«Άναψε φλόγα στις καρδιές»

 

Γιάννης Χαλκίδης 47 χρόνια μετά:

«άναψε φλόγα στις καρδιές»

Tη μνήμη του Γιάννη Χαλκίδη, του αντιδικτατορικού αγωνιστή που δολοφονήθηκε από άντρες της χουντικής «Εθνικής Ασφάλειας» Θεσσαλονίκης στις 2 Σεπτεμβρίου 1967, τίμησαν το μεσημέρι του Σάββατου αγωνιστές και αγωνίστριες της αντιδικτατορικής αντίστασης, μέλη της οικογένειάς του και αρκετοί πολίτες, στον τόπο της θυσίας του, στην Κωνσταντινουπόλεως  164^α – «οδός Γιάννη Χαλκίδη» από τις 28/3/2014 - οπότε η αρμόδια  επιτροπή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας- Θράκης επικύρωσε την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Θεσσαλονίκης που μετονόμασε σε Γιάννη Χαλκίδη το τμήμα της οδού Κωνσταντινουπόλεως από τη συμβολή της με την οδό Κωνσταντίνου Καραμανλή και μέχρι το τέλος της.

Ο Γιάννης Χαλκίδης, στέλεχος της Νεολαίας Λαμπράκη, ανήκε στην ομάδα του «Πατριωτικού Αντιδικτατορικού Μέτωπου» που πριν από 47 χρόνια, την ώρα που η χουντική κυβέρνηση εγκαινίαζε τη ΔΕΘ ανατίναξε κολόνα της ΔΕΗ μπροστά στο Καυταντζόγλειο, βυθίζοντας στο σκοτάδι το χώρο της έκθεσης.

Τρεις μέρες αργότερα, τα ξημερώματα της 4ης προς 5η Σεπτεμβρίου 1967 η γιάφκα της οργάνωσης, στην οδό Φιλελλήνων 65, δέχτηκε την επιδρομή και τα καταιγιστικά πυρά των ασφαλιτών.

Ο αιμόφυρτος  Γιάννης Χαλκίδης εκτελείται εν ψυχρώ από τον ασφαλίτη Λεπενιώτη, ενώ τραυματίζεται στο πόδι από σφαίρα ο Γρηγόρης Παντής, που έφυγε πρόσφατα. Ο τρίτος της ομάδας, ο Νάντης Χατζηγιάννης, συλλαμβάνεται και βασανίζεται άγρια μαζί με τον Παντή.

Η Αστυνομία της Χούντας εμφάνισε το στυγερό αυτό πολιτικό έγκλημα ως «ανταλλαγή πυροβολισμών μετά αναρχοκομμουνιστών που αντέταξαν ένοπλον βίαν εις επιχειρήσαντα την σύλληψίν των αστυνομικά όργανα». Όμως, οι αγωνιστές του ΠΑΜ ήταν άοπλοι. Η Χούντα παρασημοφόρησε τους δολοφόνους του Γιάννη Χαλκίδη!

Στις 26 Νοεμβρίου 1967 το Έκτακτο Στρατοδικείο Θεσσαλονίκης καταδίκασε τους δύο επιζήσαντες σε κάθειρξη 20 ετών. Μαζί τους δικάστηκαν άλλοι 36 αγωνιστές. Από αυτούς, 22 καταδικάστηκαν σε ποινές από ισόβια έως φυλάκιση με αναστολή.

Το 1968, το διορισμένο τότε Δημοτικό Συμβούλιο  Θεσσαλονίκης, για να σβήσει τα ίχνη του εγκλήματος της χούντας, άλλαξε ακόμα και το όνομα του δρόμου όπου πυροβολήθηκε αρχικά, μετονομάζοντας την οδό Φιλελλήνων σε Θ. Νάτσινα!

Μιλώντας για την προσωπικότητα και την αντιδικτατορική δράση του Γιάννη Χαλκίδη ο δημοτικός σύμβουλος Θεσσαλονίκης Τριαντάφυλλος Μηταφίδης, αναφέρθηκε στη  «δεύτερη δολοφονία του», με την αθώωση των δολοφόνων του, πλην του αρχιβασανιστή Τετραδάκου, από το Κακουργιοδικείο Θεσσαλονίκης το Μάιο του 1980, με τη δικαστική δίωξη του Νάντη Χατζηγιάννη από τον Λεπενιώτη, με τις περιπέτειες της απόδοσης του ονόματός στο δρόμο όπου άφησε την τελευταία του πνοή.

Η εκδήλωση έκλεισε με το τραγούδι «η μάννα του παράνομου» - το έγραψε ο Νίκος Δαμίγος,  πολιτικός εξόριστος στη Λέρο, και μελοποίησε ο συνεξόριστός του και σύντροφος του Γιάννη Χαλκίδη, Κυριάκος Υψηλάντης – και με επίσκεψη στο χώρο όπου βρισκόταν η «γιάφκα» του ΠΑΜ, στην πρώην Φιλελλήνων 65- σήμερα Θ. Νάτσινα 15.  

    

Η μάνα του παράνομου

(στίχοι Ν. Δαμίγου, μουσική Κ. Υψηλάντη)

Σκοτείνιασαν οι ουρανοί

κακιά μηνάνε γέννα

τί κρύβεται στο σύννεφο

γιέ μου τρέμω για σένα

Για δες σκορπίσαν τα πουλιά

λουφάξαν και τ’ αγρίμια

επρόβαλε μα τ’ αψηφάς

το σκιάχτρο, την ασχήμια

Το ξέρω πως δεν ωφελεί

κι’ ορμήνια δεν σου πρέπει

είν’ η ματιά σου καθαρή

παρ’ την ευχή μου σκέπη

Το ξέρω ψάχνεις για να βρείς

καρδιές φλόγα ν’ ανάψεις

να λαμπαδιάσουν γειτονιές

το σκιάχτρο για να κάψεις