Νίκος Βατόπουλος*: Ο ρομαντικός περιηγητής της Αθήνας
«... Σε έναν ξένο θα
έλεγα πρώτα από όλα να έρθει ανοικτός. Θα του έλεγα ότι η Αθήνα ήταν ένα
πολεοδομικό πείραμα του ευρωπαϊκού ρομαντισμού του 19ου αιώνα και ότι
εδώ μπορεί να δει συναρπαστικές ιστορικές διαστρωματώσεις. Θα του έλεγα
επίσης ότι αντίθετα με το τουριστικό στερεότυπο, η Αθήνα είναι μια πόλη
που έχει σύμπαντα τον 20ό αιώνα με τρόπο σχεδόν απόλυτο. Είναι μια
μεσογειακή μητρόπολη, μοναδική στο είδος της».
Ξεκίνησε να φωτογραφίζει την πόλη και να διαβάζει ό,τι είχε σχέση μ′ αυτήν, τη δεκαετία του ’70. Παρά το γεγονός, όπως λέει, ότι «ανέκαθεν η Αθήνα ήταν μια κακοποιημένη πόλη, αν διαβάσει κανείς τον αθηναϊκό Τύπο του 1880, του 1920, του 1950 και του 2000 θα δει ότι υπάρχει διαχρονικά δυσαρέσκεια για την εξάπλωση και τις αυθαιρεσίες της πόλης», κρατά «αποστάσεις από τις απόλυτες θέσεις», επιμένοντας μάλιστα ότι «η Αθήνα έχει τεράστιες δυνατότητες» και ελπίζοντας στη μελλοντική ανάδυση της.
Απαντά για την αντιπαροχή και τα σημεία - «μαύρες τρύπες» και παραδέχεται ότι, μία από τις πιο συχνές ερωτήσεις που του κάνουν είναι γιατί στην Ελλάδα καταστρέψαμε το ιστορικό κέντρο.
Ο εξαιρετικός συνάδελφος, δημοσιογράφος Νίκος Βατόπουλος, συγγραφέας του βιβλίου «Περπατώντας στην Αθήνα» (εκδόσεις Μεταίχμιο) μιλά με τρυφερότητα, αλλά και νηφαλιότητα για την περιπέτεια και το μη προφανές της αγαπημένης Αθήνας στη HuffPost Greece.
-Θυμάσαι -γράφεις- μία κατεδάφιση στην οδό Πατησίων, στο ύψος της Αγίου Μελετίου, ένα από τα αγαπημένα σου σπίτια, παρότι ήσουν μόλις πέντε ετών. Πότε το ενδιαφέρον έγινε συνειδητό;
Ν.Β.: Στην εφηβεία άρχισα πλέον απολύτως συνειδητά να καλλιεργώ το ενδιαφέρον μου για την Αθήνα. Όλες οι εντυπώσεις και οι εικόνες από τα παιδικά βιώματα άρχισαν να μορφοποιούνται και να αποτελούν δεξαμενή.
Ήταν η εποχή, η δεκαετία του 1970, όταν πήγαινα σχολείο ακόμη, σε ηλικία περίπου 15-16 ετών, που άρχισα να διαβάζω οτιδήποτε είχε σχέση με την Αθήνα. Με βοηθούσε πολύ και η λογοτεχνία καθώς τότε διάβασα όλα τα μυθιστορήματα και τα διηγήματα των συγγραφέων της γενιάς του ’30. Μετά τη Μεταπολίτευση, είχε ενταθεί η συζήτηση για την καταστροφή της νεοκλασικής Αθήνας και αυτή η συζήτηση με συγκινούσε με τον ρομαντισμό της εφηβείας.
-Πόσων ετών είναι το φωτογραφικό αρχείο σου; Ποια εικόνα είναι ο μικρός θησαυρός σου;
Ν.Β.: Το αρχείο μου ξεκίνησε από τη δεκαετία του 1970. Περιλαμβάνει φωτογραφίες αλλά και πολλά αποκόμματα. Τη συστηματική αποδελτίωση την άρχισα σε ηλικία 18 ετών και συχνά ανατρέχω στα μεγάλα τετράδια που έφτιαχνα τότε. Οι πρώτες φωτογραφίες έχουν απλώς αξία τεκμηρίου. Δεν είναι καλές φωτογραφίες. Αλλά χρήσιμες. Σήμερα έχω ένα αρχείο χιλιάδων φωτογραφιών που έχω τραβήξει ο ίδιος από διάφορους δρόμους της Αθήνας. Φωτογραφίζω βάσει σχεδίου μία φορά την εβδομάδα αλλά σχεδόν καθημερινά θα πέσω σε κάτι που θα μου τραβήξει την προσοχή.
Ο μικρός θησαυρός μου είναι μία φωτογραφία που με είχε τραβήξει η μητέρα μου μαζί με την αδελφή μου μπροστά στον Παρθενώνα το 1965. Έχει συμβολική και αισθητική αξία.
Ξεκίνησε να φωτογραφίζει την πόλη και να διαβάζει ό,τι είχε σχέση μ′ αυτήν, τη δεκαετία του ’70. Παρά το γεγονός, όπως λέει, ότι «ανέκαθεν η Αθήνα ήταν μια κακοποιημένη πόλη, αν διαβάσει κανείς τον αθηναϊκό Τύπο του 1880, του 1920, του 1950 και του 2000 θα δει ότι υπάρχει διαχρονικά δυσαρέσκεια για την εξάπλωση και τις αυθαιρεσίες της πόλης», κρατά «αποστάσεις από τις απόλυτες θέσεις», επιμένοντας μάλιστα ότι «η Αθήνα έχει τεράστιες δυνατότητες» και ελπίζοντας στη μελλοντική ανάδυση της.
Απαντά για την αντιπαροχή και τα σημεία - «μαύρες τρύπες» και παραδέχεται ότι, μία από τις πιο συχνές ερωτήσεις που του κάνουν είναι γιατί στην Ελλάδα καταστρέψαμε το ιστορικό κέντρο.
Ο εξαιρετικός συνάδελφος, δημοσιογράφος Νίκος Βατόπουλος, συγγραφέας του βιβλίου «Περπατώντας στην Αθήνα» (εκδόσεις Μεταίχμιο) μιλά με τρυφερότητα, αλλά και νηφαλιότητα για την περιπέτεια και το μη προφανές της αγαπημένης Αθήνας στη HuffPost Greece.
-Θυμάσαι -γράφεις- μία κατεδάφιση στην οδό Πατησίων, στο ύψος της Αγίου Μελετίου, ένα από τα αγαπημένα σου σπίτια, παρότι ήσουν μόλις πέντε ετών. Πότε το ενδιαφέρον έγινε συνειδητό;
Ν.Β.: Στην εφηβεία άρχισα πλέον απολύτως συνειδητά να καλλιεργώ το ενδιαφέρον μου για την Αθήνα. Όλες οι εντυπώσεις και οι εικόνες από τα παιδικά βιώματα άρχισαν να μορφοποιούνται και να αποτελούν δεξαμενή.
Ήταν η εποχή, η δεκαετία του 1970, όταν πήγαινα σχολείο ακόμη, σε ηλικία περίπου 15-16 ετών, που άρχισα να διαβάζω οτιδήποτε είχε σχέση με την Αθήνα. Με βοηθούσε πολύ και η λογοτεχνία καθώς τότε διάβασα όλα τα μυθιστορήματα και τα διηγήματα των συγγραφέων της γενιάς του ’30. Μετά τη Μεταπολίτευση, είχε ενταθεί η συζήτηση για την καταστροφή της νεοκλασικής Αθήνας και αυτή η συζήτηση με συγκινούσε με τον ρομαντισμό της εφηβείας.
-Πόσων ετών είναι το φωτογραφικό αρχείο σου; Ποια εικόνα είναι ο μικρός θησαυρός σου;
Ν.Β.: Το αρχείο μου ξεκίνησε από τη δεκαετία του 1970. Περιλαμβάνει φωτογραφίες αλλά και πολλά αποκόμματα. Τη συστηματική αποδελτίωση την άρχισα σε ηλικία 18 ετών και συχνά ανατρέχω στα μεγάλα τετράδια που έφτιαχνα τότε. Οι πρώτες φωτογραφίες έχουν απλώς αξία τεκμηρίου. Δεν είναι καλές φωτογραφίες. Αλλά χρήσιμες. Σήμερα έχω ένα αρχείο χιλιάδων φωτογραφιών που έχω τραβήξει ο ίδιος από διάφορους δρόμους της Αθήνας. Φωτογραφίζω βάσει σχεδίου μία φορά την εβδομάδα αλλά σχεδόν καθημερινά θα πέσω σε κάτι που θα μου τραβήξει την προσοχή.
Ο μικρός θησαυρός μου είναι μία φωτογραφία που με είχε τραβήξει η μητέρα μου μαζί με την αδελφή μου μπροστά στον Παρθενώνα το 1965. Έχει συμβολική και αισθητική αξία.
Ακρόπολη, 1965. Ο Νίκος Βατόπουλος με την αδελφή του. Από το αρχείο του συγγραφέα
-Στην
οικογένεια είχες κάποιον αρχιτέκτονα, πολιτικό μηχανικό, κάποιον ο
οποίος με έναν τρόπο σου άνοιξε τον δρόμο; Ή μήπως, το ερέθισμα ήταν η
γειτονιά που μεγάλωσες;
Ν.Β.: Στην οικογένεια δεν υπήρχε κανένας αρχιτέκτων ή μηχανικός. Ο πατέρας μου είχε μια αντιπροσωπεία κλωστοϋφαντουργικών μηχανημάτων. Η μητέρα μου δεν εργαζόταν, αλλά μου είχε μεταδώσει την αγάπη στο διάβασμα και στην τέχνη. Μεγάλωσα στην Πατησίων στη δεκαετία του 1960, έπαιζα στη Φωκίωνος Νέγρη, έβλεπα την Αθήνα να αλλάζει, κυρίως, όταν «κατεβαίναμε» στο κέντρο. Εκεί, ένιωθα τον μεγάλο παλμό της πόλης.
-Η κομψή κάποτε κατοικία του cover, που στέκει στριμωγμένη πια ανάμεσα στις πολυκατοικίες, πού βρίσκεται; Και για ποιόν λόγο αυτό το οίκημα στο εξώφυλλο;
Ν.Β.:
Τη φωτογραφία αυτή την επέλεξαν στις εκδόσεις «Μεταίχμιο» ως
αντιπροσωπευτική και νομίζω είχαν δίκιο. Είναι μια χαρακτηριστική όψη
της Αθήνας από την οδό Δεριγνύ. Αν ανοίξετε το βιβλίο ώστε να φαίνεται
και το οπισθόφυλλο, θα δείτε και το ψηλό κτίριο του ΟΤΕ στην 3ης
Σεπτεμβρίου, και όλο το παλίμψηστο της Αθήνας με τα παλιά τριώροφα της
περιοχής και τις μεταπολεμικές πολυκατοικίες. Τη φωτογραφία την τράβηξα
στη διάρκεια μιας ξενάγησής μου σε ένα διατηρητέο της Δεριγνύ που
βρισκόταν σε στάδιο αποκατάστασης. Ηταν μια παλιά τριπλοκατοικία,
χτισμένη στη δεκαετία του 1920. Οταν ανέβηκα στην ταράτσα είδα αυτήν την
θέα με τα απέναντι παλιά σπίτια, τις κεραμιδένιες στέγες και τις
μεσοτοιχίες των πολυκατοικιών. Είδα, δηλαδή, την Αθήνα σε περίληψη.[....................]
ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ
Ν.Β.: Στην οικογένεια δεν υπήρχε κανένας αρχιτέκτων ή μηχανικός. Ο πατέρας μου είχε μια αντιπροσωπεία κλωστοϋφαντουργικών μηχανημάτων. Η μητέρα μου δεν εργαζόταν, αλλά μου είχε μεταδώσει την αγάπη στο διάβασμα και στην τέχνη. Μεγάλωσα στην Πατησίων στη δεκαετία του 1960, έπαιζα στη Φωκίωνος Νέγρη, έβλεπα την Αθήνα να αλλάζει, κυρίως, όταν «κατεβαίναμε» στο κέντρο. Εκεί, ένιωθα τον μεγάλο παλμό της πόλης.
-Η κομψή κάποτε κατοικία του cover, που στέκει στριμωγμένη πια ανάμεσα στις πολυκατοικίες, πού βρίσκεται; Και για ποιόν λόγο αυτό το οίκημα στο εξώφυλλο;
ΣΥΝΕΧΙΣΤΕ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ
Νίκος Βατόπουλος: Ο ρομαντικός περιηγητής της Αθήνας
***************************
Info:BiblioNet : Βατόπουλος, Νίκος
****************************
Η Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου
Οι Εκδόσεις Μεταίχμιο και το Βιβλιοπωλείο Πλειάδες οργάνωσαν την παρουσίαση του νέου βιβλίου του Νίκου Βατόπουλου «ΠΕΡΠΑΤΩΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ» , το Σάββατο, 28 Απριλίου 2018.
Για το βιβλίο μίλησαν η Μάρω Καρδαμίτση - Αδάμη, αρχιτέκτων, Ομότιμη Καθηγήτρια ΑΠΘ και ο Δημήτρης Ρηγόπουλος, δημοσιογράφος στην εφημερίδα Η Καθημερινή .
Ακολούθησε συζήτηση με το κοινό και τον συγγραφέα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου