46 ΜΚΟ στον εισαγγελέα
Η Υπηρεσία Διεθνούς Αναπτυξιακής
Συνεργασίας του υπουργείου Εξωτερικών ερευνά ακόμη 198 προγράμματα, για
τα οποία είχαν εκταμιευτεί κάποιες δόσεις, αλλά δεν είχαν κλείσει
δημοσιονομικά και έμεναν σε εκκρεμότητα
Οταν, πριν από 20 μήνες, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, επανέφερε και τοποθέτησε επικεφαλής στην ΥΔΑΣ τον πρέσβη ε.τ. Νικόλαο Βαμβουνάκη, δεν περίμενε πως η εντολή του για πλήρη κάθαρση και διαφάνεια θα αναδείκνυε μέχρι σήμερα (και έπεται συνέχεια) 46 υποθέσεις διαφθοράς, που σχετίζονται με προγράμματα της ΥΔΑΣ της περιόδου 2000-2010 και διασπάθιση δεκάδων, αν όχι εκατοντάδων, εκατομμυρίων ευρώ, χρήματα των Ελλήνων φορολογουμένων.
Ηταν η περίοδος που η Ελλάδα δαπανούσε το 0,2% του ΑΕΠ της σε αναπτυξιακή (σε ποσοστό 80%) και ανθρωπιστική (20%) βοήθεια προς τρίτες χώρες, την οποία καρπώθηκαν σε μεγάλο βαθμό κομματικοί και προσωπικοί φίλοι των κρατούντων. Την περίοδο 2000-2010 ιδρύθηκαν σχεδόν 10.000 ΜΚΟ, αν και δεν έτυχαν όλες της ίδιας εύνοιας για χρηματοδότηση.
Από την ΥΔΑΣ του υπουργείου Εξωτερικών χρηματοδοτήθηκαν 176. Φυσικά, πολλές ΜΚΟ έκαναν πραγματικό έργο και πολλά προγράμματα εκτελέστηκαν για τον σκοπό για τον οποίο υποβλήθηκαν, αλλά μάλλον αποτελούσαν τη μειοψηφία.
Η ΥΔΑΣ ερευνά ακόμη 198 προγράμματα, για τα οποία είχαν εκταμιευτεί κάποιες δόσεις, αλλά δεν είχαν κλείσει δημοσιονομικά και έμεναν σε εκκρεμότητα. Αφορούν χρηματοδοτήσεις 36.636.405 ευρώ και από τις ελεγμένες υποθέσεις, το υπουργείο Εξωτερικών ζητάει τώρα πίσω από τις ΜΚΟ 7.774.244 ευρώ, μη επιλέξιμων δαπανών.
Η έρευνα αυτή είναι κολοσσιαία, όπως και η δουλειά που κάνουν οι εισαγγελείς Διαφθοράς που παραλαμβάνουν τους φακέλους για να καταλογιστούν ευθύνες και να πάρουν οι υποθέσεις τον δρόμο της Δικαιοσύνης.
Δυστυχώς, για περίπου 600 προγράμματα της «χρυσής» δεκαετίας ο έλεγχος διεξάγεται με δυσκολίες, καθώς αυτοί που ίδρυσαν την ΥΔΑΣ, δεν φρόντισαν (ίσως όχι από αβλεψία) να υπάρχει εντός της υπηρεσίας ελεγκτικός μηχανισμός, με συνέπεια να εκταμιεύονται τα ποσά χωρίς να λογοδοτεί κανείς.
Σήμερα, τα παραστατικά αυτών των 600 προγραμμάτων βρίσκονται στοιβαγμένα σε αποθήκη στρατοπέδου στα Γλυκά Νερά κι όπως μας είπε χαρακτηριστικά διπλωμάτης που την επισκέφθηκε, «είναι σε κούτες, υπάρχουν πολλά έγγραφα κυριολεκτικά στο πάτωμα, που για να περάσεις πρέπει να φτυαρίσεις χαρτιά για να ανοίξεις δρόμο και βεβαίως δεν υπάρχει αρχειοθέτηση και δυνατότητα να βρεθεί κάποιο έγγραφο μέσα στο χάος».
Τα περισσότερα από τα προγράμματα των ΜΚΟ εκείνης της περιόδου (ανεξαρτήτως αν συνήφθησαν επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ ή Ν.Δ.) αποπνέουν δυσωδία, ενώ μια απλή ανάγνωση των συμβάσεων αποκαλύπτει μεθοδεύσεις που έχουν χαρακτηριστικά βιομηχανικής πατέντας, με στόχο να καρπώνονται το μεγαλύτερο ποσοστό των χρημάτων οι υπεύθυνοι και οι εγχώριοι συνεργάτες των ΜΚΟ και να καταλήγουν ελάχιστα χρήματα στο ίδιο το έργο.
Υπάλληλος του ΥΠΕΞ που έχει γνώση των φακέλων εκτιμά πως στους τελικούς αποδέκτες, στις χώρες όπου εκτελούνταν το έργο, έφτανε ένα ποσοστό κάτω από 20% του προϋπολογισμού.
Τα περισσότερα χρήματα έμεναν στην Αθήνα. Οι μελέτες ήταν φάμπρικα κοπής χρήματος, συχνά υπερκοστολογημένες, ενώ σε πολλές περιπτώσεις γινόταν χρήση πλαστών ή παραποιημένων παραστατικών για να δικαιολογηθούν έξοδα.
Οι συμβουλευτικές υπηρεσίες επίσης έχουν μεγάλο μερίδιο στις δαπάνες και συχνά, όπως συμβαίνει και με το ΕΣΠΑ, φούσκωνε τεχνητά η ίδια συμμετοχή.
Στην πορεία των ελέγχων, διαπιστώθηκε πως πέρα από τα γνωστά προγράμματα, υπήρχαν εκταμιεύσεις μεγάλων ποσών με Χρηματικά Εντάλματα Προπληρωμής (ΧΕΠ), χωρίς να υπάρχει κανένα σκεπτικό απόφασης, πόσο μάλλον έλεγχος.
Με αυτόν τον τρόπο και επί Αλεξ Ρόντου, φαίνεται πως μεταφέρθηκαν με βαλίτσες στη Σερβία μεγάλα ποσά, για να ενισχυθεί η αντιπολίτευση και να επιτευχθεί η πτώση του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς σε συνεργασία με το ίδρυμα Σόρος.
Ηταν τόση η ασυδοσία εκείνης της εποχής που ακόμη και σήμερα, ο έλεγχος του ΥΠΕΞ ανακαλύπτει χρήματα σε ξεχασμένους και ακίνητους λογαριασμούς ΜΚΟ και διεθνών οργανισμών στο εξωτερικό.
Πρόσφατα, έκπληκτοι οι διπλωμάτες της ΥΔΑΣ ανακάλυψαν 2,5 εκατομμύρια δολάρια «χαμένα» σε τράπεζα του Μπελίζ, για τα οποία ξεκίνησαν οι ενέργειες ανάκτησης (πρόγραμμα έργων περιβάλλοντος στην Καραϊβική).
Οπως επισημαίνουν στην ΥΔΑΣ, υπάρχουν πολλά άλλα προγράμματα ΜΚΟ που χρηματοδοτήθηκαν από άλλα υπουργεία, πέραν του ΥΠΕΞ, για τα οποία δεν έχει γίνει έλεγχος. Το ερώτημα είναι αν θα αποδοθεί δικαιοσύνη και αν θα καθίσουν κάποτε στο εδώλιο και θα αποδοθούν ευθύνες σε όσους διασπάθισαν τα χρήματα των Ελλήνων φορολογουμένων.
Τρέχουν για να προλάβουν παραγραφές
Στο κτίριο που στεγάζει την Εισαγγελία Διαφθοράς, τα φώτα μένουν συχνά ανοιχτά μέχρι πολύ αργά το βράδυ. Η εισαγγελέας Διαφθοράς, Ελένη Ράικου, και οι τέσσερις εισαγγελείς συνεργάτες της ξενυχτούν για να διεκπεραιώσουν τις υποθέσεις που φτάνουν με καταιγιστικό ρυθμό στο γραφείο τους.Οι αμαρτωλές ΜΚΟ είναι μόνον ένα μικρό μέρος της δουλειάς και το έργο τους είναι τιτάνιο, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς την έλλειψη εμπειρογνωμόνων (ελάχιστες από τις 42 θέσεις που προβλέπονται έχουν καλυφθεί) και την πίεση του χρόνου, καθώς «τρέχουν» παραγραφές, λόγω της αβελτηρίας των ελεγκτικών μηχανισμών των περασμένων χρόνων που δεν φρόντισαν να καθαρίσει η κόπρος του Αυγεία.
Ομως, τότε, δεν περίσσευε η πολιτική βούληση για κάθαρση. Παρά τις τεράστιες προσπάθειες που καταβάλλει τα τελευταία δύο χρόνια το υπουργείο Δικαιοσύνης να προχωρήσουν οι υποθέσεις, όλοι γνωρίζουν πως πολλοί ένοχοι θα μείνουν στο απυρόβλητο, καθώς οι υποθέσεις τους έχουν ήδη παραγραφεί.
Η απάντηση του γιατί αργήσαμε τόσο πολύ ως κράτος να ελέγξουμε το δικομματικό και διακομματικό πάρτι στο οποίο ελάχιστοι ήταν καλεσμένοι, συνδέεται άμεσα με τη φαύλη νοοτροπία που επικρατούσε στα χρόνια της πλαστής ευμάρειας. Ομως οι τραγωδίες απαιτούν κάθαρση, για να προχωρήσουμε και πάλι μπροστά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου