Ανακυκλώσιμοι εργαζόμενοι, αδήλωτη εργασία και τρομοκρατία:το τρίπτυχο της εργασιακής ζούγκλας

Φιλομήλα Δημολαΐδου

ΠΗΓΗ:DailyThess.gr

Από τους δέκα εργαζόμενους που προσφεύγουν στις Επιθεωρήσεις Εργασίας για να ενημερωθούν για τα δικαιώματα τους, τελικά μόνο ένας προχωρά σε επίσημη καταγγελία. Φαινόμενο που καταδεικνύει την τρομοκρατία που επικρατεί σήμερα στους εργασιακούς χώρους. Όπως σημειώνει σε δηλώσεις του στη DailyThess ο γενικός γραμματέας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Επιθεωρητών Εργασίας, Βασίλης Τραϊνόπουλος «πολλοί εργοδότες επικαλούνται την οικονομική κρίση, προκειμένου να παραβιάσουν τα εργασιακά δικαιώματα των εργαζομένων. Σύμφωνα με καταγγελίες, που έχουν γίνει στις Επιθεωρήσεις Εργασίας, έχουν αυξηθεί ραγδαία τα φαινόμενα της τρομοκρατίας. Θα λέγαμε ότι κυριαρχεί ο φόβος στους κόλπους των εργαζομένων».
Προσπαθώντας να σκιαγραφήσει την κατάσταση που επικρατεί, ο κ. Τραϊνόπουλος τονίζει χαρακτηριστικά πως «οι μνημονιακοί νόμοι των τελευταίων χρόνων, σε συνδυασμό με το νομοθετικό πλαίσιο που προϋπήρχε, έχουν δημιουργήσει μια εικόνα εργασιακής ζούγκλας. Έχουν απολεσθεί εργασιακά δικαιώματα χρόνων (π.χ. ισχύς συλλογικών συμβάσεων, αλλαγή νόμου για την αποζημίωση και την προειδοποίηση απόλυσης, μη καταβολή επιδομάτων). Όλα αυτά έχουν οδηγήσει σε ένταση της εργοδοτικής αυθαιρεσίας στους τόπους της εργασίας».
Στους υψηλά παραβατικούς κλάδους ανήκουν, σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα, τα επισιτιστικά και τουριστικά καταστήματα, οι εταιρίες παροχής υπηρεσιών ασφαλείας (σεκιούριτι) και καθαρισμού, οι ταχυμεταφορές (πακετάδες) αλλά και οι εμποροϋπάλληλοι.

Οι τέσσερις συχνές εργοδοτικές αυθαιρεσίες
Για τον ίδιο, το υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο, π.χ. εκ περιτροπής εργασία, ελαστικές σχέσεις εργασίας, συμβάσεις εργολαβίας και δανεισμού,  ευνοεί την καταστρατήγηση των εργασιακών δικαιωμάτων.
Το τελευταίο διάστημα έχουν εντοπιστεί τρεις αυθαιρεσίες που έχουν ενταθεί από την πλευρά των εργοδοτών. Όπως δήλωσε ο κ. Τραϊνόπουλος, είναι πολύ συχνό φαινόμενο μεταξύ επιχειρήσεων ιδίων και κοινών συμφερόντων να μεταβιβάζονται εργαζόμενοι με στόχο να μετατρέψουν τις συμβάσεις αορίστου χρόνου σε ορισμένου, κάτι φυσικά που απαγορεύεται από τη νομοθεσία.
«Στην ουσία ο εργοδότης είναι ο ίδιος. Υποκρύπτεται μέσα από τις εταιρίες στις οποίες μεταβιβάζει τους εργαζόμενους, πολλές φορές με εξαναγκαστικό τρόπο, ζητώντας να υπογράψουν ακόμα και οικειοθελείς αποχωρήσεις για να απεμπολήσουν τα εργασιακά τους δικαιώματα και να ενταχθούν στις άλλες εταιρίες ως νέοι εργαζόμενοι», ανέφερε, χαρακτηρίζοντας τους ανακυκλώσιμους εργαζόμενους. Τέτοιες περιπτώσεις που απασχόλησαν προσφάτως την επικαιρότητα θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν εκείνες της Βιομηχανίας Φωσφορικών Λιπασμάτων Καβάλας αλλά και του Κέντρου Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) στη Σίνδο Θεσσαλονίκης.
Επιπλέον, οι εργοδότες απαιτούν συχνά πλέον να παραιτηθούν οι εργαζόμενοί τους από νόμιμα δικαιώματα τους, π.χ. να μειώσουν τις διεκδικήσεις τους για δεδουλευμένες αποδοχές, κάτι που απαγορεύεται από τη νομοθεσία. «Ωστόσο, σε πολλούς υπό το φόβο της ανεργίας τίθεται το δίλημμα», σχολίασε ο γγ  της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Επιθεωρητών Εργασίας. Σε αυτήν την κατηγορία θα μπορούσε να ενταχθεί η περίπτωση των εργαζομένων των σούπερ μάρκετ «Καρυπίδης».
Σύμφωνα με τον κ. Τραϊνόπουλο, είναι πολύ συχνό πλέον το φαινόμενο των απειλών, του εκφοβισμού αλλά και των απολύσεων των συνδικαλιστών στελεχών, σε μια προσπάθεια αναχαίτισης της συνδικαλιστικής δράσης από την πλευρά των εργοδοτών.
Πρόσφατη, άλλωστε, είναι η απόλυση του προέδρου του σωματείου των εργαζομένων των ΚΤΕΛ Χαλκιδικής αλλά και η απειλή με εξώδικο συνδικαλιστή δημοσιογράφου από την εφημερίδα «Μακεδονία».
Τέλος, επισημαίνει ότι η «μαύρη εργασία» μετατοπίστηκε στο φαινόμενο της αδήλωτης εργασίας. Τι σημαίνει αυτό; Ο εργοδότης δηλώνει ότι ο υπάλληλ'ος του εργάζεται μια ή δυο φορές την εβδομάδα με μερική απασχόληση, ασχέτως αν δουλεύει κανονικά, έτσι ώστε σε ενδεχόμενο έλεγχο των αρμόδιων υπηρεσιών να μην μπορεί να μπει το πρόστιμο των 10.500 ευρώ αλλά μόνο ένα μικρό πρόστιμο για αδήλωτες ώρες.
«Η μερική απασχόληση αλλά και η εκ περιτροπής εργασία λειτουργούν ως όχημα αδήλωτων ωρών εργασίας, το οποίο σημαίνει εισφοροδιαφυγή, διαρροές από ταμεία», συμπλήρωσε.
Χρειάζονται αλλαγές
«Είναι αλήθεια ότι το τελευταίο διάστημα η επιθεώρηση εργασίας αλλάζει πρόσωπο υπέρ του εργαζομένου. Η νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου βρίσκεται κοντά στους εργαζόμενους. Δεν είναι τυχαίο ότι η ίδια η υπουργός Εργασίας, Ε. Αχτσιόγλου, ο γγ του υπουργείου, Α. Νεφελούδης και ο ειδικός γραμματέας, Α. Ηλιόπουλος επισκέφτηκαν τη Θεσσαλονίκη και είδαν από κοντά τα προβλήματα των εργαζομένων και έδωσαν εντολές για έρευνα σε βάθος όλων των ζητημάτων που τέθηκαν από αυτούς», τόνισε ο κ. Τραϊνόπουλος, προσθέτοντας ότι η πολιτική ηγεσία έκανε δεκτά τα αιτήματά τους, στο πλαίσιο της ανασυγκρότησης του Σώματος της Επιθεώρησης Εργασίας. Άλλωστε, για τον ίδιο το ΣΕΠΕ αποτελεί αιχμή του δόρατος για την προάσπιση των εργασιακών δικαιωμάτων.
Συγκεκριμένα, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας δεσμεύτηκε ότι θα υλοποιήσει τις παρακάτω προτάσεις της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Επιθεωρητών Εργασίας:
-Θεσμική και νομική θωράκιση της λειτουργίας του ΣΕΠΕ και των επιθεωρητών (π.χ. να είναι δεσμευτικό το πόρισμα, να παρεμβαίνει το ΣΕΠΕ στην αποκατάσταση διενέξεων εργαζόμενων-εργοδοτών).
-Αναβάθμιση ΣΕΠΕ.
-Στελέχωση (για παράδειγμα στις Επιθεωρήσεις Εργασίας της Κεντρικής Μακεδονίας υπηρετούν περίπου 54 άτομα ενώ υπάρχουν ανάγκες για τριπλάσιο αριθμό).