δικαίου η ιδιόγραφη διαθήκη θα πρέπει να κηρυχθεί κυρία, δηλαδή να έχει προηγηθεί έλεγχος γνησιότητας μέσω ειδικών πραγματογνωμόνων, γραφολόγων κ.λπ. Ο έλεγχος θα γίνεται από συμβολαιογράφο και θα αφορά περιπτώσεις όπου κληρονόμοι εμφανίζονται πρόσωπα πέραν του συζύγου και των παιδιών ή εάν η διαθήκη δημοσιεύθηκε μετά την πάροδο δύο ετών από το θάνατο του διαθέτη.

************************************ 

 2.

  

Τι αλλάζει σε κληρονομιές – δωρεές: Οδηγός της ΑΑΔΕ

 

kathimerini.gr

Στην ψηφιακή εποχή εισέρχεται πλέον η φορολογία κληρονομιών και δωρεών με τις υπηρεσίες των νεοσύστατων ΚΕΦΟΚ και ΚΕΒΕΙΣ, τα οποία λειτουργούν ήδη στα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας, έχοντας αντικαταστήσει τα Τμήματα Κεφαλαίου των ΔΟΥ της περιοχής τους, στις οποίες απευθύνονταν επί δεκαετίες.

Ολικό «λίφτινγκ» στα κληρονομικά – Τι αλλάζει σε διαθήκες και δικαιώματα συζύγων

Με βάση τις πρόσφατες αλλαγές και τις τελευταίες οδηγίες της φορολογικής διοίκησης, η ΑΑΔΕ δημοσίευσε έναν οδηγό με τις απαντήσεις στις συνήθεις απορίες των πολιτών, όταν αυτοί καλούνται να υποβάλουν Δήλωση Φόρου Κληρονομιάς ή Δήλωση Φόρου Δωρεάς.

Οι δηλώσεις φόρου αυτές περνούν σχεδόν ολοκληρωτικά πλέον μέσα από την πλατφόρμα myPROPERTY, αν και η πλειονότητα των φορολογουμένων δεν έχει ίσως συνειδητοποιήσει ακόμη πλήρως όλα όσα ισχύουν στην πράξη, μέχρι τη στιγμή που καλούνται να τα εφαρμόσουν.

Δείτε εδώ αναλυτικά τον οδηγό της ΑΑΔΕ

Κληρονομιές στο myPROPERTY

Η δήλωση Φόρου Κληρονομιάς μπορεί να γίνει είτε από τον ίδιο τον κληρονόμο με τους κωδικούς myAADE, είτε μέσω συμβολαιογράφου, είτε από νόμιμο/εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπο (λογιστή, συγγενή κ.λπ.).

Μετά την ηλεκτρονική υποβολή στο myProperty, η ΔΟΥ επαληθεύει τα στοιχεία (συγγένεια, περιουσία, απαλλαγές, προηγούμενες δωρεές/γονικές παροχές) και η πράξη προσδιορισμού του φόρου κοινοποιείται πλέον ψηφιακά, στα «Μηνύματά μου» στο myAADE, χωρίς φυσική επίδοση. Ο φορολογούμενος οφείλει να συγκεντρώσει δικαιολογητικά (ληξιαρχικές πράξεις, πιστοποιητικά δικαστηρίων για διαθήκες, συμβόλαια, βεβαιώσεις τραπεζών κ.λπ.) και να τα έχει έτοιμα να τα αναρτήσει σε ψηφιακή μορφή, για να αποφύγει καθυστερήσεις ή διορθώσεις στη δήλωση.

Δωρεές – γονικές παροχές: το ιστορικό «μετράει»

Σε αυτές τις δηλώσεις πρέπει πλέον να αναγράφονται όλες οι προγενέστερες δωρεές και γονικές παροχές που είχαν τυχόν υποβληθεί παλαιότερα σε χαρτί, μαζί με τον φόρο που είχε βεβαιωθεί σε καθεμία.

Αυτό σημαίνει ότι ο πολίτης που έχει κάνει ή λάβει δωρεές στο παρελθόν πρέπει να ανασυνθέσει το φορολογικό του ιστορικό –και η πλατφόρμα τον βοηθά σε αυτό ανασύροντας στοιχεία–, διότι επηρεάζονται τα αφορολόγητα όρια και τα κλιμάκια φόρου που πρέπει να εφαρμοστούν. Οποιαδήποτε απόκρυψη ή λάθος δήλωση μπορεί να οδηγήσει σε επιπλέον φόρο και πρόστιμα, με δεδομένο ότι όλα τα στοιχεία «δένουν» πλέον ηλεκτρονικά μεταξύ τους (π.χ. από κτηματολόγιο, τράπεζες, myPROPERTY, Ε9).

ΚΕΦΟΚ και ΚΕΒΕΙΣ: νέα «κέντρα» για περιουσία και οφειλές    

Τα Κέντρα Φορολογίας Κεφαλαίου (ΚΕΦΟΚ) αναλαμβάνουν συγκεντρωτικά τις υποθέσεις φόρων κεφαλαίου, όπως κληρονομιές, δωρεές, γονικές παροχές, φόρο μεταβίβασης ακινήτων και πολλές πράξεις πάνω σε ακίνητα και οχήματα που παλιότερα γίνονταν στα τμήματα ακινήτων των ΔΟΥ. Στην ηπειρωτική Ελλάδα, μεγάλο μέρος των αρμοδιοτήτων πολλών ΔΟΥ έχει ήδη μεταφερθεί στο ΚΕΦΟΚ Αττικής και στο ΚΕΦΟΚ Θεσσαλονίκης, με τις τοπικές ΔΟΥ να περιορίζονται.

Παράλληλα, πολλή δουλειά «πέφτει» και στα Κέντρα Βεβαίωσης και Είσπραξης (ΚΕΒΕΙΣ) οι οποίες έχουν αναλάβει τις αρμοδιότητες βεβαίωσης και είσπραξης εσόδων, για τις πληρωμές φόρων δωρεάς ή κληρονομιάς, αλλά και για οφειλές τις οποίες καταλείπουν θανόντες σε εν ζωή κληρονόμους.