Ο ντετέκτιβ Μαρκ Ντίξον (Dana Andrews) πάντα ήθελε αυτό που δεν μπόρεσε
ποτέ να κάνει ο πατέρας του: να είναι με την ορθή πλευρά του νόμου.
Αλλά αντί αυτού, πάντα ήταν απελπιστικά βίαιος. Μετά από καταγγελίες
πολιτών για τη συμπεριφορά του, ο αρχηγός του τμήματος τον υποβιβάζει.
Την ίδια ώρα, ο Τόμι Σκάλις διευθύνει ένα παράνομο παίγνιο με ζάρια και
έχει βάλει στο μάτι ένα νέο «κορόιδο», τον πλούσιο Τεντ Μόρισον που έχει
έρθει στην πόλη με τον Κεν Πέιν και τη σύζυγο του, Μόργκαν (Gene
Tierney). Η Μόργκαν αντιλαμβάνεται κάποια στιγμή πως είναι το δόλωμα της
ιστορίας και μετά από ένα καβγά και την επέμβαση του Μόρισον, ο τελευταίος καταλήγει νεκρός. Η συνέχεια της ταινίας του Otto Preminger επί της οθόνης...
***********************
Το μέλος της Ταινιοθήκης της ΕΡΤ3 Κώστας Τσιναρίδης μας πληροφορεί για τον ιδιοφυή σκηνοθέτη Όττο Πρέμινγκερ.
Αυτό το παρατσούκλι δόθηκε στον Πρέμινγκερ (1905-1986) για την αφηγηματική του οξύτητα. Και δικαίως. Ο Πρέμινγκερ υπήρξε ιδανικός στην απεικόνιση χαρακτήρων μέσα σε εξαιρετικές καταστάσεις. Νεκροφιλία (Λάουρα), προικοθηρία (Άγγελοι στο βούρκο), ύπνωση (Ο γκρεμός), ναρκωεξάρτηση (Ο άνθρωπος με το χρυσό χέρι), βιασμός (Ανατομία ενός εγκλήματος), ομοφυλοφιλία (Θύελλα στην Ουάσινγκτον).Γεννήθηκε το 1905 στην πρώην Αυστροουγγαρία. Γνώρισε από νωρίς την περιπλοκότητα της εξουσίας, καθως και τις ανεπίστρεπτες συνέπειες των αποφάσεών της, μια και ο πατέρας του ήταν εισαγγελέας. Ο ίδιος σπούδασε νομική, αλλά δεν άσκησε ποτέ το επάγγελμα επειδή τον κέρδισε από νωρίς η αγάπη για το θέατρο. Μάλιστα, κινδύνευσε πολλές φορές να μείνει στην ίδια τάξη επειδή το έσκαγε από το σχολείο για να παρακολουθεί θεατρικές παραστάσεις! Έπειτα από μια πορεία ως ηθοποιός και σκηνοθέτης, του δόθηκε η ευκαιρία να σκηνοθετήσει και στον κινηματογράφο. Με την άνοδο του Ναζισμού, αναγκάστηκε να φύγει από την κατεχόμενη Αυστρία για τις ΗΠΑ.
Ύστερα από μερικές ταινίες ρουτίνας, σκηνοθέτησε το 1944 την πρώτη του μεγάλη επιτυχία, τη Λάουρα, αποσπώντας την πρώτη του υποψηφιότητα για Όσκαρ. Μ’ εκείνη την ταινία, που για πολλούς θεωρείται η καλύτερή του, καθώς και με την επόμενη, τους Αγγέλους στο βούρκο, καθιερώθηκε ως ένας από τους σημαντικότερους σκηνοθέτες του Χόλιγουντ. Συνέχισε να σκηνοθετεί σπουδαία νουάρ (Ο γκρεμός, Κηλίδες στο πεζοδρόμιο, Δωσ’ μου τα χείλη σου), αλλά και μεγάλες εμπορικές επιτυχίες (Ποτάμι χωρίς επιστροφή, Κάρμεν Τζόουνς), αποσπώντας υποψηφιότητες για διάφορα βραβεία.
