Από την εξέγερση των εργαζομένων της Foxconn
για τις μεσαιωνικές συνθήκες εργασίας τους
*************************
Οι Κινέζοι αποστρέφονται τη Foxconn
Απασχόληση 14χρονων μαθητών, διαμονή σε κοιτώνες
και αυστηρή
πειθαρχία για 1,2 εκατ. εργαζομένους
Το Βήμα: 04/11/2012
1,2 εκατομμύρια εργάτες της Foxconn ξοδεύουν τον «ελεύθερο
χρόνο» τους εντός των τειχών που περικλείουν τα εργοστάσια, τους κοιτώνες και
τους χώρους αναψυχής των «απαγορευμένων πόλεων» της εταιρείας
Θύμα του μοντέλου ανάπτυξης που ακολουθεί τα τελευταία
χρόνια κινδυνεύει να πέσει η Foxconn, ο κινεζικός κολοσσός που κατασκευάζει
κινητά τηλέφωνα και κάθε είδους γκάτζετ, τα οποία καταναλώνουν αφειδώς
Ευρωπαίοι και Αμερικανοί. Η πλέον εμβληματική βιομηχανία της ασιατικής χώρας
μοιάζει να ξεμένει από νέους υπαλλήλους, καθώς η δημογραφική εξέλιξη στην Κίνα
υπαγορεύεται από την πολιτική του ενός παιδιού ανά οικογένεια ενώ την ίδια
στιγμή μειώνεται το κύμα των εσωτερικών μεταναστών που αναζητούν εργασία στις
μεγάλες βιομηχανικές μονάδες. Η στρατιωτικού τύπου διαμονή σε
«πόλεις-εργοστάσια» μακριά από τη μόνιμη κατοικία των εργαζομένων, η εντατική
απασχόληση, τα εξαντλητικά ωράρια και οι χαμηλοί μισθοί (παρά τις αυξήσεις που
συμφωνήθηκαν τους τελευταίους μήνες) φαντάζουν πλέον λιγότερο ελκυστικά από
ό,τι στο παρελθόν.
Η συμπλοκή μεταξύ εργαζομένων και υπαλλήλων φύλαξης στο
εργοστάσιο Ταϊγουάν στα τέλη Σεπτεμβρίου, η οποία κατέληξε σε εκτεταμένες
αιματηρές συμπλοκές και καταστροφές έξω από τη μονάδα παραγωγής, ήταν το πιο
πρόσφατο επεισόδιο της υφέρπουσας δυσαρέσκειας που επικρατεί στο προσωπικό.
Οπως αναφέρουν σε εκτενή ανάλυση οι «Financial Times» «οι νέοι έχουν σήμερα
υψηλότερες προσδοκίες από τους γονείς τους» και δεν είναι διατεθειμένοι να
συνεχίσουν να ζουν ως «είλωτες σε εργοστάσια» όπως έκαναν οι πρόγονοί τους στα
χωράφια.
Η Foxconn είναι ένα απέραντο εργοτάξιο εντατικοποιημένης
παραγωγής με εξαντλητικά ωράρια, σιδηρά πειθαρχία στην ιεραρχία και τους
κανονισμούς και στρατιωτικού τύπου διαβίωση για τους εργαζομένους. Οι περίπου
1,2 εκατομμύρια εργάτες της ταϊβανέζικης επιχείρησης ξοδεύουν τον «ελεύθερο
χρόνο» τους εντός των τειχών που περικλείουν τα εργοστάσια, τους κοιτώνες και τους
χώρους αναψυχής των «απαγορευμένων πόλεων» της Foxconn.
Η σκοτεινή πλευρά της κινεζικού τύπου ανάπτυξης επανήλθε στο
προσκήνιο με αφορμή την αποκάλυψη ότι η εταιρεία απασχολεί δεκάδες χιλιάδες
ανηλίκους τους οποίους «στρατολογεί» σε σχολεία υπό την ανοχή των τοπικών
Αρχών. Και να φανταστεί κανείς ότι οι υπεύθυνοι της εταιρείας δήλωναν πρόσφατα
ότι οι συνθήκες απασχόλησης δεν μοιάζουν πλέον με αυτές που επικρατούσαν ως το
2010, όταν οι εργαζόμενοι πηδούσαν από τα παράθυρα βάζοντας τέλος στη ζωή τους.
Τον περασμένο Αύγουστο δημοσιεύθηκε η έκθεση της
αμερικανικής υπηρεσίας Fair Labor Association την οποία είχε παραγγείλει η
Apple για να διαπιστώσει τις πραγματικές συνθήκες εργασίας που επικρατούν στα
εργοστάσια της Foxconn δύο χρόνια μετά τις αλυσιδωτές αυτοκτονίες 13
εργαζομένων της εταιρείας. Η σχετική έκθεση ανέφερε ότι «οι συνθήκες
βελτιώνονται» καθώς η μέση υπερωριακή απασχόληση έχει μειωθεί από τις 80 στις
60 ώρες τον μήνα (ανά υπάλληλο).
Διαπίστωνε ωστόσο ότι μένουν ακόμη πολλά να γίνουν σχετικά
με τις παραβιάσεις της εργατικής νομοθεσίας. Αλλωστε και ο ειδικός σύμβουλος
της διοίκησης της εταιρείας Λουίς Γου παραδέχτηκε αμέσως μετά τη δημοσιοποίηση
του κειμένου ότι «χρειάζεται χρόνος» για να γίνουν οι αλλαγές.
Ωστόσο στις αρχές του μήνα μια νέα αποκάλυψη επιβεβαίωσε ότι
το προσωπικό της μεγαλύτερης βιομηχανίας παγκοσμίως που αναλαμβάνει εργολαβικά
την κατασκευή ηλεκτρονικών συσκευών απασχολείται ακόμη με «μεσαιωνικές
συνθήκες».
Η διοίκηση της εταιρείας παραδέχτηκε υπό την πίεση
ακτιβιστικών οργανώσεων ότι απασχολεί ανηλίκους ως και 14 ετών με τη μορφή
«απασχόλησης για την απόκτηση εργασιακής εμπειρίας» στο εργοστάσιο της Γιαντάι
στη βορειοανατολική επαρχία Σαντόνγκ. Ασφαλώς οι μαθητές δεν υπέγραφαν καμία
«σύμβαση μαθητείας» αλλά «προσλαμβάνονταν» υποχρεωτικά και με συνοπτικές
διαδικασίες από σχολεία της περιοχής. Μάλιστα υπήρξαν μαρτυρίες στον κινεζικό
Τύπο σύμφωνα με τις οποίες κάποιοι διευθυντές έκλειναν τα σχολεία τους
προκειμένου να απασχοληθούν όλοι οι μαθητές στο τοπικό εργοστάσιο της
ταϊβανέζικης εταιρείας. Οπως αναφέρει στους «New York Times» η Ντέμπι Τσαν Ζε
Γουάν του οργανισμού Ενάντια στις Αθέμιτες Εργοδοτικές Πρακτικές «το να κάνει
ένα παιδί την ίδια μηχανική κίνηση επί 12 ώρες προφανώς δεν αποτελεί
εκπαίδευση». Το χειρότερο βέβαια είναι ότι οι περίπου 32.000 μαθητές που είχαν
προσληφθεί στο συγκεκριμένο εργοστάσιο δέχονταν ακόμη και απειλές προκειμένου
να μην εγκαταλείψουν τις θέσεις εργασίας τους.
Η εταιρεία ομολόγησε επίσης ότι υπήρξαν «παράνομες
πρακτικές» λόγω της έλλειψης προσωπικού που παρατηρήθηκε το προηγούμενο
διάστημα. Η Foxconn βρίσκεται πράγματι υπό ασφυκτική πίεση από την Apple
προκειμένου να ανταποκριθεί στην αυξημένη ζήτηση της νέας έκδοσης του iPhone.
***********************************************
Στρατιωτική ζωή στις εγκαταστάσεις της εταιρείας
Οι εργαζόμενοι είναι παντού και πάντα επιτηρούμενοι είτε από
το προσωπικό ασφαλείας είτε από κάμερες
Οι εργαζόμενοι δουλεύουν ασταμάτητα και παρακολουθούνται
μέρα-νύχτα από security και κάμερες.
Η είσοδος θυμίζει πύλη κέντρου νεοσυλλέκτων. Βαριές
μεταλλικές πόρτες και πανύψηλα κάγκελα περιβάλλουν μια αχανή έκταση χιλιάδων
στρεμμάτων όπου ορθώνεται μια από τις δεκάδες «απαγορευμένες πόλεις της
Foxconn. Κανείς «παρείσακτος» δεν μπορεί να βρεθεί μέσα στις εγκαταστάσεις της
εταιρείας. Ετσι ο μόνος τρόπος για να παρεισφρήσει κάποιος δημοσιογράφος είναι
να υποδυθεί τον υποψήφιο για πρόσληψη. Αυτό έκανε ένας έμπειρος συντάκτης της
κινεζικής εφημερίδας «Shanghai Evening Post» προκειμένου να ζήσει από κοντά τις
συνθήκες εργασίας και διαβίωσης των εργατών στο εργοστάσιο στην Ταϊγουάν. Εκεί
όπου τον περασμένο Μάρτιο ξέσπασαν βίαιες διαμαρτυρίες από τους εργαζομένους. Ο
δημοσιογράφος άντεξε μόλις 10 μέρες στο εργοστάσιο. Η πρώτη του νύχτα στον
κοιτώνα ήταν μια απολύτως τραυματική εμπειρία. Οι κατσαρίδες έκαναν βόλτα μέσα
στον θάλαμο, τα σκεπάσματα που του δόθηκαν ήταν βρώμικα ενώ ο χώρος ανέδιδε τη
δυσοσμία της κλεισούρας και της ακαθαρσίας. Οταν ξύπνησε διαπίστωσε ότι τα
μεγάλα παράθυρα ήταν ερμητικά κλεισμένα από χοντρά κάγκελα. Η σύμβαση εργασίας
που του δόθηκε τη δεύτερη μέρα ανέφερε ελάχιστα στοιχεία για τους όρους
εργασίας αλλά περιείχε σαφείς περιορισμούς ασφαλείας για τη «μη αποκάλυψη
στοιχείων σε τρίτους που αφορούν τεχνικά ή οικονομικά στοιχεία, το ανθρώπινο
δυναμικό ή τα στατιστικά της παραγωγής».
Την πρώτη μέρα που βρέθηκε μπροστά σε μια γραμμή παραγωγής
κατάλαβε ότι ο βασικός κανόνας που πρέπει να ακολουθεί ένας εργαζόμενος στη
Foxconn είναι «η απόλυτη και αδιαμαρτύρητη πειθαρχία». Ο ίδιος εργάστηκε στη
μονάδα συναρμολόγησης του iPhone 5. Κάθε τρία δευτερόλεπτα περνούσε από μπροστά
του μια συσκευή στην οποία έπρεπε να «κουμπώσει» ένα μεταλλικό εξάρτημα. Επειτα
από πολύωρη συνεχή εργασία ο πόνος στα δάχτυλα και το πιάσιμο στα χέρια ήταν
αφόρητα. Ενας από τους «νεοφερμένους» που δεν άντεξε, στάθηκε λίγο πιο πίσω για
να ξεκουραστεί. Η τιμωρία ήταν άμεση από τον επιβλέποντα της γραμμής ο οποίος
επέβαλε μια «σχολικού τύπου» τιμωρία: να μείνει όρθιος στη γωνία για 10 λεπτά.
Ακόμα και η «επίσκεψη» στην τουαλέτα προϋποθέτει τη σχετική έγκριση του
επιστάτη και μόνο οι πιο αποδοτικοί εργάτες δικαιούνται δεκάλεπτο διάλειμμα
κάθε δύο ώρες εργασίας. Οι υπόλοιποι πρέπει να αντέξουν τη συνεχή εργασία επί
επτά ώρες χωρίς να μιλάνε στον διπλανό τους, χωρίς να κοιτάζουν το κινητό τους,
χωρίς να διαμαρτυρηθούν για οτιδήποτε. Χωρίς ανάσα.
Η ζωή έξω από το εργοστάσιο δεν διαφέρει πολύ από αυτή ενός
στρατιώτη. Οι εργαζόμενοι είναι παντού και πάντα επιτηρούμενοι είτε από το
προσωπικό ασφαλείας που κυκλοφορεί στους εξωτερικούς χώρους με ποδήλατα είτε
από τις κάμερες που καταγράφουν κάθε κίνηση στους κοιτώνες, τα εστιατόρια ή
τους χώρους διασκέδασης. Αλλωστε οι περισσότεροι εργάζονται επί 12ωρο και στο
τέλος του ωραρίου δεν θέλουν τίποτε περισσότερο από το να πέσουν για ύπνο. Οταν
επιτευχθούν οι στόχοι της παραγωγής οι υπάλληλοι δικαιούνται ρεπό το οποίο
ξοδεύουν σε Internet καφέ, κομμωτήρια και εμπορικά καταστήματα. Ολα εντός των
τειχών που περιβάλλουν τις εγκαταστάσεις της Foxconn.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου