Σάββατο, Νοεμβρίου 08, 2025

Κυβέρνηση ανεπαρκών τεχνοκρατών που παριστάνουν τους αρίστους

 Κυριάκος Μητσοτάκης


Η παρακμή της «αριστείας»

Author pictureΘανάσης Βασιλείου*

Η μεγάλη εικόνα δείχνει κάτι που πρέπει όλοι να το δουν περισσότερο σοβαρά. Ασύνδετα μεταξύ τους θέματα αιχμής -τα περισσότερα με μορφή προβλημάτων- ανοίγουν κύκλους με απρόβλεπτες ή δυσμενείς συνέπειες για την ελληνική κοινωνία. Τα θέματα αυτά είναι, λίγο πολύ, γνωστά. Η ακρίβεια, η κρίση στέγης, το τραύμα των Τεμπών με τελευταία ουρά το Μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη, ο ΟΠΕΚΕΠΕ και η εξεταστική του, η ευρωπαϊκή εισαγγελία, το μακελειό στα Βορίζια της Κρήτης και το θέμα της εμπορίας όπλων, οπλοκατοχής και οπλοχρησίας, η καταστολή εκπαιδευτικών, μαθητών και γονέων με χημικά και κρότου-λάμψης επειδή διαμαρτυρήθηκαν για συγχωνεύσεις τμημάτων στα γραφεία της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Α΄ Αθήνας, ο αιφνίδιος θάνατος των ΕΛΤΑ ως προσπάθεια «εξυγίανσής» τους, τα μαντάτα των επικείμενων ιδιωτικοποιήσεων του νερού, η έλευση της νέας πρέσβεως των ΗΠΑ, Κίμπερλι Γκιλφόιλ (η επίδοση των διαπιστευτηρίων της στον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας και το «Γεια σας, Ελλάδα! Hello, Greece!»), η συνεχιζόμενη ένταση στο μέτωπο Ουκρανίας-Ρωσίας και η κρίση με μορφή γενοκτονίας και εκτοπισμού στη Γάζα,είναι μερικά από αυτά.

Χώρες, όπως η Ελλάδα, δύσκολα θα χωρούσαν σε ένα μόνο υπόδειγμα πολιτικής. Για παράδειγμα, από τις θεωρητικές σκευές της Πολιτικής Επιστήμης, εάν βλέπαμε το πολιτικό σύστημα και, κυρίως την κυβέρνηση, ως έναν οργανισμό που, από τη μια, δέχεται κοινωνικά αιτήματα, εξασφαλίζει κοινωνική στήριξη και, από την άλλη, παράγει αποφάσεις μέσω μιας διαδικασίας ανατροφοδότησης, δύσκολα θα υποστηρίζαμε ότι ζούμε σε μια τέτοια πολιτική συνθήκη. Η συνθήκη αυτή δεν εξασφαλίζεται καν στις συνειδήσεις των μελών της κυβέρνησης και των βουλευτών της συμπολίτευσης. Οι άνθρωποι έχουν πρόβλημα να πάνε στις περιφέρειές τους. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, από την πλευρά της, υποστηρίζει ακριβώς το αντίθετο. Με κάθε τόνο υποστηρίζει ότι η χώρα απολαμβάνει σταθερότητα, με αρραγή κοινοβουλευτική πλειοψηφία, η οποία έχει αποφασιστεί από τους πολίτες.

Εδώ αρχίζουν τα προβλήματα που -με μία περιεκτική έννοια- περιγράφονται ως «μη διακυβερνησιμότητα» (η βόμβα του Ευάγγελου Βενιζέλου). Η «μη διακυβερνήσιμη» χώρα αγγίζει πλέον ένα ευαίσθητο όριο, γιατί θίγει άμεσα ευρείες ομάδες πολιτών - ακόμα και αυτούς που στηρίζουν την κυβέρνηση Μητσοτάκη για λόγους παραδοσιακής πολιτικής τοποθέτησης, άμεσων ή έμμεσων συμφερόντων ή και φόβου κ.λπ. Προσοχή, όμως, γιατί το «μη διακυβερνήσιμη» δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει κυβέρνηση. Σημαίνει ότι η κυβέρνηση έχει πλέον αποκοπεί από την πραγματικότητα και δυσκολεύεται να ασκήσει μια αποτελεσματική και χρηστή διακυβέρνηση. Για να ακριβολογούμε, η κυβέρνηση σπαταλά πόρους και πολιτικό κεφάλαιο για να διαχειριστεί σκάνδαλα που η ίδια προκάλεσε με τις επιλογές της.

Γιατί δεν πείθει; Γιατί οι πολίτες δεν διαχειρίζονται το «Υπερταμείο» (επισήμως, την Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε.- ΕΕΣΥΠ). Οι πολίτες βλέπουν ότι οι σκοποί της διαχείρισης και αξιοποίησης των δημόσιων πόρων με στόχο την ανάπτυξη οδηγούν σε μία εύθραυστη ανάπτυξη η οποία, όταν δεν μεταβάλλει την ευημερία ορισμένων ομάδων, μεταβάλλει δυσμενώς την ευημερία των περισσοτέρων. Και το χειρότερο: οι πολίτες βλέπουν να γίνεται πλιάτσικο πόρων. Δεν διοίκησαν οι πολίτες τον ΟΠΕΚΕΠΕ, ούτε διοίκησαν τα ΕΛΤΑ. Ούτε αποφάσισαν το κλείσιμο του ΟΠΕΚΕΠΕ και των ΕΛΤΑ. Δεν ζήτησαν οι πολίτες το κλείσιμο ή τη συγχώνευση των σχολείων, ούτε ζήτησαν τη μείωση των δρομολογίων των μέσων μαζικών μεταφορών, ούτε βεβαίως την υποβάθμιση των υπηρεσιών της δημόσιας υγείας. Προφανώς, οι πολίτες δεν είχαν κάποια εξειδικευμένη άποψη σχετικά με τους δημόσιους οργανισμούς, τη δημόσια περιουσία, τα δημόσια αγαθά και το ζήτημα του ποσοστού ελέγχου του ΑΕΠ από το κράτος.

Ομως σε ποια δεδομένα συμπυκνώνεται η παρακμή της «αριστείας»; Συμπυκνώνεται στους κοινωνικούς και οικονομικούς δείκτες που είναι δυσμενείς για τη χώρα. Επίσης, συμπυκνώνεται στο γεγονός ότι, για κάθε περίπτωση και κατ’ επανάληψη, ο ίδιος ο πρωθυπουργός και οι υπεύθυνοι υπουργοί του δηλώνουν άγνοια καταστάσεων που όφειλαν να γνωρίζουν σε βάθος. Από τις υποκλοπές, τα Τέμπη, τον ΟΠΕΚΕΠΕ, τα ΕΛΤΑ, τη δημόσια υγεία, τη δημόσια εκπαίδευση και τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, τις μαφίες και τον υπόκοσμο, τα σκάνδαλα των απευθείας αναθέσεων, τις ασυλίες των ολιγοπωλίων, η κυβέρνηση όχι μόνο υποστηρίζει ότι δεν ξέρει, αλλά δηλώνει ότι «δεν οφείλει να ξέρει». Και ο πρωθυπουργός δεν νιώθει υποχρεωμένος «να ακούει τις γκρίνιες και τις μιζέριες της αντιπολίτευσης».

Τα διαχρονικά κουσούρια δεν είναι το σωστό επιχείρημα ανθρώπων που εδώ και δεκαετίες ασκούν εξουσία. Μιλάμε για αισθητή παρακμή της υποτιθέμενης «αριστείας». Χωρίς άλλο πολιτικό επιχείρημα, το Μαξίμου προτάσσει το δίλημμα «Μητσοτάκης ή χάος» με αποτέλεσμα η απάντηση να είναι το «χάος» και ο «κανένας» ή κάτι άλλο που -προς το παρόν- δεν είναι ορατό. Πιθανότατα, μια εναλλαγή των ελίτ της εξουσίας. Αλλά, είπαμε: «Η Ελλάδα είναι θύμα της επιτυχίας της...».

____________ 

*Ο Θανάσης Βασιλείου γεννήθηκε το 1957 στη Θήβα. Σπούδασε οικονομία και πολιτικές επιστήμες και εργάστηκε για χρόνια στην ιδιωτική εκπαίδευση. Έχει συνεργαστεί με το περιοδικό "Διαβάζω", τo "Ithaca", τη "Νέα Πολιτική", την "Παράγραφο", το "Οροπέδιο", το "7 Ημέρες της Καθημερινής" κ.ά. και είναι συνεργάτης της κυριακάτικης "Καθημερινής". Εργάζεται ως επιμελητής εκδόσεων και ως μεταφραστής. Έργα του: "Λεξικό επιστημών του ανθρώπου" (με τον Ν. Σταματάκη, Gutenberg, 1992), "Αρχές οικονομικής θεωρίας" (για την Γ΄ Λυκείου, Gutenberg, 2001), "Σαρωνικός άνωθεν" (Μίλητος, 2009), "Πήλιο, το όνομα του παραμυθιού" (Μίλητος, 2009) "Ιόνια νησιά άνωθεν" (Μίλητος, 2009), "Αρχαίοι τόποι" (Μίλητος, 2009), "Βόρειες Σποράδες άνωθεν" (Μίλητος, 2009) κ.ά. Μεταφράσεις: David Romer, "Προχωρημένη μακροοικονομική", εκδ. Τυπωθήτω, 2006, Ivan T. Berend, "Οικονομική ιστορία του ευρωπαϊκού 20ού αιώνα. Τα οικονομικά καθεστώτα από το Laissez-Faire στην παγκοσμιοποίηση", εκδ. Gutenberg, 2009, κ.ά.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

«Καταργητές» :το ένοπλο κίνημα των Αμερικανών που αντιδρούσαν στη δουλεία

  Δαγκεροτυπία του Μπράουν που τραβήχτηκε από τον αφροαμερικανό φωτογράφο Augustus Washington στο Σπρίνγκφιλντ της Μασαχουσέτης, γύρω στα...