Με τον Άνθρωπο με το Χρυσό Χέρι (1955), ασχολήθηκε για πρώτη φορά με το θέμα-ταμπού των ναρκωτικών, ενώ η εμπειρία του μακαρθισμού τον ώθησε στην αναζήτηση περισσότερο πολιτικών θεμάτων. Η ανάμνηση του εισαγγελέα πατέρα του και οι σπουδές του τον βοήθησαν να ξεδιπλώσει έναν απαράμιλλο ρεαλισμό σε δικαστικά δραμάτα, ξεκινώντας από το Με καταδίκασαν να σιωπήσω, παραβολή για τον μακαρθισμό, μέχρι τη Θύελλα στην Ουάσινγκτον, με πιο σαφείς αιχμές πάνω στο ζήτημα. Φυσικά, καλύτερη όλων παραμένει η σπουδαία Ανατομία ενός εγκλήματος, μία ιστορία εξοργιστικής ανατροπής κάθε δικαστικού κανόνα. Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στην επική του Έξοδο, καθώς ήταν η πρώτη ταινία, μαζί με τον Σπάρτακο, που έσπασε επίσημα τη “μαύρη λίστα”.
Οι πολλές επιτυχίες των προηγούμενων χρόνων του έδωσαν τη δυνατότητα να σκηνοθετήσει παραγωγές μεγάλου προϋπολογισμού στη δεκαετία του ’60. Κοινό στοιχείο όλων η ανθρωποκεντρικότητα και ένας τόνος καταγγελίας των πλεγμάτων εξουσίας μέσα στις οποίες κινούνται οι ήρωές του. Καλύτερη όλων η υπέροχη Πρώτη Νίκη, με τον Τζον Γουέιν σε έναν ξεχασμένο ρόλο, ως ατιμασμένου αξιωματικού του αμερικανικού ναυτικού που προσπαθεί να αποκαταστήσει τη διαλυμένη του επαγγελματική και οικογενειακή ζωή, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Τέτοια ήταν η επιρροή του Πρέμινγκερ στους κινηματογραφικούς κύκλους που συνέχισε να σκηνοθετεί αξιόλογες παραγωγές μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’70, με κύκνειο άσμα του τον Ανθρώπινο παράγοντα, καταγγελία των μεθόδων των μυστικών υπηρεσιών. Πέθανε το 1986, πριν ολοκληρώσει το τελευταίο του εγχείρημα, την Ανοιχτή εξέταση, πάνω στην περίπτωση του ζεύγους Ρόζενμπεργκ που χάθηκε στην περίοδο του μακαρθισμού, καταδικασμένοι άδικα για κατασκοπία υπέρ της Σοβιετικής Ένωσης.
Ένας αληθινός καλλιτέχνης, αφοσιωμένος στο έργο του, που το υπηρέτησε με δύναμη και πάθος.
Επιλεγμένη φιλμογραφία:
1944 Λάουρα (Laura) Υποψηφιότητα για Όσκαρ Σκηνοθεσίας
1954 Κάρμεν Τζόουνς (Carmen Jones) Υποψηφιότητα για Χρυσό Φοίνικα, Μπρούντζινη Άρκτος στο Φεστιβάλ Βερολίνου, Βραβείο Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο, Βραβείο Σκηνοθεσίας του Κύκλου Κριτικών Νέας Υόρκης
1955 Ο άνθρωπος με το χρυσό χέρι (Man with the golden arm) Βραβείο Σκηνοθεσίας του Κύκλου Κριτικών Νέας Υόρκης
1955 Με καταδίκασαν να σιωπήσω (The court-martial of Billy Mitchell) Βραβείο Σκηνοθεσίας του Κύκλου Κριτικών Νέας Υόρκης
1959 Ανατομία ενός εγκλήματος (Anatomy of a murder) Yποψηφιότητες για Όσκαρ και Χρυσή Σφαίρα Σκηνοθεσίας, Υποψηφιότητα για BAFTA Καλύτερης Ταινίας, Υποψηφιότητα για Χρυσό Λιοντάρι στο Φεστιβάλ Βενετίας, Υποψηφιότητα για Βραβείο Σκηνοθεσίας της Αμερικανικής Ένωσης Σκηνοθετών
1962 Θύελλα στην Ουάσινγκτον (Advise and Consent) Υποψηφιότητα για Χρυσό Φοίνικα
1963 Ο Καρδινάλιος (The Cardinal) Υποψηφιότητες για Όσκαρ και Χρυσή Σφαίρα Σκηνοθεσίας
1970 Πες μου πως μ’ αγαπάς, Τζούνι (Tell me that you love me, Junie Moon) Υποψηφιότητα για Χρυσό Φοίνικα
***********************
ΟΤΤΟ ΠΡΕΜΙΝΓΚΕΡ: Ο ΤΡΕΛΟΣ ΒΙΕΝΝΕΖΟΣ
Το μέλος της Ταινιοθήκης της ΕΡΤ3 Κώστας Τσιναρίδης μας πληροφορεί για τον ιδιοφυή σκηνοθέτη Όττο Πρέμινγκερ.
