Σάββατο, Νοεμβρίου 05, 2016

Η Αριστερά και τα όρια

 

Από την κατάληψη των αριστερών εδράνων στη Γαλλική Επαναστατική Εθνοσυνέλευση, η «Αριστερά» κινείται διαχρονικά εκτός των κατεστημένων ορίων, κοινωνικών, οικονομικών και πολιτισμικών.
Η προσπάθεια υλοποίησης των θεωρητικών σχημάτων της, στην πολυετή πορεία της, παρήγαγε απέραντο ηρωισμό, εξαίσιες στιγμές νίκης αλλά κυρίως συντριπτικές ήττες. Εξ ου η γκραμσιανή ρήση για την «αισιοδοξία της βούλησης και την απαισιοδοξία της γνώσης».
Η Αριστερά οφείλει να γνωρίζει ότι οι κοινωνίες δεν κατανοούν άμεσα τις αλλαγές που έχουν υποστεί και εξακολουθούν να πορεύονται με τους ίδιους ή παρόμοιους όρους επί μακρόν.
Η εξέλιξη δε των μεγάλων επαναστατικών τομών, της Γαλλικής Επανάστασης, της Οκτωβριανής και άλλων μικρότερης εμβέλειας επαναστάσεων και εξεγέρσεων, επιβεβαιώνει τη μαρξική αντίληψη «για τις Επαναστάσεις του μέλλοντος που θα ξαναγυρίζουν από εκεί που ξεκίνησαν, σαρκάζοντας τον εαυτόν και τα λάθη τους».
Στο ερώτημα αν τα έχει κατανοήσει αυτά η ελληνική Αριστερά και δη ο ΣΥΡΙΖΑ, η απάντηση είναι ναι, με οδυνηρό τρόπο και χωρίς να έχουν τελειώσει ακόμα οι ωδίνες.
Αλλωστε δεν έχει κριθεί οριστικά τίποτα και εξακολουθεί να ταξιδεύει σε αχαρτογράφητα νερά, με μοναδική πυξίδα το αξιακό φορτίο του, τις θεωρητικές αποσκευές του και τις βιωματικές εμπειρίες του, που πολλές φορές είναι τραυματικές. «Περπατώντας ανοίγεις τον δρόμο» και επεκτείνεις τα όρια.
Αυτή η διαρκής προσπάθεια επέκτασης των ορίων εμπεριέχει συγκρούσεις, ρήξεις και συμβιβασμούς σε όλα τα επίπεδα.
Απαιτεί γνώση, τεκμηρίωση, σαφήνεια και κυρίως παραδοχή των ορίων που σου θέτουν υπέρτεροι αντίπαλοι. Η παραδοχή δεν σημαίνει αποδοχή, σημαίνει άμεσα δημιουργία προϋποθέσεων μετατόπισής τους.
Αυτό απαιτεί ψυχραιμία, ευφυΐα, ευελιξία και γρήγορη αναγνώριση και διόρθωση των αυταπατών σου. Συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης και όχι «καταναγκασμό» της πραγματικότητας για να χωρέσει σε προκατασκευασμένες θεωρήσεις.
Πρέπει να κατανοήσουμε επακριβώς τα όρια της χώρας ως εθνικής και κρατικής υπόστασης, τη δυναμική των σχέσεων, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο διεθνές πεδίο.
Οσες φορές η χώρα το αγνόησε υπέστη εθνικές καταστροφές (1897, 1922, 1974), το ίδιο και η Αριστερά (1944, 1949, 1967). Τα όρια της Μεταπολίτευσης, που βιώνουμε σε συνθήκες Μεσοπολέμου, και στο διεθνές επίπεδο οι κυριαρχίες του νεοφιλελεύθερου μοντέλου επιβάλλουν να μην αγνοήσουμε ότι η «Ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα ή τραγωδία».
Το «ποτέ πια πόλεμος, ποτέ φασισμός» πρέπει να αποτελεί την απόλυτη οριοθέτηση στα minimum, όπως και η ευρωπαϊκή ενοποίηση, το minimum πεδίο για την πολιτική διακυβέρνηση της παγκοσμιοποίησης.
Εχοντας την «ιστορική πολυτέλεια» να έχουμε ζήσει την κατάρρευση του υπαρκτού και τα όρια των λατινοαμερικάνικων εγχειρημάτων οφείλουμε να οριοθετήσουμε τα διεκδικούμενα σήμερα maximum. Χωρίς εκπτώσεις των οραματικών μας στοιχείων (σοσιαλισμός με δημοκρατία, ελευθερία και οικολογικό πρόταγμα), που οφείλουμε να διατυπώνουμε στη μεγάλη αφήγησή μας.
Αφήγηση, που μας οριοθετεί, μας συγκροτεί ως κομματική οντότητα, αλλά και συνέχει τις πολιτικές μας στη πορεία υλοποίησης της ενιαίας στρατηγικής μας.
Αποτελώντας τον κορμό του κυβερνητικού σχήματος, ο ΣΥΡΙΖΑ οφείλει να δώσει προτεραιότητα στη μελέτη και ρύθμιση των ορίων των θεσμικών του παρεμβάσεων. Η συνταγματική αναθεώρηση αποτελεί το κατάλληλο πλαίσιο και δεν πρέπει να ευτελιστεί στην αγοραία καθημερινή κομματική αντιπαράθεση.
Αυτό όμως που πρέπει να χαρακτηρίζει την οριοθέτηση της τρέχουσας διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ πέρα από το κοινωνικό πρόσημο, ισχνό λόγω συγκυρίας αλλά διακριτό, είναι η προσπάθεια για ριζοσπαστική μεταρρύθμιση του κράτους.
Αποκέντρωση με δημοκρατία και κοινωνικό έλεγχο. Ηλεκτρονική διακυβέρνηση, απλοποίηση και αντιγραφειοκρατικός σχεδιασμός, διαφάνεια και ισονομία.
Το βάθος και η επιτυχία αυτού του εγχειρήματος είναι βασική προϋπόθεση για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Αφελείς προσεγγίσεις «φιλεργατισμού» και «απόλυτης αξιοκρατίας των τίτλων» στα πάντα παράγουν τα αντίθετα αποτελέσματα από τα επιδιωκόμενα. Εύνοια στους κατά τύχη υπηρετούντες σε σχέση με το υπόλοιπο κοινωνικό σώμα των ανέργων αλλά κυρίως εμπέδωση της απόλυτης κυριαρχίας της «Τεχνοδομής» ηθικά και ιδεολογικά -δηλαδή του «τεχνοκρατικού φιλελευθερισμού», όπως θα έλεγε και ο Πουλαντζάς-, μας αυτοεγκλωβίζουν στα κατεστημένα όρια.
Τέλος, η όποια θεώρηση πρώτα απ’ όλα απαιτεί, όπως λέει και ο πρωθυπουργός, γνώση και διαχείριση των συσχετισμών. Επείγει στην κυβερνητική διαχείρισή μας η απόλυτη κατανόηση των πεδίων: χωρικά (μοναδικότητα γεωγραφικού ανάγλυφου, ορεινοί όγκοι - ακτογραμμή, υπερσυγκέντρωση παραγωγικών και ανθρώπινων πόρων σε δύο περιοχές), θεσμικά (πολυνομία, εξυπηρετήσεων και προνομίων, υπερσυγκεντρωτισμός κ.λπ.), πολιτικά (αναδιάρθρωση κομματικών σχηματισμών, νεοναζιστική άνοδος, επιρροή Εκκλησίας, κορπορατισμός, διαπλοκή), κοινωνικά (ανεργία, διάλυση μικρομεσαίων, φτώχεια, προσφυγικό), για να καθορίσει τα όρια έντασης και την έκταση των διαφόρων συγκρούσεων που αντιμετωπίζουμε και θα αντιμετωπίσουμε.
Ας κρατήσουμε την πρωτοβουλία στην οριοθέτηση, γιατί στα όρια των αντιπάλων ενσωματώνονται δυστυχώς και τα όρια εγκλεισμού μας. Οριοθέτηση για την οποία η εκκωφαντική σιωπή του πολύμορφου φλύαρου Κέντρου ήταν χαρακτηριστική.
* Δημάρχος Αιγάλεω

Δεν υπάρχουν σχόλια: