Πασαλείμματα ...Ιστορίας

 

 "Βασικά έχω σπουδάσει ιχθυοκαλλιέργεια στο ΤΕΙ, αλλά γουστάρω πολύ την τοπική ιστορία. Οπως ξέρετε, οι πρόγονοί μας ήταν οι καλύτεροι  στον κόσμο . Μεγάλοι μάγκες, παιδιά,πάντοτε ήταν στον αφρό, γι΄αυτό όλοι τους ζήλευαν και ήθελαν το κακό τους. Στο μάθημα που θα κάνουμε φέτος θα μάθουμε πώς ξεγλιστρούσαν σαν τα χέλια για  να αποφεύγουν τις παγίδες των βαρβάρων γειτόνων τους..."

[Λεζάντα:Gerontakos]

******************************** 

Τοπική Ιστορία επί… τροχάδην

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΛΑΚΑΣΑΣ

Η Καθημερινή, 14.08.2014

Μέχρι και ηλεκτρονική κλήρωση διοργανώθηκε για να επιλεγούν, λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος, όσοι θα παρακολουθούσαν τις διαλέξεις Ιστορίας που πραγματοποίησε μέσα στην προηγούμενη ακαδημαϊκή χρονιά σε διάφορους δήμους της Αττικής η αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών κ. Μαρία Ευθυμίου. Και δεν παρατηρήθηκε μόνο στην Αθήνα τόσο μεγάλο ενδιαφέρον για διαλέξεις και συζητήσεις, υπό την καθοδήγηση ενός επιστήμονα, για την Ιστορία όχι μόνο του τόπου, αλλά και την ελληνική και την παγκόσμια. Η ίδια κοσμοσυρροή σημειώθηκε στις διαλέξεις στη Σάμο, στο Ναύπλιο, στο Αργος.

Το ενδιαφέρον αυτό αποτυπώνει τη στροφή μεγάλου μέρους της κοινωνίας στην Ιστορία, στο παρελθόν. Ο βασικός λόγος; Η αναπόληση προσφέρει «εχέγγυα» για μια ασφαλή φυγή προς κάτι όμορφο και… παραμυθένιο. Διότι, από τη μια, πολλοί αγνοούν ακόμη και βασικά ιστορικά γεγονότα του τόπου τους, ενώ, όσο κι αν κάποιες πτυχές της Ιστορίας πονούν, το παρελθόν είναι τετελεσμένο, χωρίς εκπλήξεις, ελέγξιμο και πάντα ωραίο γιατί μας θυμίζει τα νιάτα μας. Προσφέρει σιγουριά, τη στιγμή που το μέλλον είναι άδηλο (πόσο μάλλον στην εποχή μας). «Η στροφή στην Ιστορία αποτελεί ένα παραισθησιογόνο», έλεγε πρόσφατα η αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιστορίας των Πόλεων στο Πανεπιστήμιο Αθηνών κ. Ευγενία Μπουρνόβα στο κοινό εκδήλωσης -με θέμα την περιοχή του Γκαζιού- στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων.

Την ίδια στιγμή βέβαια, καθώς η εντρύφηση στο παρελθόν αποτελεί δείγμα εσωστρεφούς τάσης άμυνας στις δυσκολίες του παρόντος, μπορεί -αντί να προσφέρει υλικό μελέτης και στοχασμού της κοινωνίας για την αντιμετώπιση του παρόντος και του μέλλοντος- να καταλήξει σε εθνικιστικό αγκίστρωμα. Το διακύβευμα είναι η ορθή διαχείριση της τάσης αυτής. Στο σκέλος αυτό μείζων είναι ο ρόλος της εκπαίδευσης.

Πώς αντιμετωπίζει το εκπαιδευτικό μας σύστημα τη διδασκαλία της τοπικής ιστορίας; Το μάθημα έως τώρα διδάχθηκε σε διάφορα Γυμνάσια της χώρας μία ώρα την εβδομάδα στο πλαίσιο της ερευνητικής εργασίας. Μία απόφαση που κρίθηκε σωστή, καθώς ο στόχος είναι η τοπική ιστορία να αναδείξει τον βιωματικό χαρακτήρα της σχέσης του τόπου με τους μαθητές - στόχος που ταιριάζει απόλυτα με εναλλακτικές μεθόδους διδασκαλίας και συγκεκριμένα τη μορφή των ερευνητικών δραστηριοτήτων. Ομως, υπεύθυνοι θεματικής για την τοπική ιστορία ανέλαβαν καθηγητές με ειδικότητα άσχετη από την Ιστορία, όπως γυμναστές ή ξένων γλωσσών. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις οι εκπαιδευτικοί να μην μπορούν να υποστηρίξουν το μάθημα παιδαγωγικά, χωρίς να φέρουν την ευθύνη γι’ αυτό. Απλώς τους ανατέθηκε η ώρα διότι έπρεπε να συμπληρώσουν το εβδομαδιαίο τους ωράριο. Ετσι, καλές προσπάθειες μένουν ατελείς, με την ελληνική εκπαίδευση να «πληρώνει» τις μικροκομματικές επιλογές χρόνων στον τομέα των προσλήψεων και την έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού και σοβαρής οργάνωσης.