Αυτό το παρατσούκλι δόθηκε στον Πρέμινγκερ (1905-1986) για την αφηγηματική του οξύτητα. Και δικαίως. Ο Πρέμινγκερ υπήρξε ιδανικός στην απεικόνιση χαρακτήρων μέσα σε εξαιρετικές καταστάσεις. Νεκροφιλία (Λάουρα), προικοθηρία (Άγγελοι στο βούρκο), ύπνωση (Ο γκρεμός), ναρκωεξάρτηση (Ο άνθρωπος με το χρυσό χέρι), βιασμός (Ανατομία ενός εγκλήματος), ομοφυλοφιλία (Θύελλα στην Ουάσινγκτον).Γεννήθηκε το 1905 στην πρώην Αυστροουγγαρία. Γνώρισε από νωρίς την περιπλοκότητα της εξουσίας, καθως και τις ανεπίστρεπτες συνέπειες των αποφάσεών της, μια και ο πατέρας του ήταν εισαγγελέας. Ο ίδιος σπούδασε νομική, αλλά δεν άσκησε ποτέ το επάγγελμα επειδή τον κέρδισε από νωρίς η αγάπη για το θέατρο. Μάλιστα, κινδύνευσε πολλές φορές να μείνει στην ίδια τάξη επειδή το έσκαγε από το σχολείο για να παρακολουθεί θεατρικές παραστάσεις! Έπειτα από μια πορεία ως ηθοποιός και σκηνοθέτης, του δόθηκε η ευκαιρία να σκηνοθετήσει και στον κινηματογράφο. Με την άνοδο του Ναζισμού, αναγκάστηκε να φύγει από την κατεχόμενη Αυστρία για τις ΗΠΑ.
Ύστερα από μερικές ταινίες ρουτίνας, σκηνοθέτησε το 1944 την πρώτη του μεγάλη επιτυχία, τη Λάουρα, αποσπώντας την πρώτη του υποψηφιότητα για Όσκαρ. Μ’ εκείνη την ταινία, που για πολλούς θεωρείται η καλύτερή του, καθώς και με την επόμενη, τους Αγγέλους στο βούρκο, καθιερώθηκε ως ένας από τους σημαντικότερους σκηνοθέτες του Χόλιγουντ. Συνέχισε να σκηνοθετεί σπουδαία νουάρ (Ο γκρεμός, Κηλίδες στο πεζοδρόμιο, Δωσ’ μου τα χείλη σου), αλλά και μεγάλες εμπορικές επιτυχίες (Ποτάμι χωρίς επιστροφή, Κάρμεν Τζόουνς), αποσπώντας υποψηφιότητες για διάφορα βραβεία.
Με τον Άνθρωπο με το Χρυσό Χέρι (1955), ασχολήθηκε για πρώτη φορά με το θέμα-ταμπού των ναρκωτικών, ενώ η εμπειρία του μακαρθισμού τον ώθησε στην αναζήτηση περισσότερο πολιτικών θεμάτων. Η ανάμνηση του εισαγγελέα πατέρα του και οι σπουδές του τον βοήθησαν να ξεδιπλώσει έναν απαράμιλλο ρεαλισμό σε δικαστικά δραμάτα, ξεκινώντας από το Με καταδίκασαν να σιωπήσω, παραβολή για τον μακαρθισμό, μέχρι τη Θύελλα στην Ουάσινγκτον, με πιο σαφείς αιχμές πάνω στο ζήτημα. Φυσικά, καλύτερη όλων παραμένει η σπουδαία Ανατομία ενός εγκλήματος, μία ιστορία εξοργιστικής ανατροπής κάθε δικαστικού κανόνα. Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στην επική του Έξοδο, καθώς ήταν η πρώτη ταινία, μαζί με τον Σπάρτακο, που έσπασε επίσημα τη “μαύρη λίστα”.
Οι πολλές επιτυχίες των προηγούμενων χρόνων του έδωσαν τη δυνατότητα να σκηνοθετήσει παραγωγές μεγάλου προϋπολογισμού στη δεκαετία του ’60. Κοινό στοιχείο όλων η ανθρωποκεντρικότητα και ένας τόνος καταγγελίας των πλεγμάτων εξουσίας μέσα στις οποίες κινούνται οι ήρωές του. Καλύτερη όλων η υπέροχη Πρώτη Νίκη, με τον Τζον Γουέιν σε έναν ξεχασμένο ρόλο, ως ατιμασμένου αξιωματικού του αμερικανικού ναυτικού που προσπαθεί να αποκαταστήσει τη διαλυμένη του επαγγελματική και οικογενειακή ζωή, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Τέτοια ήταν η επιρροή του Πρέμινγκερ στους κινηματογραφικούς κύκλους που συνέχισε να σκηνοθετεί αξιόλογες παραγωγές μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’70, με κύκνειο άσμα του τον Ανθρώπινο παράγοντα, καταγγελία των μεθόδων των μυστικών υπηρεσιών. Πέθανε το 1986, πριν ολοκληρώσει το τελευταίο του εγχείρημα, την Ανοιχτή εξέταση, πάνω στην περίπτωση του ζεύγους Ρόζενμπεργκ που χάθηκε στην περίοδο του μακαρθισμού, καταδικασμένοι άδικα για κατασκοπία υπέρ της Σοβιετικής Ένωσης.
Ένας αληθινός καλλιτέχνης, αφοσιωμένος στο έργο του, που το υπηρέτησε με δύναμη και πάθος.
Επιλεγμένη φιλμογραφία:
1944 Λάουρα (Laura) Υποψηφιότητα για Όσκαρ Σκηνοθεσίας
1954 Κάρμεν Τζόουνς (Carmen Jones) Υποψηφιότητα για Χρυσό Φοίνικα, Μπρούντζινη Άρκτος στο Φεστιβάλ Βερολίνου, Βραβείο Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο, Βραβείο Σκηνοθεσίας του Κύκλου Κριτικών Νέας Υόρκης
1955 Ο άνθρωπος με το χρυσό χέρι (Man with the golden arm) Βραβείο Σκηνοθεσίας του Κύκλου Κριτικών Νέας Υόρκης
1955 Με καταδίκασαν να σιωπήσω (The court-martial of Billy Mitchell) Βραβείο Σκηνοθεσίας του Κύκλου Κριτικών Νέας Υόρκης
1959 Ανατομία ενός εγκλήματος (Anatomy of a murder) Yποψηφιότητες για Όσκαρ και Χρυσή Σφαίρα Σκηνοθεσίας, Υποψηφιότητα για BAFTA Καλύτερης Ταινίας, Υποψηφιότητα για Χρυσό Λιοντάρι στο Φεστιβάλ Βενετίας, Υποψηφιότητα για Βραβείο Σκηνοθεσίας της Αμερικανικής Ένωσης Σκηνοθετών
1962 Θύελλα στην Ουάσινγκτον (Advise and Consent) Υποψηφιότητα για Χρυσό Φοίνικα
1963 Ο Καρδινάλιος (The Cardinal) Υποψηφιότητες για Όσκαρ και Χρυσή Σφαίρα Σκηνοθεσίας
1970 Πες μου πως μ’ αγαπάς, Τζούνι (Tell me that you love me, Junie Moon) Υποψηφιότητα για Χρυσό Φοίνικα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου