Αναγεννησιακά άνθη

Ποντόρμο, Γιάκοπο ντα- (Jacopo da Pontormo, Ποντόρμο, Έμπολι 1494 – Φλωρεντία 1557). Καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Ιταλού ζωγράφου Γιάκοπο Καρούτσι (Jacopo Carrucci). Γιος του ζωγράφου Μπαρτολομέο Καρούτσι, μαθήτευσε στα εργαστήρια του Λεονάρντο ντα Βίντσι, του Πιέρο ντι Κόζιμο, του Μαριότο Αλμπερτινέλι και, γύρω στο 1512, στο εργαστήριο του Αντρέα ντελ Σάρτο, η επίδραση του οποίου διακρίνεται ιδιαίτερα στα πρώιμα έργα του. Ο Π. ήταν πρωτίστως θρησκευτικός ζωγράφος, όμως υπήρξε και ένας από τους πιο ευαίσθητους μανιεριστές της Τοσκάνης. Στον ήρεμο κόσμο του Αντρέα ντελ Σάρτο εισήγαγε ένα ελαφρό πνεύμα αστάθειας και άγχους, που διαταράσσει τη φευγαλέα ισορροπία του πίνακα. Τόσο στα θρησκευτικά ή μυθολογικά έργα του, όσο και στις προσωπογραφίες, εκείνο που τον ενδιέφερε δεν ήταν η μόνο η προοπτική ακρίβεια του χώρου, η οποία δίνει ενότητα στη σκηνή, αλλά και ένας τόνος αφηγηματικός και κάπως απόμακρος· τον ενδιέφερε να παρουσιάζει και όχι να αναπαριστά. Ο Π. εξέφραζε αυτή την ευαισθησία του με βασικά ισάξια τεχνικά στοιχεία το σχέδιο, το χρώμα και το φως. Από τον Ντίρερ και τον Μιχαήλ Άγγελο διδάχτηκε ορισμένα μορφολογικά δεδομένα, κυρίως όμως το ενδιαφέρον για τον άνθρωπο. Έργα της περιόδου 1515-19 είναι οι ζωντανοί μικροί πίνακες με θέματα από τον Βίο του Ιωσήφ, που βρίσκονται στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου και στη συλλογή Ντέσμπρο στο Πανσάγκερ, ιδιαίτερα ο πίνακας Ο Ιωσήφ στην Αίγυπτο (1515) που βρίσκεται στο πρώτο. Άλλο σημαντικό έργο του ήταν μια εικόνα βωμού για την Αγία Τράπεζα του ναού Σαν Μικέλε Βισντόμινι στη Φλωρεντία (1518), όπου οι μορφές ακολουθούν μια διάταξη σε ύψος και όχι σε βάθος. Στην προσωπογραφία του Κοσμά του Πρεσβύτερου (1518) της Πινακοθήκης Ουφίτσι, η γραμμή, επηρεασμένη από τον Ντίρερ, γίνεται πιο σκληρή και το χρώμα μεταλλικό. Το 1521 ανέλαβε να διακοσμήσει με τοιχογραφίες την έπαυλη των Μεδίκων στο Πότζιο α Καϊάνο, ενώ φιλοτέχνησε με τις Σκηνές των Παθών (1522-24) την έπαυλη Τσερτόζα ντελ Γκαλούτσο, κοντά στη Φλωρεντία. Από τα σημαντικότερα έργα του είναι και τα Δείπνο εις Εμμαούς (1525), Αποκαθήλωση της Σάντα Φελιτσιτά (1526-28), Επίσκεψη του Καρμινιάνο (1528-30). Από τα τελευταία έργα του δεν σώζεται τίποτε σχεδόν. Οι προσωπογραφίες του είναι αξιόλογες για την ψυχολογική διείσδυσή τους.
Πηγή: Εγκυκλοπαίδεια Δομή.

---

Εικόνες για Ποντόρμο