ΑΝ ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ...

ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΠΟΥΚΑΛΑΣ

«Καταφύγιο των αδύναμων»

Η Καθημερινή,  27.07.2017

 

 

Ακριβώς επειδή «η Δικαιοσύνη είναι το καταφύγιο των αδύναμων και ο τελικός εγγυητής των ατομικών δικαιωμάτων», όπως δήλωσε ο πρόεδρος της Ν.Δ. Κυριάκος Μητσοτάκης, οι αδύναμοι μάλλον δεν ένιωσαν ευχάριστα με δύο πρόσφατες αποφάσεις του Αρείου Πάγου. Το πώς ακριβώς τις έκριναν οι θιγόμενοι, μόνο μερικώς μπορούμε να το κατανοήσουμε από τις ανακοινώσεις συνδικαλιστικών οργανώσεων ή κομματικών φορέων. Ολοι τους διατείνονται βέβαια ότι εκπροσωπούν αυθεντικά τον λαό, όμως ούτε η ένταξη στα συνδικάτα ανθεί ούτε η στράτευση σε κόμματα. Στα 43 χρόνια της μεταπολίτευσης πολλοί από τους συρμούς της πρώτης φούριας απόμειναν χωρίς πολλούς επιβάτες.

Σύμφωνα λοιπόν με την πρώτη απόφαση, «μόνη η καθυστέρηση καταβολής του μισθού δεν συνιστά βλαπτική μεταβολή των όρων της σύμβασης εργασίας, εκτός αν γίνεται δολίως και δη για να εξαναγκαστεί ο μισθωτός σε αποχώρηση από την εργασία του». Οπως υπολογίζουν τα συνδικάτα, περίπου 1,5 εκατομμύριο εργαζόμενοι δουλεύουν απλήρωτοι από έναν έως έξι μήνες. Η κρίση είναι πραγματική, δεδομένη. Και δεν πλήττει μόνο τους μισθωτούς. Δεδομένο όμως πρέπει να θεωρούμε και το ότι ουκ ολίγοι εργοδότες, κάθε βεληνεκούς, χρησιμοποιούν την κρίση σαν πρόσχημα, μεταφράζοντας στο ατομικό τους, συμφεροντολόγο ιδιόλεκτο την προτροπή «να μετατρέψουμε την κρίση σε ευκαιρία». Και παρότι έχουν τη δυνατότητα να αμείψουν τους εργαζομένους στην ώρα τους, επιλέγουν να καθυστερήσουν, να φάνε χρόνο. Διότι ο χρόνος είναι χρήμα. Και διότι πρέπει να καταλάβουν όλοι ποιος έχει το πάνω χέρι, άρα και ποιοι οφείλουν να ανεχθούν, να σωπάσουν, να ψάξουν για δανεικά. Και βέβαια να ξεχάσουν τις παλαβές απαιτήσεις για αποζημίωση υπερωριών και τις θεοπάλαβες για αυξήσεις. Πώς τεκμαίρεται όμως ο εργοδοτικός δόλος σε τέτοιες περιπτώσεις; ΄Η, μάλλον, πώς τεκμαίρεται ότι δεν υπάρχει, στις περιπτώσεις όπου όντως δεν υπάρχει; Δηλαδή πώς μπορεί να βρει το δίκιο του ο εργαζόμενος;
Κατά τη δεύτερη απόφαση του Αρείου Πάγου, ένας εργοδότης δικαιούται να εκλάβει την επίσχεση εργασίας ως δήλωση πρόθεσης του εργαζομένου να αποχωρήσει από την επιχείρηση, άρα και να τον απολύσει. Αν δηλαδή απλήρωτοι εργαζόμενοι διεκδικήσουν τα δεδουλευμένα τους με επίσχεση εργασίας, ενδέχεται να σκάψουν τον λάκκο τους με το ένα τους χέρι. Αν δεν τα διεκδικήσουν, για να μην μπλέξουν, αυτοενταφιάζονται με το άλλο τους χέρι. Κι αν έστω πουν το παράπονό τους, προσβάλλουν άραγε τη Δικαιοσύνη;