ΜΝΗΜΗ ΓΙΩΡΓΟΥ ΒΕΛΟΥΔΗ
Ο όρος «Ελληνισμός» (γερμ. Hellenismus) ξαναπλάστηκε εννοιολογικά από τον Γερμανό ιστορικό J. G. Droysen (Ιστορία του Ελληνισμού, 2 τ., 1836-43), για να δηλώσει τον ελληνόφωνο, πολυεθνικό κόσμο της Ανατολής (Αίγυπτος, Συρία, Παλαιστίνη, Μεσοποταμία κ.ά.), που είχε προκύψει μετά τις κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου· στην «ελληνιστική εποχή» (οι τρεις αιώνες π.Χ.) «Ελληνισμός» και «ελληνίζειν» σήμαιναν ακριβώς τη «μίμηση» της γλώσσας και του πολιτισμού των Ελλήνων από τους ξένους αυτούς λαούς.
Κατά τα τέλη του 19ου αιώνα ο όρος «Ελληνισμός» άρχισε να μεταποιείται εννοιολογικά, για να σημάνει τους εκτός της Ελλάδος, ειδικότερα στα Βαλκάνια και την Τουρκία, «αλύτρωτους» Ελληνες και να μεταβληθεί έτσι σε ιδεολογικό σχήμα της «Μεγάλης Ιδέας», δηλαδή της επεκτατικής κίνησης του «ελληνικού» καπιταλισμού προς Βορράν και προς Ανατολάς (βλ. π.χ. «εθνική» Εταιρεία «Ελληνισμός» και το ομώνυμο περιοδικό της, 1898-1915).
Μετά τα 1945 και τον «Εμφύλιο» Πόλεμο (1946-49) ο όρος «Ελληνισμός» άρχισε να μετακινείται όλο και περισσότερο γεωγραφικά, για να συμπεριλάβει με την περίφραση «Ελληνισμός της Διασποράς» προπαντός τους Ελληνες μετανάστες στην Αμερική, την Αυστραλία και τον Καναδά· από τον «Ελληνισμό» αποκλείονταν, εννοείται, οι χιλιάδες εκείνες των Ελλήνων που είχαν καταφύγει στις «Ανατολικές χώρες».
Αντίθετα απ' ό,τι φαντάζονται οι ανιστόρητοι δερβίσηδες του ελληνορθόδοξου φονταμενταλισμού, ο «αφελληνισμός» των Ελλήνων είχε αρχίσει ήδη με τις ρωμαϊκές κατακτήσεις και ολοκληρώθηκε στην αχανή ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, στη Δύση και την Ανατολή («Βυζάντιο»), με το βίαιο προσηλυτισμό των «Ελλήνων» (=ειδωλολατρών, απίστων!) στο Χριστιανισμό· το ρήμα «αφελληνίζω», που στην ελληνιστική εποχή σήμαινε «εξελληνίζω, εξημερώνω, εκπολιτίζω», από τη ρωμαϊκή εποχή θα σημάνει το ακριβώς αντίθετο: κάνω κάποιον να μην είναι «Ελλην», δηλαδή άπιστος (ειδωλολάτρης), εκχριστιανίζω (βλ. Μεγ. Λεξ. Δημητράκου, λ. αφελληνίζω).
Στο νεοελληνικό Διαφωτισμό (1770-1821) εγκαινιάζεται με τη σύμπραξη των Ευρωπαίων «φιλελλήνων» ο ιδεολογικός «εξελληνισμός» των ελληνόφωνων «Ρωμιών» (=Ρωμαίων!) μ' ένα τεράστιο ιστορικό άλμα 2.000 χρόνων. Η επανασύνδεση αυτή με τους αρχαίους «προγόνους» τους θ' αποτελέσει ένα βασικό στοιχείο της νεοελληνικής εθνικής ιδεολογίας σ' ολόκληρο το 19ο αιώνα -και το ίδιο άλμα είκοσι αιώνων έκανε και η «Ελευθερία» του Σολωμού (1823), για να βγει «απ' τα κόκκαλα των Ελλήνων [των αρχαίων Ελλήνων!] τα ιερά».
Η ενσωμάτωση της «βυζαντινής βαρβαρότητας» (Ι. Πολυλάς) στο εθνικό ιδεολόγημα του «Ελληνισμού» έχει τις ρίζες της στο ιδεολόγημα του «ελληνο-χριστιανισμού», που εξέθρεψε ο διαπρύσιος αρνητής του Σολωμού και ιδεολογικός πρόγονος των σημερινών ιδεολόγων του ελληνορθόδοξου φονταμενταλισμού Σπ. Ζαμπέλιος (Περί μεσαιωνικού Ελληνισμού, 1852): Από τον «Ελληνισμό» τους αποκλείονται όχι μόνο οι πρωτεργάτες του «αφελληνισμού», οι «πανεπιστημιακοί, οι πολιτικοί και οι δημοσιογράφοι» (Κ. Τσιρόπουλος), αλλά και τα εκατομμύρια των Ελλήνων πολιτών, οι ιδεολογικοί και πολιτικοί τους αντίπαλοι: εβραίοι, καθολικοί, μωαμεθανοί, «κοραϊκοί», «αριστεροί», σοσιαλιστές, δημοκράτες, διεθνιστές, ανθρωπιστές και άθεοι.
Οι Κασσάνδρες αυτές, που θρηνούν για την Αλωση του ιδεολογικού τους κόσμου, προωθούν με το θρήνο τους την προέλαση του πραγματικού τους κόσμου: του παγκοσμιοποιημένου, πολυεθνικού, καπιταλισμού.
**********************
Γιώργος Βελουδής - Βικιπαίδεια
1. (Αφ)ελληνισμός
Πηγή:Ελευθεροτυπία,
Σάββατο 10 Οκτωβρίου 2009
Το διπλό ερέθισμα για τη σημερινή
μου παρέμβαση μου το έδωσαν οι κοπετοί δύο αυτόκλητων προμάχων του
ακροδεξιού ελληνορθόδοξου φονταμενταλισμού για την κατάρρευση του
«Ελληνισμού» και τον επαπειλούμενο «αφελληνισμό» των Ελλήνων (Κ.
Τσιρόπουλος, Ο αφελληνισμός των Ελλήνων, Ευθύνη, Ιούν. 2009, και Χρ.
Γιανναράς, Πότε τέλειωσε ιστορικά ο Ελληνισμός, Καθημερινή, 19.7.2009).
Σ' αυτούς και τους προκατόχους τους ο όρος «Ελληνισμός» έχει μετουσιωθεί από ιστορική έννοια σε ανιστόρητο ιδεολόγημα:
Ο όρος «Ελληνισμός» (γερμ. Hellenismus) ξαναπλάστηκε εννοιολογικά από τον Γερμανό ιστορικό J. G. Droysen (Ιστορία του Ελληνισμού, 2 τ., 1836-43), για να δηλώσει τον ελληνόφωνο, πολυεθνικό κόσμο της Ανατολής (Αίγυπτος, Συρία, Παλαιστίνη, Μεσοποταμία κ.ά.), που είχε προκύψει μετά τις κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου· στην «ελληνιστική εποχή» (οι τρεις αιώνες π.Χ.) «Ελληνισμός» και «ελληνίζειν» σήμαιναν ακριβώς τη «μίμηση» της γλώσσας και του πολιτισμού των Ελλήνων από τους ξένους αυτούς λαούς.
Κατά τα τέλη του 19ου αιώνα ο όρος «Ελληνισμός» άρχισε να μεταποιείται εννοιολογικά, για να σημάνει τους εκτός της Ελλάδος, ειδικότερα στα Βαλκάνια και την Τουρκία, «αλύτρωτους» Ελληνες και να μεταβληθεί έτσι σε ιδεολογικό σχήμα της «Μεγάλης Ιδέας», δηλαδή της επεκτατικής κίνησης του «ελληνικού» καπιταλισμού προς Βορράν και προς Ανατολάς (βλ. π.χ. «εθνική» Εταιρεία «Ελληνισμός» και το ομώνυμο περιοδικό της, 1898-1915).
Μετά τα 1945 και τον «Εμφύλιο» Πόλεμο (1946-49) ο όρος «Ελληνισμός» άρχισε να μετακινείται όλο και περισσότερο γεωγραφικά, για να συμπεριλάβει με την περίφραση «Ελληνισμός της Διασποράς» προπαντός τους Ελληνες μετανάστες στην Αμερική, την Αυστραλία και τον Καναδά· από τον «Ελληνισμό» αποκλείονταν, εννοείται, οι χιλιάδες εκείνες των Ελλήνων που είχαν καταφύγει στις «Ανατολικές χώρες».
Αντίθετα απ' ό,τι φαντάζονται οι ανιστόρητοι δερβίσηδες του ελληνορθόδοξου φονταμενταλισμού, ο «αφελληνισμός» των Ελλήνων είχε αρχίσει ήδη με τις ρωμαϊκές κατακτήσεις και ολοκληρώθηκε στην αχανή ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, στη Δύση και την Ανατολή («Βυζάντιο»), με το βίαιο προσηλυτισμό των «Ελλήνων» (=ειδωλολατρών, απίστων!) στο Χριστιανισμό· το ρήμα «αφελληνίζω», που στην ελληνιστική εποχή σήμαινε «εξελληνίζω, εξημερώνω, εκπολιτίζω», από τη ρωμαϊκή εποχή θα σημάνει το ακριβώς αντίθετο: κάνω κάποιον να μην είναι «Ελλην», δηλαδή άπιστος (ειδωλολάτρης), εκχριστιανίζω (βλ. Μεγ. Λεξ. Δημητράκου, λ. αφελληνίζω).
Στο νεοελληνικό Διαφωτισμό (1770-1821) εγκαινιάζεται με τη σύμπραξη των Ευρωπαίων «φιλελλήνων» ο ιδεολογικός «εξελληνισμός» των ελληνόφωνων «Ρωμιών» (=Ρωμαίων!) μ' ένα τεράστιο ιστορικό άλμα 2.000 χρόνων. Η επανασύνδεση αυτή με τους αρχαίους «προγόνους» τους θ' αποτελέσει ένα βασικό στοιχείο της νεοελληνικής εθνικής ιδεολογίας σ' ολόκληρο το 19ο αιώνα -και το ίδιο άλμα είκοσι αιώνων έκανε και η «Ελευθερία» του Σολωμού (1823), για να βγει «απ' τα κόκκαλα των Ελλήνων [των αρχαίων Ελλήνων!] τα ιερά».
Η ενσωμάτωση της «βυζαντινής βαρβαρότητας» (Ι. Πολυλάς) στο εθνικό ιδεολόγημα του «Ελληνισμού» έχει τις ρίζες της στο ιδεολόγημα του «ελληνο-χριστιανισμού», που εξέθρεψε ο διαπρύσιος αρνητής του Σολωμού και ιδεολογικός πρόγονος των σημερινών ιδεολόγων του ελληνορθόδοξου φονταμενταλισμού Σπ. Ζαμπέλιος (Περί μεσαιωνικού Ελληνισμού, 1852): Από τον «Ελληνισμό» τους αποκλείονται όχι μόνο οι πρωτεργάτες του «αφελληνισμού», οι «πανεπιστημιακοί, οι πολιτικοί και οι δημοσιογράφοι» (Κ. Τσιρόπουλος), αλλά και τα εκατομμύρια των Ελλήνων πολιτών, οι ιδεολογικοί και πολιτικοί τους αντίπαλοι: εβραίοι, καθολικοί, μωαμεθανοί, «κοραϊκοί», «αριστεροί», σοσιαλιστές, δημοκράτες, διεθνιστές, ανθρωπιστές και άθεοι.
Οι Κασσάνδρες αυτές, που θρηνούν για την Αλωση του ιδεολογικού τους κόσμου, προωθούν με το θρήνο τους την προέλαση του πραγματικού τους κόσμου: του παγκοσμιοποιημένου, πολυεθνικού, καπιταλισμού.
**********************
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: Το Βήμα , 23/02/2003
Η γέννηση και ο θάνατος του «έθνους» *
Από το 1948 εμφανίζεται το ιδεολόγημα της «Ευρώπης» το οποίο
αναπτύσσεται ανταγωνιστικά προς το ιδεολόγημα του «έθνους» .Η ιστορική στιγμή της γένεσης της νεοελληνικής «εθνικής ιδεολογίας»
είναι, κατά κοινή παραδοχή, ο νεοελληνικός Διαφωτισμός, από τις
τελευταίες δεκαετίες του 18ου αιώνα ως την Ελληνική Επανάσταση. Με τον
τρόπο όμως αυτό τίθεται αυτόματα...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου