Παρασκευή, Σεπτεμβρίου 19, 2014

Παραγωγός, χορεύτρια, ακτιβίστρια ή ψώνιο και σκύλα;


Lady Gaga στη σκιά της Ακρόπολης


Η φήμη, το φαινόμενο, οι κώδικες που ορίζουν την ποπ κουλτούρα


n





Καθώς η εμφάνισή της στην Αθήνα μονοπωλεί το ενδιαφέρον, στοχαζόμαστε πάνω στη φήμη και το φαινόμενο, τη μουσική, τη ζωή, την τέχνη, τα όρια και τους ευαίσθητους κλειδάριθμους που ορίζουν την ποπ κουλτούρα των καιρών.
Τραγουδίστρια, μουσικός, στιχουργός, παραγωγός, χορεύτρια, ακτιβίστρια, σχεδιάστρια μόδας, ηθοποιός, φιλάνθρωπος, επιχειρηματίας, διαπλανητικό celebrity, ψώνιο, σκύλα, μπέρδεμα! Ανάμεσα στα προσδιοριστικά λήμματα της Βικιπέδια, τον αχό των social media και την πραγματική ζωή σχετικά με την καλλιτεχνική αξία, τη δύναμη, τη saga και όλα όσα συνηγορούν για να της προσδώσουν την ιδιότητα του φαινομένου, το gap είναι τεράστιο. Τη λατρεύεις ή τη μισείς, την αποδέχεσαι θετικά ή στρατεύεσαι μαζί με την παγκόσμια ταξιαρχία του φθόνου που την αποδομεί και την υποσκάπτει!
Καθόλου άσχημα για τη Νεοϋορκέζα που ξεμύτισε το 2008 με το άλμπουμ «Fame» υποδυόμενη τον εαυτό της, όπως επαίρεται στις πρώτες συνεντεύξεις της. Αμφισεξουαλική, dance devoted, εξτρίμ ενδυματολογική αντίληψη για τη σκηνή αλλά και την καθημερινότητα, με σημειολογία ένδυσης που παρέπεμπε στον άλιεν Μπόουι των early 70s αλλά και τη σικ κουρελαρία της Μαντόνα στα 80s.
Ποιος εαυτός δηλαδή, όταν με το καλημέρα όλα βοούν πως, αν οι pop culture ειδήμονες σε ακτινογραφήσουν λεπτομερειακά, θα θρυμματιστείς στις αναφορές που τόσο απροκάλυπτα κοπιάρεις!
Όμως αυτό που τελικά μέτρησε το 2008, αυτό που έκανε τη διαφορά, αυτό που την εκτόξευσε, αλλά και εξαιτίας του οποίου όχι απλώς συγχωρέθηκε για τις «μικροκλοπές» της, ήταν το περιεχόμενο της μουσικής της. Κι εδώ κανένας δεν είχε να της προσάψει κατηγορίες. Κατέχοντας πιάνο από τα 4 της χρόνια, με αποτέλεσμα στα 15 της να δαμάζει τα πλήκτρα και τις δυνατότητες όλης της synth τεχνολογίας, γράφοντας στίχους εξομολογητικούς που δεν ήταν ασκήσεις ύφους, αλλά βιωματικές αφηγήσεις από τη ζωή στο ρωμαιοκαθολικό σχολείο όπου φοίτησε, την 5η Λεωφόρο όπου σουλάτσερνε τη μέρα σκανάροντας σινιέ βιτρίνες, αλλά και τις ιδρωμένες, αθλητικές, σεξοδιαστροφικές νύχτες που τις ξοδεύει σε αλητείες στο Bowery και το Meat Market, η Gaga σκόραρε τρίποντο.
Αλανιάρα λευκή σε μια χιπχοποκρατούμενη βιομηχανία, σέξι beated δημιουργός που τόλμησε να αμφισβητήσει την κυριαρχία του πρωτομάστορα Jay- Z και της Beyoncé! Κοινώς και σε ελεύθερη μετάφραση, «και οι λευκές μπορούν να πηδήξουν»! Και να γλεντήσουν, να γκαρίξουν, να ραπάρουν, να λικνιστούν, να διονυσιαστούν, να ποζάρουν, να τραβήξουν την προσοχή! Λογικό να εκτοξευθεί σαν πύραυλος με το ντεμπούτο της. Η Μαντόνα, πολύ μεγάλη πλέον για να της αντισταθεί, στο βάθος του πλάνου ο Άντι Γουόρχολ και οι αναφορές στο Factory, η «Vogue» και οι αγαπημένοι της σχεδιαστές είδαν μια χρυσή ευκαιρία για να πουλήσουν μποέμικο σικ, τι τα θες; Όλοι την περίμεναν. Μαζί, φυσικά, με τον λαό της.
Γιατί τα εικοσάχρονα ούρλιαξαν δυνατά. Ο πυρήνας της, οι έφηβοι, αυτοί που δεν είχαν γεννηθεί τότε που οι Queen τραγουδούσαν το «Radio Ga Ga» -από αυτό το τραγούδι δανείστηκε το όνομά της- στρέιτ και από «απέναντι», τρελαμένοι με τη μόδα, την κατανάλωση, την τεχνολογία, το προβοκάρισμα και το ασύστολο της παρουσίας της, την έχτισαν θέα τους: 15 εκατομμύρια πωλήσεις, καλά κέρδη, καλή καριέρα!
Το 2011, ο δεύτερος δίσκος της, «Born This Way», είναι σαν να ξαφρίζει ξωκλήσι: 2,5 εκατομμύρια πωλήσεις την πρώτη εβδομάδα κυκλοφορίας του στην Αμερική, καλά κέρδη, καλή καριέρα. Έχουν μεσολαβήσει οι κολεγιές της με την Beyoncé, ένα βραβείο Γκράμι, τα σινγκλ «Paparazzi», «Bad Romance» και «Alejandro», με τα στιλιζαρισμένα, άρτια βιντεοκλίπ, και φυσικά η βάπτισή της σε πρωθιέρεια της φυλής των Little Monsters, όπως ονομάστηκαν οι φανατικοί της.
Αλάνθαστη μουσικά, όπου πίσω από το τέκνο μπιτ της κρύβει μετρονομημένα ψήγματα ροκ κιθάρας, ραπ περάσματα αλλά και στα όρια της fuzzion jazz ενορχηστρώσεις, η Gaga σφυροκοπάει τα ραβδιά και τις πίστες όλου του κόσμου. Σκοράρει εκατοντάδες εξώφυλλα μέινστριμ και προχώ εντύπων, αφού το εύπλαστο λουκ της, η διφορούμενη σεξουαλικότητα και η ροπή της προς το εξτρίμ είναι το όνειρο κάθε στιλίστα και κάθε διευθυντή, και φροντίζει ανά τακτά χρονικά διαστήματα να τροφοδοτεί το twitter με τις «γκαγκανιές» της! Καυτά φιλιά, εμφανίσεις ενδεδυμένη με σπαλομπριζόλες, βόλτες στον δρόμο γυμνόστηθη, just because, ακτιβιστικές τοποθετήσεις επί θεμάτων που εγγυώνται μόνιμη των μίντια προσοχή: σχολική βία, gay parades, οικογενειακές διαταραχές, κοινωνική αποδοχή των διαφορετικών, αλληλεγγύη σε κάθε είδους μειονότητα. Της ξέφυγε η Καρέτα-Καρέτα, αλλά ίσως μετά την ελληνική της συναυλία και αφού ενημερωθεί για το θέμα να το εντάξει στην protest list της.
Στα μέρη μας τη φέρνει ο τρίτος της δίσκος, «Artpop». Μουσικά κινείται στο γνώριμο πλαίσιο: κουνηθείτε! Αγάπη, σεξ, φεμινισμός, αναφορές στην ελληνική και ρωμαϊκή μυθολογία, ως προς τη στιχουργική θεματολογία, και μια πολύκροτη συνεργασία. Η εννοιολογική performer Μαρίνα Αμπράμοβιτς της διδάσκει τρόπους αναπνοής και στάσης, δανείζοντάς της την καλλιτεχνική της αίγλη, προκειμένου να πάψει να αμφισβητείται από τους «σοβαρούς» κριτικούς. Ίσως βέβαια να υπάρχει και μια δόση μεγαλομανίας από την πλευρά της, προκειμένου η ποπ της να απαλλαγεί από το εφήμερο και να αγγίξει το «διαρκές» ως προς τον χρόνο έργο. Αυτό που το μεταμορφώνει και σε έργο τέχνης.
Κάπου εδώ, μετά τον Μπόουι, τη Μαντόνα, τον Γουόρχολ και τους Queen, μπαίνει στο παιχνίδι και η Björk με τον δίσκο «Biophilia», που προσφάτως εντάχθηκε μαζί με όλες τις εφαρμογές του στη συλλογή του μουσείου MoMa. Ίσως αυτός να είναι ο καινούργιος στόχος της Στεφανίας-Τζοάνας-Αντζελίνας Germanotta, όπως είναι το πραγματικό της όνομα. Που θα παιανίσει ζωντανά απόψε στην Αθήνα. Ένα artrave event, αφού η ίδια, έχοντας πάρει πλέον διαστάσεις υπερφυσικού φαινομένου, επιθυμεί να ενώσει τη μουσική, το πάρτι, τη μόδα και την τέχνη εις… σάρκαν μία! Τεράστιο ρίσκο, με την Ακρόπολη να δεσπόζει ως το απόλυτο έργο τέχνης. Γιατί πάντα κάποιος ή κάτι θα υπάρχει, πέρα από τους διθυράμβους των οπαδών και των media, των προσωπικών στόχων και των επιθυμιών, που θα θέτει το μέτρο και τον τόνο, θα ορίζει το ίσο και την πραγματική αξία!

*Δημοσιεύτηκε στο SOUL που κυκλοφορεί

Δεν υπάρχουν σχόλια: