Παρασκευή, Οκτωβρίου 28, 2022

Παγκόσμιο αστυνομικό – 33 προτάσεις από τη Μ. Βρετανία (β΄ μέρος)

Παγκόσμιο αστυνομικό – 33 προτάσεις από τη Μ. Βρετανία ( β΄ μέρος)

Ο Μάρκος Κρητικός ολοκληρώνει την ανθολογία του Βρετανικού αστυνομικού μυθιστορήματος.

 

 

Ο Μάρκος Κρητικός ολοκληρώνει την ανθολογία του Βρετανικού αστυνομικού μυθιστορήματος.


Παγκόσμιο αστυνομικό – 33 προτάσεις από τη Μ. Βρετανία, α΄ μέρος (του Μάρκου Κρητικού)

 

  • Ian FlemingCasino royal (1953)

Μετάφραση: Χριστιάννα Σακελλαροπούλου

Διόπτρα (2019)

σελ. 264

Ο Ιαν Φλέμινγκ είναι ο δημιουργός του θρυλικού Τζέιμς Μποντ, του «υπεράνθρωπου των μαζών» όπως τον χαρακτήρισε ο Ουμπέρτο Έκο. Ο υπερκατάσκοπος  των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών, γνωστός με το κωδικό όνομα 007, πρωταγωνίστησε από το 1953 έως το 1966, σε δώδεκα μυθιστορήματα και δυο συλλογές διηγημάτων που γνώρισαν τεράστια επιτυχία, με πωλήσεις που ξεπέρασαν τα εκατό εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως. Μετά τον θάνατο του Ιαν Φλέμινγκ, πολλοί συγγραφείς εξουσιοδοτήθηκαν να συνεχίσουν το έργο του, χωρίς ανάλογη επιτυχία. Τα μυθιστορήματα του Τζέιμς Μποντ μεταφέρθηκαν στον κινηματογράφο σε μια από τις μακροβιότερες και πιο δημοφιλείς σειρές ταινιών, με εισπράξεις που έφτασαν τα επτά δισεκατομμύρια δολάρια και διασκευάστηκαν σε τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκπομπές, κόμικς και βιντεοπαιχνίδια. Στο μυθιστόρημα Casino royal κάνει την παρθενική του εμφάνιση, ο γοητευτικός, φινετσάτος και αδίστακτος  «Double-0-seven» που εξελίχθηκε σε έναν από τους πιο επιδραστικούς ήρωες της αστυνομικής λογοτεχνίας. Αποστολή του είναι να αναμετρηθεί στην τσόχα του Καζινό  Ρουαγιάλ, με  τον αδίστακτο Σοβιετικό πράκτορα Λε Σιφρ, ο οποίος έχει καταχραστεί ένα μεγάλο ποσό που προοριζόταν για τη χρηματοδότηση ενός εργατικού συνδικάτου και θέλει να ρεφάρει στο τραπέζι του μπακαρά. Ο Μποντ θα κερδίσει την παρτίδα με τη σωτήρια συνδρομή της CIA και θα κρύψει την επιταγή των πενήντα εκατομμυρίων φράγκων (!) στο δωμάτιο του ξενοδοχείου που διαμένει. Όταν ο Λε Σιφρ δεν θα καταφέρει να τη βρει, θα απαγάγει την Βέσπερ Λιντ, τη γοητευτική γραμματέα του Αρχηγού που συμμετέχει στην επιχείρηση και θα τη χρησιμοποιήσει ως δόλωμα για να αιχμαλωτίσει τον Μποντ.  Μια συναρπαστική κατασκοπική περιπέτεια με την κομψή, υπαινικτική και παιγνιώδη αφήγηση του Ιαν Φλέμινγκ που δεν ήταν δυνατό να αποδοθεί στις κινηματογραφικές ταινίες, απ’ τις οποίες έγινε ευρύτατα γνωστός, ο ακαταμάχητος Τζέιμς Μποντ.

 

Μετάφραση: Μαρίνα Κουλουμούνδρα

Βell (2004)

σελ. 272

Με τα σπουδαία βραβεία, Diamond Dagger Award από την  Εταιρεία Συγγραφέων Εγκλήματος (CWA) και Grand Master  από τους Συγγραφείς Μυστηρίου της Αμερικής (MWA) για το σύνολο του έργου του, ο Τζον Λε Καρέ, –λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Ντέιβιντ Τζον Μουρ Κόρνουελ– είναι ίσως ο κορυφαίος συγγραφέας κατασκοπικών  ιστοριών.  Το τρίτο του μυθιστόρημα, Ο κατάσκοπος που γύρισε απ’ το κρύο, έγινε αμέσως διεθνές μπεστ σέλερ και σήμερα θεωρείται ένα από τα σπουδαιότερα μυθιστορήματα του 20ου αιώνα. Το βιβλίο εκτόξευσε την καριέρα του Λε Καρέ και την επόμενη χρονιά εγκατέλειψε τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες, στις οποίες εργαζόταν τις δεκαετίες του ’50 και του ’60 και αφιερώθηκε στη συγγραφή. Η υπόθεση του βιβλίου εκτυλίσσεται στις αρχές της δεκαετίας του ’60, στην πιο σκοτεινή εποχή του Ψυχρού Πολέμου. Ένας βρετανός πράκτορας μεταβαίνει στην Ανατολική Γερμανία παριστάνοντας τον αποστάτη προκειμένου να σπείρει ψευδείς πληροφορίες σχετικά με έναν ισχυρό αξιωματικό των μυστικών υπηρεσιών της χώρας. Το μυθιστόρημα στο οποίο εμφανίστηκε για τρίτη φορά, ο κατάσκοπος Σμάιλι –στη συνέχεια θα πρωταγωνιστήσει στα βιβλία του συγγραφέα–, θεωρήθηκε επαναστατικό στην εποχή του, για τον ρεαλιστικό τρόπο που απαξίωνε το ρόλο των μυστικών υπηρεσιών. Το 1965 μεταφέρθηκε με μεγάλη επιτυχία στον κινηματογράφο, από τον σκηνοθέτη Μάρτιν Ριτ, με πρωταγωνιστή τον Ρίτσαρντ Μπάρτον. Το 1990, η  Εταιρεία Συγγραφέων Εγκλήματος (CWA) κατέταξε το μυθιστόρημα τρίτο στη λίστα των εκατό κορυφαίων crime-novels όλων των εποχών και  το 1995 οι Συγγραφείς Μυστηρίου της Αμερικής (MWA), έκτο στην  λίστα των 100 κορυφαίων mystery-novels.

 

Άλλη μια πρόταση από το έργο του Τζον Λε Καρέ:

Είναι το πρώτο μέρος μιας άτυπης τριλογίας (Karla Trilogy), όπου ο  Σμάιλι έρχεται αντιμέτωπος με τον Κάρλα, τον επικεφαλής της σοβιετικής KGB. Περιγράφει τις προσπάθειές του βετεράνου πια Σμάιλι, να ανακαλύψει έναν σοβιετικό διπλό πράκτορα στα ανώτερα κλιμάκια της βρετανικής αντικατασκοπείας που διαρρέει απόρρητες πληροφορίες προς τη Σοβιετική Ένωση. Το μυθιστόρημα, Κι ο κλήρος έπεσε στον Σμάιλι, θεωρείται από πολλούς κριτικούς το αριστούργημα του συγγραφέα. To 1979, διασκευάστηκε από το BBC σε τηλεοπτική σειρά επτά επεισοδίων, με τον Άλεκ Γκίνες στο ρόλο του Σμάιλι.

 

Μετάφραση: Τούλα Τόλια

Εκδόσεις Καστανιώτη (2009)

σελ. 380

Η Π. Ντ. Τζέιμς (Φύλις Ντόροθι Τζέιμς), με τα μεγάλα βραβεία Diamond Dagger Award από την  Εταιρεία Συγγραφέων Εγκλήματος (CWA) και Grand Master  από τους Συγγραφείς Μυστηρίου της Αμερικής (MWA) για το σύνολο του έργου της, και τον τίτλο της Βαρόνης για την προσφορά της στα βρετανικά γράμματα είναι η σπουδαιότερη γυναίκα συγγραφέας του σύγχρονου βρετανικού αστυνομικού. Έγινε διάσημη για την σειρά των δεκατεσσάρων βιβλίων της, με πρωταγωνιστή τον αστυνόμο, Άνταμ Νταγκλίς.  Το Αθώο αίμα, δεν ανήκει στη σειρά αυτή και είναι το πιο ιδιαίτερο μυθιστόρημά της συγγραφέως με πρωταγωνίστρια μια υιοθετημένη κοπέλα που μόλις ενηλικιώνεται, με τη δυνατότητα που της δίνει νομοθεσία, αποφασίζει να βρει τους φυσικούς της γονείς. Θα μάθει ότι ο πατέρας της πέθανε στη φυλακή καταδικασμένος για τον βιασμό ενός παιδιού και ότι η μητέρα της, που εκείνη την περίοδο αποφυλακίζεται, το είχε ξυλοκοπήσει μέχρι θανάτου για να μην μιλήσει. Παράλληλα, ο πατέρας του νεκρού παιδιού σχεδιάζει την εκδίκησή του. Ένα ανθρωποκεντρικό μυθιστόρημα μυστηρίου που πραγματεύεται μεταξύ άλλων, την ανάγκη αναζήτησης της προσωπικής ταυτότητας, την  αγάπη ως κίνητρο ενός εγκλήματος, την πίεση του καθήκοντος και την πολυπλοκότητα των οικογενειακών  σχέσεων. Ο αναγνώστης, γνωρίζοντας από τα πρώτα κεφάλαια τους θύτες, τα θύματα και την αλληλουχία των γεγονότων, δεν αναμένει εκπλήξεις στην εξέλιξη της πλοκής και η αγωνία του περιορίζεται στην τροπή που θα πάρει η ζωή των πρωταγωνιστών, αλλά απολαμβάνει το υψηλό επίπεδο λογοτεχνικής αφήγησης μιας σπουδαίας συγγραφέως, που με το Αθώο αίμα –για κάποιους  κριτικούς το καλύτερο έργο της– διεύρυνε τα όρια της αστυνομικής λογοτεχνίας. Στους λάτρεις των κλασικών αστυνομικών μυθιστορημάτων, τα οποία ακολουθούν πιστά της συμβάσεις του είδους, προτείνω να διαβάσουν κάποια  από τις περιπέτειες του αστυνόμου Νταγκλίς.

 

Μετάφραση: Βίκυ Λιακοπούλου

Έρμα (2022)

σελ. 296

Ο άγνωστος μέχρι πρότινος στη χώρα μας Ντέρεκ Ρέιμοντ, –ψευδώνυμο του Άγγλου συγγραφέα αστυνομικών ιστοριών, Ρόμπιν Κουκ– θεωρείται ένας από τους θεμελιωτές του σύγχρονου βρετανικού νουάρ για τη σειρά των πέντε μαύρων μυθιστορημάτων του, γνωστών ως Factory novels (Factory αποκαλούσαν οι αστυνομικοί τα κεντρικά γραφεία της Σκότλαντ Γιάρντ). Το μυθιστόρημα, Πέθανε με τα μάτια ανοιχτά είναι το πρώτο της σειράς. Η υπόθεση του βιβλίου εξελίσσεται στο Λονδίνο το 1984. Ο Τσαρλς Στάνιλαντ, ένας αλκοολικός και αποτυχημένος συγγραφέας, βρίσκεται βάναυσα δολοφονημένος σε μια υποβαθμισμένη γειτονιά. Ο ανώνυμος αρχιφύλακας και αφηγητής της ιστορίας που υπηρετεί στο Τμήμα Ανεξιχνίαστων Υποθέσεων, στο οποίο ασχολούνται αποκλειστικά με δολοφονίες ανθρώπων του περιθωρίου, θα αναλάβει την διαλεύκανση της υπόθεσης. Μια σειρά από κασέτες και χειρόγραφα που θα βρεθούν στο σπίτι του θύματος, θα ρίξουν φως σε σκοτεινές πτυχές της ζωής του και θα οδηγήσουν την έρευνα σε κακόφημα στέκια του Λονδίνου. Ένα πρωτίστως υπαρξιακό, μελαγχολικό μυθιστόρημα με έξοχη νουάρ ατμόσφαιρα σ’ έναν κόσμο αλλόκοτα σκληρό που συνθλίβει κάθε ανθρώπινη ευαισθησία και οδηγεί σε πλήρη αποξένωση και αποτυχία. Ο συγγραφέας, χωρίς να καταφεύγει στην εύκολη λύση μιας καταιγιστικής πλοκής, κλιμακώνει υποδειγματικά την αγωνία, με την αναπαράσταση μιας εφιαλτικής πραγματικότητας μέσα από τη σταδιακή ταύτιση του εμμονικού αφηγητή με το θύμα. Εξαιρετικό το επίμετρο της Χίλντας Παπαδημητρίου, η οποία επιχειρεί μια υφολογική προσέγγιση του άγνωστου έργου ενός παραγνωρισμένου αλλά σπουδαίου στιλίστα της γραφής σε σχέση με τις το κοινωνικές συνθήκες και την αισθητική της εποχής.

 

  • Philip Kerr – Η τριλογία του Βερολίνου (1993)

 Μετάφραση: Αντώνης Καλοκύρης – Ντενίζ Ρώντα

Κέδρος (2012)

σελ. 1070

Ο  Σκωτσέζος συγγραφέας και δημοσιογράφος, Φίλιπ Κερ, έγινε  διάσημος για την σειρά των δεκατεσσάρων ιστορικών-αστυνομικών μυθιστορημάτων του, με πρωταγωνιστή τον ντετέκτιβ Μπέρνι Γκούντερ που διαδραματίζονται στην εποχή του Β΄ παγκόσμιου πόλεμου ή λίγο μετά τη λήξη του. Εκτός της σειράς αυτής έγραψε ανεξάρτητα μυθιστορήματα, έργα επιστημονικής φαντασίας, μια σειρά τριών αστυνομικών, με πρωταγωνιστή έναν προπονητή ποδοσφαίρου και πολλά βιβλία παιδικής λογοτεχνίας. H τριλογία του Βερολίνου είναι η επίτομη έκδοση των τριών πρώτων περιπετειών του Μπέρνι Γκούντερ, με φόντο το μεσοπολεμικό και μεταπολεμικό Βερολίνο. Το 1936, τη χρονιά  των Ολυμπιακών Αγώνων, ο πρώην αστυνομικός και νυν ιδιωτικός ντετέκτιβ Μπέρνι Γκούντερ –στην πρώτη του εμφάνιση– προσλαμβάνεται από έναν εκατομμυριούχο για να βρει ένα διαμαντένιο κολιέ που έχει κλαπεί (Οι βιολέτες του Μάρτη). Το 1938, συνεργάζεται με την αστυνομία για την εξιχνίαση μιας σειράς αποτρόπαιων δολοφονιών με θύματα κορίτσια (Ο χλομός εγκληματίας). Το 1947 μετά την κατάρρευση της Χιτλερικής Γερμανίας αναλαμβάνει να βοηθήσει ένα παλιό συνάδελφό του, που βρίσκεται φυλακισμένος στη Βιέννη, κατηγορούμενος για το φόνο ενός Αμερικανού λοχαγού (Γερμανικό ρέκβιεμ). H τριλογία του Βερολίνου είναι από τα πιο δημοφιλή σύγχρονα λογοτεχνικά έργα και ένα από τα αριστουργήματα της παγκόσμιας νουάρ λογοτεχνίας. Ο συγγραφέας μέσα από τις αστυνομικές ιστορίες του ήρωά του, ανατέμνει με ακρίβεια ιστορικού, την ανθρωπογεωγραφία  της σκοτεινής περιόδου του Β΄ παγκοσμίου πολέμου.

 

Άλλη μια πρόταση από το έργο του Φίλιπ Κερ:

Το τελευταίο μυθιστόρημα του Φίλιπ Κερ μοιάζει με ένα προφητικό prequel της θρυλικής σειράς του Μπέρνι Γκούντερ. Ακολουθεί  τα πρώτα βήματα του νεαρού Μπέρνι,  στο Τμήμα Ανθρωποκτονιών του Βερολίνου, όταν αναλαμβάνει να εξιχνιάσει την υπόθεση τελετουργικών φόνων, τεσσάρων ιερόδουλων. Παράλληλα, οι φαινομενικά άσχετες δολοφονίες αναπήρων του Α’ Παγκόσμιου Πόλεμου περιπλέκουν την κατάσταση. Ο συγγραφέας με κομψή πρόζα, πνευματώδεις διαλόγους, και διακειμενικές αναφορές στον γερμανικό εξπρεσιονισμό, συνδυάζει την μυθοπλασία της αστυνομικής ίντριγκας με την ιστορική πραγματικότητα μιας εποχής όπου οι ακραίες κοινωνικές αντιθέσεις και ο εκμαυλισμός της πολιτικής ζωής, προλείαναν το έδαφος για  την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία.

 

 Μετάφραση: Φωτεινή Μεγαλούδη

Εκδόσεις Πατάκη (1998)

σελ. 436

Η βραβευμένη συγγραφέας αστυνομικών ιστοριών και  ψυχολογικών θρίλερ, Μινέτ Γουόλτερς, χαρακτηρίστηκε ως η αποκάλυψη του βρετανικού αστυνομικού μυθιστορήματος τη δεκαετία του ΄90 και σήμερα  θεωρείται μια από τις Βρετανίδες συγγραφείς αστυνομικής λογοτεχνίας, οι οποίες με έργο τους ανανέωσαν την παράδοση του είδους. Η ηχώ –το πέμπτο μυθιστόρημα της Γουόλτερς– μεταφράστηκε σε περισσότερες από δέκα γλώσσες και διασκευάστηκε σε  σειρά από την τηλεόραση του BBC. Πέντε χρόνια μετά την εξαφάνιση του συζύγου της πλούσιας αρχιτεκτόνισσας Αμάντα Πάουελ, ένας μυστηριώδης άστεγος, γνωστός με το όνομα Μπίλι Μπλέικ,  θα βρεθεί νεκρός από ασιτία στο γκαράζ του σπιτιού της στο Λονδίνο, παρότι είχε εύκολη πρόσβαση σε τρόφιμα. Ο Μάικλ Ντίκον που θα αναλάβει να καλύψει δημοσιογραφικά τη μυστηριώδη υπόθεση, θα γοητευτεί από την αινιγματική Αμάντα και ενώ με προτροπή της  θα προσπαθήσει  σε ρόλο ντετέκτιβ, να ρίξει φως στις περίεργες συνθήκες του θανάτου, θα συνειδητοποιήσει  ότι κάποιοι έχουν λόγους να μην επιθυμούν την αποκάλυψη της αλήθειας. Ένα ατμοσφαιρικό, ψυχολογικό θρίλερ όπου η συγγραφέας εγκλωβίζει επιδέξια  τον αναγνώστη σε ένα ασφυκτικό, κλειστοφοβικό περιβάλλον, δίνει έμφαση στην ψυχοσύνθεση των ετερόκλιτων πρωταγωνιστών και συντηρεί αμείωτο το σασπένς με τις αποκαλύψεις που τροφοδοτεί το ένοχο παρελθόν τους.

 

Μετάφραση: Γιώργος Τζήμας

Μεταίχμιο (2021/επετειακή έκδοση)

σελ. 672

O Σκωτσέζος Ιαν Ράνκιν, είναι ο πιο δημοφιλής σύγχρονος συγγραφέας αστυνομικής λογοτεχνίας στη Βρετανία και λαμπρός εκπρόσωπος του tartan noir, ένα όρο που επινόησε ο ίδιος, για να χαρακτηρίσει ένα υποείδος του αστυνομικού που έχει τις ρίζες του στις παραδόσεις της σκωτσέζικης λογοτεχνίας και επιρροές κυρίως από το αμερικανικό hard-boiled.  Έχει τιμηθεί με δεκάδες βραβεία –με σπουδαιότερο το  Diamond Dagger Award της Εταιρείας Συγγραφέων Εγκλήματος (CWA) για τη συνολική προσφορά του στην αστυνομική λογοτεχνία– ακαδημαϊκούς τίτλους από πέντε πανεπιστήμια της Βρετανίας, ενώ για τις υπηρεσίες του στη λογοτεχνία τού έχει απονεμηθεί τιμητικός τίτλος από τη βασίλισσα της Αγγλίας. Οφείλει την μεγάλη συγγραφική επιτυχία του στη σειρά των είκοσι τεσσάρων μέχρι σήμερα μυθιστορημάτων του, με πρωταγωνιστή τον επιθεωρητή της αστυνομίας του Εδιμβούργου, Τζον Ρέμπους.  Οι καταρράκτες είναι το δωδέκατο μυθιστόρημα της σειράς του Ρέμπους και το πρώτο με το οποίο σύστησαν τον θρυλικό ντετέκτιβ στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό, οι εκδόσεις Μεταίχμιο.  Όταν η κόρη ενός εύπορου και ισχυρού τραπεζίτη εξαφανίζεται στο Εδιμβούργο, ο Ρέμπους διαισθάνεται ότι δεν είναι μια απλή υπόθεση. Η έρευνα της αστυνομίας θα φέρει στο φως την κρυφή ζωή του κοριτσιού και τη συμμετοχή του σε μακάβρια και επικίνδυνα  διαδικτυακά παιχνίδια ενώ ένα νέο στοιχείο θα συνδέσει την εξαφάνισή του, με το θάνατο τεσσάρων γυναικών κι ένα παλιό θρύλο που ακόμα στοιχειώνει την πόλη. Μια  καθηλωτική περιπέτεια με έμφαση στο σασπένς που επιτείνει η γοτθική ατμόσφαιρα του Εδιμβούργου, και παράπλευρες ιστορίες δομημένες αρμονικά στην κυρίως αστυνομική πλοκή που δίνουν στον συγγραφέα την αφορμή να αναδείξει σοβαρά κοινωνικά και πολιτικά θέματα.

 

Άλλη μια πρόταση από το έργο του Ιαν Ράνκιν:

Στο δέκατο ένατο μυθιστόρημα της σειράς, παραμονές του δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της Σκωτίας, ο Τζον Ρέμπους επιστρέφει πικραμένος στην αστυνομία του Εδιμβούργου με χαμηλότερο βαθμό απ’ αυτόν που είχε αποστρατευτεί και  αναλαμβάνει με τη γνωστή συνεργάτιδά του, Σιβόν Κλαρκ, την εξιχνίαση ενός πολύ περίεργου τροχαίου ατυχήματος. Παράλληλα μια παλιά υπόθεση στην οποία είχε εμπλακεί ο Ρέμπους όταν ήταν νεαρός αστυνομικός, θα βγει απ’ το αρχείο γιατί υπάρχουν υποψίες, για κακούς χειρισμούς και παραποίηση στοιχειών. Ο αξιωματικός Μάλκολμ Φοξ, γνώριμος από τρία προηγούμενα μυθιστορήματα του Ράνκιν, θα αναλάβει την έρευνα ενώ αρχίζει να διαφαίνεται  ότι οι δυο υποθέσεις δεν είναι άσχετες μεταξύ τους.

 [.........................................]

Παγκόσμιο αστυνομικό – 33 προτάσεις από τη Μ. Βρετανία, β΄ μέρος (του Μάρκου Κρητικού)



Δεν υπάρχουν σχόλια: