Τετάρτη, Ιουλίου 05, 2017

ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΘΗΚΗ ΕΝΟΣ ΚΑΛΟΥ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟΥ

 ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΤΟΥ ΜΟΡΦΩΤΙΚΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΗΣ
 
 
ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
 
Ο φεμινισμός στα χρόνια της Μεταπολίτευσης, 1974-1990. Ιδέες, συλλογικότητες, διεκδικήσεις
Κατάλογος έκθεσης
Κείμενα: Μαρία Ρεπούση, Αγγέλικα Ψαρρά, Άννα Μιχοπούλου
Αθήνα, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία 2017
Σελίδες: 103, με έγχρωμες και α/μ εικόνες
Διαστάσεις:  23,5 x 21 εκ.
ISBN 978-618-5154-11-0
Τιμή: 8,00 €



«Με την κατάρρευση της στρατιωτικής δικτατορίας 1974, στο περιβάλλον της Μεταπολίτευσης, νέα συλλογικά υποκείμενα εμφανίζονται στον δημόσιο χώρο της πολιτικής και διεκδικούν με δυναμισμό την πολιτική τους ορατότητα. Ανάμεσά τους και νέες γυναίκες που για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στο κλίμα ανάλογων κινημάτων που ανθούσαν ήδη σε χώρες του Δυτικού κόσμου, δείχνουν αποφασισμένες να διερευνήσουν το συνολικό τοπίο των σχέσεων εξουσίας ανάμεσα στα φύλα και να αγωνιστούν για την γυναικεία απελευθέρωση. Στο πλαίσιο αυτό, οι πολιτικοί λόγοι και οι πολιτικές πρακτικές των φεμινιστριών αποκτούν ριζοσπαστικό περιεχόμενο. Με κορμό την καταγγελία της ανδροκρατίας ως συστήματος που διαπερνά το σύνολο των κοινωνικών σχέσεων, οι φεμινίστριες της εποχής θα επιχειρήσουν να καταδείξουν τον πολιτικό χαρακτήρα των έμφυλων ιεραρχιών τόσο στη λεγόμενη ιδιωτική ζωή όσο και στη δημόσια σφαίρα. Το σύνθημα «Το προσωπικό είναι πολιτικό» συνοψίζει παραδειγματικά τη σημασία που αποδίδεται στην αποκάλυψη του κοινωνικού και του πολιτικού χαρακτήρα των σχέσεων ανάμεσα στα φύλα.

Την ίδια εποχή, πολλές γυναίκες επιλέγουν να οργανωθούν σε κινήσεις που καταγγέλλουν τις διακρίσεις σε βάρος των γυναικών, διεκδικούν την ισότητα των φύλων και επιδιώκουν την κατοχύρωση της γυναικείας παρουσίας στην πολιτική.

Με την πρωτόγνωρη ποικιλομορφία του και τις αντίστοιχες αντιθέσεις του, το μεταπολιτευτικό φεμινιστικό κύμα θα διαρκέσει από το 1974 έως το τέλος της δεκαετίας του 1980. Στο διάστημα αυτό, το «γυναικείο ζήτημα» θα συναντήσει έντονες αντιδράσεις και θα βρεθεί επανειλημμένα στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος: στις προθήκες των βιβλιοπωλείων, τις σελίδες των εφημερίδων, τις συνεδριάσεις των κομματικών νεολαιών, αλλά και στις καθημερινές συζητήσεις. Οι γυναίκες, οι φεμινίστριες, οι έμφυλες σχέσεις θα ενώσουν αλλά και θα διχάσουν…».
 
●●● / ●●●
 
Jan Assmann
Η πολιτισμική μνήμη. Γραφή, ανάμνηση και πολιτική ταυτότητα στους πρώιμους ανώτερους πολιτισμούς
Μετάφραση – Επιστημονική επιμέλεια: Διαμαντής Παναγιωτόπουλος
Πρόλογος: Άγγελος Χανιώτης
Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 2017
Σελίδες: 498
Διαστάσεις: 14 x 21 εκ.
ISBN 978-960-524-485-9
Τιμή: 20,00 €

Με τον όρο πολιτισμική μνήμη, που εισήγαγε ο αιγυπτιολόγος Jan Assmann, δεν εννοούμε την ανάμνηση πρόσφατων γεγονότων, αλλά τις παραδόσεις που μεταβιβάζονται προφορικά ή γραπτά στα μέλη μιας κοινότητας. Με βάση παλαιότερες θεωρίες για τη συλλογική μνήμη και χρησιμοποιώντας υλικό από την εθνολογία και την ανθρωπολογία, στο κλασικό πλέον θεωρητικό έργο του ο Assmann ερμηνεύει τους μηχανισμούς συγκρότησης και συντήρησης της πολιτισμικής μνήμης και αναδεικνύει τη σημασία των εγγράμματων πολιτισμών και των κανονικών κειμένων για τη διαμόρφωση συλλογικής ταυτότητας. Με βάση το τρίπτυχο ανάμνηση, γραφή και συλλογική ταυτότητα, ο συγγραφέας μελετά την αρχαία Αίγυπτο και τον τρόπο με τον οποίο το ιερατείο διαμόρφωσε την εικόνα για το παρελθόν της και την κοινωνία της, και στη συνέχεια εξετάζει συγκριτικά ανάλογες διεργασίες σε δύο εντελώς διαφορετικούς κόσμους: το αρχαίο Ισραήλ και τις ελληνικές πόλεις.

Αμέσως μετά την πρώτη του έκδοση, το βιβλίο μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες και άσκησε βαθιά επίδραση στον χώρο των ανθρωπιστικών επιστημών, καθώς διαφωτίζει, προβληματίζει και δίνει ερεθίσματα για σκέψη, όχι μόνο για την κατανόηση ιστορικών δεδομένων, αλλά και, ευρύτερα, για τον τρόπο με τον οποίο η ιστορική μνήμη επηρεάζει τη ζωή μας
 
●●● / ●●●
 
Δημήτρης Τζιόβας
Η πολιτισμική ποιητική της ελληνικής πεζογραφίας. Από την ερμηνεία στην ηθική
Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 2017
Σελίδες: 589
Διαστάσεις: 14 x 21 εκ.
ISBN 978-960-524-484-2
Τιμή: 16,00 €
 
Η πολιτισμική ποιητική βλέπει το λογοτεχνικό κείμενο ως σημείο συνάντησης διαφορετικών λόγων και λειτουργεί ως ένα διαδραστικό πλέγμα που συστεγάζει, συναιρεί και συνθέτει κοινωνικές, ιστορικές, πολιτικές και τεχνοτροπικές αναζητήσεις στον χώρο της ελληνικής πεζογραφίας αλλά και πέρα από αυτόν. Το παρόν βιβλίο προσφέρει εναλλακτικές θεωρήσεις πεζογράφων και νέες αναγνώσεις κειμένων της νεοελληνικής πεζογραφίας από την ανεξαρτησία μέχρι τις μέρες μας, θέτοντας νέα ερωτήματα και επανατοποθετώντας τα λογοτεχνικά κείμενα στα συμφραζόμενα της εποχής τους και της δικής μας. Στέκεται σε κάποιες κρίσιμες στιγμές της ελληνικής πεζογραφικής παραγωγής, επιδιώκοντας, με άξονα την ανάγνωση είτε ως ερμηνεία είτε ως ηθική πρό(σ)κληση, να προσεγγίσει συγγραφείς, κείμενα και λογοτεχνικές τάσεις μέσα σε ένα ευρύτερο πολιτισμικό πλαίσιο. Ορισμένα κεφάλαια εστιάζουν σε γενικότερα φαινόμενα ή στις εξελίξεις μιας περιόδου ενώ άλλα ασχολούν­ται με μεμονωμένους συγγραφείς ή κείμενα. Συζητούνται οι κειμενικές μεταμορφώσεις της Πάπισσας Ιωάννας και της Ιστορίας ενός αιχμαλώτου και μείζονες συγγραφείς όπως ο Καζαντζάκης, ο Θεοτοκάς, ο Καραγάτσης, ο Βασιλικός, ο Χατζής και άλλοι, ενώ ξεκινώντας από τον ρομαντισμό της μυθιστο­ρίας καταλήγουμε στην πεζογραφία της μεταπολίτευσης και από τον μοντερνισμό στο nouveau roman. Το γενικό με το ειδικό εναλλάσσονται και αλληλοσυμπληρώνονται, διερευνώντας μεταβάσεις, πολιτικές αφηγήσεις και πολιτισμικές αλληγορίες.

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Ο Δημήτρης Τζιόβας είναι καθηγητής Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Birmingham της Αγγλίας από το 1985. Την περίοδο 2000-2003 διετέλεσε Διευθυντής του Κέντρου Βυζαντινών, Οθωμανικών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του. Έχει διδάξει ως επισκέπτης καθηγητής σε πολλά πανεπιστήμια της Ευρώπης και της Αμερικής και διευθύνει τη μεταφραστική σειρά νεοελληνικής λογοτεχνίας που εκδίδεται από το Κέντρο Βυζαντινών, Οθωμανικών και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Birmingham. Έχει διατελέσει Γραμματέας της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών (1995-1998) και μέλος της συντακτικής επιτροπής των περιοδικών Journal of Modern Greek Studies (1992-2007), Byzantine and Modern Greek Studies (1995-2009), Journal of Greek Media and Culture (Advisory Board 2014 μέχρι σήμερα) και Gramma, που εκδίδεται από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (2003 μέχρι σήμερα). To 2011 του απονεμήθηκε το βραβείο του περιοδικού Διαβάζω για το βιβλίο του Ο Μύθος της Γενιάς του Τριάντα: Νεοτερικότητα, Ελληνικότητα και Πολιτισμική Ιδεολογία (Πόλις 2011).
 
●●● / ●●●
 
Γιώργος Αλισανδράτος
Κείμενα για τη νεοελληνική γλώσσα
Εκδοτική φροντίδα: Τασία Ευθυμιάτου-Αλισανδράτου, Δημήτρης Αρβανιτάκης
Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη 2017
Σελίδες: 383
Διαστάσεις: 16 x 23,5 εκ.
ISBN 978-960-476-214-9
Τιμή: 14,40 €


«Τα κείμενα που απαρτίζουν την παρούσα έκδοση αποδίδουν ανάγλυφα μία από τις βασικές φιλολογικές και κοινωνικές μέριμνες του Γιώργου Αλισανδράτου: την υπεράσπιση της δημοτικής μας γλώσσας. Το χρονικό εύρος που καλύπτουν, από τη δεκαετία του 1930 μέχρι το τέλος της ζωής του, είναι αψευδής μάρτυρας της επίμονης ενασχόλησής του με τις ποικίλες πτυχές του γλωσσικού ζητήματος. Από τις πρώτες, πρωτόλειες, ενασχολήσεις του μέχρι τις λεπτουργημένες, συστηματικά επεξεργασμένες σφαιρικές αναλύσεις των τελευταίων χρόνων, αναδύεται ένας επίμονος αγώνας όχι μόνο για την οργάνωση της γλώσσας, αλλά και την προστασία της από τις ακρότητες και τις υπερβολές που φαλκιδεύουν την προσπάθεια.

[…] Ο λόγιος και δάσκαλος Αλισανδράτος όχι μόνο αντιλαμβανόταν ορθά την ανάγκη υιοθέτησης της δημοτικής γλώσσας, αλλά κατανοούσε ακόμη περισσότερο μία άλλη ανάγκη, που αποτέλεσε κρίσιμο αιτούμενο στην ιστορία του γλωσσικού μας ζητήματος ήδη από τον δέκατο όγδοο αιώνα: την οργάνωση της γλώσσας μέσα από τη συγκρότηση της γραμματικής, του λεξικού και του συντακτικού της. Η οργάνωση της γλώσσας στα τρία αυτά επίπεδα όχι μόνο θα εμπέδωνε το γλωσσικό όργανο στις συνειδήσεις, αλλά και θα θωράκιζε την ίδια την ουσία της…».

Δημήτρης Αρβανιτάκης
●●● / ●●●
 
«Ομάδα Τέχνη» 100 χρόνια
Κατάλογος έκθεσης
Κείμενα: συλλογικό
Αθήνα, Εθνική Πινακοθήκη / Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου 2017
Σελίδες: 294, με έγχρωμες και α/μ εικόνες
Διαστάσεις: 24,5 x 29 εκ.
ISBN 978-960-7791-62-7
Τιμή: 36,00 €
 



