Πρωτοπόροι της Μοντέρνας Τέχνης: Μάλεβιτς

Μάλεβιτς, Καζιμίρ Σεβερίνοβιτς

Μάλεβιτς, Καζιμίρ Σεβερίνοβιτς (Kasimir Severinovich Malevich, Κίεβο 1878 – Λένινγκραντ [σημερινή Αγία Πετρούπολη] 1935). Ρώσος ζωγράφος. Σπούδασε στην Καλλιτεχνική Σχολή του Κιέβου, στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Μόσχας και στο εργαστήριο του Φ.Ι. Ρέρμπεργκ. Θεωρείται από τους πρωτοπόρους της αφηρημένης τέχνης, μαζί με τον Πιτ Μοντριάν και τον Βασίλι Καντίνσκι. Ο Μ. παρουσίαζε στους πίνακές του τα φυσικά αντικείμενα με συνδυασμούς απλών γεωμετρικών σχημάτων (τετράγωνο, τρίγωνο, κύκλος και σταυρός) επίπεδα σχεδιασμένα, με αντιθέσεις χρωμάτων αρχικά, ασπρόμαυρα στη συνέχεια και, τέλος, μονοχρωματικά: Μαύρο τετράπλευρο (Black Quadrilateral, 1913) και Άσπρο σε άσπρο (White On White, 1918). Οι καλλιτεχνικές του θεωρίες, γνωστές ως σουπρεματισμός, αποσκοπούσαν «στην απελευθέρωση της τέχνης από το βάρος του αναπαραστατικού κόσμου» και στην απόδοση της ανωτερότητας (supremαcy) του αγνού αισθήματος στη δημιουργική τέχνη. Το 1918 ο Μ. σχεδίασε τα σκηνικά για το πρώτο ανέβασμα του έργου Μυστήριο Μπούφο του Β. Μαγιακόφσκι. Φιλοτέχνησε επίσης σχέδια για οικιακά σκεύη με άνετη λειτουργική φόρμα, σχεδίασε υφάσματα και φιλοτέχνησε μακέτες που παρουσιάζουν έναν νέο τύπο οργάνωσης του αρχιτεκτονικού χώρου. Στις αρχές του 1930 ο Μ. στράφηκε ξανά στην εικονική ζωγραφική και εμπνεύστηκε πίνακες με σκηνές της σύγχρονης σοβιετικής πραγματικότητας. Όμως, καθώς το σοβιετικό καθεστώς είχε αρχίσει να διάκειται εχθρικά προς την πρωτοποριακή τέχνη, ο Μ. γνώρισε διωγμούς και τελικά πέθανε απομονωμένος.
Οι θεωρητικές του απόψεις αποτυπώθηκαν στο έργο του Ο ανεικονικός κόσμος (Die Gegenstandslose Welt, 1926), το οποίο εκδόθηκε στη Γερμανία. Ο σουπρεματισμός, με τη διάδοση που γνώρισε κυρίως μέσω της σχολής του Μπαουχάους, άσκησε μεγάλη επίδραση στην ευρωπαϊκή μοντέρνα τέχνη, στην αρχιτεκτονική και στο βιομηχανικό σχέδιο.
Πηγή: Εγκυκλοπαίδεια Δομή