Ο μόλυβδος στοιχειώνει ακόμα τον πλανήτη
Συντάκτης:
Τάσος Σαραντής
Κατά τη διάρκεια πολλών δεκαετιών, οι ανθρώπινες
δραστηριότητες απελευθέρωσαν μόλυβδο στην ατμόσφαιρα,
συμπεριλαμβανομένης της καύσης μολυβδούχων καυσίμων.
Μια έρευνα των επιστημόνων της Ενωσης Γερμανικών Ερευνητικών Κέντρων Helmholtz, που δημοσιοποιήθηκε προχθές, καταδεικνύει ότι μετά την κατάργηση της μολυβδούχου βενζίνης στην Ευρώπη τις τελευταίες δεκαετίες σημειώθηκε τετραπλάσια μείωση των συγκεντρώσεων μολύβδου στις ευρωπαϊκές θάλασσες.
Παρ' όλα αυτά, η κληρονομιά της παγκόσμιας ιστορικής ρύπανσης εξακολουθεί να είναι εμφανής.
Ο μόλυβδος, που ανήκει στα βαριά τοξικά μέταλλα, είναι ένα από τα λίγα στοιχεία για τα οποία ο αντίκτυπος της ανθρώπινης δραστηριότητας στο θαλάσσιο περιβάλλον είναι εμφανής.
Δεν έχει βιολογική λειτουργία και είναι τοξικός για τους ανθρώπους και τους θαλάσσιους οργανισμούς.
Η ανθρωπογενής διαταραχή χρονολογείται από τα μέσα του 19ου αιώνα, με την καύση άνθρακα και μολυβδούχου βενζίνης, που αποτέλεσαν τις κύριες πηγές μολύβδου στην ατμόσφαιρα.
Ο ανθρωπογενής μόλυβδος μεταφέρεται στην ατμόσφαιρα σε μεγάλες αποστάσεις και αποτίθεται σε απομακρυσμένες περιοχές, κάτι που είχε αποτέλεσμα τις αυξημένες συγκεντρώσεις του μετάλλου στην επιφάνεια της θάλασσας κατά τη διάρκεια της αιχμής των εκπομπών του από το 1970 έως το 1980. Αυτές ήταν περίπου 100 φορές υψηλότερες από τα φυσικά επίπεδα.
Εκτοτε, οι αυστηρότεροι περιβαλλοντικοί κανονισμοί είχαν αποτέλεσμα τη μείωση των εκπομπών μολύβδου στο περιβάλλον.
Η βενζίνη με μόλυβδο έχει πλέον ουσιαστικά καταργηθεί, γεγονός που επέφερε αξιοσημείωτη μείωση στις συγκεντρώσεις μολύβδου στα επιφανειακά θαλάσσια ύδατα.
Η νέα επιστημονική έρευνα, που δημοσιεύεται στο φημισμένο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Geophysical Research Letters, παρουσιάζει ευρήματα που δείχνουν μείωση των συγκεντρώσεων μολύβδου στα επιφανειακά ύδατα των ευρωπαϊκών παράκτιων θαλασσών.
Παρ' όλα αυτά, η κληρονομιά του μολύβδου, ειδικότερα στη Μεσόγειο, εξακολουθεί να είναι παρούσα και νέες πηγές μολύβδου εμφανίζονται στο θαλάσσιο περιβάλλον.
Η τελευταία αξιολόγηση για τις συγκεντρώσεις του μολύβδου στις ευρωπαϊκές και τις παράκτιες θάλασσες είχε πραγματοποιηθεί όταν η μολυβδούχος βενζίνη εξακολουθούσε να χρησιμοποιείται ευρέως.
Στη νέα μελέτη, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι τετραπλάσια μείωση των συγκεντρώσεων μολύβδου είναι εμφανής στα επιφανειακά νερά της Κελτικής Θάλασσας σε σύγκριση με τις μετρήσεις που πραγματοποιήθηκαν πριν από δύο έως τρεις δεκαετίες.
«Αυτή είναι η πρώτη μελέτη που δείχνει έντονη μείωση των συγκεντρώσεων μολύβδου στα ευρωπαϊκά επιφανειακά θαλάσσια ύδατα από τη σταδιακή κατάργηση της μολυβδούχου βενζίνης», λέει η Νταγκμάρα Ρουσιέκα, κύρια συγγραφέας της μελέτης, που υπογραμμίζει ότι «η επιτυχής κατάργηση της μολυβδούχου βενζίνης οδήγησε σε σημαντική μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης μολύβδου και της εναπόθεσης στα θαλάσσια ύδατα».
«Δεδομένου ότι οι ατμοσφαιρικές εισροές μειώνονται, μπορούμε τώρα να δούμε ότι ο κληρονομούμενος μόλυβδος απελευθερώνεται από τα ιζήματα, σχηματίζοντας μια νέα πηγή μολύβδου για το περιβάλλον», λέει ο καθηγητής Ερικ Αχτερμπεργκ.
Είναι ενδιαφέρον ότι τα νερά από τη Μεσόγειο που φτάνουν στις ευρωπαϊκές ακτές σε βάθος περίπου 1.000 μέτρων φέρουν ένα ισχυρό ανθρωπογενές ίχνος μολύβδου.
Η Μεσόγειος έχει επιβαρυνθεί από τις γύρω χώρες, όπως η Ιταλία, η Ισπανία και η Ελλάδα, οι οποίες κατάργησαν τη βενζίνη με μόλυβδο το 2003.
«Βλέπουμε τώρα τις μειώσεις του μολύβδου στα επιφανειακά νερά των ευρωπαϊκών παράκτιων θαλασσών, εξαιτίας της μείωσης των εκπομπών μολύβδου. Αναπάντεχα, τα ιζήματα που συσσωρεύουν τον μόλυβδο τα τελευταία 150 χρόνια έχουν γίνει πλέον πηγή μολύβδου των υπερκείμενων υδάτων. Αυτό που δεν ήταν αναμενόμενο είναι το ότι ο μόλυβδος θα δεσμευτεί πολύ ισχυρά με τα σωματίδια στις θάλασσες και, συνεπώς, θα παγιδευτεί στο ίζημα», λέει ο καθηγητής Αχτερμπεργκ.
«Επομένως, υποθέτουμε ότι οι συγκεντρώσεις μολύβδου στα παράκτια ύδατα θα διαρκέσουν πολύ περισσότερο μέχρι να επιστρέψουν στα φυσικά επίπεδα. Αυτό θα έχει δυνητικά αρνητικές συνέπειες για τους θαλάσσιους οργανισμούς και τους ανθρώπους μετά τη βιοσυσσώρευση στην τροφική αλυσίδα», επισημαίνει ο ίδιος.
Ανάλογα αποτελέσματα για την παρουσία του μολύβδου στο θαλάσσιο περιβάλλον προέκυψαν από μία ακόμη μεγάλη επιστημονική μελέτη, τα αποτελέσματα της οποίας είχαν δοθεί στη δημοσιότητα τον Σεπτέμβριο του 2016.
Σ' αυτήν είχε ελεγχθεί η μόλυνση μολύβδου στον Βόρειο Ατλαντικό με δείγματα θαλάσσιου νερού που είχαν συλλεχθεί το 2010 και το 2011 και ήταν η πρώτη φορά σε περίπου 40 χρόνια που οι επιστήμονες είχαν εντοπίσει μόλυβδο από φυσικές πηγές σε δείγματα από αυτόν τον ωκεανό.
Εως τότε, τα ποσοστά του μολύβδου από τις εκπομπές της καύσης βενζίνης με μόλυβδο ήταν τόσο υψηλά ώστε δεν ήταν δυνατόν να εντοπιστεί ο μόλυβδος από φυσικές πηγές.
Τα τελευταία 100 χρόνια, ο Βόρειος Ατλαντικός έχει επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από τα υψηλά επίπεδα μολύβδου από τις βιομηχανικές περιοχές της Βόρειας Αμερικής και της Ευρώπης.
Αν και από τη δεκαετία του 1970 οι χώρες θέσπισαν μια σειρά πολιτικών για την εξάλειψη των πρόσθετων μολύβδου από τους κινητήρες καύσης, οι προηγούμενες επιστημονικές αποστολές δεν είχαν καταφέρει να ανιχνεύσουν μόλυβδο από φυσικές πηγές στους ωκεανούς, επειδή ήταν ακόμα πλήρως καλυμμένοι από τα υψηλά επίπεδα μολύβδου από τις ανθρωπογενείς πηγές.
Μια έρευνα των επιστημόνων της Ενωσης Γερμανικών Ερευνητικών Κέντρων Helmholtz, που δημοσιοποιήθηκε προχθές, καταδεικνύει ότι μετά την κατάργηση της μολυβδούχου βενζίνης στην Ευρώπη τις τελευταίες δεκαετίες σημειώθηκε τετραπλάσια μείωση των συγκεντρώσεων μολύβδου στις ευρωπαϊκές θάλασσες.
Παρ' όλα αυτά, η κληρονομιά της παγκόσμιας ιστορικής ρύπανσης εξακολουθεί να είναι εμφανής.
Ο μόλυβδος, που ανήκει στα βαριά τοξικά μέταλλα, είναι ένα από τα λίγα στοιχεία για τα οποία ο αντίκτυπος της ανθρώπινης δραστηριότητας στο θαλάσσιο περιβάλλον είναι εμφανής.
Δεν έχει βιολογική λειτουργία και είναι τοξικός για τους ανθρώπους και τους θαλάσσιους οργανισμούς.
Η ανθρωπογενής διαταραχή χρονολογείται από τα μέσα του 19ου αιώνα, με την καύση άνθρακα και μολυβδούχου βενζίνης, που αποτέλεσαν τις κύριες πηγές μολύβδου στην ατμόσφαιρα.
Ο ανθρωπογενής μόλυβδος μεταφέρεται στην ατμόσφαιρα σε μεγάλες αποστάσεις και αποτίθεται σε απομακρυσμένες περιοχές, κάτι που είχε αποτέλεσμα τις αυξημένες συγκεντρώσεις του μετάλλου στην επιφάνεια της θάλασσας κατά τη διάρκεια της αιχμής των εκπομπών του από το 1970 έως το 1980. Αυτές ήταν περίπου 100 φορές υψηλότερες από τα φυσικά επίπεδα.
Εκτοτε, οι αυστηρότεροι περιβαλλοντικοί κανονισμοί είχαν αποτέλεσμα τη μείωση των εκπομπών μολύβδου στο περιβάλλον.
Η βενζίνη με μόλυβδο έχει πλέον ουσιαστικά καταργηθεί, γεγονός που επέφερε αξιοσημείωτη μείωση στις συγκεντρώσεις μολύβδου στα επιφανειακά θαλάσσια ύδατα.
Η νέα επιστημονική έρευνα, που δημοσιεύεται στο φημισμένο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Geophysical Research Letters, παρουσιάζει ευρήματα που δείχνουν μείωση των συγκεντρώσεων μολύβδου στα επιφανειακά ύδατα των ευρωπαϊκών παράκτιων θαλασσών.
Παρ' όλα αυτά, η κληρονομιά του μολύβδου, ειδικότερα στη Μεσόγειο, εξακολουθεί να είναι παρούσα και νέες πηγές μολύβδου εμφανίζονται στο θαλάσσιο περιβάλλον.
Η τελευταία αξιολόγηση για τις συγκεντρώσεις του μολύβδου στις ευρωπαϊκές και τις παράκτιες θάλασσες είχε πραγματοποιηθεί όταν η μολυβδούχος βενζίνη εξακολουθούσε να χρησιμοποιείται ευρέως.
Στη νέα μελέτη, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι τετραπλάσια μείωση των συγκεντρώσεων μολύβδου είναι εμφανής στα επιφανειακά νερά της Κελτικής Θάλασσας σε σύγκριση με τις μετρήσεις που πραγματοποιήθηκαν πριν από δύο έως τρεις δεκαετίες.
«Αυτή είναι η πρώτη μελέτη που δείχνει έντονη μείωση των συγκεντρώσεων μολύβδου στα ευρωπαϊκά επιφανειακά θαλάσσια ύδατα από τη σταδιακή κατάργηση της μολυβδούχου βενζίνης», λέει η Νταγκμάρα Ρουσιέκα, κύρια συγγραφέας της μελέτης, που υπογραμμίζει ότι «η επιτυχής κατάργηση της μολυβδούχου βενζίνης οδήγησε σε σημαντική μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης μολύβδου και της εναπόθεσης στα θαλάσσια ύδατα».
Θέλει δουλειά πολλή...
Παρ' όλα αυτά, σύμφωνα με τη μελέτη, οι συγκεντρώσεις μολύβδου εξακολουθούν να είναι 10 έως 60 φορές υψηλότερες από τα φυσικά επίπεδα. Ο μόλυβδος που εναποτίθεται στον ωκεανό τελικά μεταφέρεται στα ιζήματα.«Δεδομένου ότι οι ατμοσφαιρικές εισροές μειώνονται, μπορούμε τώρα να δούμε ότι ο κληρονομούμενος μόλυβδος απελευθερώνεται από τα ιζήματα, σχηματίζοντας μια νέα πηγή μολύβδου για το περιβάλλον», λέει ο καθηγητής Ερικ Αχτερμπεργκ.
Είναι ενδιαφέρον ότι τα νερά από τη Μεσόγειο που φτάνουν στις ευρωπαϊκές ακτές σε βάθος περίπου 1.000 μέτρων φέρουν ένα ισχυρό ανθρωπογενές ίχνος μολύβδου.
Η Μεσόγειος έχει επιβαρυνθεί από τις γύρω χώρες, όπως η Ιταλία, η Ισπανία και η Ελλάδα, οι οποίες κατάργησαν τη βενζίνη με μόλυβδο το 2003.
«Βλέπουμε τώρα τις μειώσεις του μολύβδου στα επιφανειακά νερά των ευρωπαϊκών παράκτιων θαλασσών, εξαιτίας της μείωσης των εκπομπών μολύβδου. Αναπάντεχα, τα ιζήματα που συσσωρεύουν τον μόλυβδο τα τελευταία 150 χρόνια έχουν γίνει πλέον πηγή μολύβδου των υπερκείμενων υδάτων. Αυτό που δεν ήταν αναμενόμενο είναι το ότι ο μόλυβδος θα δεσμευτεί πολύ ισχυρά με τα σωματίδια στις θάλασσες και, συνεπώς, θα παγιδευτεί στο ίζημα», λέει ο καθηγητής Αχτερμπεργκ.
«Επομένως, υποθέτουμε ότι οι συγκεντρώσεις μολύβδου στα παράκτια ύδατα θα διαρκέσουν πολύ περισσότερο μέχρι να επιστρέψουν στα φυσικά επίπεδα. Αυτό θα έχει δυνητικά αρνητικές συνέπειες για τους θαλάσσιους οργανισμούς και τους ανθρώπους μετά τη βιοσυσσώρευση στην τροφική αλυσίδα», επισημαίνει ο ίδιος.
Ανάλογα αποτελέσματα για την παρουσία του μολύβδου στο θαλάσσιο περιβάλλον προέκυψαν από μία ακόμη μεγάλη επιστημονική μελέτη, τα αποτελέσματα της οποίας είχαν δοθεί στη δημοσιότητα τον Σεπτέμβριο του 2016.
Σ' αυτήν είχε ελεγχθεί η μόλυνση μολύβδου στον Βόρειο Ατλαντικό με δείγματα θαλάσσιου νερού που είχαν συλλεχθεί το 2010 και το 2011 και ήταν η πρώτη φορά σε περίπου 40 χρόνια που οι επιστήμονες είχαν εντοπίσει μόλυβδο από φυσικές πηγές σε δείγματα από αυτόν τον ωκεανό.
Εως τότε, τα ποσοστά του μολύβδου από τις εκπομπές της καύσης βενζίνης με μόλυβδο ήταν τόσο υψηλά ώστε δεν ήταν δυνατόν να εντοπιστεί ο μόλυβδος από φυσικές πηγές.
Τα τελευταία 100 χρόνια, ο Βόρειος Ατλαντικός έχει επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από τα υψηλά επίπεδα μολύβδου από τις βιομηχανικές περιοχές της Βόρειας Αμερικής και της Ευρώπης.
Αν και από τη δεκαετία του 1970 οι χώρες θέσπισαν μια σειρά πολιτικών για την εξάλειψη των πρόσθετων μολύβδου από τους κινητήρες καύσης, οι προηγούμενες επιστημονικές αποστολές δεν είχαν καταφέρει να ανιχνεύσουν μόλυβδο από φυσικές πηγές στους ωκεανούς, επειδή ήταν ακόμα πλήρως καλυμμένοι από τα υψηλά επίπεδα μολύβδου από τις ανθρωπογενείς πηγές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου