«Αλλα πράγματα είχε στο νου του, όταν
έγραφε τον «Θάνατο του Εμποράκου», το 1948, ο Αρθουρ Μίλερ. Επεδίωκε να
θίξει τις συνέπειες του οικονομικού κραχ του 1929 στην Αμερική, τις
διαψεύσεις και τις καταρρεύσεις των προσδοκιών, που ο Β Παγκόσμιος
Πόλεμος έφερε...
Και ίσως δεν μπορούσε να φανταστεί πώς αυτή η ιστοριά του πλασιέ Γουίλι Λόμαν, που γυρίζει σ' όλη του τη ζωή όλες τις πολιτείες των ΗΠΑ για να βγάλει το μεροκάματό του και να πραγματοποιήσει τα όνειρα της μέσης αμερικανικής οικογένειας, θα συνέχιζε να αποτυπώνει, στη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα, την τραγωδία του σύγχρονου ανθρώπου. Που πασχίζει, ονειρεύεται, αγοράζει με δόσεις τα πάντα, φαντασιώνεται και κάποια στιγμή, αναγκάζεται να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα: την οικονομική, την επαγγελματική, την κοινωνική, την οικογενειακή.
O θάνατος του εμποράκου είναι «επώδυνα σύγχρονο από τα κλασικά αμερικανικά θεατρικά έργα», όπως έγραψε η συγγραφέας Τζόυς Κάρολ Οουτς το 1998.Ανατριχιαστικά εύστοχος χαρακτηρισμός.
Γιατί παρακολουθώντας την ιστορια του πλασιέ, του Εμποράκου που θέλησε να πλάσει ο Αρθουρ Μίλερ, παρακολουθούμε την αέναη προσπάθεια των ανθρώπων της μεσοαστικής και της μικροαστικής τάξης σε όλες τις κοινωνίες αυτού του πλανήτη να «πλασαριστούν» λίγο παραπάνω: είτε μέσω της επαγγελματικής του διαδρομής, είτε μέσω των νέων συσκευών, είτε μέσω της κοινωνικής γοητείας των τεσσάρων τροχών, είτε μέσω της διαδρομής των παιδιών τους... Ο Αρθουρ Μίλερ αφηγείται την εκδοχή της κατάρρευσης του αμερικανικού ονείρου. Και μαζί διηγείται πολλές άλλες ιστορίες.
Ο Αρθουρ Μίλερ είναι απολύτως σίγουρο ότι δεν καταπιάστηκε σ' αυτό το έργο μόνο με τον μέσο Αμερικανό, που προσπαθεί και αποτυγχάνει. Έβαλε στο κάδρο ένα σωρό ανθρώπους κι ένα σωρό συμπεριφορές, που ο καθένας μας έχει συναντήσει, έχει μπλεχτεί στα πόδια τους, έχει προσπαθήσει ν' αποφύγει: τους καυχησιάρηδες, που έχουν ανάγκη να πιστέψουν, εκείνοι πρώτοι, το ξίπασμά τους• τις ήρεμες σιωπηλές δυνάμεις που όλοι χρειάζονται και όλοι αναζητούν• τα παιδιά που ακολουθούν σαν πορεία ζωής κάτι που άλλοι ονειρεύτηκαν για εκείνους• εκείνους που δεν ξέρουν να μοιραστούν το συναίσθημά τους και αργοσβήνουν στη μοναξιά και στη συναισθηματική αποστράγγιση• εκείνους που κάποιοι στιγμή μοιάζει να είναι δυνατοί• εκείνους που υφίστανται τη «δύναμη» όσων αισθάνονται δυνατοί• τα πλήθη των ανθρώπων από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού, που προσπαθούν σ' όλη τους τη ζωή, να αποθηκεύσουν και υποθηκεύουν τις ζωές τους• τους ανθρώπους που διανύουν τη ζωή τους χωρίς να έχουν αντικρίσει τον εαυτό τους... Κι έβαλε επίσης στο κάδρο του τις εργασιακές σχέσεις, την επένδυση του ατόμου στην εργασία, την ήττα που ακολουθεί το κλείσιμο ενός εργασιακού κύκλου, το πικρό αδιέξοδο των ανθρώπων που δεν έχουν το κοινωνικό πρόσωπο της επαγγελματικής ταυτότητας.
Ολα αυτά τα πολύπλοκα, τα ανθρώπινα, τα διαρκή, τα τραγικά, τα καθημερινά είναι παρόντα, ακόμα, πάντα, στο έργο του Αρθουρ Μίλερ. Είναι τόσο ισχυρή η δύναμη αυτού του κειμένου που είναι στιγμές που δεν έχει και τόση σημασία η θεατρική φόρμα που επιλέγει ο σκηνοθέτης του, κάθε φορά.»
**************************************************
Απόσπασμα από Κριτική παρουσίαση του ανεβάσματος του έργου στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου από τον Σταμάτη Φαοουλή, το Μάρτιο του 2016
Αμερικανική ταινία του 1986 , σε σκηνοθεσία Φόλκερ Σλέντορφ με τους: Ντάστιν Χόφμαν, Τζ.Μάλκοβιτς, Τσαρλς Ντέρνινγκ Κέιτ Ριντ
Και ίσως δεν μπορούσε να φανταστεί πώς αυτή η ιστοριά του πλασιέ Γουίλι Λόμαν, που γυρίζει σ' όλη του τη ζωή όλες τις πολιτείες των ΗΠΑ για να βγάλει το μεροκάματό του και να πραγματοποιήσει τα όνειρα της μέσης αμερικανικής οικογένειας, θα συνέχιζε να αποτυπώνει, στη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα, την τραγωδία του σύγχρονου ανθρώπου. Που πασχίζει, ονειρεύεται, αγοράζει με δόσεις τα πάντα, φαντασιώνεται και κάποια στιγμή, αναγκάζεται να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα: την οικονομική, την επαγγελματική, την κοινωνική, την οικογενειακή.
O θάνατος του εμποράκου είναι «επώδυνα σύγχρονο από τα κλασικά αμερικανικά θεατρικά έργα», όπως έγραψε η συγγραφέας Τζόυς Κάρολ Οουτς το 1998.Ανατριχιαστικά εύστοχος χαρακτηρισμός.
Γιατί παρακολουθώντας την ιστορια του πλασιέ, του Εμποράκου που θέλησε να πλάσει ο Αρθουρ Μίλερ, παρακολουθούμε την αέναη προσπάθεια των ανθρώπων της μεσοαστικής και της μικροαστικής τάξης σε όλες τις κοινωνίες αυτού του πλανήτη να «πλασαριστούν» λίγο παραπάνω: είτε μέσω της επαγγελματικής του διαδρομής, είτε μέσω των νέων συσκευών, είτε μέσω της κοινωνικής γοητείας των τεσσάρων τροχών, είτε μέσω της διαδρομής των παιδιών τους... Ο Αρθουρ Μίλερ αφηγείται την εκδοχή της κατάρρευσης του αμερικανικού ονείρου. Και μαζί διηγείται πολλές άλλες ιστορίες.
Ο Αρθουρ Μίλερ είναι απολύτως σίγουρο ότι δεν καταπιάστηκε σ' αυτό το έργο μόνο με τον μέσο Αμερικανό, που προσπαθεί και αποτυγχάνει. Έβαλε στο κάδρο ένα σωρό ανθρώπους κι ένα σωρό συμπεριφορές, που ο καθένας μας έχει συναντήσει, έχει μπλεχτεί στα πόδια τους, έχει προσπαθήσει ν' αποφύγει: τους καυχησιάρηδες, που έχουν ανάγκη να πιστέψουν, εκείνοι πρώτοι, το ξίπασμά τους• τις ήρεμες σιωπηλές δυνάμεις που όλοι χρειάζονται και όλοι αναζητούν• τα παιδιά που ακολουθούν σαν πορεία ζωής κάτι που άλλοι ονειρεύτηκαν για εκείνους• εκείνους που δεν ξέρουν να μοιραστούν το συναίσθημά τους και αργοσβήνουν στη μοναξιά και στη συναισθηματική αποστράγγιση• εκείνους που κάποιοι στιγμή μοιάζει να είναι δυνατοί• εκείνους που υφίστανται τη «δύναμη» όσων αισθάνονται δυνατοί• τα πλήθη των ανθρώπων από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού, που προσπαθούν σ' όλη τους τη ζωή, να αποθηκεύσουν και υποθηκεύουν τις ζωές τους• τους ανθρώπους που διανύουν τη ζωή τους χωρίς να έχουν αντικρίσει τον εαυτό τους... Κι έβαλε επίσης στο κάδρο του τις εργασιακές σχέσεις, την επένδυση του ατόμου στην εργασία, την ήττα που ακολουθεί το κλείσιμο ενός εργασιακού κύκλου, το πικρό αδιέξοδο των ανθρώπων που δεν έχουν το κοινωνικό πρόσωπο της επαγγελματικής ταυτότητας.
Ολα αυτά τα πολύπλοκα, τα ανθρώπινα, τα διαρκή, τα τραγικά, τα καθημερινά είναι παρόντα, ακόμα, πάντα, στο έργο του Αρθουρ Μίλερ. Είναι τόσο ισχυρή η δύναμη αυτού του κειμένου που είναι στιγμές που δεν έχει και τόση σημασία η θεατρική φόρμα που επιλέγει ο σκηνοθέτης του, κάθε φορά.»
**************************************************
Απόσπασμα από Κριτική παρουσίαση του ανεβάσματος του έργου στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου από τον Σταμάτη Φαοουλή, το Μάρτιο του 2016
Αμερικανική ταινία του 1986 , σε σκηνοθεσία Φόλκερ Σλέντορφ με τους: Ντάστιν Χόφμαν, Τζ.Μάλκοβιτς, Τσαρλς Ντέρνινγκ Κέιτ Ριντ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου