Tρύπια παπούτσια... φαΐ κουκούτσια, ζεστά παπούτσια... η τσέπη πλούσια!

 

υπόδημα το [ipóδima] Ο49 : (λόγ.) παπούτσι. || γενική ονομασία για καθετί που καλύπτει και προστατεύει εξωτερικά το κάτω μέρος του ποδιού.

[λόγ. < αρχ. ὑπόδημα]

υποδηματοποιείο το [ipoδimatopiío] Ο39 : επίσημη ονομασία για το κατάστημα που επιδιορθώνει παπούτσια· το τσαγκάρικο.

[λόγ. υποδηματο(ποιός) -ποιείον]

υποδηματοποιία η [ipoδimatopiía] Ο25α : βιομηχανία κατασκευής παπουτσιών.

[λόγ. υποδηματο(ποιός) -ποιία]

υποδηματοποιός ο [ipoδimatopiós] Ο17 : επίσημη ονομασία για τον τεχνίτη που κατασκευάζει ή επιδιορθώνει παπούτσια· ο τσαγκάρης.

[λόγ. < ελνστ. ὑποδηματοποιός `σανδαλοποιός΄]

υποδηματοπωλείο το [ipoδimatopolío] Ο39 : το κατάστημα του υποδηματοπώλη.

[λόγ. υποδηματο(πώλης) -πωλείο]

υποδηματοπώλης ο [ipoδimatopólis] Ο10 : έμπορος, καταστηματάρχης που πουλά παπούτσια και άλλα υποδήματα.

[λόγ. < αρχ. ὑποδηματοπώλης `πωλητής σανδαλιών΄]

παπουτσάδικο το [paputsáδiko] & παπουτσίδικο το [paputsíδiko] Ο41 : (παρωχ.) τσαγκάρικο, υποδηματοποιείο.

[παπουτσ(ής) -άδικο, -ίδικο]

παπούτσι το [papútsi] Ο44 : υπόδημα κατασκευασμένο από δέρμα ή και άλλο υλικό (πλαστικό, πανί κτλ.), με σκληρή αλλά εύκαμπτη σόλα στο κάτω μέρος και μαλακότερο δέρμα (ή άλλο υλικό) στο πάνω μέρος, με ή χωρίς τακούνι, που μπορεί να καλύπτει όλο το πόδι ή τμήματά του κυρίως ως κάτω από τον αστράγαλο: Mεγάλο / μικρό / φαρδύ / στενό / ελαφρύ / βαρύ / ψηλοτάκουνο / κομψό / ακριβό / φτηνό / ξώφτερνο / μυτερό / παιδικό / ανδρικό / γυναικείο / καλοκαιρινό / δερμάτινο / πλαστικό ~. ~ παντοφλέ / με κορδόνια. Ορθοπεδικό ~. Bούρτσα / βαφή / κόκαλο / νούμερο / μέγεθος / κορδόνια / γλώσσα / φόδρα παπουτσιών. Aγοράζω / πουλάω / βάφω / γυαλίζω / σολιάζω / επιδιορθώνω (τα) παπούτσια. Φοράω / βάζω / βγάζω / λύνω / δένω τα παπούτσια. Tα παπούτσια μού ταιριάζουν / μού μπαίνουν / με χτυπάνε / με σφίγγουν / μού είναι μεγάλα / μικρά / άνετα. Tο παιδί χρειάζεται ένα ζευγάρι καινούρια παπούτσια. Tο ελληνικό ~ εξάγεται στο εξωτερικό, τα ελληνικά παπούτσια. Kοιμήθηκε με τα παπούτσια. Περπατάει με τα κορδόνια των παπουτσιών του λυμένα. Mην μπαίνεις μέσα με λασπωμένα παπούτσια. || Tρύπια παπούτσια, ως ένδειξη μεγάλης φτώχειας. (έκφρ.) το στόμα μου είναι (σαν) ~, σκλη ρό, στεγνό, με άσχημη γεύση. έγινε η γλώσσα* μου ~. έχει / βγάζει (μια) γλώσσα ~, είναι φλύαρος, θρασύς, πολυλογάς. ΦΡ βάζω σε κπ. τα δυο πόδια σ΄ ένα ~, τον πιέζω, τον φέρνω σε δύσκολη θέση, του επιβάλλομαι. γράφω* κπ. / κτ. στα παλιά μου τα παπούτσια. δίνω σε κπ. τα παπούτσια στο χέρι, τον διώχνω. παίρνω ~, διώχνομαι. ΠAΡ ~ από τον τόπο σου κι ας είν΄ και μπαλωμένο: α. προτιμότερη είναι η αγορά εγχώριων ειδών (έστω και με ατέλειες). β. προτιμότερος είναι ο γάμος με συμπατριώτη. παπουτσάκι το YΠΟKΟΡ I. μικρό παπούτσι. II. (στον πληθ.) είδος φαγητού: (Mελιτζάνες) παπουτσάκια, μαγειρεμένες ολόκληρες με ειδικό τρόπο.

[μσν. παπούτσι < τουρκ. papuç, pabuç (από τα περσ.) -ι]

 Λεξικό της κοινής νεοελληνικής (Μανόλη Τριανταφυλλίδη)

 

 Ο ΤΣΑΓΚΑΡΗΣ Ο ΜΗΝΑΣ

1972

Στίχοι: Μαρία Αλιφεροπούλου 
Μουσική: Κώστας Χατζής 
 1. Κώστας Χατζής

Ήμουνα στα Πετράλωνα
πατούμενα εμπάλωνα
μόνος μουτζουρωμένος
στις πρόκες μου σκυμμένος
μα τη Μαριώ συνάντησα
μαζί της τηνε πάτησα
εζήλεψα τ' αστέρι της
και ζήτησα το χέρι της

Με κοίταξε και γέλασε
κι ύστερα με μαχαίρωσε
και μού 'πε πως τσαγκάρη
δεν ήθελε να πάρει


Τώρα η Μαριώ παντρεύτηκε
θαρρεί νοικοκυρεύτηκε
γαμπρός ο τοκογλύφος
μα ανθρωπιά ούτε ίχνος
στα μεταξένια φτιάχτηκε,
μα διόλου δε στοχάστηκε
πως είναι υφασμένα
με δάκρυ και με αίμα

Θα της φορούσα δίμιτο
μα θα 'τανε ακτίμητο
φτιαγμένο από τις πρόκες μου,
τους τίμιους ιδρώτες μου

Σκυφτός πάλι στη μοίρα μου,
ανάθεμα στη μοίρα μου
μα τώρα τα καρφιά μου,
οχι για τα πατούμενα
μα ίσια στη καρδιά μου

 

Θέρος - Αποθήκη

2009

Έχω μια αποθήκη με πράγματα παλιά

κανείς δεν καταδέχεται να ρίξει μια ματιά

πολύ συχνά εγώ χάνομαι στα ράφια, στα κουτιά

τη σκάλα κατεβαίνω και βουτάω στα βαθιά.



Θυμάμαι κρύες νύχτες που πήγαινα να βρω

το κόκκινο πουλόβερ μου, το κίτρινο παλτό

μʼ αυτά πηγαινοερχόμουνα στης πόλης τη βουή

ποτέ δεν την αγάπησα, μα έζησα εκεί.



Στην αποθήκη κρύβω παπούτσια του παππού

επίσημα, αλήτικα, τον πήγαιναν παντού

μου κάνουνε κι ας πέρασε η μόδα προ πολλού

σαν έφευγε ψιθύριζε όλα είναι τερτίπια του μυαλού.



Έχω ένα ζευγάρι μονάχα για εμένα

αυτό που ακουμπάγαμε τις σόλες του για φρένα

στα ξέφρενα ποδήλατα που αράζουν πια δεμένα

τα ξύλινα παιχνίδια στέκονται στην άκρη πεταμένα

1. Παπούτσι - Βικιπαίδεια

2. Η ιστορία των παπουτσιών

Δημοσιεύθηκε://fashionway.gr

Τα παπούτσια ,σύμφωνα με τους αρχαιολόγους,υπάρχουν από τα πρώτα χρόνια ζωής του ανθρώπου. Οι πρώτες εικόνες παπουτσιών εμφανίζονται σε σπήλαια στη Γαλλία και την Ισπανία ,ωστόσο,το αρχαιότερο παπούτσι είναι πιθανότατα το μοκασίνι των Ινδιάνων που χρονολογείται γύρω στο 15000π.Χ και ήταν φτιαγμένο από δέρμα και οπλές ζαρκαδιού και φιδιών. Βέβαια τα πρώτα αποδεδειγμένα παπούτσια έχουν προέλευση Αιγυπτιακή και ήταν φτιαγμένα από χοντρά φύλλα  φοίνικα ή παπύρου με εσωτερική επένδυση και εκπληκτικές διακοσμήσεις,που θύμιζαν πολύ σανδάλια.

Το 200π.Χ εμφανίζονται οι πλατφόρμες-σανδάλια ,που ονομάζονται και κόθορνοι που έγιναν γνωστοί κυρίως μέσα από τους Αρχαίους τραγικούς ηθοποιούς.

Το 1000μ.Χ συναντάμε τα γαμήλια παπούτσια , όπου ο μπαμπάς της νύφης , παρουσίαζε το γαμπρό δείχνοντας τη γόβα της... νύφης!Στη συνέχεια πετούσαν τη γόβα προς τις παράνυφες και όποια την έπιανε ,αυτή παντρευόταν πρώτη.Νομίζω είναι κατανοητό από όλους μας για ποιο λόγο πλέον στους γάμους πετάνε ανθοδέσμη και όχι παπούτσια….

To 1154-1189 o βασιλιάς Henry ο Β’ της Αγγλίας κάνει γνωστά τα μυτερά παπούτσια. Ενώ το 1189-1199 οι ευγενείς εξακολουθούν να φοράνε toes και μάλιστα με υπερβολικά μεγάλες μύτες. Ωστόσο το 1215 στη Γαλλία απαγορεύονται τα πολύ μυτερά παπούτσια αν και τους  επόμενους 2 αιώνες τα παπούτσια γίνονται πιο μυτερά από ποτέ. Όσο πιο μακριά και μυτερά είναι τα παπούτσια …τόσο πιο πλούσιος είναι αυτός που τα φοράει. Πολλές φορές η μύτη των παπουτσιών της εποχής φτάνει και τις... 30 ίντσες!

Γύρω στο 1500 μ.Χ εμφανίζονται πρώτη φορά τα τακούνια. Οι αντρικές μπότες με τακούνι γίνονται κυριολεκτικά ανάρπαστες.Το 1553 η Ιταλίδα Cathrine d’Medici στο γάμο της φοράει τακούνι δύο εκατοστών για να ενισχύσει το ύψος της! Λένε οτι το τακούνι ήταν δημιούργημα του Leonardo da Vinci (1452-1519).

To 1553-1558 η Mary Tudor (Blood Mary),  η διάσημη μονάρχη φοράει όσο πιο ψηλά τακούνια μπορεί. Την εποχή εκείνη τα ψηλά τακούνια φοριούνται και από άντρες και από γυναίκες.

To 1500μ.Χ στη Γαλλία,Ισπανία και Ιταλία γίνεται πολύ της μόδας ένα αρκετά άβολο παπούτσι γνωστό στα αγγλικά ως chopines.Οι γυναίκες που το φοράνε χρειάζονται τη βοήθεια δύο ανθρώπων για να βγουν από τις... γόνδολες.

Το 1773 η Μαρία Αντουανέτα φοράει τακούνια 2 εκατοστών. Την εποχή εκείνη τα τακούνια είναι πιο χαμηλά από οποιαδήποτε άλλη στιγμή του 18ου αιώνα.

 

Το 1794, ο Μarc Isambard Brunel φτιάχνει μηχανήματα τα οποία κόβουν από μόνα τους τις σόλες.

Το 1800, τα φλατ παπούτσια και τα αρχαιοελληνικά σανδάλια γίνονται πολύ της μόδας.

Γύρω στο 1865 εμφανίζονται τα sneakers και γενικά τα παπούτσια του tennis γίνονται πολύ της μόδας.Τα τακούνια της εποχής δε ξεπερνάνε τα 2 εκατοστά.

Στα μέσα της δεκαετίες του 1890, ο Joseph William Foster ήταν ανάμεσα στους πρώτους που κατασκεύασαν παπούτσια για τρέξιμο με καρφιά.

Το 1955, δημιουργούνται στην Ιταλία για πρώτη φορά οι γόβες-στιλέτο και τα μυτερά παπούτσια επανέρχονται στο προσκήνιο, ενώ το 1970 οι πλατφόρμες κλέβουν την παράσταση.

Το 1980, γίνονται πολύ της μόδας τα αθλητικά παπούτσια…Τα φοράνε ακόμα και οι γυναίκες στη  δουλειά τους.

To 1992, η Reebok καθιέρωσε την παρουσία της στη διεθνή μόδα  παρουσιάζοντας νέα στιλ και ρούχα. Τέσσερα χρόνια αργότερα, πάνω από τριάντα τις εκατό των διαγωνιζομένων στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ατλάντα, φορούσαν παπούτσια με το λογότυπο της Reebok. Το 2003, η Reebok έγραψε ιστορία υπογράφοντας τον αστέρα της ραπ Jay-Z (Shaun Carter), για να δημιουργήσει την σειρά S.Carter.

Το 2000 εμφανίζονται τα μποτάκια ορειβασίας και γίνονται το επίκεντρο της, μόδας ….

ενώ το 2002 επανέρχονται τα πολύ μυτερά και ίσια παπούτσια.

Γύρω στο 2003 οι μπαλαρίνες κάνουν σιγά σιγά την εμφάνισή τους …..

….ενώ το 2007αρχίζουν να επανέρχονται τα στρογγυλεμένα παπούτσια…..

….καθώς και τα peep toes!!

Το ύψος των τακουνιών ξεπερνάει πολλές φορές και τους 12 πόντους .

Το 2007 και μετά οι πλατφόρμες ξαναμπαίνουν στις ζωές μας….

…..ενώ οι σαγιονάρες και τα σανδάλια επικρατούν σε κάθε καλοκαιρινή μας έξοδο!!

Το 2008 οι μπαλαρίνες γίνονται πιο τετράγωνες…το ίδιο και οι γόβες…

Eνώ το τέλος του 2008 μας φέρνει ακόμα πιο περίεργα και εντυπωσιακά παπούτσια…

Φυσικά πλέον γόβες δε συναντάμε μόνο στις γυναίκες….

[........]

3. Μουσείο Υποδημάτων - Αρχαιολογία Online

Το Μουσείο Υποδημάτων βρίσκεται στο όμορφο χωριό Καστανιά της Καρδίτσας , τα παλαιότερα χρόνια ήταν κεφαλοχώρι με πολλά εργαστήρια τσαρουχιών, ραφτάδων, σιδεράδων, εμπόρων κ.α . Ήταν επίσης και πέρασμα των Σαρακατσαναίων από και προς τα χειμαδιά και τα Άγραφα.
Το Μουσείο ξεκίνησε να υπάρχει σαν ιδέα από το 1910 από τον Αντώνιο Κόγια, ο οποίος χάρη στην εξαιρετική του τέχνη έγινε γνωστός και πέρα από τα όρια της Θεσσαλίας.

4. Bata Shoe Museum » An unusual and unique Toronto attraction:

Επίσκεψη στο περίφημο μουσείο παπουτσιών Bata στο Τορόντο. Αντιπροσωπευτικά δείγματα παπουτσιών από όλο τον κόσμο , στο πέρασμα των αιώνων.
Κινηματογράφηση και  Επεξεργασία από: THUGREX