«Συμπληρώνονται εφέτος 100 χρόνια από τη δημιουργία της περιώνυμης "Ομάδας τέχνη", που έχει ταυτιστεί στις συνειδήσεις όσων ασχολούνται με την ιστορία της νεότερης ελληνικής τέχνης με τη γέννηση του μοντερνισμού στη χώρα μας. Ήταν πράγματι τόσο καταλυτικός ο ρόλος που διαδραμάτισε η "Ομάδα τέχνη" στα λίγα χρόνια που έδρασε; Έφερε καινούριο πνεύμα στην κουρασμένη από την πολύχρονη κυριαρχία της Σχολής του Μονάχου καλλιτεχνική ζωή της πρωτεύουσας; Πόσο "πρωτοπόροι" μπορούν να χαρακτηριστούν οι δημιουργοί της; Ποιά είναι η σχέση της με την πολιτική του Βενιζέλου, που αγκάλιασε την πρωτοβουλία των νέων καλλιτεχνών από την πρώτη στιγμή; Είχε αντίκτυπο και συνέχεια η δράση τους ακόμη και μετά τη διάλυση του σχήματος; Σοβαρές μελέτες και μια σημαντική διδακτορική διατριβή, που υποστηρίχτηκε στη Σορβόννη, έχουν ρίξει φως τα τελευταία χρόνια στις συνθήκες δημιουργίας της Ομάδας, στην καλλιτεχνική ταυτότητα των μελών της, στη δράση και στην υποδοχή της από τη σύγχρονη κριτική.

Η επέτειος της εκατονταετηρίδας από τη δημιουργία και την πρώτη έκθεση της Ομάδας προσφέρει την ευκαιρία για μια καινούρια θεώρηση, που ξεκινά από τα ίδια τα έργα. Η επετειακή έκθεση που αφιερώνει η Εθνική Πινακοθήκη σ' αυτή την πολλαπλή επέτειο σκοπεύει να ανασυστήσει, στο μέτρο του δυνατού, τις τρείς εκθέσεις που αποτέλεσαν τις κορυφαίες εκδηλώσεις της Ομάδας: την πρώτη εμφάνισή της τον Δεκέμβριο του 1917 στα γραφεία της εφημερίδας Ελεύθερος Τύπος, τη συμμετοχή της στην ελληνογαλλική έκθεση, που έγινε στις αίθουσες της διαφημιστικής εταιρείας "Ανατολή" στις αρχές του 1919, και κυρίως εκείνη που οργανώθηκε στο Παρίσι στην γκαλερί "La Boetie" τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου...».

Μαρίνα Λαμπράκη Πλάκα
 
●●● / ●●●
 
Νίκος Εγγονόπουλος. Με τα χρώματα του λόγου και τον λόγο των χρωμάτων
Κατάλογος έκθεσης
Κείμενα: συλλογικό
Άνδρος, Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή 2017
Σελίδες: 293, με έγχρωμες και α/μ εικόνες
Διαστάσεις: 23,5 x 31,5 εκ.
Δίγλωσση έκδοση:  ελληνικά - αγγλικά
ISBN 978-960-8104-88-4
Τιμή: 25,50 €
 
«Ο λόγος του ποιητή και η πράξη του ζωγράφου στην ενιαία αδιάσπαστη ενότητα και οντότητά τους συγκροτούν τον άξονα της καλλιτεχνικής δημιουργίας του Εγγονόπουλου. "Οι λέξεις είναι στοιχεία που τα ξομπλιάζω και τα βάζω χρωματιστά το ένα πλάι στο άλλο", έλεγε. Η ποίηση ευαισθητοποιεί, κεντρίζει και διεγείρει την εικαστική οπτική, την έμφυτη διεισδυτική του ματιά, και σε μια συμπρακτική αλληλουχία παράγουν το εντυπωσιακό σε μέγεθος και πρωτοτυπία ζωγραφικό και ποιητικό αποτέλεσμα, που τον ανέδειξε, όχι χωρίς επιφυλάξεις και δισταγμούς, έως και απορρίψεις στην αρχή, σε κυρίαρχο πρωτοπόρο του ελληνικού υπερρεαλιστικού κινήματος.

Η ζωγραφική, εξίσου σημαντική όσο και η ποίηση, ήταν για τον Εγγονόπουλο μια μύχια εσωτερική ανάγκη∙ ένας ιδιαίτερος τρόπος του οράν, του υπάρχειν, του σκέπτεσθαι και του συμπεριφέρεσθαι, εκφράζοντας τις ενδόμυχες πτυχές του εαυτού του. Είναι αυτές που όρισαν και προσδιόρισαν τον χαρακτήρα και την προσωπικότητά του. "Η ζωή και η τέχνη ήταν ταυτισμένες σε μία στάση παράφορου αντιορθολογισμού", γράφει ο Σωτήρης Σόρογκας, ο οποίος ευτύχησε να είναι βοηθός του στο Πολυτεχνείο. "Η τέχνη είναι ένας τρόπος να γεννηθούμε και να αναγεννιόμαστε", έλεγε ο Εγγονόπουλος. Την τέχνη τοποθετούσε ανάμεσα στη ζωή και την αγωνία του θανάτου, από την οποία εμμόνως διακατείχετο. "Η τέχνη είναι αυτή που καταξιώνει τη ζωή, την διαιωνίζει και καταργεί τον θάνατο", συμπλήρωνε.

Ο Εγγονόπουλος ήθελε τον εαυτό του καλλιτέχνη της εποχής του. Ήθελε να εκφράζει τον εαυτό του ελεύθερα και να μεταλλάσσει ιδέες, σκέψεις, αισθήσεις και διαισθήσεις σε ποίηση και ζωγραφική…». 

 Κυριάκος Κουτσομάλλης
 
●●● / ●●●
 
Κώστας Μάνθος
Λαύριο, η βοή του χρόνου. Το νεότερο Λαύριο της μεταλλείας και μεταλλουργίας
Επιστημονική επιμέλεια: Γιώργος Ν. Δερμάτης
Λαύριο, Εταιρεία Μελετών Λαυρεωτικής 2017
Σελίδες:  360, με έγχρωμες και α/μ εικόνες
Διαστάσεις: 31 x 31 εκ.
ISBN 978-960-85333-4-9
Τιμή: 63,60 €
 

«… Η έκδοση αυτή περιέχει σπάνιες και σχεδόν μοναδικές φωτογραφίες με βιομηχανικό μεταλλευτικό και μεταλλουργικό περιεχόμενο, ενώ οι περισσότερες φωτογραφίες της αντίστοιχης χρονικής περιόδου αποτυπώνουν τον αστικό πολεοδομικό χαρακτήρα των ελληνικών πόλεων˙ "εκφράζει" δε τη σημαντικότητα της βιομηχανικής μεταλλευτικής και μεταλλουργικής παραγωγής του Λαυρίου στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Επί πλέον, επειδή οι εγκαταστάσεις, κτιριακές και μηχανολογικές, και οι άνθρωποι προέρχονται από πολλές πόλεις χωρών της Ευρώπης, Ισπανίας (Καρθαγένη), Ιταλίας, Γαλλίας (Μασσαλία, Παρίσι), Μάλτας, Βελγίου (Λιέγη), Γερμανίας (Φράϊμπεργκ) και της Αμερικής (π.χ. η κάμινος Water-Jacket, που σώζεται μέχρι σήμερα), είναι ένα φωτογραφικό λεύκωμα με πολύ ευρύτερη αξία˙ είναι δε δίγλωσσο (ελληνικά- αγγλικά), ώστε να είναι προσιτό στο διεθνές κοινό …».


Κώστας Γ. Μάνθος
●●● / ●●●
 
Σταύρος Ν. Ιωάννου, Ευδοκία Μ. Μηλιατζίδου-Ιωάννου
200 χρόνια Κλειδί Φλώρινας. Τα γενεαλογικά δέντρα των Κλειδιωτών σε όλο τον κόσμο
Θεσσαλονίκη, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών 2017
Σελίδες: 182, με έγχρωμες εικόνες
Διαστάσεις: 22 x 32 εκ.
ISBN 978-960-9458-18-4
Τιμή: 13,50 €


«Οι δύο συγγραφείς του παρόντος, συζυγικό ζεύγος, ο δικηγόρος Σταύρος Ιωάννου και η φιλόλογος–λαογράφος Ευδοκία Μηλιατζίδου-Ιωάννου, αγάπησαν την πατρίδα του πρώτου και συνέγραψαν συνοπτικά την ιστορία του Κλειδίου της Φλώρινας, με αφορμή τα γενεαλογικά δέντρα 76 οικογενειών, που καλύπτουν ένα διάστημα 200 περίπου χρόνων. Το τυπικό αυτό μακεδονικό, γεωργοκτηνοτροφικό χωριό ιδρύθηκε περί τα μέσα του 18ου αι. με την ονομασία Τσέροβο. Σταδιακά διευρύνθηκε με τον ερχομό εποίκων από γειτονικούς οικισμούς, όπως του Όρβου και του Αρχαγγέλου. Οι κάτοικοί του μιλούσαν το σλαβογενές ιδίωμα και την ελληνική και στις αρχές του 19ου αι. ήσαν υπήκοοι του Αλή Πασά, που είχε το Τσέροβο τσιφλίκι του. Κατά τη διάρκεια του μακεδονικού αγώνα έδωσε σημαντικό παρόν η οικογένεια Χ(Κ)ολέρα, που είχε φύγει, με άλλο όνομα, από τη Νάουσα, μετά την καταστροφή της το 1822, και πήγε στη Βεύη. Αργότερα ένας κλάδος της εγκαταστάθηκε στο Τσέροβο. Το 1892, με την κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκης-Μοναστηρίου, το χωριό συνδέθηκε με τα αστικά κέντρα και από το 1912 ενσωματώθηκε στην ελληνική επικράτεια με τους 400, τότε, περίπου κατοίκους. Το Τσέροβο μετονομάστηκε σε Κλειδί το 1926. Στον πόλεμο του ʾ40 τα στενά του Κλειδίου αποτέλεσαν την πρώτη γραμμή άμυνας του στρατού μας, ενώ τον Απρίλιο του 1941 οι συμμαχικές δυνάμεις προσπάθησαν στα ίδια στενά να ανακόψουν την κάθοδο των Γερμανών στη Μακεδονία. Ο Εμφύλιος Πόλεμος σημάδεψε την ιστορία του χωριού και εδώ χάθηκαν οικογένειες από τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές. Το Δράμα του Διχασμού…».
●●● / ●●●
 
Enzo Traverso
Αριστερή μελαγχολία. Η δύναμη μιας κρυφής παράδοσης
Μετάφραση: Νίκος Κούρκουλος
Αθήνα, Εκδόσεις του 21ου 2017
Σελίδες: 294, με α/μ εικόνες
Διαστάσεις: 14 x 21 εκ.
ISBN 978-618-5118-28-0
14,40 €



Από τον 19ο αιώνα, οι επαναστάσεις είχαν πάντα και μια μνημονική διάσταση: ήθελαν να διασώσουν την ανάμνηση των εμπειριών του παρελθόντος για να τις κληροδοτήσουν στο μέλλον. Ήταν μια στρατηγική μνήμη, θρεμμένη με ελπίδες. Στην αυγή του 21ου αιώνα, αυτή η διαλεκτική μεταξύ παρελθόντος και μέλλοντος έχει πια ραγίσει κι ο κόσμος βρίσκεται εγκλωβισμένος στο παρόν. Η πτώση του κομμουνισμού δεν έθαψε μόνο, μια για πάντα, την απλοϊκή τελεολογία της εξασφαλισμένης προόδου, αλλά σκίασε, για ένα μεγάλο διάστημα, τις επαγγελίες της χειραφέτησης που συνδέονταν μαζί του.

Ωστόσο αυτή η νέα σχέση μεταξύ ιστορίας και μνήμης μας προσφέρει τη δυνατότητα να ανακαλύψουμε και πάλι μια "κρυφή παράδοση", την παράδοση ακριβώς της αριστερής μελαγχολίας, που διαπερνά σαν κόκκινο νήμα την επαναστατική ιστορία, από τον Μπλανκί μέχρι τον Βάλτερ Μπένγιαμιν, περνώντας από τη Λουίζ Μισέλ και τη Ρόζα Λούξεμπουργκ. Ούτε τροχοπέδη ούτε παραίτηση, η αριστερή μελαγχολία ξυπνάει τη μνήμη των νικημένων, πλεγμένη με τις ελπίδες του παρελθόντος που έμειναν ανεκπλήρωτες και προσδοκούν να ζωντανέψουν ξανά.

Κάθε άλλο παρά νοσταλγικό μανιφέστο, τούτο το βιβλίο -με ποικιλόμορφη εικονογράφηση: από τους πίνακες του Κουρμπέ ως τις σοβιετικές αφίσες κι από τις ταινίες του Αϊζενστάιν ως τα έργα του Αγγελόπουλου ή του Κεν Λόουτς- ανοίγει γόνιμο διάλογο με τα νέα ρεύματα της κριτικής σκέψης. Αποκαλύπτει με σφρίγος και με απροσδόκητους τρόπους όλη την ανατρεπτική και απελευθερωτική φόρτιση του επαναστατικού πένθους.

Δεν υπάρχουν σχόλια: